BIO

Urodzony 22 października 1885 we wsi Ruda (powiat ropczycko-sędziszowski) w rodzinie chłopskiej; syn Marcina Kota, działacza ludowego, i Marii z domu Fital. Uczęszczał do I Gimnazjum w Rzeszowie. Od 1901 należał do pozostającej pod wpływem socjalistów tajnej organizacji młodzieżowej Promień. W 1904-08 studiował na Uniwersytecie Lwowskim filologię polską i historię, a po uzyskaniu absolutorium, przez rok prawo (1908/09). W czasie studiów kontynuował działalność polityczno-społeczną jako sekretarz Promienia i redaktor pisma tej organizacji „Promień” (1905-08; tu też w 1905-06 artykuły i recenzje podpisane Skra, a w 1909-10 recenzje podpisane: J. Jaskier, Tadeusz Wrotycz). W 1908-10 był przewodniczącym Towarzystwa Uniwersytetów Ludowych im. A. Mickiewicza na okręg lwowski. W tym czasie pracował jako zastępca nauczyciela w V Gimnazjum we Lwowie. W 1909 uzyskał doktorat filozofii na podstawie rozprawy Wpływ teorii politycznych starożytności klasycznej na idee polityczne Polski w XVI wieku, a w szczególności na Andrzeja Frycza Modrzewskiego. W 1910 opublikował pierwsze studium naukowe Andrzej Frycz z Modrzewa o wychowaniu i szkole. Nawiązawszy kontakty naukowe z krakowskim środowiskiem uniwersyteckim, przeniósł się jesienią 1910 na stałe do Krakowa, gdzie otrzymał pracę w IV Gimnazjum Realnym. Kontynuował badania naukowe, koncentrując się na dziejach oświaty. Od listopada 1912 do końca lutego 1914 przebywał (jako stypendysta Akademii Umiejętności, później Fundacji Wiktora Osławskiego) w Paryżu, gdzie uzupełniał studia w dziedzinie historii kultury, a następnie prowadził poszukiwania archiwalne dotyczące stosunków Polaków z Zachodem w Niemczech, Szwajcarii, Belgii i Holandii. W lipcu 1914 powrócił do Krakowa i podjął działalność organizacyjną i publicystyczną na rzecz Legionów Polskich. Powołany przez pułkownika Władysława Sikorskiego do Departamentu Wojskowego Naczelnego Komitetu Narodowego (NKN) został kierownikiem Biura Prasowego i Informacji. Założył i redagował „Wiadomości Polskie” (Piotrków 1914-18), zorganizował też m.in. sieć placówek informacyjno-korespondencyjnych w krajach neutralnych. Po rozwiązaniu się NKN w lutym 1918 powrócił do pracy nauczycielskiej w szkolnictwie średnim i równocześnie do badań naukowych oraz działalności organizacyjno-naukowej. W 1919 zorganizował Komisję do Badania Dziejów Wychowania i Szkolnictwa w Polsce przy Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego; pełnił w niej funkcję sekretarza i redaktora wydawnictw (do 1927). Był inicjatorem, twórcą założeń, a następnie redaktorem (1919-39) serii wydawniczej Biblioteka Narodowa, a także popularnej serii Teksty Źródłowe do Nauki Historii, przeznaczonej dla szkół średnich. W 1920 uzyskał habilitację na Uniwersytecie Jagiellońskim (UJ) w Krakowie na podstawie pracy Andrzej Frycz Modrzewski. Studium z dziejów kultury polskiej wieku XVI i jako profesor nadzwyczajny objął kierownictwo nowo utworzonej Katedry Historii Kultury; w 1924 otrzymał tytuł profesora zwyczajnego. W 1920 został też powołany przez Towarzystwo do Badania Dziejów Reformacji w Polsce do redagowania jego organu „Reformacja w Polsce” (1921-39). Od 1921 był członkiem korespondentem, a od 1928 członkiem czynnym Polskiej Akademii Umiejętności (PAU); pełnił funkcje sekretarza Komisji do Badań w Zakresie Historii Literatury i Oświaty w Polsce (1920-24), przewodniczącego