BIO

Urodzony 7 marca 1911 w Warszawie; syn Zygmunta Jana Kisielewskiego, powieściopisarza i Salomei Janiny z Pakuszewskich, nauczycielki; bratanek Jana Augusta Kisielewskiego, dramatopisarza. W 1929 ukończył Gimnazjum im. T. Czackiego w Warszawie, po czym przez dwa lata studiował filologię polską i filozofię na Uniwersytecie Warszawskim, następnie muzykę w Konserwatorium Warszawskim. W 1930-31 był członkiem Legionu Młodych i pracował w Wydziale Kultury przy Komendzie Głównej tej organizacji. Debiutował w 1931 sprawozdaniami muzycznymi zamieszczonymi w „Echu Tygodnia” (nr 4, 6). W 1934 uzyskał dyplom Konserwatorium w zakresie teorii muzyki, a w 1937 dyplom w klasie kompozycji i fortepianu. W 1934-35 odbył służbę wojskową. W 1935-37 był sekretarzem miesięcznika „Muzyka Polska”. Artykuły i recenzje publikował w „Buncie Młodych” (1936), „Pionie” (1936, 1938-39) i „Polityce” (1937-38). W 1938-39 przebywał w Paryżu, gdzie kontynuował studia muzyczne. Po powrocie do kraju, w 1939 rozpoczął pracę jako referent muzyki ludowej w Wydziale Muzycznym Polskiego Radia, następnie w zespole Warszawa II. Po wybuchu II wojny światowej brał udział w kampanii wrześniowej jako podporucznik w 9 Pułku Piechoty, walczył pod Kowlem i Włodzimierzem. W czasie okupacji niemieckiej przebywał w Warszawie; zarabiał na życie ucząc muzyki i grając w kawiarniach. Równocześnie uczestniczył w działalności konspiracyjnej; w 1940-42 był związany z organizacją Grunwald; pisywał też artykuły polityczno-propagandowe do jej organu „Warta”. Od 1942 pracował w radiowej Sekcji RA Wydziału Kultury i Propagandy Delegatury Rządu Rzeczpospolitej Polskiej na Kraj, od 1943 był referentem audycji muzyczno-słownych. W 1942 ożenił się z Lidią Hintz. Brał udział w powstaniu warszawskim w 1944 w szeregach Armii Krajowej; 3 sierpnia został ranny, po czym przebywał w szpitalu powstańczym w kościele Wizytek. Po upadku powstania uciekł z niemieckiego transportu i ukrywał się w Skierniewicach. Na początku 1945 zamieszkał w Krakowie, gdzie otrzymał stanowisko wykładowcy w Wyższej Szkole Muzycznej (zwolniony w 1949 po wystąpieniu na Zjeździe Związku Literatów Polskich z krytyką socrealistycznej koncepcji muzyki). W 1945 pracował krótko w redakcji tygodnika „Przekrój”, w którym do 1947 pod pseudonimem Teodor Klon ogłaszał powieści odcinkowe. W 1945 był założycielem i do 1949 redaktorem dwutygodnika „Ruch Muzyczny” (tu też artykuły i recenzje do 1980). W kwietniu 1945 nawiązał stałą współpracę trwającą do końca życia (z przerwą 1953-56) z „Tygodnikiem Powszechnym”, w 1945-53 publikował (pod pseud. Kisiel) recenzje i felietony w cyklach Pod włos (1945, 1948-49), Życie muzyczne (1945, 1950-53), Łopatą do głowy (1949-53); inne teksty podpisywał też Cyga, Dzięcioł, Szprot, Jan z Ogona. Od 1945 był członkiem Związku Zawodowego Literatów Polskich (od 1949 Związek Literatów Polskich, ZLP); w 1946-48 wchodził w skład zarządu Oddziału Krakowskiego. Był też członkiem zarządu Stowarzyszenia Autorów ZAiKS (1947-48, 1965-68). Od 1955 współpracował z Polskim Radiem, gdzie do 1957 prowadził stały cykl Rozmowy o muzyce. W 1955-67 był przewodniczącym Oddziału Krakowskiego Związku Kompozytorów Polskich. W 1956 otrzymał nagrodę muzyczną m. Krakowa. W 1957-65 był posłem na Sejm z ramienia Koła Posłów Katolickich Znak. W tym czasie publikował w „Tygodniku Powszechnym” (pod pseudonimem Kisiel) cykle felietonów Gwoździe w mózgu (1958-63), Głową w ściany (od 1964 do nr 8 z marca 1968). W 1961 zamieszkał w Warszawie. Kontynuował twórczość krytycznoliteracką i publicystyczną; m.in. pisał stałe felietony muzyczne w „Życiu Warszawy” pt. W muzycznej Warszawie (1961-64), publikował też w „Więzi” (stale w 1966-68). W 1965-68 był redaktorem naczelnym wydawnictwa muzycznego Synkopa. Za publiczną krytykę Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w lutym 1968, został usunięty z ZLP i objęty zakazem druku. Po jednym z wystąpień został pobity przez nieznanych sprawców. W 1971-74 redagował w Polskim Radiu audycje słowno-muzyczne UNESCO. Równocześnie kontynuował działalność kompozytorską i odczytową. Był przewodniczącym zarządu Sekcji Autorów Dzieł Muzycznych Stowarzyszenia Autorów ZAiKS (1971-74). Kontynuując twórczość felietonistyczną publikował w „Tygodniku Powszechnym” (pod pseudonimem Kisiel) cykle felietonów: Bez dogmatu (1971-76), Wołanie na puszczy (1976-80), Widziane inaczej (1983-87), Sam sobie sterem (1986-89). Ogłaszał w paryskiej „Kulturze” artykuły i recenzje (w 1975-76 pod pseudonimem Stefan Karaibski) oraz cykle felietonów : Pochwała kłamstwa (1977), Wołanie na puszczy (1976-81), Widziane inaczej (1981-82). Drukował też w londyńskim „Pulsie” oraz od 1977 w pismach ukazujących się w kraju poza zasięgiem cenzury, m.in. w „Biuletynie KOR”, „Zapisie” (1977-81), „Bratniaku”, „Aneksie”, „Głosie”, „Res Publice” (1979), „Aspekcie”, „Spotkaniach”, „Krytyce”, „Stańczyku”. Nadto zamieszczał artykuły w prasie niemieckiej, m.in. w „Die Furche”, „Der Spiegel”, „Die Zeit”, „Europäische Rundschau”, „Kontrapunkt.” W 1976 został członkiem Polskiego PEN Clubu. Wielokrotnie wyjeżdżał za granicę, m.in. do Niemiec (od 1957; tu cykle odczytów), Francji (1975, 1978), Anglii, Włoch, Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich i Rumunii; podróżował też do Australii (1981), Stanów Zjednoczonych i Kanady. Za działalność literacką i publicystyczną otrzymał liczne nagrody, m.in. nagrodę literacką Fundacji A. Jurzykowskiego w Nowym Jorku (1974), prywatną nagrodę im. A. Struga (1979), nagrodę im. S. Vincenza (1987), nagrodę publicystyczną im. A. Bocheńskiego (1988) oraz, za obronę gospodarczych praw obywatelskich, nagrodę Fundacji Max Schmidheing-Stiftung przy uniwersytecie w Sankt Gallen w Szwajcarii (1983). W 1989 przestał publikować w „Tygodniku Powszechnym” i nawiązał współpracę z poznańskim tygodnikiem „Wprost”, w którym od 1991 zamieszczał felietony, przekazywane telefonicznie (z powodu postępującej choroby oczu). Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1957). Zmarł 27 września 1991 w Warszawie.

