BIO

Born on 24 December 1938 in Krakow; son of the turner Władysław Kulawik and the telephonist Balbina, née Gut. He completed his advanced secondary education in 1958 at the Grammar School for those in Employment (No. 2) in Krakow. He then studied Polish philology at the Jagiellonian University (UJ) in Krakow, graduating with a master's degree in 1964. He wrote two final papers, one on poetics and one on linguistics. He was subsequently employed as an editor at the Krakow branch of the publishing house Wydawnictwo Ossolineum. He made his debut in 1968 with the article Uwertura do poematu „Niobe” (An Overture to the Epic Poem "Niobe"), published in the periodical "Ruch Literacki" (no. 1). Between 1969 and 2003, he was employed at the Institute of Polish Philology (later Institute of Polish Studies) at UJ. He was awarded a doctoral degree from the Institute in 1974 for his dissertation Liryka Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego. Problematyka i kształt wypowiedzi (Konstanty Ildefons Gałczyński's Lyric Poetry: Issues and Forms of Utterance), which was supervised by Prof. Maria Dłuska. His research largely focused on literary theory, developing a prosodic theory of poetry and a literary theory of drama, and on the work of Konstanty Ildefons Gałczyński. He also worked at universities in France: between 1977 and 1980 he was a Polish language lector at Université Aix-en-Provence, while from 1987 to 1993 he was a lecturer at Université de Caen. He was awarded a habilitation degree from UJ in 1986 for his study Wprowadzenie do teorii wiersza (An Introduction to a Theory of Poetry). He established the Chair of Literary Theory at the Rzeszow Higher School of Education (WSP), where he was a lecturer from 1994 to 1998. He then founded the Chair of Poetics and Literary Theory at the Institute of Polish Philology at the Pedagogical University of Krakow, which he held until his retirement in 2009. In 2000, he was made state-appointed professor. He received the Honor "Honoris Gratiae" from the President of the City of Krakow in 2009. He married the editor Ewa Ryżewska in 1963. They have a son Maciej (b. 1972) and a daughter Anna Weronika (married name Riondet). He lives in Krakow.

Twórczość

1. Zarys poetyki. [Podręcznik akademicki; autorzy:] E. Miodońska-Brookes, A. Kulawik, M. Tatara. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1972, 407 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1974, wyd. 3 poszerzone 1978, 566 s., [wyd. 4] 1980.

Nagrody

Nagroda zespołowa Ministerstwa Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki przyznana w 1973.

2. Konstanty Ildefons Gałczyński. [Szkic]. Wrocław, Kraków: Wydawnictwo Ossolineum 1977, 41 s. Nauka dla Wszystkich, nr 275.

3. Wprowadzenie do lektury wiersza współczesnego. [Podręcznik]. Wrocław, Kraków: Wydawnictwo Ossolineum 1977, 32 s. Nauka dla Wszystkich, nr 267.

4. Teoria wiersza. [Szkic]. Wrocław, Kraków: Wydawnictwo Ossolineum 1987, 53 s. Polska Akademia Nauk Oddział w Kraków Nauka dla Wszystkich, nr 406.

5. Wprowadzenie do teorii wiersza. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1988, 246 s. Wyd. 2 poprawione i uzupełnione pt. Teoria wiersza. Kraków: Antykwa 1995, 209 s.

Rozprawa habilitacyjna.

6. Poetyka. Wstęp do teorii dzieła literackiego. [Podręcznik akademicki]. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1990, 525 s. Wyd. nast.: wyd. 2 poprawione Kraków: Antykwa 1994, 400 s., wyd. 3 tamże 1997.

Nagrody

Nagroda Ministra Edukacji Narodowej w 1990.

7. Wersologia. Studium wiersza, metru i kompozycji wersyfikacyjnej. Kraków: Antykwa 1999, 240 s.

8. Wersyfikacja i stylistyka w technice aktorskiej. [Podręcznik akademicki]. Kraków: Państwowa Wyższa Szkoła Teatralna im. L. Solskiego 2005, 57 s.