Komisji do Dziejów Oświaty i Szkolnictwa w Polsce (1929-39). W 1925 zainicjował powołanie w PAU Komitetu do Wydania Źródeł do Dziejów Życia Umysłowego Polski w Dobie Humanizmu i dla poszukiwań archiwalnych odbył półroczną podróż do Włoch; poszukiwania te kontynuował w 1928 i 1929, badając również archiwa francuskie i belgijskie. Uczestniczył w kształtowaniu koncepcji Polskiego słownika biograficznego i organizacji jego komitetu redakcyjnego (1930), a następnie prowadził do 1939 dział biografii ludzi kultury. Od 1930 był członkiem Towarzystwa Naukowego we Lwowie. W 1934 na podstawie tzw. ustaw jędrzejewiczowskich został (po uprzednim zlikwidowaniu Katedry Historii Kultury) przeniesiony w przymusowy stan nieczynny, a po kilku miesiącach na emeryturę, m.in. za protest przeciw uwięzieniu w Brześciu przywódców tzw. Centrolewu (sprawa brzeska 1930) i udział w akcji przeciw ustawie ograniczającej samorząd szkół akademickich (1932); nadal jednak prowadził na UJ seminaria z historii kultury i historii wychowania. Kontynuował też poszukiwania archiwalne za granicą, głównie we Francji i w Anglii. W 1935 wygłosił cykl wykładów w Collège de France w Paryżu. Równocześnie od 1933 rozwijał działalność polityczną jako członek Stronnictwa Ludowego; w 1936-39 wchodził w skład Naczelnego Komitetu Wykonawczego tego stronnictwa. Po wybuchu II wojny światowej (która zastała go we Lwowie) przedostał się przez Rumunię do Paryża i od grudnia 1939 wchodził w skład rządu generała W. Sikorskiego jako minister spraw wewnętrznych (krajowych). Po kapitulacji Francji i ewakuacji do Londynu brał udział m.in. w powołaniu do życia Funduszu Kultury Narodowej, w założeniu Instytutu Kultury Polskiej w Nowym Jorku, w upowszechnianiu wśród Brytyjczyków wiedzy o Polsce. W maju 1941 otrzymał tytuł doktorat filozofii honoris causa uniwersytetu w Oxfordzie. W tymże roku został powołany na stanowisko ambasadora Rzeczpospolitej Polskiej (RP) w Moskwie. Od lipca 1942 do lutego 1943, przebywając kolejno w Teheranie, Jerozolimie i Kairze, pełnił funkcję ministra stanu do spraw polskich na Bliskim Wschodzie. Po powrocie do Londynu zajmował stanowisko ministra informacji (do złożenia dymisji rządu przez Stanisława Mikołajczyka 24 listopada 1944). Po zakończeniu wojny powrócił do kraju, aby dołączyć do S. Mikołajczyka, ale wkrótce został powołany na stanowisko ambasadora RP w Rzymie; urząd ten opuścił w lutym 1949 i pozostał na emigracji. Mieszkał w Paryżu, a następnie w Londynie. Powrócił do pracy naukowej i poszukiwań archiwalnych, publikował w licznych czasopismach zagranicznych, uczestniczył w wielu kongresach międzynarodowych. W 1953 otrzymał dwuletnie stypendium Fundacji Rockefellera w Nowym Jorku na napisanie historii reformacji w Polsce i odbył podróż do Stanów Zjednoczonych. W 1959 otrzymał doktorat honoris causa uniwersytetu w Bazylei. Był członkiem Włoskiej Akademii Nauk (Accademia Nazionale dei Lincei) w Rzymie, Towarzystwa Hugo Grotiusa w Hadze, Królewskiego Czeskiego Towarzystwa Naukowego w Pradze, Ukraińskiego Towarzystwa Naukowego im. T. Szewczenki w Paryżu. Równocześnie brał udział w działalności politycznej emigracji; od 1952 przewodniczył Radzie Europejskiej Polskiego Stronnictwa Ludowego (PSL), a od 1955 był prezesem Rady Naczelnej PSL. Od stycznia 1964, sparaliżowany po wylewie krwi do mózgu, przebywał w szpitalu w Londynie, gdzie zmarł 26 grudnia 1975.

