BIO

Urodzony 11 maja 1943 w Warszawie; syn Zbigniewa Karpińskiego, architekta, i Stanisławy z Zatwarnickich, inżyniera ogrodnika; bratanek poety Światopełka Karpińskiego. Do szkół uczęszczał w Warszawie. W 1957-61 był uczniem Liceum Ogólnokształcącego im. T. Reytana. Następnie studiował filologię romańską na Uniwersytecie Warszawskim (UW), w 1966 uzyskał magisterium. Debiutował w 1964 szkicem pt. Redukcja” i „konstrukcja” w systemie moralnym François de la Rochefoucauld, ogłoszonym na łamach „Kwartalnika Neofilologicznego” (nr 1). W 1965-68 studiował też na Wydziale Filozofii UW. W 1967 podjął studia doktoranckie na Wydziale Filologii Obcej UW i jednocześnie prowadził na tymże wydziale zajęcia dydaktyczne z literatury francuskiej. Publikował artykuły i szkice literackie w paryskiej „Kulturze” (1970-74 pod pseudonimami: Jacek Salski, Kazimierz Opaliński, Zenon Mielnicki). Doktoryzował się w 1970 na podstawie rozprawy zatytułowanej Ewolucja bohatera w teatrze Racine’a. Od „Andromachy” do „Fedry (promotor prof. Mieczysław Brahmer). W 1971-73 był sekretarzem Komitetu Neofilologicznego Polskiej Akademii Nauk. W 1972-79 opracowywał dla „Pamiętnika Literackiego” dział pt. Literatura francuska. Publikował też artykuły i recenzje literackie w „Tygodniku Powszechnym” (1970-73, 1977, 1980-84; pod pseudonimami: Franciszek Dinheim, fd, wk). W 1974 został członkiem zespołu redakcyjnego miesięcznika „Twórczość”; publikował tu również artykuły i recenzje literackie (także pod pseudonimem Polikarp Wojciechowski) oraz prowadził stały przegląd zawartości czasopism pt. Stany Zjednoczone i Francja (1979-81). W 1975 należał do sygnatariuszy Memoriału 59, wyrażającego protest przeciw projektowanym zmianom w Konstytucji Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. W tymże roku otrzymał nagrodę Fundacji im. Kościelskich w Genewie. Od 1976 był członkiem Związku Literatów Polskich (do rozwiązania Związku w 1983). W 1978 otrzymał nagrodę Ingram Merrill Award w Nowym Jorku. W 1979-81 był członkiem redakcji miesięcznika „Res Publica”. W grudniu 1981 przebywał w USA; po wprowadzeniu stanu wojennego w Polsce zdecydował się pozostać za granicą. W semestrze wiosennym 1982 prowadził wykłady na wydziale nauk politycznych Yale University w New Haven w USA. Jesienią 1982 zamieszkał w Paryżu, gdzie został pracownikiem naukowym Centre National de la Recherche Scientifique. W tymże roku wszedł do zespołu redakcyjnego paryskich „Zeszytów Literackich”; publikował tu też artykuły i recenzje literackie (w 1984-94 stała rubryka pt. Listy z Paryża). Kontynuował współpracę z paryską „Kulturą”. Od 1982 należał do Komitetu Wykonawczego Funduszu Pomocy Niezależnej Literaturze i Kulturze Polskiej. W 1989 otrzymał nagrodę literacką im. Z. Hertza, przyznawaną przez paryską „Kulturę”, oraz nagrodę Fundacji Alfreda Jurzykowskiego w Nowym Jorku. W 1990 prowadził wykłady o polskiej literaturze emigracyjnej na University of Texas w Austin w USA. W 1994/95 wykładał w Instytucie Wyższych Studiów Europejskich przy Uniwersytecie Nowojorskim. W 2004 otrzymał nagrodę Ministra Kultury. Mieszkał w Paryżu, gdzie zmarł 18 sierpnia 2020; rok później jego prochy zostały sprowadzone do kraju i złożone na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.

Twórczość

1. Sylwetki polityczne XIX wieku. [Autorzy:] W. Karpiński, M. Król. Przedmowa: H. Wereszycki. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak 1974, 147 s. Wyd. 2 pt. Od Mochnackiego do Piłsudskiego. Sylwetki polityczne XIX wieku. Warszawa: Świat Książki 1997, 247 s.

