BIO
Urodzona 11 września 1894 w Słupie pod Kutnem w rodzinie ziemiańskiej; córka Jana Kownackiego i Ludwiki z Lesznowskich. Uczęszczała na pensję Pauliny Hewelke w Warszawie. Wcześnie osierocona przez matkę, przerwała naukę w szkole. W 1912-14 zajmowała się tajnym nauczaniem we wsi Dębowa Góra w Kutnowskiem. W 1914-15 mieszkała wraz z rodziną siostry w majątku Krzywda na Podlasiu, gdzie prowadziła tajną szkołę i wieczorowe kursy dla dorosłych. W czasie I wojny światowej została stamtąd wysiedlona i przebywała w Mińsku Litewskim, gdzie w 1915-18 pracowała jako buchalterka w Zarządzie Miejskim; równocześnie zajmowała się działalnością społeczną. W 1918 powróciła do pracy oświatowej w Krzywdzie i w tym czasie zaczęła pisać utwory dla dzieci na potrzeby swoich uczniów. Z powodu m.in. choroby krtani zrezygnowała z pracy nauczycielskiej i od 1919, mieszkając w Warszawie, pracowała w bibliotece Ministerstwa Reform Rolnych. Ukończyła dwuletnie kursy dla nauczycieli rzemiosł (1919-21), a później kursy bibliotekarskie przy Bibliotece Publicznej (1930). Debiutowała w 1919 opowiadaniami dla dzieci pt. O kurce czubatce, kurczątkach niebożątkach i o Andrzeju Przewoźniku, ogłoszonym w „Płomyczku” (nr 8) oraz pt. Korale Hani, opublikowanym w „Płomyku” (nr 14); odtąd współpracowała stale z tymi pismami. Była związana z Warszawską Spółdzielnią Mieszkaniową „Własny Kąt” i Robotniczym Towarzystwem Przyjaciół Dzieci (RTPD). Od 1929 współpracowała z teatrem kukiełkowym zorganizowanym przy RTPD (od 1930 pod nazwą Teatr „Baj”), pisząc sztuki dla tej sceny. Działała w Instytucie Teatrów Lalkowych; była członkiem zarządu powołanej w 1938 Komisji Teatrów Lalkowych. W czasie okupacji niemieckiej przebywała okresowo na wsi i zajmowała się tajnym nauczaniem, zarobkowała też trykotarstwem. Brała udział w powstaniu warszawskim 1944; współredagowała w tym czasie dwa pisma dla dzieci: „Jawnutka” (12-16 sierpień) i „Dziennik Dziecięcy” (18 sierpień-17 wrzesień). Po wojnie, od 1946 do przeniesienia na emeryturę w 1950 pracowała w bibliotece Ministerstwa Rolnictwa. Równocześnie wznowiła twórczość literacką dla dzieci; wiersze, prozę, utwory sceniczne, opisy zabaw drukowała nadal w „Płomyczku” (od 1945/46; tu m.in. Kącik młodych przyrodników, Kącik Mysikrólika oraz cykl monologów Wicusia Trzepałkiewicza), „Płomyku” (od 1945/46), a także w „Iskierkach” (1945/46-51), „Świerszczyku” (od 1948; okresowo pt. „Świerszczyk-Iskierki”). W latach pięćdziesiątych przekładała też utwory dla dzieci z literatury rosyjskiej. Współpracowała z Polskim Radiem jako autorka słuchowisk i audycji wychowawczych (m.in. w 1952-53 cykl Kącik młodych przyrodników, w 1972 cykl Pięć minut o wychowaniu). W 1952 stworzyła projekt teatru kukiełek dla dzieci przebywających w szpitalach – Węzełki, rozwinięty w 1962 we współpracy z Zofią Rusiecką jako Supełki; napisała około 50 obrazków scenicznych na potrzeby tego teatrzyku (drukowane początkowo w „Przyjacielu Dziecka” i „Wychowaniu w Przedszkolu”). Za twórczość dla dzieci otrzymała nagrodę literacką m. Warszawy (1951), nagrodę Prezesa Rady Ministrów (1956), nagrodę Centralnej Komisji Koordynacyjnej przy Ministerstwie Kultury i Sztuki za twórczość, która się przyczyniła do rozwoju amatorskiego ruchu artystycznego (1959), wspólnie z Zofią Holską nagrodę Komitetu do Spraw Radia i Telewizji za audycje o Plastusiu (1968), nagrodę redakcji „Płomyka” Orle Pióro (1979). Została wyróżniona przez dzieci Orderem Uśmiechu (1970). Odznaczona Srebrnym Krzyżem Zasługi (1938, 1948), odznaką RTPD „Przyjaciel Dzieci” (1947), Krzyżem Oficerskim (1956) i Krzyżem Komandorskim (1969) Orderu Odrodzenia Polski, Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1975). Zmarła 27 lutego 1982 w Warszawie; pochowana tamże na Cmentarzu Powązkowskim.
