BIO

Urodzony 12 stycznia 1903 w Kole pod Poznaniem; syn Mieczysława Jordana Kraszewskiego, urzędnika, naczelnika Izby Skarbowej, i Walerii z Mrożewskich. W czasie I wojny światowej został wraz z rodziną ewakuowany do Moskwy, następnie przebywał w Piotrogrodzie, gdzie uczęszczał do gimnazjum. W 1918 powrócił do kraju. Brał ochotniczo udział w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920. W 1922 zdał maturę w gimnazjum w Kole, po czym studiował polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim (1923-25) i na Uniwersytecie Poznańskim (1925-28). Należał do założonej w 1928 grupy literackiej Loża. Debiutował w 1928 wierszami Postscriptum i Święta Cecylia, opublikowanymi w poznańskim „Życiu Literackim” (nr 7). W tymże roku rozpoczął twórczość publicystyczną, drukując w piśmie „Promień”. Od 1929 był członkiem Syndykatu Dziennikarzy Polskich (wchodził też w skład zarządu). W 1929 zaczął pracować w „Kurierze Poznańskim”; od 1931 pełnił funkcję kierownika działu kultury i sztuki (tu też m.in. codzienny felieton podpisywany X. Avery). W 1931 ożenił się z Walerią Pietrzyk, dziennikarką. Redagował pisma „Ilustracja Polska” (1929-31) i „Przegląd Oświatowy” (1930-32). Związany z narodową demokracją, od 1931 był sekretarzem zarządu Koła Śródmieście Stronnictwa Narodowego w Poznaniu. W 1932 występował sporadycznie w założonym przez Artura Marię Swinarskiego Klubie pod Kaktusem. W 1937-39 prowadził stały miesięczny felieton w „Tęczy”. Po wybuchu II wojny światowej wziął udział w kampanii wrześniowej jako żołnierz Wielkopolskiej Brygady Obrony Narodowej; w bitwie pod Kutnem stracił lewą rękę. Podczas okupacji niemieckiej przebywał w Jędrzejowie, a od 1941 w Warszawie. Brał udział w pracy konspiracyjnej. Był współorganizatorem i do czerwca 1944 wykładowcą na kursach dziennikarskich utworzonych przez tajny Uniwersytet Poznański i Stowarzyszenie Dziennikarzy Ziem Zachodnich (współzałożyciel i wiceprezes Stowarzyszenia). Działał też w organizacji niepodległościowej „Ojczyzna”. Pisywał w prasie konspiracyjnej (m.in. pod pseudonimami: Stanisław Markowski, Tad. Kr.). Po upadku powstania warszawskiego przebywał w Częstochowie. W lutym 1945 powrócił do Poznania. Pracował do połowy 1947 w Wojewódzkim Wydziale Kultury, a następnie w Urzędzie Pełnomocnika Rządu na Zachodnim Pomorzu. W 1945-55 był członkiem zarządu Związku Zawodowego Dziennikarzy, potem Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich (SDP). Uczestniczył w organizowaniu Zachodniej Agencji Prasowej, w 1945-49 był jej dyrektorem i zastępcą redaktora naczelnego. Po likwidacji Agencji pracował do 1956 jako korektor w oddziale poznańskim Państwowych Zakładów Wydawnictw Szkolnych. W 1956 był współorganizatorem Wydawnictwa Poznańskiego i do 1957 pełnił w nim funkcję kierownika literackiego. W 1957 powrócił do pracy w reaktywowanej Zachodniej Agencji Prasowej; do włączenia jej w 1965 do Polskiej Agencji Interpress był jej dyrektorem i zastępcą redaktora naczelnego. Następnie pracował w Interpressie do przejścia na emeryturę w 1969. Przez trzy lata kierował Studium Dziennikarskim na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza. W 1960-65 pełnił funkcję prezesa Oddziału Poznańskiego ZLP, następnie do 1970 wiceprezesa. Działał w SDP. Był radnym m. Poznania (1958-67). W 1965 otrzymał nagrodę literacką Wojewódzkiej Rady Narodowej i Miejskiej Rady Narodowej w Poznaniu (za upowszechnianie kultury), w 1967 nagrodę Ministra Kultury i Sztuki za przygotowanie Kongresu Kultury Polskiej, w 1972 medal 25-lecia pracy dziennikarskiej. Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1956) i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1961). Zmarł 4 kwietnia 1973 w Poznaniu.

