Korcelli Kazimierz

BIO

Urodzony 2 września 1907 w Łodzi; syn Jana Korcellego, urzędnika kolejowego, i Marii z Pączkowskich. W 1925 zdał maturę w Państwowym Gimnazjum im. M. Kopernika w Łodzi i rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim. W 1929-32 pracował w Izbie Rzemieślniczej w Łodzi, będąc jednocześnie łódzkim korespondentem warszawskiego „Kuriera Porannego”. Następnie kierował łódzką redakcją „Ilustrowanego Kuriera Codziennego”, pisywał także recenzje teatralne do „Dziennika Łódzkiego” oraz felietony do „Republiki”. W tym okresie podjął także pierwsze próby dramatopisarskie. W 1932 ożenił się z Ireną Wasilewską. Po wybuchu II wojny światowej brał udział w kampanii wrześniowej. W czasie okupacji niemieckiej przebywał początkowo w Warszawie, a następnie we wsi Głuchów pod Skierniewicami. Prowadził tu tajne nauczanie, zarobkował także jako robotnik rolny. W tym okresie nawiązał kontakt z lewicowym ruchem ludowym Wola Ludu. Po wojnie powrócił do Łodzi. Został członkiem Stronnictwa Ludowego (potem Zjednoczone Stronnictwo Ludowe; ZSL). Zajmował się organizacją prasy Stronnictwa; w 1945 był założycielem „Życia Chłopskiego”, w 1945-47 redaktorem naczelnym „Zielonego Sztandaru”. Równocześnie kontynuował twórczość dramatopisarską. W 1946 został członkiem Związku Zawodowego Literatów Polskich (od 1949 Związek Literatów Polskich; ZLP). Od 1947 pracował w Ministerstwie Kultury i Sztuki w Warszawie jako dyrektor Departamentu Artystycznego Ruchu Amatorskiego. Z upoważnienia Ministerstwa był współorganizatorem i pierwszym kierownikiem literackim Zespołu Pieśni i Tańca „Mazowsze”. W 1949-52 pracował ponownie w czasopismach ludowych: był redaktorem naczelnym „Dziennika Ludowego”, a potem organu ZSL „Wola Ludu”. Od 1952 poświęcał się wyłącznie pracy literackiej. Od 1956 był członkiem zespołu redakcyjnego miesięcznika „Dialog”, zamieszczał tu także artykuły, recenzje teatralne i utwory dramatyczne. Współpracował również z Polskim Radiem jako autor audycji literackich i słuchowisk. Od 1961 należał do Polskiego PEN Clubu. W 1969 otrzymał nagrodę Komitetu do Spraw Radia i Telewizji za całokształt pracy twórczej i działalność w dziedzinie dramaturgii radiowej. W 1973 został prezesem Klubu Dramatopisarzy przy ZLP. Od 1984 należał do nowego ZLP. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1954). Zmarł 31 lipca 1987 w Warszawie.

Twórczość

1. Refren piosenki. [Utwór dramatyczny]. Powst. ok. 1933.

Nagrody

II nagroda w konkursie dramatycznym Związku Artystów Scen Polskich w 1933 (informacje od autora). Tekst nie zachowany.

2. Papuga. Komedia z czasów dawniejszych w 3 aktach. Powst. 1938-1939. Prapremiera: Warszawa, Teatr Polski 1946. Druk zob. poz. ↑.

See Studies

3. Bankiet. Sztuka w 3 aktach. Prapremiera: Łódź, Teatr Wojska Polskiego 1949. Por. poz. ↑. Druk w nowej wersji zob. poz. ↑.

4. Jedyna droga. Widowisko w 4 obrazach. [Współautor:] K. Gruszczyński. Prapremiera: Warszawa, Objazdowy Teatr Dramatyczny Domu Wojska Polskiego 1951. Wyd. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1951, 57 s.

5. Meldunek z terenu. Sztuka w 3 aktach. Powst. 1951. Prapremiera: pt. Dzień na prowincji. Gniezno, Teatr Gnieźnieński 1953. Wyd. Warszawa: Centrum Obsługi Przedsiębiorstw i Instytucji Kultury [b.r.], powielone.