Twórczość

1. Sprzysiężenie. Powieść. Powst. 1942-1944. Wyd. Warszawa: Panteon 1947, 367 s. Wyd. nast.: Kraków: Wydawnictwo Literackie 1957; wyd. 3 (Pisma wybrane). Warszawa: Iskry 1995, wyd. 4 tamże 1997.

2. Zbrodnia w Dzielnicy Północnej. Powieść. Dziś i Jutro 1947 nr 38-52, 1948 nr 1-11. Wyd. osobne Poznań: Księgarnia Gustowskiego 1948, 215 s. Wyd. nast.: wyd. 2 Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX" 1957; Warszawa: Iskry 1990.

Przekłady

słowacki

Tajomstvo profesora Galarda. [Przeł.] A. Vojtluliak. Bratislava [1948].

3. Polityka i sztuka. Warszawa: E. Kuthan 1949, 284 s. Wyd. 2 (Pisma wybrane). Warszawa: Iskry 1998.

Wybór publicystyki z lat 1945-1948.

4. Poematy symfoniczne Ryszarda Straussa. [Kraków:] Polskie Wydawnictwo Muzyczne 1955, 115 s.

5. Rzeczy małe. Felietony. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX" 1956, 540 s. [Wyd. 2] (Pisma wybrane). Warszawa: Iskry 1998.

Drukowane w „Tygodniku Powszechnym" w 1945-1954.

6. Z muzyką przez lata. Zbiór esejów muzycznych. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1957, 318 s.

Podpisane: Teodor Klon.

7. Gwiazdozbiór muzyczny. [Szkice]. T. 1. Od Bacha do Strawińskiego. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne 1958, 266 s. Wyd. nast.: tamże: wyd. 2 1959, wyd. 3 1972, wyd. 4 1982; wyd. 5 (Pisma wybrane). Warszawa: Iskry 1996, wyd. 6 tamże 1997.

Podpisane: Teodor Klon.

8. Miałem tylko jedno życie. Powieść. Przekrój 1958 nr 683-697. Wyd. osobne Kraków: Wydawnictwo Literackie 1958, 173 s. Przedruk zob. poz. .

Podp.: Teodor Klon.

9. Opowiadania i podróże. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak 1959, 192 s.

Zawartość

Przedmowa. – Mieszkanie; Biblioteka; Chciałem pisać ...; W małym miasteczku.

10. Przygoda w Warszawie. (Powieść). Tygodnik Powszechny 1959 nr 25-30. Wyd. osobne Londyn: Polska Fundacja Kultury 1976, 136 s. Wyd. nast.: [Warszawa:] Myśl* [1987]; Kraków: Wydawnictwo Literackie 1989.

11. Kobiety i telefon. [Powieść]. Warszawa: Czytelnik 1960, 96 s.

Podpisane: Teodor Klon.

12. Grażyna Bacewicz i jej czasy. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne 1964, 58 s.

13. Nasze muzyczne dwudziestolecie. Reportaż fotograficzny. 1944-1964. [Album]. Scenariusz i wybór tekstów: M. Tomaszewski. Dwugłos o dwudziestoleciu: S. Kisielewski, M. Tomaszewski. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne 1965, 460 s.

