BIO

Urodzony 11 maja 1901 w Podgórzu (obecnie dzielnica Krakowa); syn Jana Krakowieckiego, urzędnika skarbowego, i Marii ze Ślaskich. Dzieciństwo spędził w Skawinie. Uczęszczał do VI Gimnazjum w Podgórzu. W 1918 jako uczeń zaciągnął się na ochotnika do Polskiego Korpusu Posiłkowego (2. Brygada Legionów). Będąc żołnierzem zdał w 1919 maturę. Wkrótce potem został ranny pod Niżankowicami w pobliżu Przemyśla. Przyjęty do Polskiej Organizacji Wojskowej (POW) brał udział w kampanii wołyńskiej i wileńskiej w 1919-20. W 1921 podjął na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie studia, których nie ukończył. Od 1923 pracował w charakterze korektora w redakcji „Głosu Narodu”. Na łamach tego pisma debiutował w 1925 felietonem satyrycznym pt. Życie sportowe. Co to ma znaczyć? (nr 158); publikował tu także w 1927-28 (m.in. w 1928 cykl felietonów pt. Zezem podpisany Pokraka). W 1928-29 wchodził w skład zespołu redakcyjnego tygodnika „Na szerokim świecie”, w którym ogłaszał też utwory prozą. Następnie pracował w redakcji „Ilustrowanego Kuriera Codziennego” (jako redaktor nocny i techniczny); zamieszczał tu także liczne utwory (1928-39; m.in. w 1935 i 1938-39 cykl wierszowanych humoresek pt. Zezem podpisany: Jan Sinalco, Pokraka). Nadto wiersze, prozę, artykuły, recenzje teatralne i literackie publikował m.in. w pismach „Kurier Literacko-Naukowy” (1928-32, 1935-36, 1939; tu w 1939 cykl wierszy satyrycznych pt. Gorzkie migdały), „Wróble na Dachu” (1931-37; podpisany: Pokraka, Jan Sinalco) i „Tempo Dnia” (od 1933). W 1930 ożenił się z Zofią Mietelską (rozwiedzeni). Należał do akademickiego koła literacko-artystycznego Litart; był współautorem organizowanych przez koło imprez kulturalnych. Był też kierownikiem literackim teatrzyku rewiowego Gong w Krakowie. Razem ze Zbigniewem Grotowskim wystawiał w restauracji Hawełki satyryczne szopki polityczne (pt. Kukiełki u Hawełki). Po wybuchu II wojny światowej brał udział w kampanii wrześniowej. Następnie pozostał na terenach zajętych przez ZSRR. W październiku 1939 z powodu próby przekroczenia granicy rumuńskiej został aresztowany przez NKWD w Stanisławowie. Przeszedł przez więzienia i obozy, m.in. we Władywostoku, Magadanie i na Kołymie (obóz Kodak-Czan w Adigałach). Po układzie Sikorski-Majski w 1941, został zwolniony z obozu w kwietniu 1942 i dotarł do formującej się Armii Polskiej, z którą przeszedł do Iranu i Iraku (w stopniu wachmistrza). Odkomenderowany do służby prasowej w Bagdadzie, był w 1942-43 członkiem komitetu redakcyjnego „Kuriera Polskiego w Bagdadzie”; publikował tu wiersze, prozę, artykuły literackie i teatralne. Po zamknięciu pisma przeniósł się do Jerozolimy, gdzie pracował w redakcji „Gazety Polskiej,” w której ogłaszał też utwory wierszem i prozą oraz recenzje teatralne (tu także cykle felietonów pt. Na luźnych kartkach w 1943-45). Współpracował też z „Dziennikiem Żołnierza Armii Polskiej na Wschodzie” (1943-44), magazynem powieściowym „Przez lądy i morza” (Tel-Awiw, 1944), dwutygodnikiem „W drodze” (Jerozolima, 1944). Był autorem tekstów piosenek. Od marca 1946 redagował w Jerozolimie organ PPS „Wolność”. Zwolniony ze służby czynnej, w końcu 1947 przyjechał do Londynu, gdzie zamieszkał na stałe. Współpracował z tamtejszym katolickim pismem „Życie” oraz ośrodkiem wydawniczym Veritas. Był członkiem Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie. Pracował jako terapeuta społeczny w jednym z polskich szpitali dla nerwowo chorych w Mabledon; z jego inicjatywy powstała przy terapii zajęciowej drukarnia szpitalna. Zmarł nagle 7 kwietnia 1950 w Londynie.

