BIO

Born on 26 April 1962 in Chorzow; son of the artist Paweł Wilczek and the doctor Jadwiga, née Węgrzecka. He spent the early part of his childhood in Zabrze before moving to Katowice in 1966. He joined the Adam Mickiewicz Grammar School No. III in Katowice in 1977. During this period, he was twice a participant in the Olympiad in Polish Literature and Language, reaching the final on one occasion before winning it on the other. After completing advanced secondary education in 1981, he started a degree in Polish philology at the University of Silesia (UŚ), studying on the individual programme under Prof. Jan Malicki. He made his debut as a literary scholar in 1983 with the short essays Kultura i pamięć (Culture and Memory) that were published by the Polish Students' Association's (ZSP) Student Cultural Centre. During this period, his first translations of poetry from English into Polish appeared in the student periodical "Remedium" (no. 1), which was published in Sosnowiec by Piwnica Literacka (Literary Cellar). He was also active as a literary critic. In 1984, he started collaborating with the Warsaw-based monthly "Przegląd Powszechny", where he continued to contribute articles and reviews until 1989. He published his first volume of poetry, Nowe przygody Seneki (Seneca's New Adventures), in 1985. The following year, he graduated with a master's degree and was employed as an assistant at the Institute of Polish Literature and Culture at UŚ (which became the Institute of the Study of Polish Literature, INoLP, in 1991, and was named after Ireneusz Opacki in 2005), initially working at the Department of the History of Old Polish, Enlightenment and Romantic Literature and then at the Department of the History of Medieval and Renaissance Literature, as well as at the Centre for Rhetoric. He was a postgraduate fellow at the University of Oxford in 1988. His research focused primarily on older and contemporary Polish and English-language literature, Renaissance and Reformation culture, the theory and praxis of artistic translation, and comparative literary and cultural studies. He published articles, reviews, poems and translations from English in periodicals including "Student" (1986-87 and 1989), "Poezja" (1988), "Ogród" (1989 and 1991-93), "Pamiętnik Literacki" (1989), "FA-art" (1990, 1992-93, and 1999), "Twórczość" (1994), "Tytuł" (1994), "Życie Duchowe" (1994-95), "Nowe Książki" (1996-2003; here: numerous reviews), and "Śląsk" (1997-98). He completed the Interfaculty Postgraduate Study Programme in Neo-Latin at the Faculty of Philology of the University of Lodz (UŁ) in 1989. In 1990/91, he was a doctoral fellow at the Jagiellonian University (UJ) in Krakow, studying under Prof. Andrzej Borowski. In 1992, he was awarded a doctoral degree from UŚ for his dissertation Erazm Otwinowski. Studium z dziejów literatury ariańskiej w XVI wieku (Erazm Otwinowski: A study in the history of sixteenth-century Arian literature), which was supervised by Prof. J. Malicki. He was appointed lecturer in November 1992. He was also involved in teaching foreign students Polish language and culture. From 1992, each August he organized lectures and seminars for international students on the history of Polish literature and culture at the School of Polish Language and Culture at the University of Silesia (UŚ). In 1994, he received the Artistic Prize of the Katowice Voivode for young artists in recognition of his achievements in 1993. In 1995/96, he was deputy director of artistic-programmatic affairs at Ars Cameralis Silesiae Superioris (the Upper Silesian Festival of Chamber Music), a cultural institution of the Silesian Voivodeship Government. He was a postdoctoral fellow at the Warburg Institute, University of London, in 1996 and also received several short-term grants to visit British universities, including fellowships as a visiting translator at the British Centre for Literary Translation at the University of East Anglia in Norwich (1994 and 1996). He joined the American Association of Teachers of Slavic and East European Languages in 1998. He also taught courses on Polish literature and culture as a visiting professor at US-American universities: Rice University, Houston (1998/1999), the University of Illinois in Chicago (1999/2000 and 2000/2001) – as a fellow of the Kościuszko Foundation – and the University of Chicago (2000/2001). In 2000, he joined the editorial board of the journal "The Sarmatian Review" (Houston, TX; he published articles there in 1999, 2009, and 2012). He was awarded a habilitation degree from UŚ in 2001 for his study Dyskurs – przekład – interpretacja. Literatura staropolska i jej trwanie we współczesnej kulturze (Discourse, Translation, Interpretation: Old Polish literature and its