14. Z muzycznej międzyepoki. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne 1966, 344 s.

Zbiór artykułów i felietonów z 1958-1965.

15. Widziane z góry. [Powieść]. Paryż: Instytut Literacki 1967, 319 s. Wyd. nast. Warszawa: Iskry 1989, wyd. 2 [właśc. 3] (Pisma wybrane). Warszawa: Iskry 1997.

Wydanie z 1967 oraz przekład niemiecki podpisane: Tomasz Staliński.

Przekłady

niemiecki

Am Abgrund der Macht. [Przeł.] W. Bronska-Pampuch. München 1986.

16. Cienie w pieczarze. [Powieść]. Paryż: Instytut Literacki 1971, 363 s. Wyd. nast. Szczecin: Errata* 1987, tamże 1987; wyd. 2 [!] Warszawa: Iskry 1991, wyd. 3 [właśc. 5] (Pisma wybrane). Warszawa: Iskry 1997.

Wydanie z 1971 podpisane: Tomasz Staliński. Wydanie krajowe podpisane: Stefan Kisielewski (Tomasz Staliński); dodano: Zamiast przedmowy: J. Salski: Słowo niepodległe.

17. Romans zimowy. [Powieść]. Paryż: Instytut Literacki 1972, 207 s. Wyd. nast.: Warszawa: Niezależna Oficyna Wydawnicza NOWA* 1982, 114 s.; wyd. 2 Warszawa: Wydawnictwo Polskie, Polski Dom Wydawniczy 1989.

Podp.: Stefan Kisielewski (Tomasz Staliński).

18. [Sto] 100 razy głową w ściany. [Felietony z lat 1945-1971]. Paris: Éditions du Dialogue 1972, 363 s. Wyd. nast.: [wyd. 2] (Pisma wybrane). Warszawa: Iskry 1996, tamże: wyd. 2 [właśc. 3] 1997, wyd. 3 1997.

Felietony drukowane w „Tygodniku Powszechnym" w 1945-1971.

19. Materii pomieszanie. [Felietony]. Londyn: Odnowa 1973, 355 s.

Felietony drukowane w „Tygodniku Powszechnym" w 1945-1971.

20. Zbigniew Drzewiecki. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne 1973, 63 s.

21. Muzyka i mózg. Eseje. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne 1974, 179 s.

Zawartość

Zawiera teksty drukowane wcześniej w „Ruchu Muzycznym”, „Forum Musicum”, „Tygodniku Powszechnym”, „Polsce”.

22. Stosunki państwo – Kościół w PRL. Zeszyty Historyczne”, Paryż 1974 nr 49 s. 3-23. Wyd. osobne Warszawa: Głos* 1980; pt. Stosunki Kościół – państwo w PRL. Kraków: Wydawnictwo „Krzyża Nowohuckiego”* 1981; pt. Stosunki Państwo – Kościół w PRL. [Wrocław]: Ruch Młodzieży Katolickiej Niezależnego Zrzeszenia Studentów Politechniki Wrocławskiej* [1981]; pt. Stosunki państwo – Kościół w prl. Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza Stop* [1986]; [B.m.]: Młoda Polska* 1986; – wyd. wspólnie z poz. pt. Na czym polega socjalizm? Stosunki kościół – państwo w PRL. Gdynia: Latarnia* 1981, 54 + 23 s.; Poznań: Maximum 1990.

23. Śledztwo. [Powieść]. Paryż: Instytut Literacki 1974, 223 s. Wyd. nast. Warszawa: Novum 1990.

Wyd. 1 podpisane: Tomasz Staliński.

24. Czy istnieje walka o świat? Londyn: Odnowa 1976, 24 s. Wyd. nast. pt.: Walka o świat: 1. Czy istnieje walka o świat?; 2. Jak objawi się walka o świat? Warszawa: Wydawnictwo im. Konstytucji 3 Maja* 1980; Walka o świat; Jak objawi się walka o świat. Wrocław: Kooperatywa Wydawnicza Wyzwolenie* 1981; Paryż: Spotkania 1983.

Zawartość

wyd. z 1976: Przedmowa. – Czy istnieje walka o świat?; Jak się objawi walka o świat?

Przekłady

Według informacji autora przekłady na angielski, niemiecki, włoski przed 1989.

25. Ludzie w akwarium. Powieść. Paryż: Instytut Literacki 1976, 147 s. Wyd. nast. [Szczecin]: Suplement* 1981, 147 s.; Kościan: Omnibus 1990.

Wyd. z 1976 podpisane: Tomasz Staliński. Wyd. krajowe podpisane: Stefan Kisielewski (Tomasz Staliński).

26. Na czym polega socjalizm? Spostrzeżenia z Warszawy. Powst. 1976. Wyd. Londyn: Odnowa 1979, 55 s. Wyd. nast.: Warszawa: Wydawnictwo im. Konstytucji 3 Maja* 1979; ; wyd. wspólnie z Stosunki Kościół – państwo w PRL [poz. ] pt. Na czym polega socjalizm? Stosunki kościół – państwo w PRL. Gdynia: Latarnia* 1981, 54 + 23 s.; Warszawa: Niezależne Wydawnictwo Chłopskie* 1981; Kraków: Rota* 1983; [Lublin:] Respublica* 1986; wyd. pt. Palę Zachód. Kościan: Story 1990.

Przekłady

niemiecki

Polen oder Die Herrschaft der Dilettanten. [Przeł.] E. Werfel. Zürich [1978].