Twórczość

1. Dyrektor Central-Hotelu. Powieść sensacyjna. Poznań: Drukarnia Polska 1936, 249 s. (Dod. bezpłatny „Kuriera Poznańskiego”).

2. Plemię Szarych Jastrzębi. Powieść dla młodzieży. Poranek 1938/1939 nr 1-39/40.

3. Św. Józef Kalasanty. 1556-1648. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha [1938], 32 s.

4. Skarb w starym zamku. Powieść dla młodzieży. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha 1939, 185 s.

5. Bunt w podwórzu. [Wiersz dla dzieci]. Poznań: Z. Gustowski [1945], [10] s.

6. Były i będą nasze. (Popularne pogadanki o Ziemiach Odzyskanych). Poznań: Wydawnictwo Zachodnie 1946, 35 s. Wyd. nast. tamże: nakł. 2-3 1946, wyd. 4 1958.

7. Cudowny woreczek. Bajka. Poznań: W. Wilak 1946, [14] s.

8. Przygoda roztrzepanej Ewki. [Opowiadanie dla dzieci]. Poznań: Z. Gustowski 1946, [12] s.

9. Skarżypyta bez kopyta. [Opowiadanie dla dzieci]. Poznań: Z. Gustowski 1946, [12] s.

10. Robin Hood i Marianna. [Powieść]. [Cz. 1]. Obrońca wolności Robin Hood; [Cz. 2]. Marianna, żona Robin Hooda. Według starych legend i opowieści oprac. T. Kraszewski. Głos Wielkopolski 1948 nr 266-359 [dod. powieściowy]. Wyd. osobne Poznań: Wydawnictwo Zachodnie i Morskie 1949, 196 + 192 s. Wyd. nast. tamże: [wyd. 2] pt.: Robin Hood czyli część pierwsza ciekawych przygód i rycerskich awantur słynnego w dawnych wiekach na angielskiej wyspie obrońcy uciśnionych, rycerza wolności Robina zwanego Hoodem i pięknej a dzielnej niewiasty Marianny Harper, która została żoną Robina, oraz całego grona ich przyjaciół zwanych przez wrogów „bandą Robin Hooda”. Według legend i powieści napisał T. Kraszewski; Marianna czyli część druga przygód i rycerskich awantur słynnego w dawnych wiekach obrońcy uciśnionych, mężnego Robina zwanego Hoodem oraz jego małżonki pięknej Marianny wzoru cnót niewieścich, a nie ustępującej mężom w dzielności i umiejętnościach myśliwskiego czy rycerskiego rzemiosła, a także ich przyjaciół i towarzyszy zwanych „leśnymi rycerzami”. Zebrał i spisał T. Kraszewski. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1958, 276 + 259 s.; wyd. 3 łączne pt. Robin Hood; Marianna, żona Robin Hooda. 1966, toż: wyd. 4 1969, wyd. 5 1978, wyd. 6 1986, wyd. 7 1987, wyd. 8 1990, wyd. 9 Warszawa: Prószyński i S-ka 2000.

Nagrody

Nagroda Złotego Pióra w 1967.

Adaptacje

teatralne

J. Mazanek, R. Sykała. Wystawienie: Kraków, Teatr Rozmaitości 1965.
P. Cieślak, A. Koper. Olsztyn, Teatr im. S. Jaracza 1977.

11. Stach i strach. Sceniczna rewia bajek w 3 odsłonach. Poznań: Wydawnictwo Zachodnie 1948 [właśc. 1947], 73 s. Prapremiera: Katowice, Teatr Lalek przy Wojewódzkim Domu Kultury 1953.

12. Portier Klubu Mańkutów. [Powieść]. Ilustrowany Kurier Polski 1949 nr 202-273.

13. Walka z „babką. Sztuka. Powst. 1953.

Wystawiane przez teatry amatorskie [Inf. od autora].

14. Katalizator. Sztuka. Powst. 1954.

Wystawiane przez teatry amatorskie [Inf. jak w poz. ].

15. Czerwona bramka. Sztuka młodzieżowa. Powst. 1955.

Wystawiane przez teatry amatorskie [Inf. jak w poz. ].

16. Dramat w szufladzie. Sztuka młodzieżowa. Powst. 1955.

Wystawiane przez teatry amatorskie [Inf. jak w poz. ].