legacies in contemporary culture). Between 2002 and 2008, he was dean of the Faculty of Philology at UŚ. During this period, he was chair of the District Committee of the Olympiad in Polish Literature and Language in Katowice before joining the Main Committee of the Olympiad that is based at the Institute of Literary Research of the Polish Academy of Sciences (IBL PAN). He published articles, essays and reviews in "Chicago Review" (2000), "Polish Review" (2001), "Zeszyty Naukowe KUL" (2002), "Ogród" (2003), "Postscriptum" (2005), "Opcje" (2007), "Ruch Pedagogiczny" (2009), and "Language and Literary Studies of Warsaw" (2014). Between 2002 and 2012, he was director of the Programme Council of Gliwice Musical Theatre. He was made associate professor at UŚ in 2003. In 2003/04, he was acting Chair in Classical Philology. He became a member of the Polish Philological Society in 2004. He was made state-appointed professor in 2006. He joined the Polish Academy of Sciences' Committee on Literary Studies (KNoL PAN) in 2007. He moved to Warsaw in 2008, where he was appointed full professor at the "Artes Liberales" Institute of Interdisciplinary Studies (which in 2012 became the Faculty of "Artes Liberales" at the University of Warsaw [UW]) and deputy directory of the College of Inter-area Individual Studies in the Humanities and Social Sciences at UW, serving in the latter role until 2013. In March 2009, he was appointed director of the "Artes Liberales" College at UW. From 2008 to 2010, he was a visiting scholar collaborating with research and teaching projects in the Art and Sciences Honors Program at Boston College, USA. In July 2009, he became involved in the work of Cultures of Knowledge. An Intellectual Geography of the Seventeenth-Century Republic of Letters, an international research project based at the University of Oxford. That year, he was appointed an expert serving on the Ministry of National Education project Opracowanie i pilotażowe wdrożenie innowacyjnych programów nauczania, zgodnych z polską podstawą programową kształcenia ogólnego i wymaganiami egzaminacyjnymi, przeznaczonych dla uczniów – dzieci obywateli polskich za granicą (The Development and Pilot Implementation of Innovative Teaching Programmes in accordance with the basic Polish programme in general education and exam norms for school pupils with Polish citizenship abroad). In October 2009, he became director of the international research team that he had founded, the Commission for Research on the Reformation in Poland and Central and Eastern Europe, which was based at the "Artes Liberales" Institute of Interdisciplinary Studies at UW. In 2016, the Commission became the Centre for the Study of the Reformation and Intellectual Culture in Early Modern Europe. In October 2010, he was appointed director of the Doctoral Studies at the "Artes Liberales" Institute of Interdisciplinary Studies. He also taught at several other higher education institutions: the University of Economics and Humanities in Bielsko-Biała, the College for Foreign Languages in Czestochowa, the Polish Teachers' Union Higher School of Education in Warsaw, the Humanitas University in Sosnowiec, and the Vistula University in Warsaw. In 2010, he joined the editorial board of "Odrodzenie i Reformacja w Polsce", a journal on the Renaissance and Reformation in Poland published by the Institute of History of the Polish Academy of Sciences (IH PAN). In 2011, he started collaborating with the Polish Studies Initiative at Cleveland State University and also joined the editorial board of the journal "Reformation and Renaissance Review", which is published by the UK-based Society for Reformation Studies. That year, he joined the Society of Literary Translators, the Scientific Council of the Institute of Literary Research of the Polish Academy Sciences and the Scientific Council of both the International Reformation Research Consortium (RefoRC) and the Post-Reformation Digital Library. He became a member of the editorial board of the online Protestant quarterly, "pismo er" in 2013, the same year that he became Chair of the Board of the Club of Kościuszko Foundation Fellows Association, while in 2014 he became the New York-based Foundation's representative in Poland. He has given several dozen talks at international academic conferences and over a dozen guest lectures at international universities, including Harvard and Oxford (both in 2010). In November 2016, he was appointed Polish ambassador to the United States. He is the recipient of the Medal of the Commission of National Education (2005), the Gold Honour for Services to the University of Silesia (2005) and the Decoration of Honor Meritorious for Polish Culture (2006). Before moving to Washington, he lived in Warsaw.