27. Moje dzwony trzydziestolecia. [Felietony]. Chicago: Polonia Book Store and Publishers 1979, 119 s.

28. Z literackiego lamusa. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak 1979, 265 s. Wyd. 2 (Pisma wybrane). Warszawa: Iskry 2000.

Szkice literackie, artykuły i recenzje, drukowane w czasopismach w 1945-1971.

Zawartość

Teoria, ideologia, estetyka: Tematy wojenne; Miłość do kultury; Jak oceniam literaturę dwudziestolecia; Literatura z tezą; Idea i wizja. Na marginesie polskiej prozy powojennej; Pierwsze drogowskazy. O polskiej prozie literackiej lat powojennych; O idee artystyczne; O automatyczności i powszechności sztuk. W odpowiedzi Adamowi Ważykowi [dot. art.: Nieporozumienia malarskie druk. w „Kuźnicy” w 1949]; Trochę systematyki, estetyki i polemiki; Dalej o estetyce; Refleksje polonistyczne [dot. Zjazdu Polonistów w Poznaniu w 1952]; Jak ocalić zdrową czarność?. – Recenzje, impresje, sylwetki: Granice sztuki. Z okazji premiery „Domu pod Oświęcimiem” Tadeusza Hołuja; „Dawne, dobre czasy” [dot.: T. Breza: Mury Jerycha]; „Mitologia” zwycięża [dot. J. Kott: Mitologia i realizm]; Realizm, ale jaki?; O Gołubiewie i jego książce [dot.: Bolesław Chrobry]; Noc inteligentów nie zgniłych [dot.: T. Kudliński: Farbowane lisy]; Tematy sportowe [dot.: M. Promiński: Opowieści sportowe, A. Rudnicki: Kartki sportowe]; Przeciwieństwa się stykają [dot.: G. Greene: Broń na sprzedaż]; Impresje spod Babiej Góry; Czy Kafka to pisarz dziwny? [dot.: F. Kafka: Wyrok]; Adolf czyli świadek wszechstronny [dot. A. Rudnickiego]; Dokąd prowadzi dociekliwy Sandauer? [dot.: A. Sandauer: Samobójstwo Mitrydatesa]; Wycieczka w krainę młodości [dot.: A. Micewski: Z geografii politycznej II Rzeczypospolitej]; Człowiek wolny poza czasem [dot. S. Mackiewicza].

29. Wspomnienia polityczne. Krytyka 1980 nr 4. Wyd. osobne z rysunkami A. Mleczki. Warszawa: Krąg II* 1983, 22 s.; [Warszawa:] Wydawnictwo V [Victoria]* 1984.

Przedruk rysunków z tomu: W. Jaworski: Sto kwiatów? Kraków: KOS* [Krakowska Oficyna Studentów] 1981.

30. Podróż w czasie. Powieść. Paryż: Instytut Literacki 1982, 131 s. Wyd. nast.: Warszawa: Myśl* 1984; Warszawa: Iskry 1989. [Wyd. 4] Warszawa: Iskry 1989.

31. Bez cenzury. [Artykuły i felietony]. Warszawa: CDN* 1983, 173 s. Wyd. nast. Paryż: Spotkania 1987, 277 s.

Nagrody

Nagroda Literacka „Solidarności” Pracowników Wydawnictw w 1985.

32. Bezsilność publicystyki. [Artykuły i felietony). [Warszawa]: Wszechnica Społeczno-Polityczna [właśc. Oficyna Literacka]* 1983, 138 s.

Felietony zdjęte przez cenzurę z „Tygodnika Powszechnego”; przedruk z „Kultura”, Paryż 1983 nr 1/2.

Wyd. nast. w wyborze: Warszawa: Niezależna Oficyna Wydawnicza* [1983], 27 s., przedruk pt. Bezsilność publicystyki. O nadwiślańskim poplątaniu. [Kraków]: Rota* 1983.

33. Na czym polega socjalizm. Kraków: Rota* 1983, 60 s.

34. Wstęp do programu opozycji. Kultura”, Paryż 1984 nr 1/2. Wyd. osobne Warszawa: Myśl* 1984, 8 s. Wyd. nast.: pt. Wstęp do programu opozycji? Przedmowa: M. Haller: Spotkania trzeciego typu? Warszawa: Officyna Liberałów* 1984; Warszawa: Wydawnictwo im. Gen. Nila Fieldorfa 1984.

35. Wszystko inaczej. [Powieść]. Londyn: Puls 1986, 244 s. Wyd. nast.: wyd. 2 krajowe przejrzane i poprawione przez autora. Przedmowa: M.W. Warszawa: Officyna Liberałów* 1986, tamże wyd. 3 1987, wyd. 4 1988; Warszawa: Interim 1991.

36. Felietony pod choinką. Warszawa: Res Publica 1987, 140 s.

37. Wołanie na puszczy. Zbiór publicystyki wydanej poza zasięgiem cenzury w latach 1976-1981. Cz. 1. Teksty publikowane w nieoficjalnej prasie krajowej. Cz. 2. Felietony. Warszawa: Niezależna Oficyna Wydawnicza NOWA* 1987, 173 + 193 s. Wyd. 2 [właśc. 4] (Pisma wybrane). Warszawa: Iskry 1997, 646 s.

Wyd. w wyborze pt. Wołanie na puszczy. Zbiór publicystyki wydanej poza zasięgiem cenzury w latach 1976-1981. [B.m., b.w. 1987]*, 100 s.; wyd. z podtytułem: Zbiór publicystyki poza cenzurą. Warszawa: Sowa* 1987, 193 s.

