BIO

Urodzony 22 maja 1927 w Warszawie; syn Zygmunta Kobylińskiego, inżyniera rolnika, i Wandy z Jasińskich. Edukację rozpoczął w szkole im. W. Górskiego. Po wybuchu II wojny światowej przebywał na folwarku pod Mszczonowem i uczył się na tajnych kompletach gimnazjalnych. W tym czasie należał do Armii Krajowej. Po wojnie otrzymał w 1946 maturę humanistyczną w Liceum Ogólnokształcącym im. Powstańców Warszawy. Następnie studiował grafikę w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie i historię sztuki na Uniwersytecie Warszawskim. W 1950 ożenił się z Danutą Will, malarką. Od 1952 był członkiem Związku Polskich Artystów Plastyków (do 1981). Zajmował się twórczością artystyczną, głównie w dziedzinie rysunku, karykatury, ilustracji książkowej i grafiki; w latach pięćdziesiątych pracował okresowo jako kierownik graficzny tygodnika „Przegląd Kulturalny”, szef działu plakatów Wydawnictw Artystyczno-Graficznych, kierownik plastyczny Państwowego Wydawnictwa „Iskry”. Jako ilustrator był współautorem komiksów Ilustrowana kronika Polaków (tekst Mateusz Siuchniński; wyd. 1967) i Przygody pancernych i psa Szarika oraz innych dzielnych żołnierzy rysunkami opowiedziane (tekst Janusz Przymanowski; t. 1-3, wyd. 1970-71). Współpracował z prasą jako karykaturzysta i rysownik; rysunki satyryczne i cykle ilustracji zamieszczał m.in. w „Polityce” (stały komentarz rysunkowy na pierwszej stronie od 1957 do maja 1990), „Problemach” (1962), „Szpilkach” (1962-73), „Teatrze” (1974-76). Współpracował z radiem (od 1956; m.in. prowadził wraz z żoną program kulturalny Wieczory u Kobylińskich, Pogwarki u Szymona) i telewizją (od 1957; tu m.in. cykliczne programy dla dzieci i młodzieży w postaci gawędy ilustrowanej rysunkami: Dobranocki z Czikunią, Szymon i Kubuś, Dawno temu, Mitologia grecka). Gawędy i felietony publikował m.in. w „Kurierze Polskim” (1966-91; tu m.in. cykle felietonów: w 1977-78 i 1980-83 Zdaniem optymisty, a w 1983-85 Zdaniem pesymisty), „Trybunie Opolskiej” (1968), „Stolicy” (1969-72), „Życiu Warszawy” (1969-70, 1993-94; tu cykl felietonów pt. Gawędy warszawskie), „Tygodniku Kulturalnym” (1973), „Trybunie Ludu” (tu w 1977-78 stały felieton Cywilizacja obrazkowa), „Sam na Sam z Sobą” (tu w 1984-85 cykl felietonów To zagadkowe). W 1970 otrzymał Order Uśmiechu przyznawany przez dzieci za ilustracje książek dziecięcych. Od 1993 prowadził w telewizji audycję cykliczną Ogniem i mieczem” według Szymona Kobylińskiego. Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1959), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1965). Zmarł 15 kwietnia 2002 w Warszawie.

Twórczość

1. Armaty Bema. Scenariusz filmowy. [Współautor:] L. Kaltenbergh. Ekranizacja 1965.

2. Bronisław Wojciech Linke. Studium warsztatu plastycznego. Tekst i wybór ilustracji: S. Kobyliński. Warszawa: Arkady 1969, 47 s.

3. Obserwacje plastyczne. Warszawa: Wydawnictwo Centralna Rada Związków Zawodowych 1969, 98 s.

Wydawnictwo popularne o grafice i malarstwie.

4. Jak dobrze mieć sąsiada. [Szkice, wspomnienia, gawędy]. Warszawa: Watra 1974, 174 s.

Zawartość

Preludium; Wieś; Imię; Miasto; Festiwalczyk; Sąsiad samochód – rozdział polemiczny.