Twórczość

1. Andrzej Frycz z Modrzewa o wychowaniu i szkole. (Na tle ówczesnej literatury pedagogicznej). Lwów: Towarzystwo Nauczycieli Szkół Wyższych 1910, 50 s.

2. Szkoła lewartowska. Z dziejów szkolnictwa ariańskiego w Polsce. Lwów: Towarzystwo Nauczycieli Szkół Wyższych 1910, 33 s.

3. Wpływ starożytności klasycznej na teorie polityczne Andrzeja Frycza z Modrzewa. Rozprawy Wydziału Historyczno-Filozoficznego Akademii Umiejętności w Krakowie 1911 t. 54 s. 231-323; odbitka. Kraków 1911, 95 s.

4. Szkolnictwo parafialne w Małopolsce XVI-XVIII wieku. Lwów: Krajowy Związek Nauczycieli Ludowych 1912, 435 s.

5. Andrzej Frycz Modrzewski. Studium z dziejów kultury polskiej wieku XVI. Kraków: Akademia Umiejętności 1919, VIII, 313 s. Wyd. 2 przejrzane Kraków: Krakowska Spółka Wydawnicza 1923.

6. Rzeczpospolita Polska w literaturze politycznej Zachodu. Kraków: Krakowska Spółka Wydawnicza 1919, VIII, 253 s.

7. Polska a Mazowsze ewangelickie. Okazanie prawdy historycznej. Szczytno 1920, 88 s.

Autor podpisany: Student Mazur-Ewangelik.

8. Komisja Edukacji Narodowej 1773-1794. Kraków: Gebethner i Wolff 1923, 56 s.

9. Reforma szkolna Stanisława Konarskiego. Kraków: Skład główny Gebethner i Wolff 1923, 40 s.

10. Historia wychowania. Zarys podręcznikowy. Warszawa: Gebethner i Wolff [1924], XI, 663 s. Wyd. nast.: wyd. 2 zmienione i pomnożone. T. 1-2. Lwów: Państwowe Wydawnictwo Książek Szkolnych 1934 [antydatowane 1933] VIII, 407 + 378 s.; [wyd. 3] T. 1-2. Warszawa: Żak 1994.

W wyd. 2 i [wyd. 3]: T. 1. Od starożytnej Grecji do połowy wieku XVIII; T. 2. Wychowanie nowoczesne od połowy wieku XVIII do współczesnej doby.
Wyd. 3 z dopełnieniami gotowe do druku w Ossolineum w 1957 nie ukazało się z powodu zakazu władz (informacja: H. Barycz: Stanisław Kot – życie i dzieło. W: S. Kot: Polska Złotego Wieku a Europa. Warszawa 1987).

11. Dzieje wychowania. Podręcznik dla seminariów uniwersyteckich. Warszawa: Gebethner i Wolff 1926, 334 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1928, wyd. 3 z podtytułem: Podręcznik dla zakładów kształcenia nauczycieli 1931.

12. Helmstedt i Zamość. Z dziejów kultury humanistycznej. Zamość: Komitet Obchodu 300-tnej Rocznicy Śmierci Szymona Szymonowicza 1929, 31 s. Przedruk zob. poz. .

13. Osłabienie władzy monarszej w Polsce (1587-1607). W świetle źródeł przedstawił S. Kot. Kraków: Krakowska Spółka Wydawnicza 1929, 32 s. Teksty Źródłowe do Nauki Historii w Szkole Średniej.

14. Publikacja nowych uniwersytetów w XVI wieku Królewiec i Zamość. Kraków: Towarzystwo Miłośników Książki 1929, 21 s. Przedruk zob. poz. .

15. Zygmunt August i rozkwit reformacji w Polsce (1548-1572). W świetle źródeł przedstawił S. Kot. Kraków: Krakowska Spółka Wydawnicza 1929, 32 s. Teksty Źródłowe do Nauki Historii w Szkole Średniej.

16. Ideologia polityczna i społeczna Braci Polskich zwanych Arianami. Warszawa: Kasa im. Mianowskiego, Instytut Popierania Nauki 1932, 160 s.

Przekłady

angielski

Socinianism in Poland. The social and political ideas of the Polish Antitrinitarians in the 16th and 17th centuries. [Przeł.] E.M. Wilbur. Boston [1957].

17. Zarys dziejów wychowania jako funkcji społecznej. W: Encyklopedia wychowania. T. 1 z. 9-11. Warszawa 1934 s. 569-660. Wyd. osobne: Warszawa: Nasza Księgarnia 1936, 94 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1947, 143 s.; wyd. 3 Warszawa: Wspólna Sprawa 1958.

