BIO

Urodzony 17 marca 1911 w Tyczynie (na Rzeszowszczyźnie) w rodzinie drobnomieszczańskiej; syn Naftalego Tuchmana i Bronisławy z domu Haber. Uczęszczał do Gimnazjum im. S. Konarskiego w Rzeszowie, gdzie w 1929 zdał maturę. W 1931-36 studiował prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. W tym czasie współpracował z lewicowymi organizacjami studenckimi i brał udział w akcji jednolitofrontowej. Od 1936 był aplikantem adwokackim w Krakowie. Po wybuchu II wojny światowej został aresztowany przez władze radzieckie, gdy próbował przedostać się na tereny zajęte przez Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich (ZSRR), i wywieziony na Syberię, gdzie pracował przy wyrębie lasu. W 1943 zgłosił się ochotniczo do 1. Armii Polskiej w ZSRR. W 1945 ukończył szkołę oficerską. W 1946 został zdemobilizowany z Wojska Polskiego. Ożenił się z Zofią Gadzińską (rozwód 1955). W 1947-49 był członkiem zespołu redakcyjnego tygodnika „Nowiny Literackie”, na którego łamach debiutował w 1947 artykułem W sprawie nagród literackich (nr 28; podpisany: rk), a w następnym roku ogłosił pierwszy przekład – tłumaczenie artykułu Louisa Aragona pt. Zola i my (nr 1). W 1949 został członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR). Od tegoż roku należał do Związku Literatów Polskich. W następnych latach ogłaszał przekłady głównie z literatury rosyjskiej, a potem niemieckiej, recenzje, artykuły literackie i publicystyczne w wielu czasopismach, m.in. w „Kuźnicy” (1949; także członek redakcji), „Nowej Kulturze” (1950-55; w 1951-52 członek redakcji), „Trybunie Robotniczej” (1950-51), „Sprawy i Ludzie” (1951-52), „Trybunie Wolności” (1952-55), „Świecie i Polsce” (1954-58; podpisany: k, rk, –rk-, (rk)). Współpracował jako felietonista z Polskim Radiem. Od 1953 wykładał na Wydziale Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego. Od 1955 wchodził w skład kuratorium sprawującego opiekę nad Archiwum Tomasza Manna przy Niemieckiej Akademii Literatury w Berlinie Wschodnim. Od tegoż roku był członkiem redakcji i zastępcą redaktora naczelnego miesięcznika „Twórczość”; zamieszczał tu liczne artykuły, recenzje i przekłady, a od 1964 nadto przeglądy prasy z Austrii, Niemieckiej Republiki Demokratycznej i Republiki Federalnej Niemiec (podpisany rk). Publikował także m.in. w „Zwierciadle” (od 1957), „Encyklopedii Współczesnej” (1958-59), „Nowych Książkach” (1958-63; tu recenzje dotyczące literatury niemieckiej). W 1956 został członkiem Polskiego PEN Clubu. Był stałym współpracownikiem „Rocznika Literackiego”, w którym prowadził działy: Literatura niemiecka (1958-64), Literatura austriacka (1958-66), Literatura szwajcarska (1958-60, 1964-65). Opracował dział literatury niemieckiej do Wielkiej encyklopedii powszechnej, przygotowując około 400 haseł. W 1966 wystąpił z PZPR na znak protestu przeciw wykluczeniu z partii prof. Leszka Kołakowskiego. Po „wydarzeniach marcowych” w 1968, wyemigrował w lutym 1969 z Polski. Przez krótki czas mieszkał w Austrii, gdzie otrzymał pomoc ze strony Towarzystwa Literackiego. Następnie przeniósł się do Stanów Zjednoczonych. Zaangażowany przez University of New York w Stony Brook, wykładał germanistykę i literaturę porównawczą do przejścia na emeryturę w 1981. W tym okresie drukował artykuły i recenzje w piśmie „Na Antenie” (München, 1969-71), a później w „Wiadomościach” (Londyn) i „Tygodniku Nowojorskim”. Współpracował z Radiem Wolna Europa. W 1974 otrzymał nagrodę londyńskich „Wiadomości”. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1955) i austriackim Krzyżem Zasługi I klasy za dorobek w dziedzinie popularyzacji literatury austriackiej (1968). Zmarł 14 lutego 1988 w Stony Brook pod Nowym Jorkiem.

Twórczość

1. Lew Tołstoj. [Szkic]. Warszawa: Wiedza Powszechna 1952, 87 s.

2. Pisarze i książki. Szkice z literatury rosyjskiej i niemieckiej. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1953, 221 s.

Poprawiona wersja szkiców drukowanych w czasopismach w 1948-1953.

Zawartość

Cz. I: Podróż do wolności [dot. A. Radiszczewa]; Mikołaj Gogol; Lew Tołstoj; Nad Gorkim; Obraz rewolucji; Aleksy Tołstoj; Od upadku Paryża do klęski Berlina [dot. I. Erenburga]. – Cz. II: W 200-lecie urodzin Goethego; Schillerowska tragedia mieszczańska; Marks wśród pisarzy; Gerhardt Hauptmann i jego „Bobrowe futro”; Droga Henryka Manna; Na zboczu „zaczarowanej góry” [T. Manna]; Epika Arnolda Zweiga.