9. Zarys poetyki. [Podręcznik akademicki]. Kraków: Wydawnictwo Antykwa 2013, 256 s.

10. Poezja to jest złoty szerszeń. Rzecz o poematach K.I. Gałczyńskiego. [Monografia]. Kraków: Wydawnictwo Antykwa 2015, 270 s.

Nagrody

Nagroda Krakowskiej Książki Miesiąca (2015).

11. Fenomen Lalki, czyli Zrozumieć Prusa. [Szkice]. Kraków: Wydawnictwo Antykwa 2020, 151 s.

Fragmenty książki drukowane wcześniej w czasopiśmie „Zdania” (2016-20).

Zawartość

Wstęp. – Rozkład społeczny; Czy to niezastanawiające?; Pan Ignacy Rzecki i jego pamiętnik; Idealiści; Miłość Wokulskiego; Etyka chrześcijańska w „Lalce” wyłożona albo do czego służy przetak; Paryż i Zasławek; Co się stało z Wokulskim?; Zasławek, a jakby…; Ostatni rozdział „Lalki”. – Posłowie.

Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.

Heksametr polski — arka przymierza między starymi a nowszymi systemami wersyfikacyjnymi. W: Metryka słowiańska. Wrocław 1971 s. 161171.
Bal i Arkadia — dwa kluczowe motywy liryki Gałczyńskiego. Przegląd Humanistyczny 1974 nr 6 s. 5768.
Kolczyki Izoldy — obrachunek poety z mitami narodowymi. Poezja 1974 nr 6 s. 6772.
Tak zwany wiersz emocyjny wśród innych metod kształtowania wiersza. Przegląd Humanistyczny 1975 nr 6 s. 5167.
Istota wierszowanej organizacji tekstu. W: Prace ofiarowane Henrykowi Markiewiczowi. Kraków 1984 s. 3761.
Anty-Lotman, czyli Wiersz jako chwyt, albo Po co się pisze wiersze. Przegląd Humanistyczny 1986 nr 11/12 s. 12314.
Model estetyczny renesansowej kompozycji wersyfikacyjnej albo o logice wiersza Jana Kochanowskiego. W: Jan Kochanowski. 1584–1984. T. 1. Lublin 1989 s. 473483.
Wersyfikacja czarnoleska; Estetyka wersyfikacji średniowiecznej. W: Wybrane zagadnienia z literatury. Cz. 2. Średniowiecze. Kielce 1996 s. 4355.
O wersecie bibilijnym. Ruch Literacki 1999 z. 1 s. 1930.
Jak zrobiony jest „Weiser Dawidek” Pawła Huellego i co z tego wynika. „Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria2002 nr 1 s. 121-129.
Ars versificandi Teodora Bujnickiego. W: Poezja i poeci w Wilnie lat 1920–1940. Kraków 2003 s. 137152.
Pochwała Fortynbrasa. W: Zbliżenia historycznoliterackie. Kraków 2003 s. 343351.
Kolczyki Izoldy? Kolczyki Baraniej Mordy? W: Gałczyński po latach. Neapol, Kraków 2004 s. 61–77, toż „Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria” 2004 z. 4 s. 59–69.
Małpolud czyta „Traktat teologiczny” Czesława Miłosza. W: Poznawanie Miłosza. T. 3. Kraków 2011 s. 759766.
Krytyczne uwagi o krytycznej recepcji Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego. „Zdanie2014 nr 1/2 s. 100-105.