18. Five centuries of Polish learning. 3 lectures delivered in the University of Oxford, May 1941. Wyd.: English version by W.J. Rose. Foreword by F.M. Powicke. Oxford: B. Blackwell 1942, III, 53 s. Wyd. nast.: Oxford: The Shakespeare Head Press 1944; Bombay [1944]. „The Indo-Polish Library” A, 2.

Przekłady

chiński

[Przeł.] Chan-Li-Fou. Chungking [1944].

19. Venezia vista dai Polacchi nel corso dei secoli. Conferenza tenuta all'Associazione Culturale Italo-Polacco „Francesco Nullo”, il 22 gennaio 1947, a Ca'Foscari. Venezia: F. Montuoro 1947, 35 s. Por. poz. .

20. Le relazioni secolari della Polonia con Bologna. Conferenza tenuta il 9 gennaio 1948 dell'Accademia delle Scienze dell'Instituto di Bologna. Bologna: Instituto per la Storia dell'Universiteta 1949, 30 s. Por. poz. .

21. Listy z Rosji do gen. Sikorskiego. Londyn: [Nakład autora] 1955 [na okładce 1956], 576 s.

22. Rozmowy z Kremlem. Londyn: drukarnia St. Martin's Printers 1959, 336 s.

Przekłady

angielski

Conversations with the Kremlin and dispatches from Russia. [Przeł.] H.C. Stevens. London 1963.

23. Georges Niemirycz et la lutte contre l'intolérance au 17e siècle. 's-Gravenhage: Mouton 1960, 78 s.

24. Jerzy Niemirycz w 300-lecie Ugody Hadziackiej. Paryż: Instytut Literacki 1960, 81 s.

25. Polska Złotego Wieku a Europa. Studia i szkice. Wyboru dokonał, przygotował do druku i wstępem opatrzył H. Barycz. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1987, 913 s.

Zawartość

H. Barycz: Stanisław Kot – życie i dzieło. – W obliczu nowych prądów i przemian w kulturze: Świadomość narodowa w Polsce w. XV-XVII; Kultura polska w epoce renesansu; Polska Złotego Wieku wobec kultury zachodniej; Humaniści polscy między sobą; Jana Kochanowskiego podróże i studia zagraniczne; Pierwsza szkoła protestancka w Polsce. Z historii wpływów francuskich na kulturę polską; Publikacja nowych uniwersytetów w XVI wieku. Królewiec i Zamość [poz. ]. – W kręgu włoskiej i francuskiej tradycji intelektualnej: Wenecja w oczach Polaków na przestrzeni dziejów. Przeł. T. Jekiel [por. poz. ]; Wiekowe związki Polski z Bolonią [por. poz. ]; Z dziejów propagandy polskiej w XVI wieku. Dyplomaci polscy w Neapolu; Michał Twaróg z Bystrzykowa i Jan Schilling – pośrednicy między ruchem filozoficznym paryskim a Krakowem na przełomie XV i XVI wieku; Polacy na studiach w Orleanie. – Rozszerzenie się źródeł i sfery penetracji kulturalnej: Bazyleja i Polska (XV-XVII wiek). Przeł. K. Szyszkowska; U źródeł polskiej myśli krytycznej XVI wieku. Polacy w Bazylei za czasów Zygmunta Augusta; Peregrynacja pewnego Szwajcara po Polsce w XVI stuleciu. Przeł. K. Szyszkowska; Promieniowanie Strasburga na Polskę w dobie humanizmu; Helmstedt i Zamość. Z dziejów kultury humanistycznej [poz. ]. – Łączność kulturalna między Polską a Niderlandami i Anglią: Holenderskie młyny mełły polskie zboże; Stosunki Polaków z Uniwersytetem Lowańskim (w 500 rocznicę otwarcia Uniwersytetu Lowańskiego); Hugo Grotius a Polska; Polacy w Bredzie w XVII wieku. Przeł. R. Turczyn; Dwaj profesorowie Anglicy w Polsce XVI wieku; Oddziaływanie Braci Polskich zwanych socynianami w Anglii. – Charakterystyki narodów w przysłowiach i porzekadłach wierszowanych: Pochwały i przygany w dawnych opiniach o narodach. Przeł. W. Radwański; Właściwości narodów. Przeł. W. Radwański; Descriptio gentium poetów polskich XVII wieku. Przeł. T. Jekiel.

Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.

Adama Czartoryskiego i Ignacego Potockiego projekty urządzenia wychowania publicznego. W: Księga zbiorowa „Epoka Wielkiej Reformy. Lwów 1923 s. 206-227.
Pierwszy wiersz polski tłoczony w Paryżu. Silva Rerum 1928 z. 1/2 s.1-5.
Aron Aleksander Olizarowski, profesor prawa Akademii Wileńskiej. W: Księga pamiątkowa ku uczczeniu CCCL rocznicy założenia i X wskrzeszenia Uniwerytetu Wileńskiego. T. 1. Wilno 1929 s. 23-45.
Podstawy historyczne współczesnej organizacji szkół akademickich. W: W obronie wolności szkół akademickich. Kraków 1933 s. 209-224.
Erazm Otwinowski, poeta-dworzanin i pisarz różnowierczy. Reformacja w Polsce 1934 nr 21/24 s. 1-37.
Anglo-polonica. Angielskie źródła rękopiśmienne do dziejów stosunków kulturalnych Polski z Anglią. Nauka Polska 1935 t. 20 s. 49-140.
Le mouvement antitrinitaire au XVIe et au XVIIe siècle. Quatre conférences données au Collège de France, Fondation Michouis 135. Humanisme et la Renaissance”, Paryż 1937 s. 17-105; skrócona wersja polska pt. Bracia Polscy. Geneza. Anabaptyzm i humanizm. „Wiadomości Literackie” 1937 nr 40, 1938 nr 4, 16, 42, 51.
Świadomość narodowa w Polsce wieku XV-XVII. (Odczyt w Oddziale Krakowskim Polskiego Towarzystwa Historycznego). Kwartalnik Historyczny 1938 z. 1 s. 15-33.
Stanisław Estreicher. W: Straty kultury polskiej 1939-1944. T. 2. Glasgow 1945 s. 61-110; odbitka pt. Stanisław Estreicher na tle życia kulturalnego Krakowa. Glasgow 1945, 50 s.
Le rayonnement de Strasbourg en Pologne à l'époque de l'Humanisme. Revue des Études Slaves”, Paryż 1951 t. 27 s. 184-200.
La réforme dans le Grand Duché de Lithuanie. Facteur d'occidentalisation culturelle. Annuaire de l'Institut de Philologie et L'Histoire Orientales et Slaves”, Bruksela 1952 t. 12.
L'Humanisme et la Renaissance en Pologne. Compte rendu des publications des années 1939-1952. „Bibliothèque d'Humanisme et Renaissance”, Genewa 1953 t. 15 s. 348-378.
L'influence de Michel Servet sur le mouvement antitrinitarien en Pologne et en Transylvanie. W: Autour de Michel Servet et de Sebastien Castellion. Haarlem 1953 s. 72-115.
Opposition to the pope by the Polish bishops, 1557-1560. Three unique Polish reformation pamphlets. Oxford Slavonic Papers 1953 vol. 4 s. 38-70.
Michel Servet et Sébastien Castellion. Martyre et tolérance. Bibliothèque d'Humanisme et Renaissance”, Genewa 1954 t. 16 s. 222-234.
Old international insults and praises. 1. The medieval period. Harvard Slavic Studies”, Cambridge, Massachusetts 1954 t. 2 s. 181-209.
Un gesuita boemo [Baltazar Hostounský] patricinatore delle lingue nazionali slave e la sua attività in Polonia e Lituania (1563-1572). Ricerche Slavistiche”, Rzym 1954 nr 3 s. 139-161.
Nieznany poeta polski XVI wieku. (Cyprian Bazylik). Zeitschrift für Slavische Philologie”, Lipsk 1956 z. 1 s. 113-150.
Szymon Budny. Der grösste Häretiker Litauens im 16. Jahrhundert. W: Wiener Archiw für Geschichte des Slawentums und Osteuropa. T. 2 cz. 1. Graz 1956 s. 64-118.
Die Reise eines Schweizers in Polen im 16. Jahrhundert. Schweizerische Zeitschrift für Geschichte 1958 z. 2 s. 193-221.
Geneza i tło historyczne Biblii Litewskiej Chylińskiego. W: Biblia Litewska Chylińskiego. Nowy Testament. T. 2. Tekst. Poznań 1958 s. IX-XXXII.