3. Henryk Heine. Zarys życia i twórczości. [Warszawa 1956], 41 s., powielone. Towarzystwo Wiedzy Powszechnej.

4. Henryk Heine. Zarys życia i twórczości. Warszawa: Wiedza Powszechna 1956, 79 s. Wersja zmieniona i poszerzona pt. Życie i twórczość Henryka Heinego. W: H. Heine: Dzieła wybrane. T. 1. Warszawa 1956 s. 5-70.

5. Drogi samotności. Rzecz o Franzu Kafce. Warszawa: Czytelnik 1960, 197 s.

6. Tomasz Mann. Powst. przed 1970.

Przekłady

niemiecki

Thomas Mann oder der deutsche Zwiespalt. [Przeł.] E. Werfel. Wien, München, Zürich: F. Molden [1970], 360 s. Wyd. nast. München: W. Heyne 1987.

Przekłady

1. J. German: Opowiadania o Feliksie Dzierżyńskim. Warszawa: Współpraca 1949, 227 s. Wyd. nast.: Warszawa: Książka i Wiedza 1951, wyd. 2 [!] tamże 1952; Warszawa: Iskry 1953.

Wyd. skrócone: Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza Współpraca 1950, 161 s.

2. P. Sysojew: Walka o realizm socjalistyczny w plastyce radzieckiej. Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza Współpraca 1949, 40 s.
3. W. Iwanow: Pociąg pancerny. [Opowiadania]. Warszawa: Prasa Wojskowa 1950, 107 s.
4. N. Wirta: Bitwa stalingradzka. Scenariusz literacki. Warszawa: Prasa Wojskowa 1950, 187 s.
5. F. Wolf: Tak się zaczęło. [Sceny dramatyczne]. Warszawa: Książka i Wiedza 1950, 53 s. Centralna Rada Związków Zawodowych.
6. P. Żurba: Aleksander Matrosow. [Powieść]. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1951, 230 s.
7. E.E. Kisch: Szalejący reporter. [Reportaże]. Warszawa: Książka i Wiedza 1953, 205 s. Wyd. 2 [poszerzone] przeł.: R. Karst i J. Frühling. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1957, 337 s.
8. F. Dürrenmatt: Proces o cień osła. (Słuchowisko według Wielanda – ale nie bardzo). Dialog 1961 nr 8 s. 93-108. Wystawienie: Gorzów Wielkopolski, Teatr im. J. Osterwy 1980.
9. F. Kafka: Nowele i miniatury. Przeł.: R. Karst, A. Kowalkowski. Wstęp: R. Karst. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1961, 389 s. Wyd. 2 Gdynia: Atext 1991.
10. F. Dürrenmatt: Grek szuka Greczynki. (Komedia prozą). Ty i Ja 1963 nr 1 s. 8-15, 61-64, nr 2 s. 8-15, 61-64. Wyd. osobne z posłowiem S. Lichańskiego Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1967, 149 s.
11. F. Kafka: Budowa chińskiego muru i inne nowele. Przeł.: R. Karst, A. Kowalkowski. Gdańsk: Atext 1996, 187 s.
Tu przekłady R. Karsta z poz. .
12. F. Kafka: Okno na ulicę i inne miniatury. Przeł.: R. Karst, A. Kowalkowski. Gdańsk: Atext 1996, 124 s.
Tu przekłady R. Karsta z poz. .

Prace redakcyjne

1. W pracowni pisarza. Z doświadczeń autorów radzieckich. [Zbiór przekładów z języka rosyjskiego]. Wyboru dokonał wstępem i przypisami opatrzył R. Karst. Warszawa: Czytelnik 1954, 278 s.
2. T. Mann: Nowele. Przeł. L. Staff. Wyboru dokonał i posłowiem opatrzył R. Karst. Warszawa: Czytelnik 1956, 501 s.
3. T. Mann: Opowiadania. [Wybór: R. Karst] Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1963, 318 s.
Informacja o autorze wyboru w nocie Państwowego Instytutu Wydawniczego: „Życie Literackie1963 nr 22 s. 12.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1957.

Słowniki i bibliografie

Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 2. Warszawa 1964.

Ogólne

Artykuły

A. Frajlich: Roman Karst (1911-1988). Kultura”, Paryż 1988 nr 5.

Pisarze i książki

A. Sowiński: Szkice krytyczne Romana Karsta. Nowa Kultura 1954 nr 27.

Drogi samotności

J. Przyboś: Karst o Kafce. Argumenty 1960 nr 49.
H. Zaworska: Jestem samotny – jak Franz Kafka. Nowe Książki 1960 nr 22.
M. Głowiński: O Kafce po polsku. Współczesność 1961 nr 2.
J. Katz: Kara i klęska. Życie Literackie 1961 nr 21.
Ł. Ligęza: Z Kafką przeciw legendzie Kafki. Więź 1961 nr 10.
J. Szpotański: Monografia o Kafce. Twórczość 1961 nr 1.
W. Wirpsza: Racjonalna interpretacja pisarstwa Kafki. Nowa Kultura 1961 nr 6 [m.in. dot. książki R. Karsta].

Tomasz Mann

T. Nowakowski: Z dziennika lektury. Wiadomości”, Londyn 1972 nr 4 [dot. m.in. przekładu niemieckiego pt. Thomas Mann oder deutsche Zwiespalt].