Twórczość

1. Kultura i pamięć. [Szkice]. Sosnowiec: Studenckie Centrum Kultury Zrzeszenia Studentów Polskich „Zameczek-Remedium”. Piwnica Literacka 1983, 20 s. Impuls, 1.

Zawartość

Kultura i pamięć [wstęp]. – Dlaczego klasycy?. Notatki z lektur i rozmyślania [o tradycji klasycznej w literaturze pol.]; „Szczęśliwy naród, który ma poetę” [dot. wiersza Cz. Miłosza „Do Tadeusza Różewicza, poety”].

2. Nowe przygody Seneki. [Wiersze]. Sosnowiec; Katowice: Piwnica Literacka przy SCK [Studenckim Centrum Kultury] Zrzeszenia Studentów Polskich Uniwersytetu Śląskiego; Studencka Rada Literacka w Katowicach 1985, 16 s.

Wydane z okazji I Śląskich Spotkań Literackich.

3. Pytania i medytacje. [Wiersze]. Gdańsk: Studencka Ofic. Wydawnicza Zrzeszenia Studentów Polskich Alma-Press 1987, 25 s.

4. Piosenka bez końca świata. [Wiersze]. Gliwice: Wokół Nas 1992, 35 s.

5. Literatura staropolska. Średniowiecze, renesans, barok. Informator bibliograficzny dla studentów filologii polskiej. [Współautorzy:] D. Rott, R. Sadło. Katowice: Uniwersytet Śląski, Instytut Nauk o Literaturze Polskiej 1993, 39 s. Wyd. nast. z podtytułem Przewodnik bibliograficzny dla studentów filologii polskiej: Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 1998, 53 s. Skrypty Uniwersytetu Śląskiego, 545, tamże: wyd. 2 [!] zmienione i uzupełnione 2000, Skrypty Uniwersytetu Śląskiego, 563; wyd. 3 [!] uzupełnione i zmienione 2002, 71 s. Podręczniki i Skrypty Uniwersytetu Śląskiego w Katow.,8.

Od wyd. 2 R. Sadło podpisana R. Ryba; w wyd. 3 nadto współautorem: Z. Kadłubek.
Zawiera spis lektur.

6. Erazm Otwinowski – pisarz ariański. Katowice: Gnome Books 1994, 168 s. .

Rozprawa doktorska.

7. Spory o Biblię w literaturze Renesansu i Reformacji. Wybrane problemy. Kielce: Szumacher 1995, 46 s. Polska Akademia Nauk Oddział w Katowicach Komisja Historyczno-Literacka. Spotkania z Lit., 17.

Zawartość

Wstęp. – Biblia i reformacja. „Tylko „Pismo”: Reformacja; Biblistyczna rewolucja: Erazm z Rotterdamu; Poreformacyjne przekłady biblijne w Polsce. – Arianie – poeci biblijni: Literatura zagrożona manipulacją; Bracia polscy – ofiary manipulacji; Biblijne fundamenty doktryny braci polskich wobec humanizmu i Reformacji; Poezja biblijna i teologiczna – na przykładzie twórczości Erazma Otwinowskiego; Poezja biblijna czy rewolucyjna: spór o antologię „Arianie polscy w świetle własnej poezji”; Poeta biblijny – katolicki czy ariański: kilka słów o Wacławie Potockim. – Zakończenie.

8. Ślady egzystencji. Szkice o polskich pisarzach emigracyjnych. Katowice: Śląsk 1997, 103 s. Epizody.

Zawartość

Od Autora. – Jan Lechoń: Wspomnienie utraconego dzieciństwa – wiersz „Ojców” Jana Lechonia. Tekst i konteksty; „Leszku kochany, żegnam Cię”. Mowa Kazimierza Wierzyńskiego nad grobem Jana Lechonia w świetle dzieł literackich, dokumentów i wspomnień; Bibliografia. – Witold Gombrowicz: Autokomentarz i autokreacja – przedmowy autorskie do dzieł Witolda Gombrowicza; „Dziennik” Witolda Gombrowicza – lekturowe pułapki (kilka refleksji metodycznych z okazji wprowadzenia „Dziennika” na listę lektur szkolnych); Bibliografia. – Czesław Miłosz: Szukanie ojczyzny – rzecz o prozie Czesława Miłosza; Bibliografia. – Adam Czerniawski: Niespokojne dzieciństwo – o wspomnieniach Adama Czerniawskiego; Bibliografia.

9. Szkolny słownik literatury staropolskiej. [Autorzy:] J. Goliński, R. Mazurkiewicz, P. Wilczek. Red.: M. Pytasz. Katowice: Videograf II 1999, 352 s.

10. Poezja polskiego renesansu. Interpretacje. [Autorzy:] K. Martyn, P. Wilczek. Katowice: Książnica 2000, 135 s. Dla Szkół Średnich.

Zawartość

Tu P. Wilczka: Oswajanie śmierci. Klemens Janicki, „Księga żalów. Elegie I-X” (fragmenty); Renesansowy horacjanizm. Jan Kochanowski „Dzbanie mój pisany...” Pieśń I, 3; „Rozkosz” i „srogie łańcuchy”. Jan Kochaniowski, „Srogie łańcuchy na swym sercu czuję” Pieśń II, 21; Między rozpaczą i nadzieją. Jan Kochanowski „Tren XI”; Poetyckie wersje przypowieści biblijnych. Erazm Otwinowski: „Zły i dobry kwas”. Luc. I3.

