KOSIŃSKI Jan

Urodzony 29 czerwca 1916 w Warszawie; syn Kazimierza Kosińskiego, polonisty i dyrektora Gimnazjum im. M. Reja, i Aleksandry Eugenii z Chodnikiewiczów. Do szkół uczęszczał w Warszawie. W 1934 ukończył Gimnazjum im. M. Reja. Następnie studiował malarstwo i scenografię w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie oraz od 1936 reżyserię w Państwowym Instytucie Sztuki. W tym czasie rozpoczął twórczość eseistyczną; w 1936 opublikował tom pt. Monologi. W 1937 ukończył studia reżyserskie w trybie eksternistycznym. W tymże roku debiutował jako scenograf i wkrótce osiągnął znaczące sukcesy w tej dziedzinie (w 1937 złoty medal za scenografię Elektry na Międzynarodowej Wystawie Sztuki i Techniki w Paryżu). W sezonie 1937/38 związany był z Teatrem Polskim w Poznaniu, w którym opracował dekoracje i kostiumy do dwudziestu premier. W 1938 otrzymał stypendium Funduszu Kultury Narodowej i wyjechał do Paryża, skąd wrócił latem 1939. Po wybuchu II wojny światowej przebywał w Warszawie, zarabiając dorywczo projektowaniem etykiet, szyldów, wnętrz kawiarni. Brał udział w konspiracyjnym życiu teatralnym, m.in. współpracował z Teatrem Wojskowym Biura Informacji i Propagandy Armii Krajowej. W 1940 opracował plastycznie 13 książek wydanych konspiracyjnie w Warszawie w Wydawnictwie Sublokatorów Przyszłości. W 1941 ożenił się z Marią Łodyńską. Rozwijał twórczość literacką, pisząc m.in. utwory Siedem grzechów głównych, powieść Pietà, a także artykuły (m.in. Około teatru „Droga” 1944 z. 3/4); przekładał też sztuki Jeana Giraudoux. Po powstaniu warszawskim ciężko chory przebywał kolejno w Pruszkowie, Krakowie i Szczawnicy. Po zakończeniu wojny pracował jako scenograf w wielu teatrach w Polsce, m.in. w 1951-57 był scenografem Teatru Narodowego, a od sezonu 1957/58 (do końca życia) Teatru Dramatycznego w Warszawie (w 1957-61 wchodził także w skład kierownictwa artystycznego Teatru). Za prace scenograficzne trzykrotnie otrzymał Nagrodę Państwową II stopnia (1950, 1952, 1962). Artykuły i szkice o teatrze i scenografii publikował w „Dialogu”, „Pamiętniku Teatralnym” i „Teatrze”. W 1960-70 był wiceprezesem Polskiego Ośrodka Międzynarodowego Instytutu Teatralnego (ITI). W 1961 przedstawił swoje prace fotograficzne na wystawie pt. Przedmiot i perspektywa w Galerii „Krzywe Koło”. W 1964 pracował jako docent na Wydziale Reżyserii Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie, wykładając zagadnienia plastyczne w teatrze. W 1969 otrzymał nagrodę im. T. Boya-Żeleńskiego Klubu Krytyki Teatralnej Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich. Od 1971 był członkiem kolegium redakcyjnego czasopisma „Théâtre en Pologne”. W 1975 obchodził jubileusz 35-lecia pracy artystycznej. W 1974 otrzymał nominację na profesora nadzwyczajnego, której nie zdążył odebrać. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim (1953) i Krzyżem Oficerskim (1954) Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 30 września 1974 w Warszawie; pochowany tamże na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.