38. Rzeczy najmniejsze. [Aforyzmy]. Do druku przygotował i wstępem poprzedził K. Orzechowski. Warszawa, Kraków: Michalineum 1988, 95 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1988, wyd. 3 1988.

39. Według alfabetu. Od wydawców: T. Wołek. Warszawa: Biblioteka Polityki Polskiej i Wydawnictwo Grup Politycznych Wola* 1988, 78 s. Wyd. nast.: tamże 1989; Warszawa: Brama* [19]89.

Dot. m.in. pisarzy i osób ze środowiska kultury.

40. Lata pozłacane, lata szare. Wybór felietonów z lat 1945-1987. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak 1989, 755 s.

Podpisane: Kisiel.

41. Abecadło Kisiela. [Koncepcja, red. i przedmowa: T. Wołek]. Warszawa: Interim 1990, 155 s. Wyd. 2 (Pisma wybrane). Warszawa: Iskry 1997.

42. Testament Kisiela. Ze Stefanem Kisielewskim rozmawia P. Gabryel. Poznań: Agencja Wydawnicza-Reklamowa Wprost 1992, 183 s.

43. Pisma wybrane. Warszawa: Iskry 1995-2001.

Zawartość

Zawiera utwory poz. 1, 3, 5, 7, 15, 16, 18, 28, 37, 41, 44-47.

44. Zanim nadejdzie śmierć. [Powieści i opowiadania]. Wyboru dokonał i wstępem opatrzył L.B. Grzeniewski. (Pisma wybrane). Warszawa: Iskry 1995, 310 s. Wyd. 2 tamże 1997.

Zawartość

Zawiera opowiadania z poz. oraz powieści: Miałem tylko jedno życie [poz. ]; Zanim nadejdzie śmierć.

45. Dzienniki. Wprowadzenie: L.B. Grzeniewski. (Pisma wybrane). Warszawa: Iskry 1996, 950 s. Wyd. nast. tamże: 1998, 2001.

46. Felietony zdjęte przez cenzurę. (Pisma wybrane). Warszawa: Iskry 1998, 589 s.

47. Publicystyka przedwojenna. Wybór i przedmowa: K.M. Ujazdowski. (Pisma wybrane). Warszawa: Iskry 2001, 126 s. Wyd. 2 tamże 2001.

Nadto od 1955 liczne wydania kompozycji muzycznych S. Kisielewskiego.

Wybory utworów literackich w przekładach

niemiecki

An dieser Stelle Europas. Ein Pole über Ost und West und andere Fragen von heute. [Przeł.] W. Bronska-Pampuch. München 1964 [wybór artykułów z lat 1945-1963].

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1964, 1978, 1989.

Wywiady

Rozmowa ze Stefanem Kisielewskim. [Rozm.] S. Grochowiak. Nowa Kultura 1962 nr 37.
Rozmowa ze Stefanem Kisielewskim. [Rozm.] W.P. Szymański. Tygodnik Powszechny 1965 nr 49.
Rozmowa ze Stefanem Kisielewskim. [Rozm.] W. Karpiński. Tygodnik Powszechny 1972 nr 14.
Z Kisielem o wszystkim. [Rozm.] E. Sabelanka. Literatura 1981 nr 32.
Nikt szczęśliwości na ziemi nie obiecywał. [Rozm.] B. Wildstein. Kontynenty 1983 nr 11.
Jestem tylko felietonistą. [Rozm.] Z. Bauer, E. Chudziński, W. Rydzewski. Zdanie 1988 nr 7/8, przedruk w: Z. Bauer, E. Chudziński, W. Rydzewski: Trzech na jednego. T. 2. Kraków 1990.
Zanim czytelnik przeczyta. [Rozm.] B. Tumiłowicz. Polityka 1988 nr 38 [dot. twórczości literackiej].
Komuniści i felietony, świat i powieści. [Rozm.] Z.W. Fronczek. Tygodnik Kulturalny 1989 nr 13.
Socjalizmu nie lubię. [Rozm.] A. Borkowska. Literatura 1989 nr 11/12.
Powiedziałem już wszystko. [Rozm.] A. Gelberg. Tygodnik Solidarność 1990 nr 12.
Ogryzanie resztek. [Rozm.] J. Wegner. Rzeczpospolita 1991 nr 46.
Stefan Kisielewski o „Stalińskim. Rozm. W. Skalmowski. Kultura”, Paryż 1996 nr 1/2, przedruk „Rzeczpospolita” 1996 nr 41.

Słowniki i bibliografie

Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 1. Warszawa 1963.
Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 1. Warszawa 2000 (red.).

Ogólne

Książki

J. Waldorff: Słowo o Kisielu. Warszawa: Iskry 1994, 132 s.
F. Dąbrowski: Stefan Kisielewski. Poznań: Ars Nova 1995, 34 s.
M. Urbanek: Kisiel. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie 1997, 270 s. A to Polska właśnie.
I. Hofman: Dwugłos o Peerelu. Dzienniki Stefana Kisielewskiego i Mariana Brandysa. Lublin: Wydawnictwo UMCS 2000, 337 s.
M. Ryszkiewicz: Forma ideologii – ideologia formy. O powieściach Stefana Kisielewskiego. Lublin: Wydawnictwo UMCS 2003, 377 s.
M. Wiszniowska: Stańczyk Polski Ludowej. Rzecz o Stefanie Kisielewskim. Katowice Warszawa: Śląsk 2004, 190 s.
A. Wiatr: Stefan Kisielewski jako krytyk muzyczny. Wrocław: Atut 2006, 148 s.