W jej mieszkaniu w Warszawie przy ulicy Słowackiego 5/13 została utworzona izba pamięci pisarki, będąca oddziałem Muzeum Książki Dziecięcej.
Twórczość
1. O Kasi co gąski zgubiła. [2 odsłony]. Prapremiera: teatralna:Warszawa, Teatr Baj 1929. Wersja rozszerzona w 5 odsłonach wystawienie: Warszawa, Teatr Baj 1930; telewizyjna: Telewizja Polska 1970. Wyd. Muzyka: J. Wesołowski. Warszawa: Nasza Księgarnia 1949, 46 s. Wyd. nast.: wyd. 3 Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1957; [wyd. 4] Wprowadzenie, charakterystyka postaci, wskazówki inscenizacyjne i reżyserskie oraz uwagi w tekście: H. Ładosz. Wrocław: Wydawnictwo W. Bagiński 1995. Przedruk zob. poz. ↑.
Adaptacje
teatralne
2. Bajowe bajeczki i świerszczowe skrzypeczki. [Sztuka lalkowa dla dzieci]. Prapremiera: teatralna: Warszawa, Teatr Baj 1930; telewizyjna: Telewizja Polska 1969. Wyd. pt. Bajowe bajeczki i świerszczowe skrzypeczki czyli o straszliwym smoku i dzielnym szewczyku, prześlicznej królewnie i królu Gwoździku. Oprac. muzyczne: J. Wesołowski. Warszawa: Nasza Księgarnia 1935, 71 s. Wyd. nast.: [b.m.w. ok. 1945]; pt. O straszliwym smoku i dzielnym szewczyku, prześlicznej królewnie i królu Gwoździku. Wyd. 2 zmienione Warszawa: Nasza Księgarnia 1949, tamże 1957; [wyd. 5] Wprowadzenie, charakterystyka postaci, wskazówki inscenizacyjne i reżyserskie oraz uwagi w tekście: H. Ładosz. Wrocław: Wydawnictwo W. Bagiński 1995. Przedruk zob. poz. ↑ oraz w: Polskie sztuki dla teatru lalek. Łódź 1984.
3. Miała babuleńka kozła rogatego... Prapremiera: pt. O Babuleńki koziołku rozpustnym i jak to było z kwaszeniem kapusty. Warszawa, Teatr Baj 1931. Wyd. [Warszawa:] Wytwórnia Zabawek Artystycznych i Pedagogicznych Warszawskiej Spółdzielni Księgarskiej [ok. 1942], [14] s. „Bajuś Czupiradełko”. Teatrzyk Kukiełek. Wyd. nast.: Kraków: [b.w.] 1956. Biblioteczka Teatrzyku „Tyci-Tyci”, wyd. nast. tamże: 1957, wyd. 3 1964, wyd. 4 1969.
Wyd. łącznie z Przygoda Plastusia [poz. ↑]; J. Zaborowski: Pod zielonym jaworem pt. Pod zielonym jaworem. Repertuar dla teatrzyków lalkowych w klubach. Wybór i oprac.: I. Krawczykowska. Warszawa 1971, 31 s. Biblioteczka Repertuarowa „Naszego Klubu”, 3.
