BIO
Urodzony 29 czerwca 1898 w Inowrocławiu w rodzinie inteligenckiej; syn Antoniego Kosidowskiego i Walentyny z Fiedlerów. Od 1909 mieszkał z rodziną w Poznaniu, gdzie uczęszczał do Gimnazjum Marii Magdaleny. Był członkiem i działaczem Towarzystwa Samokształcącej się Młodzieży Polskiej w Poznaniu oraz Klubu Sportowego „Unia”, który w latach I wojny światowej zajmował się także tajnym nauczaniem i sabotażem wojskowym. Należał również do Polskiej Organizacji Wojskowej. W 1916 po zdaniu matury zmobilizowany do armii niemieckiej i wysłany na front niemiecko-francuski, został ranny w bitwie pod Verdun. W 1918 zdezerterował z wojska niemieckiego i brał udział w powstaniu wielkopolskim. W 1919-23 studiował z przerwami na uniwersytetach w Poznaniu i w Krakowie. Debiutował w 1919 wierszami Krzykiem błędnym rozszarpuję przestwór i Utonąłem w cichym morzu bezmiernego płaczu, drukowanymi w czasopiśmie „Zdrój” (nr 9/10), z którym związany był i później jako członek utworzonej przy nim w 1920 grupy literackiej i współtwórca programu ekspresjonistów; w 1922 wszedł w skład komitetu redakcyjnego ostatniego zeszytu pisma (t. 14). Od 1920 był członkiem Związku Zawodowego Literatów Polskich (ZZLP) w Poznaniu. Ożenił się z Zofią z Jezierskich. Od 1923 pracował jako polonista w gimnazjum łódzkim. W 1927 powrócił do Poznania, gdzie od 1928 kierował Wydziałem Prasowym Polskiego Radia i redagował czasopismo „Tydzień Radiowy” (1928-31). Artykuły i wiersze publikował m.in. w „Życiu Literackim” (1928) i „Dzienniku Poznańskim” (1930-36). W 1932 doktoryzował się na Uniwersytecie Poznańskim na podstawie pracy Z czasopiśmiennictwa literackiego w Poznaniu w I połowie XIX w. oraz z germanistyki. Od 1932 był kierownikiem programowym, a od 1934 dyrektorem Rozgłośni Poznańskiej Polskiego Radia. Współpracował także z radiem jako autor słuchowisk i felietonów, przygotowywał adaptacje utworów literackich, interesował się również teorią radia. W 1934 został wybrany na prezesa Rady Kulturalnej Poznania, prezesa Oddziału Poznańskiego ZZLP oraz ławnika w Zarządzie Miasta. Był inicjatorem stałej imprezy kulturalnej – czwartków literackich w pałacu Działyńskich w Poznaniu. W 1938 przeniósł się do Warszawy, aby objąć stanowisko wicedyrektora programowego Polskiego Radia. W tymże roku został odznaczony Srebrnym Wawrzynem Polskiej Akademii Literatury za wybitną pracę organizacyjną w dziedzinie literatury pięknej. Po wybuchu II wojny światowej ewakuowany wraz z pracownikami Polskiego Radia z Warszawy w kierunku wschodnim, przedostał się do Francji, a stamtąd przez Portugalię do Stanów Zjednoczonych. W listopadzie 1941 założył i redagował w Nowym Jorku wspólnie z Janem Lechoniem, Jerzym Tepą, Kazimierzem Wierzyńskim i Józefem Wittlinem biuletyn „Tygodniowy Serwis Literacki – Koła Pisarzy z Polski”, przekształcony w grudniu (od nr 6) w „Tygodniowy Przegląd Literacki Koła Pisarzy z Polski” (1941-42), a następnie w „Tygodnik Polski” (od 1943). Zamieszczał w nich do listopada 1943 wiersze, utwory prozą i liczne artykuły. W 1945-49 mieszkał w Los Angeles; wykładał język polski i historię kultury polskiej na University of Southern California. W 1949 został z polecenia ambasady Polski Ludowej kierownikiem polskich programów radiowych w Nowym Jorku i Chicago. W 1950 redagował wydawany przez Ambasadę Rzeczypospolitej Polskiej miesięcznik „Poland of Today”. W 1951 powrócił do Warszawy i zajął się pracą literacką oraz publicystyczną. W tymże roku został członkiem Związku Literatów Polskich, a w 1961 Polskiego PEN Clubu. Artykuły i fragmenty swoich książek drukował głównie w „Dookoła Świata” (1955, 1973-75), „Przeglądzie Kulturalnym” (1962-63) i „Kulturze” (1963-64). W 1975 otrzymał nagrodę Towarzystwa Krzewienia Kultury Świeckiej. Odznaczony m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1965), Odznaką Honorową miasta Poznania (1971), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1977). Zmarł 14 września 1978 w Warszawie.
