BIO
Urodzona 19 lutego 1936 w Warszawie; córka Stanisława Lorentza, profesora historii sztuki, wieloletniego dyrektora Muzeum Narodowego w Warszawie, i Ireny z domu Nasfeter. W czasie okupacji niemieckiej przebywała w Podkowie Leśnej pod Warszawą. Po wojnie zamieszkała ponownie w Warszawie, gdzie uczęszczała do szkół. W 1949-53 była członkiem Związku Młodzieży Polskiej. W 1952 zdała maturę w Gimnazjum im. W. Górskiego i rozpoczęła studia na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego (UW), które przerwała na pierwszym roku. Od 1953 studiowała polonistykę na UW. W 1956 wyszła za mąż za Wojciecha Kowalczyka, architekta. Po uzyskaniu magisterium w 1957 została zatrudniona na stanowisku asystenta w Pracowni Bibliografii Retrospektywnej Instytutu Badań Literackich (IBL) Polskiej Akademii Nauk (PAN). Debiutowała w 1959 szkicem pt. Zza kulis „Sowizdrzała”, opublikowanym w „Przeglądzie Humanistycznym” (nr 4). W 1962-66 odbywała staż doktorancki w IBL, zakończony obroną rozprawy doktorskiej pt. Rozwój twórczości lirycznej Słonimskiego w latach 1918-1935 (promotor profesor Kazimierz Wyka). Następnie kontynuowała pracę w IBL na stanowisku adiunkta. Była stałym współpracownikiem „Pamiętnika Literackiego”, w którym publikowała recenzje książek naukowych oraz artykuły literackie (1967-83, z przerwami). Od 1973 pracowała równocześnie jako adiunkt na pół etatu w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Kielcach (usunięta dyscyplinarnie ze względów politycznych w styczniu 1982). W 1976 habilitowała się w IBL na podstawie rozprawy pt. Romantyczni szaleńcy i otrzymała stanowisko docenta. Od 1981 była członkiem Towarzystwa Popierania i Krzewienia Nauk (w 1992-95 członek zarządu). W 1982 podjęła dodatkową pracę (pełen etat) na Wydziale Filologii Polskiej Uniwersytetu Łódzkiego. W 1988 została członkiem Polskiego PEN Clubu (w 1991-95 sekretarz generalny, następnie członek Zarządu). W 1991 otrzymała tytuł naukowy profesora. W tymże roku została członkiem Komitetu Nauk o Literaturze Polskiej PAN (ponownie w kadencji 1993-95). W 1999 została członkiem Komitetu Obchodów Roku Słowackiego. Odznaczona m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1997). Zmarła 13 sierpnia 2022 w Warszawie; pochowana tamże na Cmentarzu Ewangelicko-Augsburskim.
Twórczość
1. Liryki Słonimskiego 1918-1935. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1967, 240 s. Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.
2. Słonimski. Warszawa: Agencja Autorska i Zjednoczenie Księgarstwa 1972, 54 s.
3. Romantyczni szaleńcy. [Szkice]. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1977, 222 s. Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.
Zawartość
4. Programy i spory literackie w dwudziestoleciu. 1918-1939. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1978, 298 s. Wyd. 2 rozszerzone tamże 1981.
5. Siedmiu bohaterów romantycznych. [Szkice]. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 1981, 169 s.
Zawartość
6. Stefan Żeromski w Zamku. [Szkic]. Warszawa: Zamek Królewski w Warszawie [1985], 43 s.
7. Warszawa romantyczna. [Studium]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1987, 306 s.
Nagrody
8. Czym był romantyzm? [Studium]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1990, 189 s.
9. „Kordian” Juliusza Słowackiego. [Popularny szkic monograficzny]. Warszawa: Patria 1990, 34 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1992, [wyd. 3] 1995.
10. Piłsudski i tradycja. [Studium]. Chotomów: Verba 1991, 179 s.
11. Romantyzm. Podręcznik dla szkół ponadpodstawowych. Warszawa: Stentor 1994, 303 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1995, wyd. 4 [właśc. 3] 1997, wyd. 6 1999, wyd. 7 2000.
12. Słowacki. [Monografia]. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1994, 433 s. Wyd. 2 uzupełnione Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1999.
13. Obraz a literatura – oczami polonisty. Objaśnienia. [Album]. Warszawa: Stentor 1995, 20 s. + 32 k. tabl. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1997, wyd. 3 1999.
14. Dramat i teatr romantyczny. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich 1997, 266 s.
15. Literatura 1918-1939. Podręcznik dla szkół ponadpodstawowych. Warszawa: Stentor 1997, 214 s. Wyd. 3 [!] tamże 1999.
16. Pejzaż narodowy „Ojczyzna prywatna” – jaka była Litwa Mickiewicza? Referat wygłoszony na konferencji naukowej „Adam Mickiewicz i konteksty” zorganizowanej przez Uniwersytet Wileński w dniach 24-26 września. Wilno 1998, 12 s., maszynopis.
17. „Przedwiośnie” Stefana Żeromskiego. Warszawa: Patria 1998, 40 s. Moje Lektury.
18. Romantyzm. Zeszyt ćwiczeń [dla szkoły średniej]. Warszawa: Stentor 1998, 77 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1999, wyd. 3 2000.
19. Kto czyta, nie błądzi. Literatura i kultura. Gimnazjum 1. Język polski. [Współautor:] K. Mrowcewicz. Warszawa: Stentor 1999, 304 s. Wyd. nast. tamże: 2000, 2001.
20. Kto czyta, nie błądzi. Literatura i kultura. Przewodnik dla nauczycieli. Język polski. Klasa 1 gimnazjum. [Współautor:] K. Mrowcewicz. Warszawa: Stentor 1999, 103 s.
21. Literatura 1918-1939. Zeszyt ćwiczeń. Wyd. 2 [!] Warszawa: Stentor 1999, 86 s.
22. Kto czyta, nie błądzi. Literatura i kultura. Język polski. Klasa 2 gimnazjum. [Współautor:] K. Mrowcewicz. Warszawa: Stentor 2000, 288 s.
23. Kto czyta nie błądzi. Literatura i kultura. Język polski. Klasa 3 gimnazjum. Warszawa: Stentor 2001, 219 s.
24. Wiek XIX. Romantyzm – realizm. Materiały z dziejów sztuki – dla liceów i gimnazjów. Warszawa: Stentor 2001, 51 s. + 40 k. tabl.
25. Juliusz Słowacki. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie 2003, 251 s. A to Polska właśnie.
Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.
Prace edytorskie i redakcyjne
Zawartość
Zawartość
Omówienia i recenzje
• Ankieta dla IBL PAN 1994.
