BIO
Urodzona 21 stycznia 1930 w Warszawie; córka Włodzimierza Kirchnera, artysty malarza i fotografa, i Stanisławy z Pieczyńskich, fotografki. Uczęszczała do szkoły Eweliny Rontalerowej, a w okresie okupacji niemieckiej, mieszkając nadal w Warszawie, do szkoły Zofii Alchimowicz. W czasie powstania warszawskiego przebywała w Klarysewie pod Warszawą, potem u ciotki w Pruszkowie, gdzie po wyzwoleniu uczyła się w Gimnazjum im. T. Zana. Następnie kontynuowała naukę w Gimnazjum im. Królowej Wandy w Krakowie (1945/46) i Liceum im. W. Górskiego w Warszawie. Po zdaniu matury w 1948, studiowała polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim (UW). W tym czasie była członkinią Związku Akademickiej Młodzieży Polskiej. Debiutowała w 1950 recenzją powieści Jerzego Żuławskiego Skrzydło Dedala pt. Pogadanka z przeźroczami, opublikowaną w tygodniku „Wieś” (nr 22); z pismem tym współpracowała jako krytyczka literacka do 1953 (w 1953 prowadziła też wspólnie z Heleną Zaworską dział krytyki). W 1951 zaczęła pracować jako młodszy asystent, później asystent, w Instytucie Badań Literackich (IBL; do 1955). W 1952 wyszła za mąż za Teodora Ładykę, historyka (rozwód 1957). W 1953 uzyskała magisterium. W 1955-82 należała do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W 1955-63 była starszym asystentem, potem wykładowczynią na polonistyce UW. Prowadziła także zajęcia z historii literatury polskiej na studium zaocznym pedagogiki przy Wydziale Pedagogiki i Psychologii. Od 1962 zajmowała się badaniem życia i twórczości Janusza Korczaka, poświęcając temu pisarzowi wiele tekstów, wykładów, odczytów i audycji radiowych. W 1963-67 była doktorantką w IBL. Równocześnie kontynuowała twórczość krytycznoliteracką, publikując artykuły i szkice o prozie współczesnej oraz recenzje, m.in. w „Nowej Kulturze” (zwłaszcza w 1958-60), „Nowych Książkach” (1955, 1960-61), „Współczesności” (1960-66; tu m.in. cykl Nowy poczet pisarzy), „Ty i Ja” (1966-71). Od 1965 uprawiała też krytykę artystyczną, pisząc o twórczości Władysława Hasiora, m.in. w piśmie „Projekt” (1971-74) oraz w katalogach wystaw krajowych i zagranicznych. Współpracowała też od 1965 z Polskim Radiem jako autorka audycji o literaturze współczesnej. W 1967 uzyskała doktorat na podstawie pracy Twórczość Zofii Nałkowskiej w latach 1909-1926 (promotor prof. Stefan Żółkiewski); w tymże roku została adiunktem w Pracowni Literatury Współczesnej IBL, w której m.in. zajęła się opracowywaniem edycji krytycznej Dzienników Zofii Nałkowskiej oraz weszła w skład zespołu przygotowującego syntezę Literatura polska 1918-1975. Od 1967 była członkinią Związku Literatów Polskich (do rozwiązania Związku w 1983). W 1970 nawiązała kontakty literackie i naukowe z Jugosławią i zajęła się przekładami z języka serbsko-chorwackiego. Od 1977 była konsultantką naukową Muzeum Literatury w Warszawie w wieloletnich zabiegach o utworzenie Muzeum Zofii i Wacława Nałkowskich w Wołominie. W 1978 została członkinią Polskiego Towarzystwa Korczakowskiego oraz Komisji Naukowej Międzynarodowego Stowarzyszenia im. J. Korczaka. Od 1982 uczestniczyła w pracach nad szesnastotomową edycją Dzieł J. Korczaka (od 1983 jako członkini komitetu redakcyjnego oraz redaktorka naukowa sześciu tomów). W 1986-91 należała do Stowarzyszenia Autorów Dzieł Naukowych. W 1988 za edycję naukową Dzienników Z. Nałkowskiej (t. 1-4), z uwzględnieniem całego dorobku naukowego, uzyskała habilitację w IBL (zatwierdzona przez Centralną Komisję do Spraw Tytułu Naukowego i Stopni Naukowych w 1992). W 1989 jako członkini założycielka Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, weszła w skład zarządu Oddziału Warszawskiego Stowarzyszenia i Komisji Językowej (do 1993 przewodnicząca). W 1989 należała do założycieli Towarzystwa Polska-Izrael. W październiku 1992 przeszła na emeryturę; kontynuowała twórczość historycznoliteracką i krytycznoliteracką oraz pracę edytorską, m.in. nad edycjami Dzienników Z. Nałkowskiej oraz Dzieł J. Korczaka. W 1994 została członkinią Rady Naukowej Ośrodka Dokumentacji i Badań Korczakianum. Odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi (1988). Mieszka w Warszawie.