Materiały archiwalne

W kraju i na emigracji. Materiały z londyńskiego archiwum ministra prof. Stanisława Kota (1939-1943). Wybór i oprac.: J. Gmitruk, Z. Hemmerling, J. Sałkowski. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1989, 366 s.

Prace edytorskie i redakcyjne

1. Wojciecha z Kalisza Szkoła Lewartowska. Wyd. S. Kot. Kraków: Akademia Umiejętności, Spółka Wydawnictwo Polskie 1913, 47 s.
2. J. Niemcewicz: Powrót posła. Komedia w 3 aktach oraz Wybór bajek politycznych z epoki Sejmu Wielkiego. Z wstępem i objaśnieniami S. Kota. Kraków: Krakowska Spółka Wydawnicza [1919], 118 s. Biblioteka Narodowa I, 4. Wyd. nast.: tamże: wyd. 2 przejrzane [1921], wyd. 3 przejrzane 1924, wyd. 4 przejrzane 1927; Jerozolima: Komisja Regulaminowo-Wydawnicza Armii Polskiej na Wschodzie 1943; [wyd. 5] Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1948, [wyd. 6] przejrzane tamże 1950.
3. S. Orzechowski: Polskie dialogi polityczne. (Rozmowa około egzekucyjej i Quincunx). 1563-1564. Wyd. J. Łoś z objaśnieniami historycznymi S. Kota. Kraków: Akademia Umiejętności, G. Gebethner i Ska 1919, XV, 331 s. Biblioteka Pisarzów Polskich, nr 74.
4. I. Potocki: Rozprawa o wpływie reformacji na politykę i oświatę w Polsce. Wyd. i wstępem opatrzył S. Kot. Kraków: Krakowska Spółka Wydawnicza 1922, 24 s.
5. P. Skarga: Kazania sejmowe. Oprac.: S. Kot. Kraków: Krakowska Spółka Wydawnicza 1925, XCVI, 190 s. Biblioteka Narodowa I, 70. Toż wyd. 2 przejrzane Lwów: Wydawnictwo Ossolineum [1939].
6. Humanizm i reformacja w Polsce. Wybór źródeł dla ćwiczeń uniwersyteckich. Wyd. I. Chrzanowski i S. Kot. Lwów: Wydawnictwo Ossolineum 1927, XII, 503 s.
7. Szymon Maricius z Pilzna: Korespondencja z lat 1551-1555. Wyd. [i wstępem pt. Humaniści polscy XVI wieku między sobą opatrzył] S. Kot. Kraków: Polska Akademia Umiejętności 1929, XIX, 261 s.
8. Źródła do historii wychowania. (Wybór). Wybrał i objaśnił S. Kot. Warszawa: Gebethner i Wolff 1929-1930.

Cz. I. Od starożytnej Grecji do końca wieku XVII. 1929, VIII, 382 s.

Cz. 2. Od początku wieku XVIII do początku wieku XX. 1930, VIII, 423 s.

9. Sz. Budny: O urzędzie miecza używającem (1583). Wyd. [i wstępem opatrzył]: S. Kot. Warszawa: Wydawnictwo Kasy im. Mianowskiego, Instytut Popierania Nauki 1932, 160 s.
10. Urok wsi i życia ziemiańskiego w poezji staropolskiej. W: Księga pamiątkowa na 75-lecie „Gazety Rolniczej” 1861-1935. T. 1. Księga wsi polskiej. Źródła, dzieje i kierunek jej kultury. Warszawa 1938 s.98-196; odbitka. Warszawa: Dom Książki Polskiej 1938, 149 s.