11. Dyskurs – przekład – interpretacja. Literatura staropolska i jej trwanie we współczesnej kulturze. Katowice: Gnome 2001, 233 s. Bibliotheca Paucorum Historiarum.

Rozprawa habilitacyjna.

Zawartość

Wstęp. – Cz. I. Dialog z tradycją: Kochanowski: Dialog masek. Treny Kochanowskiego jako poemat polifoniczny; Od [J.] Bowringa do [S.] Barańczaka. Angielskie przekłady „Trenów” Jana Kochanowskiego; Wobec Horacego. Pieśń „Dzbanie mój pisany” Jana Kochanowskiego i inne polskie przekłady ody Horacego „O nata mecum”. – Cz. II. Słowa nienawiści czy braterskie napomnienia? Dyskurs polemiczny w literaturze religijnej przełomu XVI i XVII wieku: Jezuici i arianie. Wprowadzenie do lektury polskich polemik wyznaniowych na przełomie XVI i XVII wieku; Teologia przeciwnika. Idee religijne braci polskich na przełomie XVI i XVII wieku; Autorytet. Znaczenie Pisma Świętego w polemikach Piotra Skargi z Hieronimem Moskorzowskim; Wyobraźnia. Polemiki Marcina Łaszcza z Marcinem Czechowiczem; Diabeł. Rozmowy Lutra z diabłem w tekstach polemicznych Marcina Łaszcza; Między scholastyką a humanizmem?. – Cz. III. Wiek XX wobec literatury dawnej: Badacze i poeci: Powrót do retoryki. Współczesność wobec tradycji w polskich badaniach nad retoryką; Dyskurs ideologiczny. Marksistowski spór o poezję braci polskich; Archaizowanie przekładu. Polskie tłumaczenia „Sonetu X” Johna Donne’a; Barokowy Różewicz. Dialogi międzytekstowe w wierszu „Totentanz” Tadeusza Różewicza; „Religijne” czy „niewyrażalne”? Wokół dawnych i współczesnych prób definiowania poezji religijnej.

12. W poszukiwaniu początków. Podręcznik do kształcenia kulturowo-literackiego oraz językowego dla klasy 1 liceum ogólnokształcącego, liceum profilowanego, technikum. Cykl 1. [Autorzy:] P. Wilczek, B. Gaj, J.J. Gawlikowska. Red. merytoryczna: J.J. Gawlikowska. Goleszów: Publisher-Innowacje 2002, 76 s. Śródziemnomorskie korzenie, 1.

13. Jednostka a społeczeństwo. [Studia; autorzy:] J. Lyszczyna, J. Ryba, P. Wilczek. Red. merytoryczna: C. Dunat. Goleszów: Publisher-Innowacje 2003, 128 s. Śródziemnomorskie korzenie, 5.

Na okładce podtytuł: Podręcznik do języka polskiego – klasa I, kształcenie kulturowo-literackie oraz kształcenie językowe: liceum, technikum.

14. Literatura polskiego renesansu. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 2005, 197 s. Podręczniki i Skrypty Uniwersytetu Śląskiego w Katow., 57.

15. (Mis)translation and (mis)interpretation: Polish literature in the context of cross-cultural communication. Frankfurt am Main: P. Lang 2005, 164 s. Wyd. nast. tamże 2006. Literary and Cultural Theory, 22.

Tekst częściowo tłumaczony z języka polskiego.

Zawartość

How to play on authentic instruments? Polish renderings of John Donne’s „Sonnet X” [wersja pol. zob. poz. ]; Two versions of death: Mickiewicz translates Byron [wersja pol. zob. poz. ]; English translations of Jan Kochanowski’s „Laments”; Polish renaissance literature in English translation: Negotiating archaism and colloquialism in the poetry of Mikołaj Sęp Szarzyński; Czerniawski translates Różewicz: A few remarks [wersja pol. zob. poz. ]; Hate speech or brotherly admonitions? Discourse between Jesuits and “Heretics” in early modern Polish literature; Jesuits in Poland according to A.F. Pollard; „Ut pictura poesis erit”: Relations between words and images in pattern poetry; „Sarmatians” in the New World: Old Polish literature in contemporary American Academic Teaching; Polish literary canon in the context of current debates; Polish Nobel prize winners – are they really Polish?; Images of America in modern Polish poetry: An essay on alienation; American vs. Polish: A personal and entertaining last essay of this book for an exhausted reader (no literary works mentioned or quoted); Bibliography.