Twórczość
1. Najściślejsze zależności. (Koncepcja osobowości w książce Z. Nałkowskiej „Niedobra miłość”). Toruń: Uniwersytet Mikołaja Kopernika 1968, 27 s., powielone. Zakład Literatury XX w. Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk. Konferencja Naukowa Poświęcona Prozie Polskiej XX w. Przedruk w: O prozie polskiej XX wieku. Wrocław 1971 s. 71-94. Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.
2. Problematyka osobowości i obyczaju w polskiej prozie narracyjnej [1918-1932]; Proza: Przeżycia egzystencjalne. Pytania o los zbiorowy; Powieść popularna [1933-1945]. W: Literatura polska 1918-1975. T. 1. 1918-1932. Warszawa 1975 s. 632-675; T. 2. 1933-1945. Warszawa 1993 s. 610-676; 824-848.
3. Janusz Korczak – pisarz, wychowawca, myśliciel. Katalog wystawy w Galerii Żydowskiego Instytutu Historycznego. Scenariusz wystawy: B. Wojnowska i H. Kirchner. Warszawa: Żydowski Instytut Historyczny [2000], 70 s.
4. Hasior. Opowieść na dwa głosy. Warszawa: Rosner i Wspólnicy 2005, 286 s.
Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.
Przekłady
Prace edytorskie i redakcyjne
Nagrody
T. 1. 1899-1905. 1975, 442 s.
T. 2. 1909-1917. 1976, 511 s.
T. 3. 1918-1929. 1980, 495 s.
T. 4. 1930-1939. Cz. 1 (1930-1934), cz. 2 (1935-1939). 1988, 482 + 511 s.
T. 5. 1939-1944. 1996, 700 s.
T. 6. 1945-1954. Cz. 1-3. 2000-2001, 594 + 693 + 652 s.
T. 1. Dzieci ulicy; Dziecko salonu. Wstęp: A. Lewin. Redakcja naukowa tomu H. Kirchner. Oprac.: E. Cichy, G. Syryczyńska. Geneza utworów i przypisy: J. Zieliński. 1992, 528 s.
T. 2. Koszałki opałki; Humoreski i felietony. Redakcja naukowa tomu H. Kirchner. Oprac. tekstów, geneza utworów, uwagi o tekstach i przypisy: B. Wojnowska. Cz. 1-2. 1998, 406 + 638 s.
T. 6. Sława. Opowiadania (1898-1914). Redakcja naukowa tomu H. Kirchner. Oprac. tekstów, geneza utworów i uwagi o tekstach: J. Bartnicka. Przypisy: B. Wojnowska. 1996, 455 s.
T. 8. Król Maciuś Pierwszy; Król Maciuś na wyspie bezludnej. Redakcja naukowa tomu H. Kirchner. Oprac.: E. Cichy. 1992, 455 s.
T. 9. Bankructwo małego Dżeka; Kiedy znów będę mały. Redakcja naukowa tomu H. Kirchner. Oprac.: J. Bartnicka. 1994, 387 s.
T. 10. Senat szaleńców; Proza poetycka; Utwory radiowe. Redakcja naukowa tomu H. Kirchner. Oprac.: E. Cichy. Uwagi o tekstach: E. Cichy i H. Kirchner. Dzieci Biblii. Mojżesz. Przekł. filologiczny: E. Świderska. Oprac. literackie: H. Kirchner. 1994, 419 s.
T. 11. Prawidła życia. Pedagogika dla młodzieży i dorosłych. Redakcja naukowa tomu: A. Lewin. Oprac. i uwagi o tekstach: J. Bartnicka. Genezy utworów i przypisy: J. Papuzińska, A. Wernik przy współpracy M. Ciesielskiej. Tłumaczenie tekstów hebrajskich: przekł. filologiczny: E. Świderska, oprac. literackie: H. Kirchner. 2003, 516 s.
T. 12. Kajtuś Czarodziej; Uparty chłopiec. Opowiadania (1918-1939). Redakcja naukowa tomu: H. Kirchner. Oprac. tekstów i uwagi o tekstach: E. Cichy. Geneza utworów: J. Bartnicka. Przypisy: J. Ługowska. Tłumaczenie tekstów hebrajskich: przekł. filologiczne: E. Świderska, oprac. literackie: H. Kirchner. 1998, 503 s.
Omówienia i recenzje
• Ankieta dla IBL PAN 1994, 2004.