Zawartość

Zawiera studium wstępne S. Kota (s. 98-117) oraz antologię 24 utworów.
11. A. Brückner: Encyklopedia staropolska. [Dopracowanie i uzupełnienie S. Kot]. T. 1-2. Warszawa: Trzaska, Evert, Michalski 1939, VI, szpalta 956 + 1070.
W przedmowie A. Brücknera podziękowania za wkład S. Kota w dopracowanie dzieła.
12. A. Brückner: Dzieje kultury polskiej. Wyd. 2. T. 4. Dzieje Polski rozbiorowej 1795 (1772)-1914. Do druku przygotowali: S. Kot i J. Hulewicz. Słowo wstępne: S. Łempicki. Kraków: F. Pieczątkowski 1946, XVI, 639 s.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1957.

Autor o sobie

S. Kot: Wspomnienia. Zeszyty Historyczne”, Paryż 1967 z. 11, 12, 1968 z. 13, 14 [doprowadzone do 1925 i przerwane z powodu choroby autora].

Słowniki i bibliografie

• „Rocznik Literacki 1975” wyd. 1978 (J. Chudek).
Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 2. Warszawa 1964.
Biogramy uczonych polskich. Cz. 1. Wrocław 1983.
A. Śródka: Uczeni polscy XIX-XX stulecia. T. 2. Warszawa 1995.
Leksykon kultury polskiej poza krajem od roku 1939. T. 1. Lublin 2000 (H. Łaszkiewicz).
Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 1. Warszawa 2000 (J. Wojnowski).

Ogólne

Książki

T.P. Rutkowski: Stanisław Kot 1885-1975. Biografia polityczna. Warszawa: DiG 2000, 458 s.

Artykuły

F.L. Schoell: Trois historiens de la culture polonaise: Stefan Komornicki, Stanisław Kot, Aleksander Brückner. W tegoż: Patrimoine polonaise. Lausanne 1944.
H. Barycz: Rozwój historii oświaty, wychowania i kultury w Polsce. Kraków 1949 [m.in. o S. Kocie].
R. Leszczyński: Poeta i dyplomata. (Uwagi nad rękopisem Biblioteki Zamojskich nr 1049). „Prace Polonistyczne” Seria 16: 1961 [dot. artykułu: Erazm Otwinowski, poeta-dworzanin i pisarz różnowierczy. „Reformacja w Polsce” 1934 nr 21/24 s. 1-37].
F. Bielak: Ambitna „Biblioteka” i jej redaktor [S.Kot]. W: 50-lecie serii Biblioteka Narodowa. Wrocław 1969, przedruk w tegoż: Z odległości lat. Kraków 1979.
O. Terlecki: Ambasada profesora Kota. Życie Literackie 1971 nr 44-46, 48.
W. Taszycki: Aleksander Brückner, Ignacy Chrzanowski i Stanisław Kot a Biblioteka Narodowa. W tegoż: Rozprawy i studia polonistyczne. T. 5. Wrocław 1973.
J. Hulewicz: Historia wychowania i oświaty. W: Polska Akademia Umiejętności 1872-1952. Nauki humanistyczne i społeczne. Wrocław 1974, passim.
Jutro Polski”, Londyn 1976 nr 1/2 [numer poświęcony S. Kotowi].
G. Rohde: Drei polnische Historiker – drei Persönlichkeiten der Zeitgeschichte. Zum Tode von M. Kukiel, Oskar Halecki und Stanislaw Kot. „Jahrbücher für Geschichte Osteuropas”, Stuttgard 1976.
W.W. Soroka: Stanisław Kot: Scholar. The Polish Review”, Nowy Jork 1976 nr 1/2.
J. Tazbir: Stanisław Kot. „Kwartalnik Historyczny1976 nr 3.
W. Weintraub: Stanisław Kot. „Kultura”, Paryż 1976 nr 3.
F. Wilk: Profesor Stanisław Kot. Życie i dzieło. London: Jutro Polski 1976, 53 s. [zawiera też wspomnienia innych autorów oraz dokumenty].
H. Barycz: Stanisław Kot, historyk polskiego odrodzenia i reformacji. Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej 1978 nr 1/2.
W. Weintraub: Charting new ways for Polish cultural history: Stanislaw Kot. „Organon 1980/1981 nr 16/17.
H. Barycz: Karta z niedawnych dziejów Uniwersytetu Jagiellońskiego. (Aresztowanie prof. Stanisława Kota w roku 1937 w świetle dochowanej dokumentacji). Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej 1984/1985 nr 1/2.
H. Barycz: Stanisław Kot – życie i dzieło. W: S. Kot: Polska Złotego Wieku a Europa. Warszawa 1987.
P. Wilczek: Stanisław Kot. „Ogród1992 nr 1.
M. Barcik: Próba powołania Stanisława Kota na katedrę historii literatury polskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim. Ruch Literacki 1993 nr 5.
J. Starnawski: Drobne „przemyślana” z warsztatu Stanisława Kota. Rocznik Przemyski 1993/1994 t. 29/30.
W. Weintraub: Stanisław Kot (1885-1975). W tegoż: O współczesnych i o sobie. Kraków 1994.
J. Draus: Stanisław Kot – historyk kultury i wychowania. Roczniki Nauk Społecznych 1996 z. 2.
F. Ziejka: Nauce i ludziom przypisani. W: Inteligencja południowo-wschodnich ziem polskich. Kraków 1998.
J. Starnawski: Współpraca Stanisława Kota redaktora Biblioteki Narodowej (1919-1930) z uczonymi lwowskimi. Rocznik Lwowski 2000/2001.
J. Starnawski: Jeszcze o współpracy Stanisława Kota z uczonymi lwowskimi. Rocznik Lwowski 2002.
J. Starnawski: Zza kulis Biblioteki Narodowej w świetle archiwum Stanisława Kota. W: Prus i inni. Lublin 2003.
F. Ziejka: Stanisław Kot. W tegoż: Miasto poetów. Kraków 2005.