4. O odwilży, o kichaniu i o wiosny powitaniu. Prapremiera: Warszawa, Teatr Baj 1931. Przedruk zob. poz. ↑ oraz w: Cztery mile za Warszawką i inne obrazki sceniczne. Warszawa 1962.
5. O Żaczku-Szkolaczku. [Sztuka lalkowa dla dzieci]. Prapremiera: Warszawa, Teatr Baj 1931. Wyd. pt. O Żaczku-Szkolaczku i o Sowizdrzale, co jeden kochał szkołę, a ten drugi wcale. W 5 odsłonach. Na scenę żywą i kukiełkową. Muzyka: J. Wesołowski. Warszawa: Nasza Księgarnia 1949, 70 s. Przedruk zob. poz. ↑ oraz w: Wybór tekstów scenicznych. Cz. 2. Lublin 1981.
6. Cztery mile za piec. [Sztuka lalkowa dla dzieci]. Prapremiera: Warszawa, Teatr Baj 1932. Wyd. w oprac. muzycznym A. Osser. Uwagi inscenizacyjne: H. Ładosz. Warszawa: Nasza Księgarnia 1937, 49 s. Wyd. nast. tamże: 1947, wyd. 2 zmienione 1950; [wyd. 5] Wprowadzenie, charakterystyka postaci, wskazówki inscenizacyjne i reżyserskie oraz uwagi sceniczne w tekście: H. Ładosz. Wrocław: Wydawnictwo W. Bagiński 1995. Przedruk zob. poz. ↑.
7. Jaś Brudaś. [Sztuka lalkowa dla dzieci]. Prapremiera: Warszawa, Teatr Baj 1932.
8. Deszczyk pada słońce świeci. Rewia wiosenna w 1 odsłonie. Warszawa: Nasza Księgarnia 1935, 20 s.
9. Kukuryku na ręczniku. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Książek Szkolnych 1936, 63 s. Wyd. nast.: wyd. 2 Warszawa: Nasza Księgarnia 1946, tamże: wyd. 3-11 1948-1987; Wrocław: Siedmioróg 1991, tamże: 1992, 1997.
Przekłady
słowacki
Adaptacje
radiowe
10. Plastusiowy pamiętnik. [Opowieść dla dzieci]. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Książek Szkolnych 1936 [antydatowane 1935], 95 s. Wyd. nast.: Warszawa: Nasza Księgarnia 1946, tamże wyd. 3-12 1948-1961, wyd. 13 rozszerzone z podtytułem Przygody w piórniku 1962; Białystok: Krajowa Agencja Wydawnicza 1991; Wrocław: Siedmioróg 1994, tamże 1995; wyd. 8 [właśc. 14] Warszawa: Nasza Księgarnia 1988; [wyd. 27] Wrocław: Siedmioróg 1997, tamże: wyd. 2 [!] 1998, 1999, 2004.
Przekłady
bułgarski
gruziński
japoński
łotewski
mołdawski
niemiecki
ormiański
rosyjski
turkmeński
ukraiński
uzbecki
Adaptacje
radiowe
Wyd. łącznie z Przygody Plastusia [poz. ↑] pt. Plastusiowy pamiętnik Warszawa: Nasza Księgarnia 1966, 151 s., tamże: wyd. 2-8 1970-1988.
11. O Jaśku co się z Rokitą założył. [Sztuka lalkowa dla dzieci]. Inscenizacja: Z. Małyniczówna. Melodie: A. Osser, W. Ciewierski. Warszawa: Społem 1937, 36 s.
12. Proszę, przepraszam, dziękuję. [Warszawa ok. 1939].
13. O Misiu Psotnisiu i Bolku Kichnolku. [Warszawa:] Wytwórnia Zabawek Artystycznych i Pedagogicznych Warszawskiej Spółdzielni Księgarskiej [ok. 1942], 8 s. „Bajuś Czupiradełko”. Teatrzyk Kukiełek.
14. O szewczyku Łukaszku co szył buty dla ptaszków. [B.m.:] Czytelnik 1945, 19 s. Wyd. nast.: Warszawa: Wydawnictwo Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek 1984; [wyd. 3] Wrocław: Siedmioróg 1995.