16. Polonice et Latine. Studia o literaturze staropolskiej. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 2007, 190 s. Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, 2582. Dostępny w Internecie: Zob. link [dostęp 23 stycznia 2024].

Zawartość

Od autora. – Cz. I. Literatura staropolska – problemy badawcze i dydaktyczne: Najnowsze tendencje w badaniach nad literaturą staropolską; Pisarze łacińscy w dawnej Polsce – rekonesans; Radykalna reformacja w Polsce – modele badań w drugiej połowie XX wieku; Religijna proza polemiczna w Polsce na przełomie XVI i XVII wieku – rekonesans; Nawrócenie – konwersja – przemiana. Kilka uwag o losach pisarzy polskich w czasach reformacji i kontrreformacji; „Ut pictura poesis erit” – związki słowa i obrazu w poezji wizualnej [poz. ]; System kursowy, kanon lektur i standardy kształcenia w nauczaniu literatury staropolskiej; Sarmaci w Nowym Świecie. O obecności i nauczaniu literatury staropolskiej w Stanach Zjednoczonych [poz. ]. – Cz. II. Wokół pisarzy: Kochanowski, Otwinowski, Sęp Szarzyński: W co wierzył Jan Kochanowski? Głos w sporze o religijność poety i jego poezji; Przez sen czy na jawie? Tajemnice „Trenu XIX”; Ewolucja przypowieści jako gatunku mowy – od słów Jezusa do „Przypowieści” Erazma Otwinowskiego; Czy Sęp Szarzyński przemówił po angielsku? Uwagi na marginesie tłumaczeń „Sonetów” [zawiera też teksty tłumaczenia sonetów II i IV].

17. Angielsko-polskie związki literackie. Szkice o przekładzie artystycznym. Katowice: Śląsk 2011, 153 s. Studia o Przekładzie, 32. Dostępny w Internecie: Zob. link [dostęp 23 stycznia 2024].

Publikacja wydana pod patronatem Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury.
Zawiera też wykaz: Zawartość tomów przekładoznawczych.

Zawartość

Od autora. – Kanon a przekład; John Donne. Polskie przekłady „Sonetu X” [wersja angielska zob. poz. ]; Byron po polsku. Mickiewiczowski przekład wiersza „Euthanasia” [wersja angielska zob. poz. ]; John Bowring i inni. Angielskie „Treny” Jana Kochanowskiego; „All-strange of thee thy charity the ways”. O angielskich tłumaczeniach „Sonetów” Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego; [T.] Różewicz po angielsku [dot. przekł. A. Czerniawskiego; wersja angielska zob. poz. ]; „The world. (A Naïve poem)”. Autoprzekłady Czesława Miłosza; Stanisław Barańczak. Polemiki translatorskie tłumacza poezji angielskiej, amerykańskiej i polskiej; „Moved by the spirit”. Angielska antologia polskiej poezji religijnej [Oprac.: A. Czerniawski. Belfast 2011].

18. Jan Kochanowski. [Szkic]. Powst. ok. 2011. Wyd. jako dokument elektroniczny: Katowice: Wydawnictwo Nomen-Omen Dr J. Grzenia 2011, 50+4 s. Portrety Pisarzy, plik w formacie PDF.

19. Polonia Reformata. Essays on the Polish Reformation(s). Göttingen, Bristol, CT: Vandenhoeck & Ruprecht [2016], 145 s. Refo500 Academic/Sudies, 36.

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument elektroniczny: Göttingen, Bristol, CT: Vandenhoeck & Ruprecht [2016], plik w formacie PDF.

Zawartość

Introduction; I. Ideas and polemics; II. Between Luther and Socinus. Polish poets in the age of the Reformation.

Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.