Twórczość
1. Szalony łowca. [Wiersze]. Poznań: „Zdrój” 1922 [antydatowane 1921], 40 s.
2. Artystyczne słuchowiska radiowe. [Szkic]. Poznań: Fiszer i Majewski, Księgarnia Uniwersytecka 1928, 43 s.
3. Poemat o Stanisławie Wysockiej. Poznań 1930.
4. Fakty i złudy. (Rzuty teatrologiczne i literackie). [Szkice i recenzje]. Poznań: J. Jachowski, Księgarnia Uniwersytecka 1931, 152 s.
5. Mówi do was radio. [Szkic]. Lwów: Państwowe Wydawnictwo Książek Szkolnych 1933, 36 s.
6. O co chodzi... [Współwyd. z:] K. Piekarczyk, K. Pluciński: Wieczory czwartkowe w pałacu Działyńskich. Poznań 1938.
7. Z okresu złotego kultury Poznania. „Tygodnik Literacki” 1838-1845. Poznań: Zarząd Stołeczny miasta Poznań 1938, X, 261 s.
8. Gdy Słońce było bogiem. Warszawa: Iskry 1956, 363 s. Wyd. nast.: tamże: [wyd. 2] 1958, wyd. 3 1959, wyd. 4 poprawione 1962, wyd. 5 poprawione 1966, wyd. 6 1969, wyd. 7 1973, wyd. 8 1977; wyd. 9 Warszawa: Iskry, Sofia: Świat 1988.
Przekłady
bułgarski
czeski
litewski
łotewski
niemiecki
rosyjski
serbsko-chorwacki
słowacki
ukraiński
9. Królestwo złotych łez. Warszawa: Iskry 1960, 441 s. Wyd. nast.: tamże: wyd. 2 1961, wyd. 3 1964, wyd. 4 1967, wyd. 5 1973, wyd. 6 1979; wyd. 7 Warszawa: Iskry, Sofia: Świat 1986.
Przekłady
bułgarski
słowacki
węgierski
10. Rumaki Lizypa. „Przegląd Kulturalny” 1962 nr 36-51/52, 1963 nr 1-13, „Kultura” 1963 nr 1, 9, 10, 13-19, 21-28/29, 1964 nr 8-14. Wyd. osobne pt. Rumaki Lizypa i inne opowiadania. Warszawa: Iskry 1965, 339 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1966, wyd. 3 1968, wyd. 4 1971, wyd. 5 1974, wyd. 6 1981.
Zawartość
Przekłady
bułgarski
litewski
ukraiński
11. Opowieści biblijne. Warszawa: Iskry 1963, 337 s. Wyd. nast. tamże: dodruk 1964, wyd. 3 1966, wyd. 4 1967, wyd. 5 1967, wyd. 6 1968, [wyd. 7] 1970, wyd. 8 1972, wyd. 10 [!] 1976, wyd. 11 1978, wyd. 12 1983, wyd. łącznie z poz. ↑ pt. Opowieści biblijne; Opowieści ewangelistów 1987, 793 s., toż wyd. 2 1988.
Nagrody
Przekłady
bułgarski
chiński
czeski
estoński
litewski
łotewski
mołdawski
ormiański
rosyjski
rumuński
serbsko-chorwacki
słowacki
ukraiński
węgierski
12. Opowieści ewangelistów. „Dookoła Świata” 1973 nr 42-51, 1974 nr 1-4, 1975 nr 5-13, 43, 44, 46-50. Wyd. osobne Warszawa: Iskry 1979, 369 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1980, wyd. 3 1983, wyd. łącznie z przekł. Opowieści biblijne zob. poz. ↑.
Przekłady
bułgarski
czeski
litewski
łotewski
rosyjski
rumuński
serbsko-chorwacki
słowacki
ukraiński
13. „Zdrój” – dwutygodnik poświęcony sztuce i kulturze umysłowej. 1917-1922. Wystawa, Poznań 1977. [Oprac. tekstu: Z. Kosidowski]. Poznań: Wielkopolskie Towarzystwo Przyjaciół Książki, Miejska Biblioteka Publiczna im. E. Raczyńskiego 1977, [6] k.
Słuchowiska radiowe, m.in.
Prace redakcyjne
Omówienia i recenzje
• Ankiety dla IBL PAN 1951, 1966.
Autor o sobie
Wywiady
Słowniki i bibliografie
Ogólne
Książki
Artykuły
Artystyczne słuchowiska radiowe
Z okresu złotego kultury Poznania
Rumaki Lizypa
Opowieści biblijne
Zob. też Wywiady.