15. Ogródek. [Wiersze dla dzieci]. Warszawa: Spółdzielnia „Światowid” 1946, 31 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1949; wyd. 3 rozszerzone Warszawa: Nasza Księgarnia 1959, wyd. 4 tamże 1963.
16. Jak mysz pod miotłą. [Opowieści dla dzieci]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1947, 79 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1949; Warszawa: Wydawnictwo Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek 1989; [wyd. 4] Białystok: Krajowa Agencja Wydawnicza-B 1996.
Adaptacje
teatralne
17. Dzieci z Leszczynowej Górki. [Powieść dla dzieci; współautorka:] Z. Malicka. Wyd. 1 pt. Leszczynowa Górka. Warszawa: Nasza Księgarnia 1948, 61 s. Wyd. nast. rozszerzone pt. Dzieci z Leszczynowej Górki: Warszawa: Nasza Księgarnia 1951, 197 s., tamże wyd. 2-12 1952-1983; [wyd. 13] Oprac. tekstu: B. Kusztelski. Poznań: G&P 2000.
18. Kajtkowe przygody. [Opowieść dla dzieci]. [Warszawa:] Nasza Księgarnia 1948 [antydatowane 1947], 71 s. Wyd. nast.: tamże: wyd. 2-15 1949-1989; Białystok: Krajowa Agencja Wydawnicza 1991; wyd. 16 [!] Poznań: GMP 1991; Białystok: Krajowa Agencja Wydawnicza 1992; wyd. 17 Poznań: WiM 1993, wyd. 18 tamże 1993; Poznań: GMP 1995; [wyd. 22] Poznań: G&P 1998.
19. O Rochu i jego grochu. (Obrazek sceniczny). Inscenizacja: J. Kopijowska. [Muzyka:] A.M. Klechniowska. Warszawa: Nasza Księgarnia 1948 [antydatowane 1947], 28 s.
20. Pączki i faworki u babci Honorki. Prapremiera: Łódź, Teatr Lalek „Faramuszka” 1948.
21. Tajemnica uskrzydlonego serca. [Powieść dla młodzieży]. [Warszawa:] Nasza Księgarnia 1948, 292 s. Wyd. 2 Warszawa: Nasza Księgarnia 1949, 217 s.
22. Smoluch. [Sztuka lalkowa dla dzieci]. Prapremiera: Teatr Kukiełkowy „Chłopskiej Drogi” 1949 [inf. autorki].
23. Świerszczykowy kram. [Wiersze dla dzieci]. [Warszawa:] Nasza Księgarnia 1949, 64 s.
24. Entliczek pentliczek. [Wiersze dla dzieci]. Muzyka: Z. Konic. Opisy gier i zabaw: D. Holnicka. Warszawa: Nasza Księgarnia 1950, 85 s. Wyd. 2 tamże 1952.
25. Kwiatki Małgorzatki. [Wiersze dla dzieci]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1950, 22 s. Wyd. nast.: tamże: wyd. 2 1952, wyd. 3 rozszerzone 1954, 31 s., wyd. 4 1956, wyd. 5 1958, wyd. 6 1960 [właśc. 1959]; wyd. 7 Warszawa: Młodzieżowa Agencja Wydawnicza 1985.
Przekłady
francuski
Wyd. w wyborze pt. U Małgorzatki. Warszawa: Nasza Księgarnia 1969, [6] k. Wyd. 2 tamże 1971.
26. Przygody dzieci z Jasnej Wody. [Opowieść dla dzieci]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1950, 131 s.
27. Wawrzyńcowy sad. Sztuka w 2 aktach. Prapremiera: Warszawa, Teatr Baj 1951. Wyd. z muzyką J. Wesołowskiego Warszawa: Nasza Księgarnia 1951, 71 s. Przedruk pt. O sadzie Wawrzyńca i ludziach z gościńca zob. poz. ↑.
Nagrody
28. Rogaś z Doliny Roztoki. [Powieść dla młodzieży]. „Płomyczek” 1955/56 nr 6-14. Wyd. osobne Warszawa: Nasza Księgarnia 1957, 90 s. Wyd. nast.: tamże: wyd. 2-14 1959-1988; Poznań: GMP 1991, tamże: 1992, 1993, 1994, 1996, 1998.