Dzień ostatecznej na globie przemiany. Tradycje i konteksty w wierszu Juliusza Słowackiego „Radujcie się! Pan wielki narodów nadchodzi…”. „Przegląd Powszechny1984 nr 4 s. 31-41.
Kochanowski – poeta czy mit poety. Funkcje wypowiedzi metatekstowych w powieści Józefa Ignacego Kraszewskiego „Poeta i świat”. „Biuletyn Kwartalny Radomskiego Towarzystwa Naukowego” 1984 wyd. 1986 z. 3 s. 69-79.
Renesans badań nad retoryką. „Przegląd Powszechny1987 nr 4 s. 106-114.
Barokowa poezja wizualna w Europie i Polsce. Prolegomena. W: Staropolskie teksty i konteksty. T. 1. Katowice 1989 s. 43-79.
Funkcje wierszy wizualnych w utworze Adama Nieradzkiego „Kirys hartowny starożytnego żołnierza. W: O literackiej ramie wydawniczej w książkach dawnych. Katowice 1990 s. 21-43.
U podstaw religijności ariańskiej. (Słownik teologii Braci Polskich w XVI wieku). „Ogród1993 nr 1/4 s. 120-133.
Metoda nauczania retoryki w podręczniku Micanusa. W: Staropolskie teksty i konteksty. T. 2. Katowice 1994 s. 69-78.
Między afirmacją a buntem. Kilka refleksji o religijności poezji polskiej po 1975 roku. „Tytuł1994 nr 1 s. 74-82.
William John Rose. Badacz literatury polskiej na Śląsku. „Śląskie Miscellanea1994 t. 7 s. 100-106.
Zarys dziejów zboru ariańskiego w Rzeczypospolitej do roku 1604. (Próba kalendarium); Biblia w poezji ariańskiej. (Na przykładzie twórczości Erazma Otwinowskiego). W: Kolokwia polsko-włoskie. [T. 1]. Katowice 1994 s. 99-121; 123-134.
Antologie poezji polskiej w przekładach pisarzy emigracyjnych. [Współautor:] A. Dziadek. W: Literatura emigracyjna 1939-1989. T. 2. Katowice 1996 s. 297-311.
Baroque pattern poetry in Poland in relations to theories of literary genres. W: Iconography in cultural studies. Szeged 1996 s. 143-149.
Word of God and the problem of authority in seventeenth-century Polish religious disputes. W: Word, subjects, nature. Katowice 1996 s. 101-105.
Catholics and heretics. Some aspects of religious debates in the old Polish-Lithuanian Commonwealth. „The Sarmatian Review”, Houston, TX 1999 nr 2 s. 619-628.
Obraz Ameryki w poezji polskiej XX wieku. W: Godność i styl. Katowice 2003 s. 308-316.
W poszukiwaniu modelu historii kultury. Aby Warburg i jego koncepcja biblioteki humanistycznej. „Ogród2003 nr 1/2 s. 309-325.
Kanon tradycji (uniwersalnej) a zadania narodowej historii literatury. W: Polonistyka w przebudowie. T. 2. Kraków 2005 s. 111-120.
Pisarze łacińscy w dawnej Polsce – rekonesans. „Civitas Mentis2005 t. 1 s. 110-127.
Przekład i interpretacja Biblii poza obrębem naukowej biblistyki – dylematy dyletanta. W: Paradygmat pamięci w kulturze. Siedlce 2005 s. 605-609.
Najnowsze tendencje w badaniach nad literaturą staropolską. „Słupskie Prace Filologiczne. Seria Filologia Polska2007 nr 5 s. 21-34.
Orator: vir bonus. Esej o związkach retoryki z pedagogiką. „Ruch Pedagogiczny2009 nr 5/6 s. 5-10.
Kanon literatury polskiej w nauczaniu polonistycznym za granicą. W: Kanon kultury w nauczaniu języka polskiego jako obcego. Warszawa 2010 s. 89-96.
The major concepts of antitrinitarian theology in the 16th century. W: Reformacja w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej. Warszawa 2010 s. 158-170.
Inicjacja i kanon – ankieta na temat powieści „W pustyni i w puszczy. W: Wokół „W pustyni i w puszczy. Kraków 2012 s. 599-634.
The literary canon and translation. Polish culture as a case study. „The Sarmatian Review”, Houston, TX 2012 nr 3 s. 1687-1692.
The „Myth” of the Polish Reformation in modern historiography. W: The myth of the reformation. Göttingen 2013 s. 59-70.
The radical Reformation in Poland. Research models in the second half of the 20th century. W: Renaissance and humanism from the Central-East European point of view. Kraków 2014 s. 145-152.

Przekłady

1. S. Eidrigevičius: Miniatury 1975-1985. Katalog wystawy. Muzeum Śląskie. Katowice 1994. Red.: J. Siechowski. Tłum. na język angielski: P. Wilczek. Katowice: Muzeum Śląskie 1994, [100] s.
2. J. O’Donnell: Tajemnica Trójcy Świętej. Kraków: WAM 1993, 195 s.
3. C.G. Valles: Szkice o Bogu. Kraków: WAM 1994, 198 s.
4. M.P. Gallagher: Możesz wierzyć. Dziesięć etapów na drodze do wiary. Przedm.: J. Vanier. Kraków: WAM 1995, 228 s.
5. J. Berendt: Północ w ogrodzie dobra i zła. Opowieść o Savannah. [Powieść]. Warszawa: Prószyński i S-ka 1998, 349 s. Biblioteka Konesera. Wyd. 2 Poznań: Rebis 2012. Salamandra.
6. T.M. Gannon, G.W. Traub: Pustynia i miasto. Kraków: WAM 1999, 384 s.
Praca popularno-naukowa z dziedziny mistyki i chrześcijaństwa.
7. A. Topolski: Biez wodki. Moje wojenne przeżycia w Rosji. Poznań: Rebis 2011, 456 s. Historia. Dodruk tamże 2012.