Artykuły

[J. Mieroszewski] Londyńczyk: Kisiel – Cat – Pax. „Kultura”, Paryż 1958 nr 9 [dot. działalności publicystycznej S. Kisielewskiego].
W. Sadkowski: Kisiel w drodze do Damaszku. Argumenty 1961 nr 4, przedruk w tegoż: Literatura katolicka w Polsce. Warszawa 1963.
R. Kosiński: S. Kisielewski. Życie Literackie 1962 nr 32, przedruk w tegoż: Głowy podwawelskie. Kraków 1965.
M. Skwarnicki: Glosy do Kisiela. Tygodnik Powszechny 1962 nr 8 [dot. publicystyki S. Kisielewski].
J. Ambroziewicz: Kisiel Urbana. Argumenty 1971 nr 12 [dot. cyklu: Bez dogmatu].
J. Skarbowski: Stefan Kisielewski jako krytyk muzyczny. Ruch Muzyczny 1975 nr 18.
W. Górnicki: Dziwny świat Stefana Kisielewskiego. Kultura”, Warszawa 1979 nr 20.
[W. Karpiński] WK: Kisielizm jako duchowa forma życia. „Res Publica”* 1979 nr 3/4.
J. Łobodowski: Kisiel na kwaśno. Orzeł Biały”, Londyn 1980 nr 194.
[Z. Najder] Socjusz: Polskie kwadratury koła. Kultura”, Paryż 1980 nr 6 [dot. koncepcji politycznych S. Kisielewskiego].
P. Wierzbicki: Rekordzista świata na gorącym uczynku przyłapany. Tygodnik Powszechny 1980 nr 31 [uwagi o metodzie krytycznej S. Kisielewskiego].
[W. Skalmowski] M. Broński: Tomasz Staliński: „Cienie w pieczarze”’ „Romans zimowy”’ „Śledztwo”’ „Ludzie w akwarium”’ „Widziane z góry” po latach. W tegoż: Teksty i preteksty. Paryż 1981.
L. Szaruga: Pisarz, którego nie ma. W: Literatura źle obecna. Londyn 1984. Wyd. nast. Kraków* 1986 [o twórczości S. Kisielewskiego pod pseudonimem T. Staliński].
M. Szpakowska: Kisielewski – powieści dla dorosłych. W: Literatura źle obecna. Londyn 1984. Wyd. nast. Kraków* 1986.
T. Burek: Szanujmy białe kruki albo sprawa „Sprzysiężenia; P. Gazda: Kisiela bufet dobrowolny [dot. poglądów S. Kisielewskiego]; L. Polony: Kisiela spór z socrealizmem; A. Szczypiorski: Świat nierzeczywistości rządzi się innymi prawami; R. Zimand: O byciu zdrowym na umyśle w szalonym miejscu. „Kultura Niezależna”* 1986 nr 20.
J.J. Lipski: Obrona socjalizmu czyli Anty-Kisiel. Tygodnik Solidarność 1989 nr 11.
R. Jarocki: Czterdzieści pięć lat w opozycji. (O ludziach „Tygodnika Powszechnego”). Kraków 1990, passim.
J. Pilch: Język, gęba i Kisiel. Tygodnik Powszechny 1990 nr 12.
J. Suszko: Wakacyjne opowieści o Kisielu: 1. Jaki jest, każdy widzi; 2. Zepsuty samochód ze zreperowanym klaksonem; 3. Czerwony wiatraczek; 4. Psoty i biesiady. Tygodnik Powszechny 1990 nr 32-35.
M. Urbanek: Kisiel i Tyrmand. Przegląd Tygodniowy 1991 nr 41.
Z. Kubiak: Stefan Kisielewski; Polska Stefana Kisielewskiego. W tegoż: Przestrzeń dzieł wiecznych. Kraków 1993.
W. Skalmowski: Przystanki w czasie. (O powieściach Stefana Kisielewskiego). Zeszyty Literackie”, Warszawa-Paryż 1993 nr 1.
E. Szczurek: Frazeologiczne i leksykalne właściwości felietonów Kisiela. Zeszyty Naukowe. Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Powstańców Śląskich w Opolu. Filologia Polska 1993 nr 31.
Jedyny między Łabą a Władywostokiem. O Kisielu z ks. J. Bardeckim rozmawia J. Pruszyńska. Gazeta Wyborcza 1994 nr 222.
J. Pruszyńska: Kisiel. Odra 1994 nr 12.
H. Vogler: Brąz nie na miarę. Wiadomości Kulturalne 1994 nr 18.
A. Michnik: Kpiarz heroiczny. Gazeta Wyborcza 1998 nr 220.
J. Pluskota: Metatekst w tekstach felietonów Stefana Kisielewskiego. Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza 1999 t. 5.
K. Koźniewski: Heretyk na ambonie. W tegoż: Przekorni. Warszawa 2000.
M. Król: Trzy proste myśli Stefana Kisielewskiego. W dziesięć lat po śmierci. Tygodnik Powszechny 2001 nr 40.
M. Wiszniowska: Stefan Kisielewski i socrealizm. W: Realizm socjalistyczny w Polsce z perspektywy 50 lat. Katowice 2001.
A. Zieniewicz: Stefan Kisielewski – męczennik szczerości. W tegoż: Obecność autora. Warszawa 2001.
R. Graczyk: Nie skrzywdziłem Kisiela. Gazeta Wyborcza 2002 nr 16 [dot. J. Turowicza].
S. Stabro: W świetle „Dzienników. (Mieczysław Jastrun, Maria Dąbrowska, Andrzej Kijowski, Stefan Kisielewski). W tegoż: Od Emila Zegadłowicza do Andrzeja Bobkowskiego. Kraków 2002.
F. Śmieja: Kasztan Kisiela. W tegoż: Zbliżenia i kontakty. Katowice 2003.
L. Kobeszko: Z Kisielem na Wigilię. Znaki Nowych Czasów 2004 nr 14 [dot. felietonów drukowanych w „Tygodniku Powszechnym" w 1946-86].
M. Mateja: Oswajanie „Koteczków. Felietony Stefana Kisielewskiego Kisiela jako komunikaty perswazyjne. Acta Universitatis Nicolai Copernici. Nauki Humanistyczno-Społeczne. Filologia Polska 2005 z. 61.
A. Nowak: Kisiel – środek na pamięć. W tegoż: Powrót do Polski. Kraków 2005.
M. Urbanek: Kisielewscy. Jan August, Zygmunt, Stefan, Wacek. Warszawa: Iskry 2006, 302 s.