5. Zdaniem optymisty. [Felietony]. Ilustracje E. Lipiński: Współwyd. z: E. Lipiński; Zdaniem pesymisty. Ilustracje S. Kobyliński. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1977, 177 s.

Felietony S. Kobylińskiego ogłaszane wcześniej w „Kurierze Polskim”. – Opublikowane w kierunku przeciwstawnym.

6. Krótka o hymnie, orłach i barwach gawęda. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 1978, 104 s.

7. Kompas cywilizacji obrazkowej. [Felietony]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1982, 195 s.

Felietony drukowane uprzednio w „Trybunie Ludu” i „Prometeju”.

8. Zbrojny pies czyli Zestaw plotek. [Wspomnienia]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1982, 321 s.

9. Jej Królewska Mość Wisła. Her Majesty the Vistula. [Gawędy]. [Przeł. na angielski] D. Ronowicz. Warszawa: Interpress 1984, 147 s. Wyd. nast. pt. Jej Królewska Mość Wisła. Ihre Majestät die Weichsel. [Przeł. na niemiecki] Warszawa: Interpress 1986.

W wydaniu 1 tekst w języku polskim i angielskim, w wydaniu następnym w języku polskim i niemieckim.

10. Szymona Kobylińskiego gawędy o broni i mundurze. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1984, 87 s. Wyd. inne pt. Nasi zbrojni. Łomża: Stopka 1994.

11. Tajemnice „Pocztu” Matejki. [Gawędy]. Oprac. graficzne: J. Kaczmarczyk. Reprodukcje portretów z wyd. oryginalnego wykonał A. Płuciennik. Warszawa: Nasza Księgarnia 1984, 124 s. Wyd. 2 tamże 1989.

12. Domysły. [Gawędy]. Warszawa: Czytelnik 1985, 127 s. Polskie Radio 1985.

Tu m.in. Piotruś Mizerak [pastisz szkicu literackiego na temat nieistniejącego poety Piotra Gerwarda Sumieńskiego].

13. Moje małe życie. [Wspomnienia]. Rysunki autora. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe 1985, 172 s.

Bibliofilska edycja Miniatur Wydawnictw Artystycznych i Filmowych.

14. Po imieniu. [Wspomnienia]. Warszawa: Iskry 1985, 158 s.

15. Noniusz. Wspominki z życia zewnętrznego. Warszawa: Iskry 1986, 255 s.

16. Pasjans erotyczny. Szczecin: Glob 1986, 221 s. Wyd. 2 tamże 1987.

Zawartość

Zawiera części: Pożegnanie i zaproszenie; Zawstydzenie; Kontrast, odmiana; Najważniejszy duet; Dwoje; Dwoje, troje i kilkoro.

17. Podszepnik rysownika czyli Garść porad dla plastyków nastolatków. Warszawa: Młodzieżowa Agencja Wydawnicza 1989, 173 s. Wyd. nast. pt. Szymon Kobyliński uczy rysować. Warszawa: Oficyna Iurenta 1992. [Inf. autora].

18. Sztacheta śledcza. Galeryjka dawnych typów. [Powieść]. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 1989, 206 s.

19. Losy Orła. Fragment nie napisanej księgi pt.Dzieje emocji w Polsce”. Warszawa: Format-AB 1990, 46 s.

Gawęda w częściach: Od totemu po godło; Białe i srebrne; Wiek dwudziesty; Geometria herbu.

20. Odpukajmy! Rzecz o ostrzegawczych przesądach polskich. [Gawędy]. Posłowie: W. Sadkowski. Ilustracje autora. Katowice: Krajowa Agencja Wydawnicza 1990, 215 s.

21. Przez pustynię i puszczę. O ilustrowaniu klasyka. [Gawęda]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1990, 77 s., [17] k.

22. Dzieje Polski. Podręcznik dla klasy czwartej szkoły podstawowej. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne 1992, 75 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1993, wyd. 3 1994.