Andrzej Frycz z Modrzewa o wychowaniu i szkole

A. Brückner. „Pamiętnik Literacki1910 z. 3/4 [dot. też: Szkoła lewartowska].
K. Hartleb. „Przewodnik Naukowy i Literacki1911 nr 6.

Szkoła lewartowska

A. Brückner. „Pamiętnik Literacki1910 z. 3/4 [dot. też: Andrzej Frycz z Modrzewa o wychowaniu i szkole].
K. Hartleb. „Przewodnik Naukowy i Literacki1910 nr 12.

Wpływ starożytności klasycznej na teorie polityczne Andrzeja Frycza z Modrzewa

S. Łempicki. „Pamiętnik Literacki1912 z. 3.
S. Łempicki. „Przewodnik Naukowy i Literacki1912 nr 3.

Andrzej Frycz Modrzewski. Humanista, pisarz

K. Chodynicki. „Przegląd Warszawski1921 nr 1.
O. Halecki. „Reformacja w Polsce1921 nr 1/4.
A. Brückner. „Przegląd Warszawski1923 nr 27.

Historia wychowania

H. Orsza-Radlińska. „Przegląd Współczesny1924 t. 9 nr 26.

Ideologia polityczna i społeczna Braci Polskich

A. Brückner: Z dziejów reformacji. Ruch Literacki 1932 nr 10.
K. Kolbuszewski. „Pamiętnik Literacki1932 z. 3/4.
W. Weintraub. „Wiadomości Literackie1933 nr 37.
A. Brückner. „Reformacja w Polsce1934 nr 21/24.

Listy z Rosji do gen. Sikorskiego

Z. Bohusz-Szyszko. „Dziennik Polski”, Londyn 1956 nr 122, 125, 127.
J. Czapski: Listy ambasadora Kota. Kultura”, Paryż 1956 nr 1, przedruk w tegoż: Tumult i widma. Paryż 1981.
J.B. Neveux. „Revue Historique”, Paryż 1957 t. 218.

Polska Złotego Wieku a Europa

S. Łempicki: Trzy księgi. Pamiętnik Literacki 1929 [dot. artykułu: Jana Kochanowskiego podróże i studia zagraniczne].
W. Serczyk. „Nowe Drogi1988 nr 8.
J. Tazbir: Stanisława Kota powrót z emigracji. Polityka 1988 nr 17.

P. Skarga: Kazania sejmowe

M. Hartleb. „Ruch Literacki1926 nr 3.

Humanizm i reformacja w Polsce

M. Hartleb. „Pamiętnik Literacki1927 z. 3/4.
M. Hartleb. „Ruch Literacki1927 nr 10.

Urok wsi i życia ziemiańskiego w poezji staropolskiej

S. Inglot. „Nowa Książka1937 z. 8.
S. Łempicki. „Pamiętnik Literacki1938.
T. Zieliński: Beatus ille. Pion 1938 nr 13.