Pierwsze wersje szkiców ukazały się w „Tygodniku Powszechnym”.

Zawartość

Autorstwa W. Karpińskiego szkice: 1. Maurycy Mochnacki; 6. Henryk Kamieński; 7. Cyprian Norwid; 10. Julian Klaczko; 15. Jan Ludwik Popławski.

2. Szkice o wolności. Chicago: Polonia 1980, 95 s. Wyd. nast.: Kraków: Wydawnictwo KOS* [Krakowska Oficyna Studentów] 1981; wyd. 2 krajowe Wrocław: Oficyna Wydawnicza „Solidarności”* 1981; [Kraków:] Wydawnictwo NIWA* 1982; [Wyd. 5] Kraków: Jagiellonia* 1988, 95 s.

Zawartość

Dwie koncepcje wolności; Jeździec miedziany [dot. cara Piotra Wielkiego]; W Atenach byłby Peryklesem [dot. P. Czaadajewa]; Adam Gurowski; „Pestlów, Herzenów daj nam więcej, Panie” [dot. A. Herzena]; Dwie spowiedzi Bakunina; Marks i Engels o Polsce; Bolesław Limanowski; Józef Piłsudski; Roman Dmowski; Część i całość [dot.: W. Heinsenberg: Der Teil und das Ganze]; Rewolucja nihilizmu [dot.: F.P. Reck-Meleczewen: Dziennik człowieka zrozpaczonego (Tagebuch eines Verzweifelten)]; Zdrada klerków [dot. pisarzy francuskich w latach 1940-1945]; O sens demokracji [dot.Tygodnika Powszechnego”]; Kisielizm jako duchowa forma życia [dot. S. Kisielewskiego].

3. W Central Parku. [Szkice]. [Warszawa:] Klin* [1980], 152 s. Wyd. nast.: [Warszawa:] Klin* 1981; Paryż: Libella 1982; wyd. 3 właśc. 2 [!] Warszawa: Res Publica 1989; wyd. 4 [właśc. 5] Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie 1998, 253 s.

Zawartość

Mapa Ameryki [dot. m.in. J. Lechonia, W. Gombrowicza, S. Steinberga, V. Nabokova]; Przez zamknięte okno [dot. sztuk plastycznych]; Portret wyobraźni [dot. V. Nabokova]; Strona Tocqueville'a; Prorok [dot. A. Sołżenicyna]; Spotkanie w San Francisco [dot. C. Miłosza].

Wyd. osobne szkicu pt. Spotkanie w San Francisco: [Warszawa:] Klin* [1980], 30 s.; [Warszawa:] Klin* [1981].

4. Słowiański spór. [Szkice]. Kraków: Wydawnictwo KOS* [Krakowska Oficyna Studentów] 1981, 200 s. [Wyd. 2] tamże 1981 [właśc. 1982].

Zawartość

Myśl zaprzeczna [dot. H. Rzewuskiego, E. Burke'a, J. de Maistre'a, A. Gurowskiego, M. Mochnackiego]; Słowiański spór [dot. twórczości H. Kamieńskiego]; Między nadzieją a rozpaczą [dot. orientacji politycznych pisarzy: P. Popiel, A. Zamoyski, L. Dębicki, L. Krzywicki i in.].

5. W polskich oczach. [Esej historyczny]. Kraków: KOS* [Krakowska Oficyna Studentów] 1981, 41 s.

Autor podpisany: Zenon Mielnicki.