Twórczość

1. Spójrz na świat zezem. [Felietony-humoreski]. Kraków: Nakład Biblioteki Premiowej 1929, 160 s.

Zawartość

Felieton; Prima aprilis; Święta; Wiosna; Wywiady; Maj; Wakacje; Ambona; Gwałtu! Policja!; Wojna na funty; Barometr; Los; Filip-wynalazca; Na strychu; Moja twarz; Dekrety...; Dawniej a dziś; Małżeństwo; Gawiedź; Kandydat; Śnieg; Bajka o św. Mikołaju; Flirt p. Lali; Krokiet; Głupi tenor; Goal; Haneczka; Pociąg szaleńców; Dwie przygody Zygmunta Orgji; Historia „Panny z Kiosku”; Klepsydra; O Baldwinie.

2. Lament światów. Powieść niesamowita. Tempo Dnia 1933 nr 1-43. Wyd. osobne T. 1-2. Kraków: „Ilustrowany Kurier Codzienny” 1933, 1934, 188 + 133 s.

3. Wikarówka w ruchu. [Komedia; współautor:] t i geer. Prapremiera: Kraków 1934.

Inf.: „Tempo Dnia1934 nr 288.

4. Cyrk Beliniego. [Komedia; współautor:] Avin. Prapremiera: Kraków ok. 1935.

Inf.: R. Stefanowski. „Głos,” Londyn 1955 nr 2, 3.

5. Ona go zdradza. Krotochwila. [Współautor:] W. Jastrzębiec. Prapremiera: Kraków ok. 1935.

Inf. jak w poz. .

6. Serwus Aspiryna. [Komedia]. Prapremiera: Kraków, Teatr Bagatela ok. 1935.

Inf. jak w poz. .

7. Sezamie, otwórz się. Krotochwila muzyczna w 3 aktach. Prapremiera: Kraków, Teatr im. J. Słowackiego 1935.

8. Ras kuksa w Negusynię. Rewia. [Współautor:] Z. Grotowski. Prapremiera: Kraków 1936.

Inf. w recenzji teatralnej: H.H. „Tempo Dnia1936 nr 83.

9. Parada parodyi. [Wieczór humoru; współautor:] A. Wasilewski, W. Zechenter. Prapremiera: Kraków 1939.

Inf. w recenzji: [B. Brzeziński] B.B. „Tempo Dnia1939 nr 66.

10. Książka o Kołymie. [Wspomnienia]. Powst. 1943-1947. Wyd. z mapami i szkicami W. Szomańskiego. Londyn: Katolicki Ośrodek Wydawniczy „Veritas” 1950, 255 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1987; [b.m.w. 1988?]*.

Pierwotny tytuł: Nie ma dna w nieszczęściu ludzkim.

Przekłady

francuski

Le Figaro”, Paryż 1950, „La Libre Belgique”, Bruksela 1950 [w odcinkach]. Wyd. osobne: Kolyma, le bagne de l'or. [Przeł.:] J. Rzewuska, N. Tyszkiewicz. Paris 1952.

11. Bajki biało-czerwone. [Opowiadania dla dzieci]. Jerozolima: W Drodze 1944, 120 s.

Zawartość

I. O Bożym Drzewku; II. O porach roku; III. O sypaniu owsem, o Turoniu i o Śmigusie; IV. O zawiązanych sercach dzwonów; V. O Emausie i Rękawce; VI. O Koniku Zwierzynieckim, czyli Lajkoniku; VII. O Nocy Świętojańskiej; VIII. O Dożynkach; IX. O sadach rumianych owocami; X. O skokach przez skórę; XI. O Babim Lecie; XII. O burzy na morzu; XIII. O przepowiedniach z wosku.

12. Dom pachnie sianem. [Obrazek sceniczny]. Wyd.Jednodniówka Noworoczna,” Jerozolima 1944. Wystawienie: jako sztuka czytana Londyn, Teatr Dramatyczny im. J. Słowackiego 1950. Druk z podtytułem Komedia w 3 aktach „Głos”, Londyn 1955, 14 s., wkładka.

Nagrody

Nagroda w konkursie Związku Artystów Scen Polskich w 1952.

13. Ryszard Małe Lwie Serce. Powieść dla młodzieży. Jerozolima: W Drodze 1944, 136 s.

14. Zły człowiek. [Opowiadania dla dzieci]. Jerozolima 1944.

Inf.: Polski słownik biograficzny. T. 15. Cz. 1. Wrocław 1970 (Cz. Lechicki).