Sprzysiężenie

J. Dobraczyński: Kompleks i klęska. Dziś i Jutro 1947 nr 3.
A. Gołubiew. „Tygodnik Powszechny1947 nr 2.
J. Kott: Niespodziewany sojusznik. Kuźnica 1947 nr 5, przedruk w tegoż: Postęp i głupstwo. T. 2. Warszawa 1956.
W. Mach: Sprawa „Sprzysiężenia” czyli o zadaniach krytyki literackiej. Nurt 1947 nr 1.
K. Wyka: Rozrachunki inteligenckie. W tegoż: Pogranicze powieści. Kraków 1948.
T. Burek: Szanujmy białe kruki albo sprawa „Sprzysiężenia. „Kultura Niezależna”* 1986 nr 20, przedruk „Puls”* 1986 nr 30;.
L.B. Grzeniewski: Sprawa „Sprzysiężenia. Twórczość 1994 nr 9.
S. Majchrowski: Studium świadomości „obcego. O „Sprzysiężeniu” Stefana Kisielewskiego. „Prace Polonistyczne” Seria 50: 1995.
M. Piasecki: Insze tam były treście. „Gazeta Wyborczadod. Gazeta Książki 1996 nr 3.

Zbrodnia w Dzielnicy Północnej

T. Breza. „Odrodzenie1948 nr 16.
Z. Starowieyska-Morstinowa: Znowu pod włos. Tygodnik Powszechny 1948 nr 17.
[P. Zdziechowski] J. Ursyn: Czyżby nowe prądy w literaturze kryminalnej. Kultura”, Paryż 1949 nr 4/5.
M. Ryszkiewicz: Politycznie przenicowany. Świat powieści kryminalnej. „Zbrodnia w Dzielnicy Północnej” Stefana Kisielewskiego. W: Fabularność i dekonstrukcja. Lublin 1998.

Rzeczy małe

K. Koźniewski: Felieton. Kwartalnik Prasoznawczy 1957 nr 4.
Z. Starowieyska-Morstinowa: Rzeczy małe czy wielkie?Tygodnik Powszechny1957 nr 11.

Z muzyką przez lata

J. Jackl: Paradoks o muzyce. Przegląd Humanistyczny 1958 nr 1.

Gwiazdozbiór muzyczny

A. Cząstka: Otępienie moralne pod wpływem alkoholu. Homo Dei 1959 nr 5.
B. Schäffer. „Życie Literackie1959 nr 46.
J. Stażewski: Spełnione oczekiwania. Kierunki 1959 nr 31.

Miałem tylko jedno życie

A. Gołubiew: Jedno życie Teodora Klona. Tygodnik Powszechny 1958 nr 52.

Opowiadania i podróże

[M. Danilewiczowa] Szperacz: Kisiel. Wiadomości”, Londyn 1960 nr 26.
S. Mackiewicz. „Kierunki1960 nr 16.
Cz. Miłosz: Same pochwały. Kultura”, Paryż 1960 nr 3.
Z. Starowieyska-Morstinowa: Paradoksy Kisiela. „Tygodnik Powszechny1960 nr 6.

Przygoda w Warszawie

J. Hennel: Kapitulacja Antoniego Gasztowta. Tygodnik Powszechny 1959 nr 51.
Z. Malanowska: O „Przygodzie w Warszawie” krytycznie. Tygodnik Powszechny 1959 nr 45.
[W. Skalmowski] M. Broński: Stefan Kisielewski – powieściopisarz. Kultura”, Paryż 1977 nr 6.
J. Klejnocki: Pod czujnym okiem cenzora. Miesięcznik Literacki 1990 nr 1.

Kobiety i telefon

J.J. Lipski: Literatura „Przekrojowa” i literatura „Expressowa. Twórczość 1960 nr 10.
K. Meloch: Powieść z „Przekroju. Nowa Kultura 1960 nr 38.

Z muzycznej międzyepoki

S. Bakinowski: Zapiski profana o muzycznej międzyepoce. Więź 1967 nr 3.
L. Erhardt: Muzyczna rzeczpospolita. Nowe Książki 1967 nr 16.
J. Gajek: Kisiel” i muzyka współczesna. Kultura”, Paryż 1967 nr 3.