Przekłady
białoruski
niemiecki
Adaptacje
radiowe
29. Przygoda Plastusia. [Sztuka lalkowa dla dzieci]. Prapremiera: Warszawa, Teatr Baj 1956. Wyd. pt. Przygody Plastusia. Widowisko kukiełkowe. Cz. 1. Narodziny Plastusia. Cz. 2. Plastuś i Kleksik. Adaptacja: „Scenotechnika”. Kraków 1959, 18 s., Biblioteczka Teatrzyku „Tyci-Tyci”. Wyd. nast. tamże 1963.
Wyd. łącznie z Miała babuleńka kozła rogatego [poz. ↑]; J. Zaborowski: Pod zielonym jaworem pt. Pod zielonym jaworem. Repertuar dla teatrzyków lalkowych w klubach. Wybór i oprac.: I. Krawczykowska. [Warszawa] 1971, 31 s. Biblioteczka Repertuarowa „Naszego Klubu”, 3.
30. Przygoda profesora Biedronki. Warszawa: Liga Ochrony Przyrody 1956-1957.
Z. 1. Profesor i ptaki. 1956, [8] k.
Z. 2. O kocie niecnocie. 1957, [8] k.
Z. 3. A kuku... mości kruku. 1957, [8] k.
Z. [4]. O profesorze Biedronce i kwitnącej łące. 1957, [8] k.
Wyd. łączne całości Wrocław: Siedmioróg 1994, 36 s.
Przekłady
rosyjski
31. Przygody Plastusia. [Opowieść dla dzieci]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1957, 128 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1959; [wyd. 11] Wrocław: Siedmioróg 1996, tamże 1999.
Przekłady
niemiecki
ukraiński
Wyd. łącznie z poz. ↑ pt. Plastusiowy pamiętnik. Warszawa: Nasza Księgarnia 1966, 151 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2-8 1970-1988.
32. Szkoła nad obłokami. [Opowieść dla dzieci]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1958, 109 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1962, wyd. 3 1972, wyd. 4 1986, wyd. 5 1989; Poznań: GMP [1993].
Nagrody
33. O Bidzie i złotych jabłkach. [Sztuka lalkowa dla dzieci]. Uwagi inscenizacyjne: J. Bucyk. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1960, 66 s.
34. O leśnym zbóju. [Sztuka lalkowa dla dzieci]. Prapremiera: Białystok, Teatr Świerszcz 1960.
35. Orzeszek. Sztuka w 5 odsłonach. Prapremiera: Białystok, Teatr Świerszcz 1960. Wyd. inscenizacji: J. Całkowa. Muzyka: T. Maklakiewicz. Warszawa: Nasza Księgarnia 1961, 79 s. Przedruk zob. poz. ↑.
36. Plastusiowo. [Opowieść dla dzieci]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1963, 39 s. Wyd. 2 tamże 1967.
37. Wiatrak profesora Biedronki. [Powieść dla dzieci; współautor:] J.E. Kucharski. Warszawa: Nasza Księgarnia 1965, 174 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1969, wyd. 3 1972, wyd. 4 1978.
38. Węzełki. [Sztuka lalkowa dla dzieci]. Prapremiera: Rabka, Teatr Lalek „Rabcio Zdrowotek” 1966.
39. Skarb pod wiatrakiem. [Powieść dla dzieci; współautor:] J.E. Kucharski. Warszawa: Nasza Księgarnia 1967, 252 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1969, wyd. 3 1972, wyd. 4 1980.
40. Lajkonik. [Sztuka lalkowa dla dzieci]. Prapremiera: Poznań, Teatr Lalki i Aktora „Marcinek” 1969.
41. Wesołe przedszkole. [Opowieść dla dzieci]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1969, 101 s. Wyd. nast.: tamże: wyd. 2 1973, wyd. 3 1988, wyd. 4 1989; Wrocław: Siedmioróg 1994, [wyd. 6] tamże 1997.
