BIO
Urodzony 11 maja 1943 w Warszawie; syn Zbigniewa Karpińskiego, architekta, i Stanisławy z Zatwarnickich, inżyniera ogrodnika; bratanek poety Światopełka Karpińskiego↑. Do szkół uczęszczał w Warszawie. W 1957-61 był uczniem Liceum Ogólnokształcącego im. T. Reytana. Następnie studiował filologię romańską na Uniwersytecie Warszawskim (UW), w 1966 uzyskał magisterium. Debiutował w 1964 szkicem pt. „Redukcja” i „konstrukcja” w systemie moralnym François de la Rochefoucauld, ogłoszonym na łamach „Kwartalnika Neofilologicznego” (nr 1). W 1965-68 studiował też na Wydziale Filozofii UW. W 1967 podjął studia doktoranckie na Wydziale Filologii Obcej UW i jednocześnie prowadził na tymże wydziale zajęcia dydaktyczne z literatury francuskiej. Publikował artykuły i szkice literackie w paryskiej „Kulturze” (1970-74 pod pseudonimami: Jacek Salski, Kazimierz Opaliński, Zenon Mielnicki). Doktoryzował się w 1970 na podstawie rozprawy zatytułowanej Ewolucja bohatera w teatrze Racine’a. Od „Andromachy” do „Fedry” (promotor prof. Mieczysław Brahmer). W 1971-73 był sekretarzem Komitetu Neofilologicznego Polskiej Akademii Nauk. W 1972-79 opracowywał dla „Pamiętnika Literackiego” dział pt. Literatura francuska. Publikował też artykuły i recenzje literackie w „Tygodniku Powszechnym” (1970-73, 1977, 1980-84; pod pseudonimami: Franciszek Dinheim, fd, wk). W 1974 został członkiem zespołu redakcyjnego miesięcznika „Twórczość”; publikował tu również artykuły i recenzje literackie (także pod pseudonimem Polikarp Wojciechowski) oraz prowadził stały przegląd zawartości czasopism pt. Stany Zjednoczone i Francja (1979-81). W 1975 należał do sygnatariuszy Memoriału 59, wyrażającego protest przeciw projektowanym zmianom w Konstytucji Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. W tymże roku otrzymał nagrodę Fundacji im. Kościelskich w Genewie. Od 1976 był członkiem Związku Literatów Polskich (do rozwiązania Związku w 1983). W 1978 otrzymał nagrodę Ingram Merrill Award w Nowym Jorku. W 1979-81 był członkiem redakcji miesięcznika „Res Publica”. W grudniu 1981 przebywał w USA; po wprowadzeniu stanu wojennego w Polsce zdecydował się pozostać za granicą. W semestrze wiosennym 1982 prowadził wykłady na wydziale nauk politycznych Yale University w New Haven w USA. Jesienią 1982 zamieszkał w Paryżu, gdzie został pracownikiem naukowym Centre National de la Recherche Scientifique. W tymże roku wszedł do zespołu redakcyjnego paryskich „Zeszytów Literackich”; publikował tu też artykuły i recenzje literackie (w 1984-94 stała rubryka pt. Listy z Paryża). Kontynuował współpracę z paryską „Kulturą”. Od 1982 należał do Komitetu Wykonawczego Funduszu Pomocy Niezależnej Literaturze i Kulturze Polskiej. W 1989 otrzymał nagrodę literacką im. Z. Hertza, przyznawaną przez paryską „Kulturę”, oraz nagrodę Fundacji Alfreda Jurzykowskiego w Nowym Jorku. W 1990 prowadził wykłady o polskiej literaturze emigracyjnej na University of Texas w Austin w USA. W 1994/95 wykładał w Instytucie Wyższych Studiów Europejskich przy Uniwersytecie Nowojorskim. W 2004 otrzymał nagrodę Ministra Kultury. Mieszkał w Paryżu, gdzie zmarł 18 sierpnia 2020; rok później jego prochy zostały sprowadzone do kraju i złożone na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.
