BIO
Urodzony 1 lutego 1934 w Sosnowcu-Niwce; syn Piotra Koniusza, górnika, i Zofii z Bartosińskich. Uczył się w Liceum Ogólnokształcącym w Mysłowicach (1948-51) oraz w Państwowym Liceum Pedagogicznym (1951-54) w Katowicach. Po uzyskaniu świadectwa dojrzałości, podjął w 1951 studia polonistyczne w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Katowicach. Należał w tym czasie do Związku Młodzieży Polskiej (1948-55). W 1950-54 był członkiem Koła Młodych przy Oddziale Katowickim Związku Literatów Polskich (ZLP). Debiutował w 1951 wierszem pt. Droga, opublikowanym na łamach „Życia Literackiego” (nr 20); z pismem tym współpracował także w latach następnych. W 1952 wstąpił do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR). W 1954 ukończył studia i przez dwa lata pracował jako polonista w liceach w Sulechowie (województwo zielonogórskie), a następnie przeniósł się do Zielonej Góry, gdzie został instruktorem do spraw kultury Komitetu Wojewódzkiego PZPR (1956-60). W 1956-91 był organizatorem i współorganizatorem wielu spotkań z pisarzami oraz imprez literackich. W 1956 ożenił się z Izabellą Dziedziczko, nauczycielką. Wiersze, opowiadania, słuchowiska radiowe, reportaże, felietony i teksty z zakresu publicystyki kulturalnej ogłaszał m.in. w „Nowej Kulturze” (1954-59), „Wiatrakach” (1960-64, 1966-67) i „Życiu Literackim” (1960-90). Brał udział w lubuskim życiu literackim: należał do grona założycieli Lubuskiego Towarzystwa Kultury (1957), w 1958 został prezesem działającego przy Towarzystwie Klubu Literackiego (do 1960). Był laureatem wielu konkursów literackich. Wchodził w skład zespołów redakcyjnych „Nadodrza” (członek założyciel; w 1957-66 prowadził dział kulturalno-literacki, w 1966-80 dział literacki, a następnie do 1990 pełnił funkcję redaktora naczelnego), „Odry” (1958-61) i „Rocznika Lubuskiego” (1958-66; sekretarz; tu w 1959, 1960, 1962 kronika kulturalna ziemi lubuskiej za lata 1957-61). W 1957 otrzymał Lubuską Nagrodę Kulturalną, w 1960 nagrodę Centralnej Komisji Koordynacyjnej przy Ministerstwie Kultury i Sztuki za publicystykę kulturalną. Od 1960 pracował etatowo jako sekretarz w Lubuskim Towarzystwie Kultury. W 1961, z chwilą powstania Oddziału Zielonogórskiego ZLP, został członkiem Związku i pełnił kolejno funkcje skarbnika i sekretarza zarządu Oddziału. Był współorganizatorem zjazdów pisarzy Ziem Zachodnich odbywających się w Zielonej Górze (1963, 1970). Od 1965 należał do Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich. W 1965 rozpoczął eksternistycznie studia polonistyczne na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu i w 1968 uzyskał dyplom magisterski. Od 1966 współpracował z radiem jako autor słuchowisk. Od tegoż roku należał do zespołu redakcyjnego „Zeszytów Lubuskich” (1966-80; sekretarz). Odbył podróże do Afryki Zachodniej (1962, 1967) i Azji Środkowej (1970, 1976, 1983, 1987). Był radnym Wojewódzkiej Rady Narodowej (1971-93). Pełnił funkcję prezesa (1976-81), wiceprezesa (1981-86) i ponownie prezesa (1986-91) Oddziału Zielonogórskiego ZLP. Otrzymał Lubuską Nagrodę Kulturalną (1977) oraz nagrodę Prezydenta miasta Zielonej Góry (1980). W 1980 zakończył pracę w Lubuskim Towarzystwie Kultury; pozostał działaczem tej organizacji, sprawując w niej funkcję wiceprezesa (od 1991). Odbył kolejne podróże zagraniczne, m.in. do Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich (1982, 1984), Mongolii (1984) i na Kubę (1989). W 1983-86 był członkiem Narodowej Rady Kultury. W 1991 został zastępcą redaktora naczelnego „Głosu z Regionów”. W 1991-2003 redagował dwumiesięcznik „Serce i Troska”, wydawany przez Polskie Towarzystwo Walki z Kalectwem, a w 1993-97 pełnił funkcję zastępcy redaktora naczelnego miesięcznika „Zachód”. W 1993 został sekretarzem Oddziału Zielonogórskiego ZLP. W 2004 otrzymał honorowy Lubuski Wawrzyn Literacki. Odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1962), odznaką „Zasłużony Działacz Kultury” (1967), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1975), Złotą Odznaką Honorową „Za Zasługi dla Województwa Gorzowskiego” (1976). Zmarł 29 marca 2017 w Zielonej Górze.
