BIO

Urodzony 15 września 1900 w Szebniach pod Jasłem; syn Józefa Kasztelowicza, robotnika kolejowego, i Marii z domu Przybyła. Do gimnazjum uczęszczał w Jaśle. W 1920 brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Później był instruktorem w Związku Strzeleckim. Po zdaniu w 1921 matury studiował polonistykę i historię jako przedmiot poboczny na Uniwersytecie Jagiellońskim (UJ) w Krakowie. W tym okresie utrzymywał się z korepetycji, pracował także w zarządzie Bratniej Pomocy i Towarzystwa Oświaty Ludowej. Debiutował w 1923 recenzjami z teatrów krakowskich, zamieszczonymi w piśmie „Scena i Widownia” (nr 2/3). Był członkiem akademickiego koła literacko-artystycznego Helion. W 1924-38 uczył w szkole średniej w Mysłowicach oraz brał udział w akcji odczytowej Polskiego Związku Zachodniego. W 1927 otrzymał dyplom nauczyciela szkół średnich. W tymże roku ożenił się z Zofią Jasińską. Równocześnie z pracą pedagogiczną zajmował się badaniami historycznoliterackimi. W 1931 doktoryzował się na UJ na podstawie pracy Teoretyczne zasady polskiego ekspresjonizmu (promotor prof. Ignacy Chrzanowski). Od 1934 działał aktywnie w Związku Nauczycielstwa Polskiego. W 1938/39 pełnił obowiązki dyrektora ogólnokształcącej szkoły średniej w Rybniku. W okresie okupacji niemieckiej był kierownikiem szkoły podstawowej w Piotrkowie Trybunalskim oraz brał udział w tajnym nauczaniu. Po zakończeniu wojny przyjechał do Katowic, gdzie powierzono mu funkcję kierownika pism młodzieżowych przy Kuratorium Okręgu Szkolnego Śląskiego. Następnie był w 1946 kierownikiem działu wydawnictw w Państwowych Zakładach Wydawnictw Szkolnych w Katowicach, a w 1947 dyrektorem Wyższych Kursów Nauczycielskich. Od 1947 należał do Stronnictwa Ludowego i był członkiem rady oświatowej przy jego Zarządzie Wojewódzkim w Katowicach. Działał też aktywnie w katowickim oddziale Frontu Jedności Narodu. W 1947-49 pracował jako wizytator szkół średnich Kuratorium Śląskiego, a następnie jako dyrektor Liceum Ogólnokształcącego im. A. Mickiewicza w Katowicach. Kontynuował równocześnie pracę historycznoliteracką, zajmując się szczególnie życiem i twórczością Stefana Żeromskiego. Zmarł 1 kwietnia 1956 w Krakowie.

Twórczość

1. Franciszek Zabłocki: Sarmatyzm. Tarnów: Księgarnia Z. Jelenia 1925, 32 s. Wyd. nast. Kraków: Krakowskie Towarzystwo Wydawnicze 1947, 36 s.

Opracowanie dla uczniów; podpisane: Piotr Lewiczewski.

2. Wł. St. Reymont: Nil desperandum. Powieść historyczna – 2 część trylogii „Rok 1794”. Tarnów: Księgarnia Z. Jelenia 1925, 47 s.

Opracowanie dla uczniów; podpisane: Stanisław Bieśniewicz.

3. Kazimierz Brodziński: Wiesław. Sielanka krakowska. Tarnów: Księgarnia Z. Jelenia 1926, 39 s. Wyd. nast. Kraków: Krakowskie Towarzystwo Wydawnicze 1947.

Opracowanie dla uczniów; podpisane: Piotr Lewiczewski.

4. Sofokles: Antygona. Tarnów: Nakład i druk. Księg. Z. Jelenia 1926, 46 s. Wyd. nast. Kraków: Krak. Towarzystwo Wydawnicze 1947.

Opracowanie dla uczniów; podpisane: Piotr Lewiczewski.