6. Cień Metternicha. Szkice. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1982, 284 s.

Zawartość

Sparta; Zmierzch Aten; Śladami lorda Actona; Tradycja Cicerona; Samodzierżawie [dot. cara Iwana Groźnego]; Konstytucja wolności [dot.: F.A. Hayek: The constitution of liberty]; Pierwszy socjolog [dot. Monteskiusza]; Miłe złego początki [dot.: J.L. Talmon: The origins of totalitarian democracy]; Podróż markiza de Custine [dot.: A. de Custine: Rosja w 1839]; Chusteczka Imperatora [dot. cara Mikołaja I]; Dekabrysta [dot. M. Łunina]; Szaleństwa Gurowskiego; Henryk Rzewuski; Tocqueville – wolność a demokracja [dot.: A. de Tocqueville: Demokracja w Ameryce]; Cień Metternicha; Krasiński żywy; Ponad okopami [dot.: Z. Krasiński: Nie-Boska komedia]; Prowokator [dot.: J.A. Bałaszewicz: Raporty szpiega]; Losy wygnańców [dot.: W. Śliwowska: W kręgu poprzedników Hercena]; 1872 [dot.: K. Krzywicki: Polska i Rosja w 1872]; Kilka prawd z dziejów naszych [dot. autorów „Teki Stańczyka”: S. Koźmian, J. Szujski, S. Tarnowski, L. Wodzicki]; Samotność Zdziechowskiego; Interpretacje faszyzmu [dot.: R. De Felice: Interpretacje faszyzmu]; Zdeprawowany naród [dot.: S. Tyrowicz: Światło wiedzy zdeprawowanej]; Nicola Chiaromonte; Viva activa [dot.: H. Arendt: The human condition]; W poszukiwaniu sensu historii [dot.: K. Löwith: The meaning of history].

7. Pamięć Włoch. [Eseje]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1982, 248 s. [Wyd. 2] Gdańsk: słowo/obraz terytoria 1997.

Zawartość

A. Rapaczyńskiemu [dedykacja]. – Pamięć Włoch; Serenissima; Wenecja jako sen; W San Vitale; Pisanello [właśc. A. Pisano]; Blask Ferrary; Polityka i sztuka; Benozzo Gozzoli. Szkoła spojrzenia; Widziane z góry; Machiavelli; Uczniowie czarnoksiężnika; Perugia; Piero della Francesca; Kamienie Piranesiego [Giambattista]; Czarny mózg; Rzym barokowy; Cmentarz; Powieść rzymska [dot. Z. Krasińskiego]; Andrea Caffi; Dionizos w Sorrento [F. Nietzsche i R. Wagner]; Kamieniołomy Syrakuz; Palermo i gibellińskie marzenia; Droga do Segesty.

8. Amerykańskie cienie. [Reportaże]. Paryż: Instytut Literacki 1983, 186 s.

Zawartość

Nad Atlantykiem; Pierwsze pytania; Brzeziński; National Gallery; Architektura Chicago; Obrazy przede mną i za mną; Yellowstone National Park; Mormoni; Prorok [dot. J. Smitha]; Migawki z San Francisco; W Nevadzie; Nowy Meksyk; Klony, twarze, śmierć, literatura; Hancock Tower; Steward Gardner Museum; Lunch z Miłoszem; Nad Central Parkiem; W New Haven; U Iwy; Nowy Jork i polskie niepokoje; Powrót do szkoły; Zygfryd [dot. opery R. Wagnera]; Metropolitan Museum; Na dachu drapacza; Sabarsky Gallery; Norman Podhoretz; Dzień z policją; Kobieta bez cienia; Wieczór polskich mitów; Halloween; W Whitney Museum; Spotkanie z Nabokovem; Obrazy Andrew Wyetha; Czarodziejski flet; Sterling Library; Strategie; Napad żółci; Dyskusja o Solidarności; Boston w deszczu; Polskie rozmyślania w amerykańskiej bibliotece; Galeria sztuki; Yale Center for British Art; Złe oko Bacona; Moje typy; Metro; Biblioteka historii sztuki; Wpatrywać się w oczy; Thanksgiving z Polakami; Nowojorski dzień; Obawy; Spotkanie z intelektualistami; Whitney, Metropolitan; Rosyjskie zbiory i amerykańskie pieniądze; Strawiński Hockneya; Guggenheim Museum; Frick Collection; Cienie; Neokonserwatysta; Chińczycy w Yalle; Klimat zdrady; Gombrowicz; Wojna przeciw społeczeństwu.

9. Chusteczka Imperatora. [Szkice]. Londyn: Polonia 1983, 275 s.

Nagrody

Nagroda im. H. Naglerowej przyznana przez Związek Pisarzy Polskich na Obczyźnie w 1984.

