BIO

Urodzony 7 grudnia 1908 we wsi Krępa pod Miechowem; syn Pawła Kowalczyka, rolnika, i Honoraty z domu Palimąka. Do gimnazjum uczęszczał w Miechowie i ukończył je w 1928. Następnie studiował prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, w 1935 uzyskał magisterium. Debiutował w 1929 wierszem pt. O zmierzchu, ogłoszonym w „Kurierze Literacko-Naukowymnr 34 (omyłkowo podpisanym: Teofil Krawczyk). Od 1934 należał do koła literacko-artystycznego Litart w Krakowie i uczestniczył w jego imprezach literackich, a po rozwiązaniu Litartu w 1935 – do koła literacko-artystycznego Volty, stanowiącego jego kontynuację. Zagrożony aresztowaniem w związku z wystąpieniem na wiecu w Krakowie z krytyką państwowej polityki gospodarczej, wyjechał w 1936 na Polesie, gdzie podjął pracę w skarbowości. W tym czasie ożenił się z Heleną Szydłowską. Po wybuchu II wojny światowej uczestniczył w kampanii wrześniowej i dostał się do niewoli niemieckiej, zbiegłszy stamtąd powrócił do rodzinnej wsi. W 1946 przyjechał do Wrocławia, skąd wkrótce został skierowany do Jeleniej Góry, do pracy w delegaturze do walki z przestępczością gospodarczą. Od 1946 należał do Polskiej Partii Robotniczej (od 1948 Polska Zjednoczona Partia Robotnicza). W 1947 został członkiem Związku Zawodowego Literatów Polskich (od 1949 Związek Literatów Polskich) i prezesem Klubu Literatów i Artystów. W 1950 powrócił do Wrocławia. Tu nawiązał współpracę z prasą, m.in. z „Gazetą Robotniczą” i „Słowem Polskim” oraz z Rozgłośnią Wrocławską Polskiego Radia. Był członkiem redakcji tygodnika „Wieś” (1950-52). W 1956-57 stale współpracował z „Nowymi Sygnałami”, a następnie z „Odrą” (1958-63). W 1956 powrócił do zawodu i do przejścia na emeryturę w 1975 był sędzią Sądu Wojewódzkiego we Wrocławiu. Pracował też w Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich. Odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1949), medalem „Zasłużony dla Dolnego Śląska” (1965), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1969) oraz odznaką „Zasłużony Działacz Kultury” (1976). Zmarł 29 stycznia 1987 we Wrocławiu.

Twórczość

1. Tamtym dniom. [Wiersze]. Kraków: Drukarnia S. Jeżewskiej, Miechów 1945, 32 s.

2. Spotkanie nad Nysą. Sztuka w 3 aktach. Prapremiera: Jelenia Góra, Teatr Dolnośląski 1948.

3. Natchniony kraj. [Wiersze]. Jelenia Góra: Związek Literatów Polskich, Oddział w Jeleniej Górze 1950, 51 s.

4. Kłopot z księżycem. [Wiersze]. Wrocław: Związek Literatów Polskich, Oddział we Wrocławiu 1957, 16 s.

5. Róża wiatrów. [Wiersze]. Katowice: Śląsk 1960, 35 s.

Zawartość

Cykle: Róża wiatrów; Notatnik bałtycki; Ludzie i zdarzenia.

6. Taniec z grzechotką. [Wiersze]. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1961, 51 s.

Zawartość

Cykle: Taniec z grzechotką; Motywy morskie; Portrety drzew.

7. Sprawa R 1335/46. [Powieść]. Gazeta Robotnicza 1965 nr 67-112. Wyd. osobne Katowice: Śląsk 1967, 154 s.

8. Nazywanie rzeczywistości. [Wiersze]. Katowice: Śląsk 1974, 45 s.

Zawartość

[Wstęp:] Nazywanie rzeczywistości. – Cykle: Równoleżnik wyobraźni; Z archipelagu moralitetów.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1966, 1973.

Słowniki i bibliografie

Słownik współczesnych pisarzy polskich. Seria 2. T. 1. Warszawa 1977 (R. Loth).

Ogólne

Artykuły

T. Buski: Sama poezja świata nie zbawi. Gazeta Robotnicza 1979 nr 2.

Tamtym dniom

J.A. Frasik: Na nowej drodze. (Debiut Teofila Kowalczyka). Wieś 1946 nr 5.
J. Zagórski: Za dużo retoryki. Tygodnik Powszechny 1946 nr 23.

Natchniony kraj

J. Koprowski: Wiersze o Dolnym Śląsku. Kultura i Sztuka 1950 nr 40.

Taniec z grzechotką

J. Łukasiewicz: Wiersze Teofila Kowalczyka. Odra 1961 nr 9.

Sprawa R 1335/46

M. Garbala: Sensacyjny dokument. Wiadomości”, Wrocław 1968 nr 13.