5. Wallenrodyzm „Przedwiośnia” Stefana Żeromskiego. Warszawa: Gebethner i Wolff 1926, 23 s.

6. Tragicy doby bez kształtu. O współczesnej twórczości literackiej. Ekspresjonizm. Warszawa: Skład główny Gebethner i Wolff 1933, 152 s.

7. Tradycjonalizm w poezji ks. Damrotha. [Katowice:] Instytut Śląski [1935], 6 s.

Przekłady

niemiecki

Der Traditionalismus in der Dichtung des Geistlichen Damroth. Berlin 1935.

8. St. Przybyszewski, redaktor „Gazety Robotniczej” w walce o polskość Śląska. „Gazeta Robotnicza” a Śląsk. [Katowice:] Inst. Śląski [1936], 8 s.

Przekłady

niemiecki

St. Przybyszewski, der Redakteur der „Gazeta Robotnicza” (Arbeitszeitung) im Kampf das Polentum Schlesiens. Berlin 1936.

9. Mówimy po polsku. Podręcznik do nauki języka polskiego. [Współautor:] J. Madeja. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych 1946, 264 s. Wyd. 2 poprawione tamże 1946. Por. poz. .

10. Uwagi metodyczne do podręcznika: Mówimy po polsku. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych 1946, 12 s. Wyd. 2 tamże 1946. Por. poz. .

11. Stefan Żeromski. W obliczu rewolucji. Studia i szkice. Powst. ok. 1950. Masz., 132 k. w IBL PAN w Wwie.

Zawartość

Wpływ stosunków społeczno-politycznych na postawę ideologiczną S. Żeromskiego. Okres 1887-92 r.; Problemy ludowe w nowelach St. Żeromskiego; Żeromski w obliczu zagadnienia rewolucjonizmu w ruchu socjalistycznym w Rapperswilu; Problem walki z caratem i ustrojem konserwatywno-mieszczańskim w nowelach Żeromskiego.

12. Stefan Żeromski. Biografia literacka. Powst. ok. 1951. Maszynopis, 306 k. w IBL PAN w Warszawie.

13. Stefan Żeromski. Kalendarz życia i twórczości. [Współautor:] S. Eile. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1961, 570 s. Wyd. 2 poprawione i uzupełnione tamże 1976, 710 s.

Sprostowane i uzupełnione: S. Eile: Sprostowania i uzupełnienia do życiorysu i bibliografii Żeromskiego. „Pamiętnik Literacki1960 z. 1 s. 241-253.

Prace redakcyjne

1. A. Fredro: Zemsta. Komedia w 4 aktach wierszem. Wstęp i objaśnienia. oprac. S. Kasztelowicz. Katowice: Ognisko 1947, 108 s.

Omówienia i recenzje

Ank. ok. 1950.

Słowniki i bibliografie

• Literatura Polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 1. Warszawa 2000 (red.).
• Polski słownik biograficzny. T. 12. Wrocław 1966-1967 (W. Krzyżak).
• Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 2. Warszawa 1964.

Wallenrodyzm „Przedwiośnia” Stefana Żeromskiego

J. Dickstein-Wieleżyńska: Jeszcze o „Przedwiośniu. „Przegląd Współczesny1927 t. 18.

Tragicy doby bez kształtu

S. Helsztyński. „Ruch Literacki1933 nr 10.
H. Korotyński. „Polonista1933 nr 3.
M. Kridl. „Rocznik Literacki 1933” wyd. 1934.

Stefan Żeromski

S. Sandler: Wszystko o Żeromskim. „Nowe Książki1961 nr 11.
J. Kądziela. „Pamiętnik Literacki1962 z. 2.
H. Markiewicz: Kalendarium Żeromskiego. „Pamiętnik Literacki1962 z. 5.
W. Słodkowska: Calendarium Żeromskiego. „Polonistyka1962 nr 4.