Twórczość
1. Sylwetki polityczne XIX wieku. [Autorzy:] W. Karpiński, M. Król. Przedmowa: H. Wereszycki. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak” 1974, 147 s. Wyd. 2 pt. Od Mochnackiego do Piłsudskiego. Sylwetki polityczne XIX wieku. Warszawa: Świat Książki 1997, 247 s.
Zawartość
2. Szkice o wolności. Chicago: Polonia 1980, 95 s. Wyd. nast.: Kraków: Wydawnictwo KOS* [Krakowska Oficyna Studentów] 1981; wyd. 2 krajowe Wrocław: Oficyna Wydawnicza „Solidarności”* 1981; [Kraków:] Wydawnictwo NIWA* 1982; [Wyd. 5] Kraków: Jagiellonia* 1988, 95 s.
Zawartość
3. W Central Parku. [Szkice]. [Warszawa:] Klin* [1980], 152 s. Wyd. nast.: [Warszawa:] Klin* 1981; Paryż: Libella 1982; wyd. 3 właśc. 2 [!] Warszawa: Res Publica 1989; wyd. 4 [właśc. 5] Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie 1998, 253 s.
Zawartość
Wyd. osobne szkicu pt. Spotkanie w San Francisco: [Warszawa:] Klin* [1980], 30 s.; [Warszawa:] Klin* [1981].
4. Słowiański spór. [Szkice]. Kraków: Wydawnictwo KOS* [Krakowska Oficyna Studentów] 1981, 200 s. [Wyd. 2] tamże 1981 [właśc. 1982].
Zawartość
5. W polskich oczach. [Esej historyczny]. Kraków: KOS* [Krakowska Oficyna Studentów] 1981, 41 s.
6. Cień Metternicha. Szkice. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1982, 284 s.
Zawartość
7. Pamięć Włoch. [Eseje]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1982, 248 s. [Wyd. 2] Gdańsk: słowo/obraz terytoria 1997.
Zawartość
8. Amerykańskie cienie. [Reportaże]. Paryż: Instytut Literacki 1983, 186 s.
Zawartość
9. Chusteczka Imperatora. [Szkice]. Londyn: Polonia 1983, 275 s.
Nagrody
Zawartość
Wyd. osobne fragmentów: Droga do wolności. [Warszawa:] Melina Wydawnictwo* [19]85, 17 s.
10. Książki zbójeckie. [Szkice o literaturze emigracyjnej]. Londyn: Polonia 1988, 256 s. Wyd. nast.: [wyd. 2] Warszawa: Biblioteka Narodowa 1996; wyd. 2 [właśc. 3] rozszerzone Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej 2002.
Zawartość
Przekłady
bułgarski
francuski
11. Herb wygnania. [Szkice]. Paryż: „Zeszyty Literackie” 1989, 219 s. [Wyd. 2] Warszawa: Iskry 1998, 343 s.
Zawartość
12. Polska a Rosja. Z dziejów słowiańskiego sporu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 1994, 192 s.
13. Fajka Van Gogha. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie 1995, 186 s.
14. Portret Czapskiego. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie 1996, 261 s.
15. Amerykańskie cienie. [Szkice wspomnieniowe]. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie 1997, 265 s.
16. Prywatna historia wolności. [Szkice]. Warszawa: Iskry 1997, 350 s.
17. Drzewa i ludzie. [Szkic]. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej 2000, 47 s.
Prace redakcyjne
Wyd. osobne: pt. Wojciech Karpiński rozmawia z Alain'em Besaçon. Ełk: Wydawnictwo Lotnia* 1983, 20 s., powielone. Wyd. nast.: Kraków: [b.w.]* 1984; pt. O komunizmie, Kościele i liberalizmie. Przemyśl: Wydawnictwo CDN* 1984; pt. Rosja i komunizm [Warszawa:] Druk Kosik* [1984?]; Warszawa: Kanon* 1984; [Warszawa:] Wydawnictwo Dobra Powszedniego* 1985.
Wyd. osobne: Poznań: Wydawnictwo Głosy* 1983, 30 s.
Wyd. osobne fragmentów: [Warszawa:] Biblioteka „Tygodnia Wojennego*” [1983], 24 s.
Omówienia i recenzje
• Ankiety dla IBL PAN 1990, 1994.