Twórczość
1. Tempo krążenia. [Wiersze]. Wrocław: Oddział Związku Literatów Polskich we Wrocławiu 1958, 16 s.
2. Taddeo Polacco z Zielonej Góry. Zielona Góra: Lubuskie Towarzystwo Kultury 1960, 43 s.
3. Ślad przelotu. [Wiersze]. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1961, 38 s.
4. [Trzy do zera] 3:0 dla polskości. Z dziejów sportu na Ziemi Lubuskiej. [Współautor:] J. Benyskiewicz. Zielona Góra: Lubuskie Towarzystwo Kultury 1963, 41 s.
5. Wokół słowa. [Wiersze]. Zielona Góra: Lubuskie Towarzystwo Kultury 1963, 16 s.
6. Wakacje z Julią. Opowiadania. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1964, 101 s.
Zawartość
7. Nikt nie wyrywa trawy. [Słuchowisko]. „Teatr Polskiego Radia” 1965 nr 10 s. 28-36. Polskie Radio 1965. Por. poz. ↑.
Nagrody
8. Dialog w domu. Opowiadania. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1969, 129 s.
Zawartość
9. Ziemia w stopach. [Wiersze]. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1970 [właśc. 1969], 52 s.
Zawartość
10. Zielona Góra. Tekst J. Koniusz. Zdjęcia i oprac. red.: E. Rylukowski. Warszawa: Sport i Turystyka 1972, 18 tablic, 32 k.
11. Bieg spod Maratonu do Aten. Opowiadania. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1976, 157 s.
Zawartość
12. Czwartek. [Utwór dramatyczny]. „Teatr Polskiej Telewizji” 1977 nr 1 s. 19-27. Telewizja Polska 1977.
13. Próba samoobrony. [Wiersze]. Zielona Góra: Lubuskie Towarzystwo Kulturalne 1977, 27 s.
14. Zamysł opisu. [Wiersze]. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1981, 68 s.
15. Z Kaina i Abla. [Wiersze]. Słowo wstępne: J. Muszyński. Zielona Góra: Muzeum Ziemi Lubuskiej 1984, [50] s.
16. Beczka Diogenesa i inne opowiadania. Zielona Góra: Lubuskie Towarzystwo Kulturalne 1986, 142 s.
Zawartość
17. Z Kaina i Abla. Wiersze dawne i nowe. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1988, 102 s.
18. Ład i chaos. [Wiersze]. Zielona Góra: Lubuskie Towarzystwo Kultury 1992, 62 s.
19. Pod szczęśliwą gwiazdą. [Utwór dramatyczny]. „Dialog” 1993 nr 6 s. 35-44.
Nagrody
20. Kamień z serca. [Wspomnienia]. Zielona Góra: Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. C.K. Norwida 1994, 77 s.
Nagrody
21. Pierworodny grzech słowa. [Wiersze]. Szczecin: Książnica Szczecin 1994, 45 s.
22. Moje stworzenie świata. Z wierszy dawnych i nowych. Zielona Góra: Pro Libris 1997, 61 s.
23. Wiązania pamięci. [Wspomnienia]. Zielona Góra: Pro Libris 1998, 141 s.
24. Droga do Hamleta. [Wiersze]. Zielona Góra: Muzeum Ziemi Lubuskiej 2000, 52 s.
25. Nic nie było. [Wiersze]. Zielona Góra: Pro Libris 2003, 142 s.
Teksty w katalogach wystaw
Słuchowiska radiowe, m.in.
Prace redakcyjne
Omówienia i recenzje
• Ankiety dla IBL PAN 1966, 1973, 1978, 1993, 2005.