Przekłady
węgierski
42. Cztery mile za piec. Sztuki dla teatrów dziecięcych. Warszawa: Nasza Księgarnia 1970, 469 s.
Zawartość
43. Teatrzyk supełków. Warszawa: Nasza Księgarnia 1970, 113 s.
Zawartość
44. Baśń o zaklętym kaczorze. [Sztuka lalkowa dla dzieci]. Prapremiera: Wałbrzych, Teatr Lalek 1971.
45. Lis Przechera. [Sztuka lalkowa dla dzieci]. Prapremiera: Cieszyn, Teatr Lalek „Skrzatki Cieszyńskie” 1971.
46. Za żywopłotem. Warszawa: Nasza Księgarnia 1971, [36] k. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1977, wyd. 3 1987, [wyd. 4] z podtytułem Przygody Tasi i Plastusia. Warszawa: Ph. Wilson 1997, 74 s.
Przekłady
łotewski
niemiecki
rosyjski
węgierski
47. Razem ze słonkiem. Warszawa: Instytut Kształcenia Nauczycieli i Badań Oświatowych w Warszawie – województwie 1972-1974.
Cz. 1. Przedwiośnie. 1974, 61 s.
Cz. 2. Wiosna. 1972, 80 s.
Cz. 3. Lato. 1973, 113 s.
Cz. 4. Złota jesień. 1973, 131 s.
Wyd. nast. rozszerzone z podtytułem Pierwsza książka wprowadzająca w świat przyrody. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne 1975-1978.
Cz. 1. Przedwiośnie. 1975, 111 s.
Cz. 2. Wiosna. 1976, 126 s.
Cz. 3. Lato. 1976, 142 s.
Cz. 4. Złota jesień. 1977, 134 s.
Cz. 5. Szaruga jesienna. 1978, 102 s.
Cz. 6. Zima. 1978, 118 s.
Wyd. nast. [Cz.] 1-6: wyd. 2 Warszawa: Młodzieżowa Agencja Wydawnicza 1986; wyd. 3 Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne 1990-1991.
Zawartość
48. Choinka. [Sztuka lalkowa dla dzieci]. Prapremiera: Zielona Góra, Scena Lalkowa Lubuskiego Teatru im. L. Kruczkowskiego 1974.
49. Gdzie jest miś. [Sztuka lalkowa dla dzieci]. Powst. ok. 1974.
50. Legenda o hejnale krakowskim. [Sztuka lalkowa dla dzieci]. Prapremiera: Zielona Góra, Scena Lalkowa Lubuskiego Teatru im. L. Kruczkowskiego 1975.
51. Tarabanówka. [Sztuka lalkowa dla dzieci]. Telewizja Polska 1975.
52. Wyzwoliny wilka. [Sztuka lalkowa dla dzieci]. Prapremiera: Kutno, Kutnowski Dom Kultury 1976.
53. Na tropach węża Eskulapa. [Powieść dla młodzieży; współautor:] K. Garstka. Warszawa: Nasza Księgarnia 1980, 172 s.
54. Trzysta słowiczątek. Wiersze i piosenki dla dzieci oparte na motywach ukraińskich. Warszawa: Nasza Księgarnia 1983, [34] s.
55. Księga bajek... [Wrocław:] Siedmioróg [1998], [64] s.
56. Wybór scenariuszy dla teatrzyków szkolnych dla klas I-III. Scenariusze M. Kownackiej. Oprac.: J. Rodziewicz. Wrocław: Siedmioróg 1998, 286 s.
57. Najpiękniejsze wiersze dla dzieci. Kraków: Zielona Sowa 2004, 46 s.
Nadto kilkanaście drobnych książeczek dla dzieci, wyd. w większości przez Naszą Księgarnię (m.in. w serii Poczytaj mi Mamo), Biuro Wydawnicze „Ruch” (w seriach: Bawimy się, Przeczytaj i namaluj), Wspólną Sprawę (seria Książeczka do Malowania).
Słuchowiska radiowe, m.in.
Przekłady
Prace redakcyjne
Omówienia i recenzje
• Ankiety dla IBL PAN 1957, 1966.