17. Wóz wagantów. [Powieść]. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX" 1956, 348 s. Wyd. nast. z podtytułem: Powieść dla młodzieży: wyd. 2 Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1968, wyd. 3 tamże 1973.

18. Moje przedszkole. [Wiersze dla dzieci]. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1957, [8] s.

19. Pan Filip z Konopi. Powieść z czasów saskich. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1964, 375 s.

20. Prosię o deszcz. [Wiersze dla dzieci]. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1964, [26] s.

21. Bajdy i bajki. [Wiersze dla dzieci]. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1969, [66] s. Przedruk zob. poz. .

Nagrody

Nagroda „Srebrnej Książki” w 1970.

22. Skradziony gwóźdź. [Powieść]. Głos Wielkopolski 1971 nr 23-94. Wyd. osobne z podtytułem: Powieść sensacyjna. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1972, 186 s.

23. W królestwie grzybów. [Wiersze dla dzieci]. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1971, 43 s.

24. Wesołe przysłowia. [Wiersze dla dzieci]. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1973, 46 s.

25. Dzięcioł i jeż. [Wiersze dla dzieci]. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1976, 19 s.

Zawartość

Zawiera m.in. poz. 23.

26. O poznańskich koziołkach. [Wiersze dla dzieci]. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1977, 22 s. Wyd. 2 tamże 1981.

Adaptacje

teatralne

Adaptacja pt. Koziołki z wieży ratuszowej: L. Serafinowicz. Prapremiera: Poznań, Teatr Lalki i Aktora 1979.

27. Słoń wśród porcelany. [Wiersze dla dzieci]. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1990, [32] s.

28. Opowiadanie niedokończone. [Wspomnienia z 1939-1945]. Bydgoszcz: Margrafsen 2001, 71 s.

Wybory utworów literackich w przekładach

słowacki

Vel'ke príhody malých zvieratiek. Bratislava 1950.

Prace redakcyjne

1. [Pięćdziesiąt] 50 lat Poznańskiego Oddziału Związku Literatów Polskich 1921-1971. Księga jubileuszowa. Przewodniczący komitetu redakcyjnego: T. Kraszewski. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1971, 194 s.
2. Poznańskie wspominki z lat 1918-1939. Red.: T. Kraszewski i T. Świtała. Przedmowa: J. Maciejewski. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1973, 609 s.

Omówienia i recenzje

Słowniki i bibliografie

• „Rocznik Literacki 1973 (J. Chudek).
Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. ???. Warszawa 1963???.
Wielkopolski słownik biograficzny. Warszawa, Poznań 1981 (M. Prażmowski).

Ogólne

Artykuły

T. Trzęsałowa: Tadeusz Kraszewski. Nurt 1966 nr 11.
F. Fornalczyk: 40-lecie pracy literackiej Tadeusza Kraszewskiego. Kronika Miasta Poznania 1969 nr 3.
[M. Czajkowska] (mc): Tadeusz Kraszewski. Prasa Polska 1973 nr 7/8.
A. Rogalski: Zgon Tadeusza Kraszewskiego. Nurt 1973 nr 7.
G. Górnicki: Tadeusz Kraszewski. Kronika Miasta Poznań 1974 nr 3.
A. Rogalski: Tadeusz Kraszewski. W tegoż: W kręgu przyjaźni. Warszawa 1983.
L. Turkowski: Przyjaciel wagantów. Express Poznański 1983 nr 236.

Robin Hood i Marianna

zsm: Z awantury w awangardę. Tygodnik Powszechny 1949 nr 41.
Z. Pędziński: Opowieści zbójeckie. Nowy Świat 1958 nr 35.
[M.M. Kozłowski] MAS: Pochwała historycznego romansu. Gazeta Poznańska 1959 nr 8.

Wóz Wagantów

[O. Terlecki] (dg): Przeładowany wóz. Życie Literackie 1956 nr 25.
M. Rymowska. „Tygodnik Powszechny1956 nr 15.
J. Mańkowski: Wóz przygód pełen. Nurt 1969 nr 1.

Pan Filip z Konopi

Z. Pędziński: O Wielkopolsce za Sasów gawęda. Nurt 1965 nr 2.

Poznańskie wspominki z lat 1918-1939

M.H.Nowe Książki1973 nr 16.
K. Majewski. „Przegląd Zachodni"1973 nr 11/12.