Informacje o wyd.: S. Marczak-Oborski: Bibliografia dramatu polskiego 1939-1964. Warszawa 1972.

Nagrody

Nagroda Ministerstwa Kultury i Sztuki w konkursie na sztukę współczesną w 1951.

6. Najazd. Sztuka w 4 aktach z czasów Stefana Czarnieckiego. Prapremiera: pt. Czarniecki i jego żołnierze. Warszawa, Teatr Domu Wojska Polskiego 1952. Druk pt. Najazd. „Twórczość” 1952 nr 7 s. 52-89. Wyd. osobne Warszawa: Czytelnik 1952, 85 s. Wyd. nast. pt. Stefan Czarniecki i jego żołnierze. (Najazd). Sztuka w 4 aktach. W oprac. inscenizacyjno-reżyserskim L. René. Projekty dekoracji: J. Kosiński i A. Cybulski. Projekty kostiumów: A. Cybulski i A. Hoffman. Warszawa: Czytelnik 1953, 117 s. Polskie Radio 1966 (pt. Najazd). Przedruk zob. poz. ↑.

Adaptacja autora pt. Stefan Czarniecki i jego żołnierze. „Materiały Repertuarowe” 1960 nr 2 s. 5-45.

See Studies

7. Na zoranym ugorze. O pracy kulturalno-oświatowej na wsi spółdzielczej. (Obserwacje i uwagi). Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1953, 53 s.

8. Dom na Twardej. Sztuka w 3 aktach. Prapremiera: Łódź, Teatr Powszechny 1954. Wyd. [Warszawa:] Ministerstwo Obrony Narodowej 1954, 171 s. Wyd. nast. wg inscenizacji B. Dąbrowskiego w Państwowym Teatrze Kameralnym w Warszawie. Uwagi inscenizacyjno-reżyserskie: B. Dąbrowski. Projekt dekoracji: Z. Strzelecki. Warszawa: Czytelnik 1955, 134 s. Telewizja Polska 1964. Polskie Radio 1969. Przedruk zob. poz. ↑.

Nagrody

Nagroda Ministerstwa Kultury i Sztuki, Centrum Zarządu Teatrów, Oper i Filharmonii oraz Związku Literatów Polskich w konkursie na sztukę teatralną poświęconą 10-leciu Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej w 1954 oraz Nagroda Państwowa (wyróżnienie) w 1955.

Przekłady

czeski

Dům v Tvrdé ulici. [Przeł.] H. Teigová. Praha 1965.

rosyjski

Dom na ulice Tverdoj. [Przeł.] N. Mickevič. Moskva 1955.

See Studies

9. Dokument poufny. Opowieść sceniczna w 1 akcie. „Dialog” 1956 nr 5 s. 5-13. Wyd. osobne [Warszawa:] Centrum Domu Twórczości Ludowej 1956, 23 s., powielone Prapremiera: (łącznie z 9 innymi jednoaktówkami) pod wspólnym tytułem Szury. Wybór i układ tekstów: L. Serafinowicz, W. Wieczorkiewicz. Poznań, Teatr Lalki i Aktora, Scena Młodych 1975.

Nagrody

I nagroda (ex aequo z J. Kuśmierkiem i J.S. Słotwińskim) w konkursie Związku Literatów Polskich, Centrum Domu Twórczości Ludowej i wydawnictwa Czytelni na jednoaktówkę o tematyce współczesnej dla amatorskich zespołów teatralnych w 1956.

10. Spotkanie w teatrze. (Komedia w 4 odsłonach). „Dialog” 1956 nr 1 s. 4-49.

Nowa wersja poz. 3.

11. Baloniki... Baloniki... Krotochwila nieco ekscentryczna w 2 cz. Prapremiera: Warszawa, Teatr Syrena 1958.

Inny tytuł: Genialny impresario.

12. Wyjście przez okno. (Komedia optymistyczna w 2 aktach). „Dialog” 1964 nr 4 s. 5-27. Polskie Radio 1966. Przedruk zob. poz. ↑.