23. Warszawiaczek-ci ja. [Gawędy]. Wrocław: Sudety 1994.

Wybór gawęd z cyklu „Gawędy warszawskie”, publikowanego w „Życiu Warszawskim”.

24. Bajki serio z menażerią. Napisał i namalował S. Kobyliński. Warszawa: Orenda 1995, 23 s.

25. Matejko – maleńki olbrzym. Warszawa: Amber 1997, 173 s.

26. Krakowski rosolis. Gawęda warszawisty. [Felietony]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 2002, 273 s.

27. Nie minęło nic, prócz lat... [Współautorka:] A. Boehm-Ziółkowska. [Listy]. Warszawa: Nowy Świat 2003, 304 s.

Inna twórczość

Albumy rysunków

Sto km humoru. [Album]. Warszawa: Wydawnictwo Artystyczno-Graficzne Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza „Prasa Książka Ruch” [1958], 100 s.
Eskapaden. Warszawa: Wydawnictwo Artystyczno-Graficzne Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza „Prasa Książka Ruch” [1961], 6 s.
Proch o ścianę. [Rysunki z „Polityki” i „Szpilek” z 1957-1965; wstęp] J. Wittlin. Warszawa: Iskry 1967, 84 s.
Entschuldigen's. Gezeichnete Aphorismen. [Wstęp:] S. Lem. Frankfurt am Main.: Insel Verlag 1972, 58 s. Toż w języku polskim: Śmiechu warci. Zbiór karykatur. Wstęp S. Lem. Warszawa: Horyzonty 1974, [52] s.
Szymon Kobyliński. Przedmowa: E. Lipiński. [Teka]. Warszawa: Artystyczno-Graficzne Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza „Prasa Książka Ruch1975, [3+8] s.
Mówiąc między nami. Wybór rysunków satyrycznych z „Polityki, Szpilek, Kulis” etc. Warszawa: Iskry 1982, [59] s.
Rysunki niecenzuralne: 1954-1990. Komentarz: A.J. Wieczorkowski. Paryż: Dembiński 1990, 136 s.

Prace redakcyjne

1. A. Drożdżyński: Pulpil czyli z mądrości żydowskich. Wybór i komentarz ilustratora: S. Kobyliński. Warszawa: Sztuka Polska 1988, 109 s.
2. Nie tylko do śmiechu. Dowcipy z czasów Peerelu. 1948-1989. Z wieloletniej kolekcji Bronisława Sałuby wybrał oraz wstępem i ilustracjami opatrzył S. Kobyliński. Warszawa: Omnipres 1991, 213 s.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1993.

Wywiady

Magowie erotyki czyli obsesjoniści. [Rozm.] A. Haegenbarth. Nurt 1987 nr 12.
O odmieńcach, pornografii i krainie spełnionych marzeń. [Rozm.] A. Haegenbarth. Kultura 1987 nr 51/52.
Jubileusz Pana Szymonowy. [Rozm.] J. Gajda-Zadworna. Życie Warszawy 1995 nr 39.

Ogólne

Artykuły

H. Retkowska: Żubr z Wilczej. Reporter 1984 nr 2, toż „Warmia i Mazury” 1984 nr 16.

Zdaniem optymisty

I. Niedbałko: Inni Starsi Panowie. Nowe Książki 1978 nr 4.

Krótka o hymnie, orłach i barwach gawęda

M. Ruszczyc: O imponderabiliach gawęda. Nowe Książki 1978 nr 19, polemika S. Kobyliński. Tamże nr 22.

Tajemnice „Pocztu” Matejki

E. Batko: Niezastąpiony Kobyliński. „Nowe Książki1985 nr 1.

Noniusz

J. Bartnicka: Pamiętnik artysty czyli o sobie samym do... współczesnych gawęda. Nowe Książki 1988 nr 2.

Krakowski rosolis

M. Radgowski. „Nowe Książki2003 nr 2.

Nie minęło nic, prócz lat...

J. Pałach: Zaduma nad adresowaniem koperty. Nowe Książki 2004 nr 6.