Zawartość

Od autora. – I. Wolność i wiara: z poz. : Samodzierżawie; Pierwszy socjolog; Miłe złego początki; Podróż markiza de Custine; Chusteczka Imperatora; Dekabrysta; Tocqueville – wolność a demokracja; Krasiński żywy; Losy wygnańców; Prowokator; Zdeprawowany naród; Interpretacje faszyzmu; Nicola Chiaromonte; W poszukiwaniu sensu historii; Viva activa, – oraz: Sparta i Ateny [dot.: S. Łoś: Hellada na przełomie]; Tradycje katolickiego liberalizmu [dot.: J.E.E. von Dalber lord Acton: Historia wolności]; Spleen, ideał, literatura i sprawa polska [dot. Z. Krasińskiego]; Wolność i wiara [dot. Jana Pawła II]; Droga do wolności [dot.: F.A. Hayek: The road to selfdom, The constitution of liberty]. – II. Słowiański spór: Myśl zaprzeczna [poz. ]; Słowiański spór [poz. ]; Między rozpaczą a nadzieją [dot. publicystyki polskiej po powstaniu 1863 r.: K. Krzywicki, J. Kleczyński, J.I. Kraszewski, A. Michałowicz, A. Korzeniowski, E. Chojecki, F. Smolka].

Wyd. osobne fragmentów: Droga do wolności. [Warszawa:] Melina Wydawnictwo* [19]85, 17 s.

10. Książki zbójeckie. [Szkice o literaturze emigracyjnej]. Londyn: Polonia 1988, 256 s. Wyd. nast.: [wyd. 2] Warszawa: Biblioteka Narodowa 1996; wyd. 2 [właśc. 3] rozszerzone Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej 2002.

Zawartość

Od autora. – Broń ostatnia [dot. emigracji w różnych okresach historii Polski]; Swobodne głosy [dot. początkowego okresu literatury emigracyjnej po II wojnie światowej]; Czytając Stempowskiego; O Józefie Czapskim. Portrety i olśnienia; O Józefie Czapskim. Słowa i widzenie; Aleksander Wat – krajobrazy poezji; Aleksander Wat – klucz i hak; Gombrowiczowska przestrzeń; Styl Gombrowicza; Powrót Czesława Miłosza; Rozmowy z Miłoszem; Mapy Czesława Miłosza; Proza Herlinga-Grudzińskiego; Lustro „Innego świata” [G. Herlinga-Grudzińskiego]; Szkice Jeleńskiego. – Noty bio-bibliograficzne.

Przekłady

bułgarski

Knigi buntovni. [Przeł.] B. Lingorska. Sofija 1999.

francuski

Ces livres de grand chemin. [Przeł.] E. Destrée-Van Wilder. [Paris] 1992.

11. Herb wygnania. [Szkice]. Paryż: Zeszyty Literackie 1989, 219 s. [Wyd. 2] Warszawa: Iskry 1998, 343 s.

Zawartość

Herb wygnania [dot. V. Nabokova]; Hofmannsthal i lord Chandos; Tomasz Mann – rozmowa i milczenie; Nicola Chiaromonte i jego „Notesy”; Nicola Chiaromonte: „Notesy” [z włoskiego przeł. W. Karpiński]; Czerwone koło [dot. A. Sołżenicyna]; Leszek Kołakowski: szkic do portretu; Spotkanie z Kotem Jeleńskim; Balthus; Rozmowa z Brońskim [W. Skalmowskim]; Lekcja wolności [dot. A. Michnika]; Odczytywanie przeszłości [dot. A. Walickiego]; Raymond Aron; Kartki z Rio; Nowe oczy [dot. W. Gombrowicza i C. Miłosza]; Głos z angielskiego ogrodu [dot. Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa]; Pamiętniki Stanisława Wachowiaka; Dla jaśniejszych [dot. W. Gombrowicza]; Zygmunt Hertz; Maria Czapska; Czapski na Paryskim Biennale; Miłosz francuski i inny; Obłoki [dot. C. Miłosza]; Polski Paryż.

12. Polska a Rosja. Z dziejów słowiańskiego sporu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 1994, 192 s.

13. Fajka Van Gogha. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie 1995, 186 s.

14. Portret Czapskiego. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie 1996, 261 s.

15. Amerykańskie cienie. [Szkice wspomnieniowe]. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie 1997, 265 s.

16. Prywatna historia wolności. [Szkice]. Warszawa: Iskry 1997, 350 s.

17. Drzewa i ludzie. [Szkic]. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej 2000, 47 s.

Prace redakcyjne

1. Antologia współczesnej krytyki literackiej we Francji. Oprac.: W. Karpiński. Przeł.: S. Cichowicz i in. Warszawa: Czytelnik 1974, 423 s.
2. Sévigné Madame de: Listy. Wybór. Wyboru dokonał W. Karpiński. Przedmowa: M. Mroziński i A. Tatarkiewicz. Wstępem i przypisami opatrzył M. Mroziński. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1981, 418 s.
3. Należy zobaczyć komunizm w jego istocie, w jego czystym kłamstwie... Rozmowa z Alain'em Besaçon. Arka* 1983 nr 3 s. 3-28.