15. Czarne Żurawie. [Opowieść dla młodzieży]. Glasgow: Książnica Polska [1946], 95 s.

16. Na latającym dywanie. [Wiersze]. [Przedmowa:] J. Bielatowicz. Londyn: Katolicki Ośrodek Wydawniczy „Veritas1951, 44 s.

Wydania osobne tekstów poetyckich w opracowaniu muzycznym, m.in.

Daleki dom. Piosenka żołnierska. [Muzyka:] A. Schütz. [Palestyna, ok. 1943].
Dorotka. Marsz – piosenka. Słowa angielskie: B. Colley. [Muzyka:] A. Schütz. Bagdad: Kurier Polski w Bagdadzie1943, 4 s.

Adaptacje

Mąż trzystu tysięcy. Przeróbka komedii amerykańskiej R. Johnson Younga. Wystawienie: Kraków, Teatr im. J. Słowackiego 1935.
Kapitan Brook. [Przeróbka komedii z języka angielskiego]. Wystawienie: Kraków 1936.
Inf.: Polski słownik biograficzny. T. 15. Cz. 1. Wrocław 1970 (Cz. Lechicki).

Omówienia i recenzje

Słowniki i bibliografie

Polski słownik biograficzny. T. 15. Cz. 1. Wrocław 1970 (Cz. Lechicki).
[J. Zieliński] J. Kowalski: Leksykon polskiej literatury emigracyjnej. Lublin 1989*, wyd. 2 1990.

Ogólne

Artykuły

M. Czuchnowski: Ś.p. Anatol Krakowiecki. Jutro Polski”, Londyn 1950 nr 8.
[J. Jasieńczyk] S. Pałęcki: Odszedł na wiosnę. Życie”, Londyn 1950 nr 18.
M. Lisiewicz: Gorące serce. Życie”, Londyn 1950 nr 17.
R. Stefanowski: Anatol Krakowiecki – dziennikarz i literat. Głos”, Londyn 1955 nr 2, 3; przedruki nieco zmienione: pt.: Anatol Krakowiecki „Wiadomości”, Londyn 1976 nr 50, pt. Anatol Krakowiecki – krakowski kołymiak. „Dekada Literacka” 1993 nr 3.
B. Przyłuski: Wspomnienie o Anatolu Krakowieckim, autorze pierwszej książki o Kołymie. Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza”, Londyn 1976 nr 286.
H. Siewierski: Kołyma. W tegoż: Spotkanie narodów. Warszawa* 1988.
K. Grodziska: Anatol Krakowiecki. Gazeta Wyborcza 2004 nr 279 [wspomnienie].

Sezamie, otwórz się

K. Czachowski: Narodziny nowej komedii polskiej. Prosto z Mostu 1935 nr 29.
[K. Czachowski] K.Cz.: Nowy talent na scenie krakowskiej. Gazeta Polska 1935 nr 186.
[S.W. Balicki] (s.w. bal.). Tempo Dnia 1935 nr 175.

Ras kuksa w Negusynię

H.H. „Tempo Dnia1936 nr 83.

Parada parodyi

[B. Brzeziński] B.B. „Tempo Dnia1939 nr 66.

Książka o Kołymie

K. Leliwa: Świadectwo prawdziwe. Życie”, Londyn 1950 nr 5.
E. Mieroszewska: Książka o piekle, któremu na imię Kołyma. Orzeł Biały”, Londyn 1950 nr 8.
Z. Nowakowski: Literatura zsyłkowa. Wiadomości”, Londyn 1950 nr 5/6.
T. Skórzewska: Czytając „Książkę o Kołymie. Życie”, Londyn 1950 nr 5.
T. Terlecki: Zorza nad Krajem Kołymskim. Wiadomości”, Londyn 1950 nr 12.
K. Zamorski. „Kultura”, Paryż 1950 nr 2/3.
H. Siewierski: Kołyma. W tegoż: Spotkanie narodów. Paryż 1984.
E. Czaplejewicz: Białe krematorium. W tegoż: Polska literatura łagrowa. Warszawa 1992.

Bajki biało-czerwone

R. Fischer-Pinnerowa: Książka dla dzieci. W Drodze 1944 nr 14.

Mąż trzystu tysięcy

LEAR: Z teatru im. Słowackiego. Tygodnik Artystów 1935 nr z 9 III.