Prace edytorskie i redakcyjne

1. Kolokwia polsko-włoskie. Pod red. J. Malickiego i P. Wilczka. T. 1-2. Katowice: Śląsk 1994, 171 + 176 s. Pr. Komisji Historycznoliterackiej – Polska Akademia Nauk Oddział w Katowicach, 16.
2. J. Kochanowski: Treny = Laments. [Przekł. na język angielski] A. Czerniawski. [Przedm.:] D. Davie. [Oprac. i komentarz:] P. Wilczek. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego: Letnia Szkoła Języka, Literatury i Kultury Polskiej Uniwersytetu Śląskiego 1996, 172 s. Wyd. nast. nowe i zmien: [Przeł.] A. Czerniawski. [Wstęp:] D. Davie. [Oprac i komentarz:] P. Wilczek. Oxford: Legenda – European Humanities Research Centre 2001, 74 s. Studies in Comparative Literature, 6.
Tekst w języku polskim i angielskim.
3. Jesuitica. Kolokwium naukowe z okazji 400 rocznicy urodzin Macieja Kazimierza Sarbiewskiego. Pod red. J. Malickiego przy współudziale P. Wilczka. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 1997, 103 s. Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, 1624.
4. E. Otwinowski: Pisma poetyckie. Wyd.: P. Wilczek. Warszawa: Instytut Badań Literackich; Stowarzyszenie „Pro Cultura Litteraria 1999, 262 s. Biblioteka Pisarzy Staropolskich, 15.
5. Archiepiscopus Damianus Zimoń Doctor Honoris Causa Universitatis Silesiae Catoviciensis. Oprac.: Z. Kadłubek, P. Wilczek. Katowice: Uniwersytet Śląski; Wydawnictwo Agencja Artystyczna Para 2007, 117 s.
6. Retoryka. Pod red. naukową M. Barłowskiej, A. Budzyńskiej-Dacy, P. Wilczka. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 2008, 334 s. Wyd. nast. tamże 2023.

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument elektroniczny: Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 2008, plik w formacie EPUB, MOBI, IBUK.
Podręcznik akademicki.
7. Reformacja w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej. Postulaty badawcze. Red. naukowa P. Wilczek. Współpraca red.: M. Choptiany, J. Koryl, A. Ross. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SubLupa 2010, 230 s.
8. Collegium – college – kolegium. Kolegium i wspólnota akademicka w tradycji europejskiej i amerykańskiej = Collegium – college – kolegium. College and the academic community in the European and the American tradition. Red. nauk: M. O’Connor, P. Wilczek. Boston; Warszawa: Uniwersytet Warszawski, Instytut Badań Interdyscyplinarnych „Artes Liberales”; Wydawnictwo Naukowe Sub Lupa 2011, 288 s.
Tekst w języku polskim i angielskim.
9. Liber amicorum professoris Ioannis Malicki. Pod red. D. Rotta i P. Wilczka przy współudziale B. Stuchlik-Surowiak. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 2011, 326 s. Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, 2824.
10. W. Mincer: Jan Kalwin w Polsce. Bibliografia. Red. naukowa: P. Wilczek. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Sub Lupa 2012, 22 s. Reformacja w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej, 3.
11. Rola tłumacza i przekładu w epoce wielokulturowości i globalizacji. Red.: M. Ganczar i P. Wilczek. Katowice: Śląsk 2012, 206 s.
12. Tłumacz i przekład – wyzwania współczesności. Pod red. M. Ganczara i P. Wilczka. Katowice: Śląsk; Stowarzyszenie Inicjatyw Wydawniczych; Warszawa: Akademia Finansów i Biznesu Vistula 2013, 287 s. Studia o Przekładzie, 36.
13. Literatura piękna i medycyna. Red.: M. Ganczar, P. Wilczek. Kraków: Homini – Tyniec Wydawnictwo Benedyktynów 2015, 348 s.
Materiały z konferencji zorganizowanej 13-14 XI 2014 w Warszawie.
14. Antytrynitaryzm w Pierwszej Rzeczypospolitej w kontekście europejskim. Źródła, rozwój, oddziaływanie. Red. nauk.: M. Choptiany, P. Wilczek. Warszawa: Wydawn. UW 2017, 374 s. Kultura Pierwszej Rzeczypospolitej w Dialogu z Europą, 10.
15. Protestant majorities and minorities in early modern Europe. Confessional boundaries and contested identities. [Red.:] S.J.G. Burton, M. Choptiany, P. Wilczek. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht 2019, 350 s.