Prace redakcyjne

1. Stylistyka polska. Wybór tekstów. Wybór, oprac. i wstęp: E. Miodońska-Brookes, A. Kulawik, M. Tatara. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1973, 355 s.
2. Genologia polska. Wybór tekstów. Wybór, oprac. i wstęp: E. Miodońska-Brookes, A. Kulawik, M. Tatara. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1983, 545 s.
3. A. Daudet: Listy z mojego młyna. [Opowiadanie]. Przeł. R. Kołoniecki. Oprac.: A. Kulawik. Wrocław, Kraków: Wydawnictwo Ossolineum 1991, 230 s. Biblioteka Narodowa Seria 3, Dla Młodzieży, nr 4.
4. Październik 56. Odwilż i przełom w życiu literackim i kulturalnym Polski. Materiały ogólnopolskiej sesji naukowej. Rzeszów 23–25 września 1996 roku. Red. naukowa: A. Kulawik. Kraków: Antykwa 1996, 301 s. Zakład Teorii Literatury Instytutu Filologii Polskiej Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Rzeszowie.
5. Dzieło i życie Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego. [Szkice]. Pod red. A. Kulawika i J.S. Ossowskiego. T. 1–2. Kraków: Collegium Columbinum 2005, 441 + 442 — 892 s. Biblioteka Tradycji, seria 2, nr 42.

Nagrody

Nagroda Krakowskiej Książki Miesiąca (2006).

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 2015.

Słowniki i bibliografie

Leksykon Profesorów Akademii Pedagogicznej im. Komisji Edukacji Narodowej 1946–2006. Kraków 2006 .
A. Mastalski: Bibliografia prac Profesora Adama Kulawika (z lat 1968–2015). Academia.edu [on-line]. Powst. 2015. Dostępny w Internecie: Zob. link [dostęp 2 kwietnia 2024].

Ogólne

Artykuły

T. BUDREWICZ, J.S. OSSOWSKI: Słów kilka o biografii twórczej prof. dr. hab. Adama Kulawika. W: Od poetyki do hermeneutyki literaturoznawczej. Prace ofiarowane profesorowi Adamowi Kulawikowi w 70. rocznicę urodzin. Kraków 2008.
R. BOROCH: Spór o podmiot dramatyczny (wokół propozycji Adama Kulawika). W: Od Lema do Sienkiewicza (z Ingardenem w tle). Toruń 2017.

Zarys poetyki

S. BARAŃCZAK: Właściwie po co?Teksty1973 nr 3.
B. CHRZĄSTOWSKA, S. WYSŁOUCH. „Pamiętnik Literacki1973 z. 2, polemika: E. MIODOŃSKA-BROOKES, A. KULAWIK, M. TATARA. Tamże 1974 z. 2 [dot. wyd. 1].
A. MARTUSZEWSKA: Nowy podręcznik poetyki. Polonistyka 1973 nr 2.
[S. STABRYŁA] St.S.: Nowy podręcznik poetycki (!). „Twórczość1973 nr 4.
E. KAŃSKI. Przeł. na język francuski M. Michalak.Zagadnienia Rodzajów Literackich1974 z. 2.
J. TRZYNADLOWSKI. „Rocznik Literacki 1978” wyd. 1982.

Wprowadzenie do teorii wiersza (wyd. 2 pt. Teoria wiersza)

W. PRÓCHNICKI. „Ruch Literacki1990 z. 4/5.
J. POTKAŃSKI: Dobra synteza złej teorii. Przegląd Humanistyczny 1997 nr 6.
J. POTKAŃSKI: Kulawik, czyli o pauzie wersyfikacyjnej. W tegoż: Wiersz Szymborskiej. Warszawa 2000.

Poetyka

D. ULICKA: Czas podręcznika. Nowe Książki 1991 nr 5.
K. RUTA-RUTKOWSKA: Dramatyczne gry w podmiot. Teksty Drugie 1999 nr 1/2.

Wersologia

A.S. MASTALSKI: Ostatnia wielka narracja w polskich badaniach wersologicznych. Prozodyjna teoria wiersza Adama Kulawika w trzydziestą rocznicę publikacji „Istoty wierszowanej organizacji tekstu”. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica 2014 t. 2.

Poezja to jest złoty szerszeń

J. KWIEK-OSIOWSKA: Rzecz o poematach K.I. Gałczyńskiego. Akant 2015 nr 13.