Widziane z góry

A. Łaszowski: Upadek krytyki literackiej. Kierunki 1981 nr 34.
W. Maciąg: Nowi ludzie stamtąd. Życie Literackie 1981 nr 27.
T.J. Żółciński: Róg Nowego Światu i Alei. Tygodnik Współczesny 1989 nr 51.
M. Baster: Zimny kartofel. Tygodnik Tak i Nie 1990 nr 5.
G. Herling-Grudziński: Głos nad miastem. W tegoż: Wyjścia z milczenia. Warszawa 1998.
A. Friszke: Widziane z góry” Tomasza Stalińskiego. Zeszyty Historyczne”, Paryż 2006 nr 157.

100 razy głową w ściany

M. Suszycki. „Na Antenie,” Londyn 1972 nr 114.
[W. Skalmowski] M. Broński: O felietonach Kisiela. Kultura”, Paryż 1973 nr 3.
W. Wohnout: Głową w ścianę!Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza”, Londyn 1973 nr 16.

Muzyka i mózg

M. Zieliński: Wyznanie aksjologa. Tygodnik Powszechny 1975 nr 12.

Śledztwo

B. Klukowski: Powieściowe gry polityczne. Nowe Książki 1991 nr 2.

Na czym polega socjalizm

W.K. Marciniak: Socjalizm w Polsce w oczach publicysty krajowego. Listy do Polaków”, New Britain 1979 nr z X.

Moje dzwony trzydziestolecia

W. Jaworski: Pisanie na tematy nieobecne. Wiadomości”, Londyn 1979 nr 19/20.

Z literackiego lamusa

J. Sochoń: Granice sztuki. Więź 1980 nr 7/8.
A. Sulikowski: Kisiel literacki. Twórczość 1981 nr 7.

Podróż w czasie

W. Odojewski: Nowy Kisielewski. „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza”, Londyn 1982 nr 303.

Wstęp do programu opozycji

M. Haller: Spotkanie trzeciego typu?Kultura”, Paryż 1984 nr 1/2.
W. Kuczyński: Kisiela spojrzenie na opozycję. Kultura”, Paryż 1984 nr 3.
[R. Zimand] Leopolita: Sedno i kilka ważnych spraw. Kultura”, Paryż 1984 nr 7/8.

Wszystko inaczej

A. Micewski: Co napisał Kisielewski?Znaki Czasu1986 nr 4.
[W. Skalmowski] M. Broński: Kto potrafi powiedzieć „B. Puls 1986 nr 30.
M. Zarębski: Wszystko inaczej i ciągle to samo. Archipelag”, Berlin Zachodni 1986 nr 7/8.
J. Kurowicki: Biały owad systemu. Kultura”, Warszawa 1987 nr 10.
W. Jurasz: Praktyka czystego rozumu. Więź 1992 nr 10.
M. Woźniakiewicz-Dziadosz: Tekst użytkowy w tekście artystycznym. (O powieści dyskursywnej Stefana Kisielewskiego „Wszystko inaczej”) w: Kreowanie świata w tekstach. Lublin 1995, przedruk pt. Dyskursywna powieść Stefana Kisielewskiego „Wszystko inaczej”. W: Formy dyskursu w powieści. Lublin 1996.

Rzeczy najmniejsze

S.H. Kaszyński: Myśli najskrytsze. Nurt 1989 nr 5.

Lata pozłacane

W. Jurasz: Rezultat. Res Publica 1989 nr 9/12.
M. Pieczara: Widziane z dołu. Przegląd Katolicki 1989 nr 30.

Abecadło Kisiela

I. Janczewska-Altyńska: Kontralfabet dla Kisiela. Warszawa: Aviation Books 1990, 122 s.
W. Jurasz: Życie moje (i nie tylko). Więź 1990 nr 11/12.

Zanim nadejdzie śmierć

L.B. Grzeniewski. „Twórczość1995 nr 9.

Dzienniki

J. Gowin: Mniejsze pół” Kisiela. Znak 1997 nr 4.
P. Hertz: O Dziennikach Kisielewskiego. Więź 1997 nr 5.
M. Karpiński: Kisiel, czyli opowieść o kilku lekach. Tygiel Kultury 1997 nr 1/2.
A. Kłoskowska: Świadectwo epoki i ekspresja osobowości. Kultura i Społeczeństwo 1997 nr 4.
K. Koźniewski: Kisiel – ten uczciwy!Myśl Socjaldemokratyczna1997 nr 1.
M. Król: Maski rozpaczy. Tygodnik Powszechny 1997 nr 3.
W. Loranc: Autoportret z ponurym tłem. Dziś 1997 nr 4.
M. Łukaszewicz: Kisiel niepospolity. Literatura 1997 nr 4.
A. Nowak: Kisiel – środek na pamięć. Arcana 1997 nr 1.
K. Nowosielski: Europejczyk z duszą Sarmaty. Nowe Książki 1997 nr 3.
S. Rodziński: Życie bez cenzury. Tygodnik Powszechny 1997 nr 11.
[W. Skalmowski] M. Broński: Wyszalnia. Kultura”, Paryż 1997 nr 9.
H. Zaworska: Kisiel pasjonat. W tejże: Szczerość aż do bólu. Warszawa 1998.
A. Horubała: Kisiel – „Dzienniki. W tegoż: Marzenie o chuliganie. Warszawa 1999.