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument elektroniczny: Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht 2019, plik w formacie PDF.
Materiały z konferencji naukowej, 22-24 września 2014, Uniwersytet Warszawski.

Omówienia i recenzje

Ankiety dla IBL PAN 2010, 2013, 2014.

Wywiady

Galernicy „Nowej Prywatności. „Sztandar Młodych1988 nr 52 [dot. twórczości poetyckiej P. Wilczka].
To jest moja Alma Mater. Rozm. K. Drwal. „Śląsk2002 nr 9.
Wykształcenie ma wyzwalać. Rozm. P. Jędral. „Rzeczy Wspólne2012 nr 4.
Czy jezuici nienawidzili braci polskich? Rozmowa z Michałem Choptianym, Stanisławem Obirkiem i Piotrem Wilczkiem. [Rozmawiała A. Bielak]. W: Figura heretyka w nowożytnych sporach konfesyjnych. Warszawa 2017.

Ogólne

Artykuły

M. HAŁAŚ: Powstawanie wiersza. „Górnośląski Diariusz Kulturalny1994 nr 1/2 [dot.: Nowe Przygody Seneki; Pytania i medytacje; Piosenka bez końca świata].
M. KISIEL: Kostium dla krzyku. W tegoż: Świadectwa, znaki. Katow. 1998 [dot. twórczości poetyckiej P. Wilczka].

Pytania i medytacje

M. HAŁAŚ: W stronę tradycji. „Student1988 nr 18.

Erazm Otwinowski – pisarz ariański

J.K. GOLIŃSKI: Erazma Otwinowskiego hermeneutyka biblijna. „Ogród1994 nr 2.
R. LESZCZYŃSKI: Pionierska monografia. „Słowo i Myśl1994 nr 6/7.
M. ELŻANOWSKA. „Pamiętnik Literacki1996 z. 1.

Spory o Biblię w literaturze Renesansu i Reformacji

R. LESZCZYŃSKI. „Słowo i Myśl1996 nr 2.
D. PAWELEC. „Nowe Książki1996 nr 7.

Ślady egzystencji

M. KISIEL: Emigracja i egzystencja. „Śląsk1997 nr 8.
J. KOŹMIŃSKI: Szkice o emigrantach. „Nowe Książki1997 nr 10.
P. SZEWC. „Rzeczpospolita1997 nr 173.

Szkolny słownik literatury staropolskiej

E.Z. WICHROWSKA. „Nowe Książki1999 nr 11.
P. BOREK. „Nowa Polszczyzna2000 nr 1.

Poezja polskiego renesansu

Z. KADŁUBEK: Staropolskie eksplanacje. „Śląsk2000 nr 11.

Dyskurs – przekład – interpretacja

J. GŁAŻEWSKI. „Barok2001 nr 2.
K. LISOWSKI: Dialog z tradycją potrzebny od zaraz. „Nowe Książki2001 nr 11.
R. MAGRYŚ: Wittgenstein i staropolszczyzna. „Fraza2001 nr 4.
B. CZAYKOWSKI. „The Sarmatian Review”, Houston, TX 2002 nr 2.
A. WIERZBICKA. „Pamiętnik Literacki2002 z. 3.

(Mis)translation and (mis)interpretation

G. McDONALD. „Slavonic and East European Review”, London 2007 nr 1.
D. GOLDFARB. „Slavic and East European Journal”, Berkeley, CA 2008 nr 2.
J. KEARNS. „The Translator”, Manchester 2008 nr 1.

Polonia Reformata

J. BALSERAK. „Reformation & Renaissance Review”, Sheffield 2017 t. 19.
K. MAAG. „Journal of Jesuit Studies”, Leiden 2017 nr 4.
B.D. KOZIK. „Church History”, New York 2018 vol. 87.

J. Kochanowski: Treny

D. ROTT: Nowy przekład „Trenów. „Śląsk1996 nr 12.
B. CZAYKOWSKI: O mnie będą wiedzieć Anglikowie. „Rzeczpospolita1997 nr 202.
J. GLOMSKI: Pełna wigoru angielska wersja „Trenów. „Postscriptum1997 nr 1.
S. CLANCY. „The Sarmatian Review”, Houston, TX 2003 nr 1.
A.D. GILESPIE. „Slavic and East European Journal”, Berkeley 2003 nr 2.