13. Neofici, czyli przyszłość literatury. [Słuchowisko radiowe]. Polskie Radio 1966. Druk zob. poz. ↑.

14. Dramaty. Słowo wstępne: M. Piwińska. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1970, 346 s.

Zawartość

Papuga. (Komedia w 3 aktach z lat dawniejszych sprzed 1939 roku) [poz. ↑]; Bankiet [por. poz. ↑]; Najazd. (Czarniecki) [poz. ↑]; Dom na Twardej [poz. ↑]; Wyjście przez okno [poz. ↑]. – Od autora.

See Studies

15. W stronę teatru. Ludzie, zdarzenia, polemiki. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1976, 151 s.

Zawartość

Wstęp. – O Juliuszu Osterwie; O Leonie Schillerze; O Adamie Grzymale-Siedleckim; O Jerzym Szaniawskim; Trzy przedstawienia [3 rec. teatr.]; O teatrze radiowym: Informacja i teoria. Tendencje rozwojowe dramaturgii radiowej. Neofici, czyli przyszłość literatury [poz. ↑]; O sprawach dawnych – i nieprzedawnionych; Kilka uwag o adaptacjach; O debiuty dramatopisarskie. – Zamknięcie i otwarcie.

Adaptacje

• G. Fink: Jestem głodny. Adaptacja na scenę w 5 aktach: K. Korcelli. Powst. 1931. Maszynopis w Bibliotece Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie.

• Awantura o Basię. Scenariusz filmowy wg powieści K. Makuszyńskiego. [Współautorka:] M. Kaniewska. Ekranizacja 1959.

See Studies

Omówienia i recenzje

• Ankieta dla IBL PAN 1957.

Wywiady

• Wzmocnić słabe tętno polskiego teatru. [Rozm.:] T. Jastrun. „Tygodnik Kulturalny” 1978 nr 19.

Słowniki i bibliografie

• Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 2. Warszawa 1964.

Ogólne

Artykuły

• M. Piwińska: Pełen nieufności teatr Korcellego. „Dialog” 1965 nr 1.

• J. Koenig: Kazimierz Korcelli. „Tygodnik Kulturalny” 1966 nr 9.

• [T. Jastrun] T.J.: 70-lecie urodzin Kazimierza Korcellego. „Tygodnik Kulturalny” 1977 nr 38.

• Sz. Gąssowski: Kazimierz Korcelli. W tegoż: Współcześni dramatopisarze polscy. Warszawa 1979.

• E. Żmudzka: „Papuga” czyli Korcellego kłopoty z historią. „Teatr” 1984 nr 6.

• W. Natanson: Korcelli. „Życie Warszawy” 1987 nr 192.

• J. Koenig; E. Wysińska: O Kazimierzu Korcellim. „Dialog” 1988 nr 1.

Papuga

• S.R. Dobrowolski. „Polska Zbrojna” 1946 nr 133.

• J.N. Miller. „Robotnik” 1946 nr 150.

• S. Pollak. „Kuźnica” 1946 nr 26.

• J. Szczawiej: Papuga. „Gazeta Ludowego” 1946 nr 144, przedruk w tegoż: Owoc dobrego i złego. Warszawa 1959.

Go back to position

Najazd. Sztuka w 4 aktach z czasów Stefana Czarnieckiego

• [J.A. Szczepański] jaszcz. „Trybuna Ludu” 1952 nr 310.

• A.W. Kral: O teatrze świadomym swych celów. „Nowa Kultura” 1953 nr 2.

• S. Łastik. „Przegląd Kulturalny” 1953 nr 17/18.

Go back to position

Dom na Twardej

• W. Kiwliszo: Historia i współczesność. „Nowa Kultura” 1954 nr 42.

• J.A. Szczepański: Próba kolaudacji „Domu na Twardej”. „Teatr” 1954 nr 22.

• S. Treugutt. „Przegląd Kulturalny” 1954 nr 38.

• W. Kos: Dom ludzi wczorajszych. „Tygodnik Powszechny” 1955 nr 31.

Go back to position

Dramaty

• Z. Greń: W podwójnym lustrze. „Dialog” 1971 nr 9.

• E. Wysińska: The drama under historical pressures. „Polish Literature”, Warszawa 1971 nr 3, toż w wersji rosyjskiej „Polskaâ Literatura”, Warszawa 1972 nr 2.

Go back to position