Wyd. osobne: pt. Wojciech Karpiński rozmawia z Alain'em Besaçon. Ełk: Wydawnictwo Lotnia* 1983, 20 s., powielone. Wyd. nast.: Kraków: [b.w.]* 1984; pt. O komunizmie, Kościele i liberalizmie. Przemyśl: Wydawnictwo CDN* 1984; pt. Rosja i komunizm [Warszawa:] Druk Kosik* [1984?]; Warszawa: Kanon* 1984; [Warszawa:] Wydawnictwo Dobra Powszedniego* 1985.

4. Nie wierzę w zwycięstwo totalitaryzmu... Wywiad z Leszkiem Kołakowskim (fragmenty). Zeszyty Literackie”, Paryż 1983 nr 2 s. 52-74.
Wywiad przeprowadzony przez W. Karpińskiego w Chicago w czerwcu 1982.

Wyd. osobne: Poznań: Wydawnictwo Głosy* 1983, 30 s.

Wyd. osobne fragmentów: [Warszawa:] Biblioteka „Tygodnia Wojennego*” [1983], 24 s.

5. J. Stempowski: Eseje. Wybór i wstęp: W. Karpiński. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak 1984, 368 s.
6. K.A. Jeleński: Szkice. Wybór: W. Karpiński. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak 1990, 251 s.
7. J. Giedroyc, K.A. Jeleński: Listy 1950-1987. Wybrał, oprac. i wstępem opatrzył W. Karpiński. Warszawa: Czytelnik 1995, 516 s. „Archiwum «Kultury»”.
8. K.A. Jeleński: Listy z Korsyki do Józefa Czapskiego. Wybrał i przypisami opatrzył W. Karpiński. Zamiast posłowia: J. Czapski: Hojność błyskawiczna. Warszawa: Fundacja „Zeszyty Literackie 2003, 79 s.

Omówienia i recenzje

Ankiety dla IBL PAN 1990, 1994.

Wywiady

Emigranci. [Rozm.] R. Krawczyk. Życie Warszawy 1994 nr 115.

Słowniki i bibliografie

Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 1. Warszawa 2000 (Redakcja).

Ogólne

Artykuły

J. Mirosławski: Cień Tocqueville'a. Obecność* 1986 nr 14.
J. Zieliński: Płaszcz wygnańca. (Gorączkowe zapiski z lektur). Zeszyty Literackie”, Paryż 1987 nr 18.
J. Drzewucki: Włochy, Ameryka i sztuka podróżowania. Eseistyka Wojciecha Karpińskiego. Rzeczpospolita 1997 nr 232.
D. Walczak-Delanois: Podróżowanie – poszukiwanie – pamiętanie. O książkach Wojciecha Karpińskiego. Kultura 1999 nr 5.

Sylwetki polityczne XIX wieku

A. Ciołkosz: Dwa nurty, jeden cel. Wiadomości”, Londyn 1975 nr 31/32.
B. Cywiński. „Znak1975 nr 3.
M. Danilewicz-Zielińska: Publicystyka historyczna. Kultura”, Paryż 1975 nr 7/8.
A. Micewski: Pokolenia i tradycje. Znak 1975 nr 10.
B. Kazimierczyk. „Wiadomości Kulturalne1997 nr 11 [dot. wyd. 2 pt. Od Mochnackiego do Piłsudskiego. Sylwetki polityczne XIX wieku].

W Central Parku

M.E. Cybulska: Ameryka. Tydzień Polski”, Londyn 1982 nr 29.

Cień Metternicha

M. Kozłowski: Cień lorda Actona. Tygodnik Powszechny 1983 nr 24.
E. Bieńkowska: Historia i my. Aneks* 1984 nr 34 [dot. też: Chusteczka Imperatora].
A. Michnik: Blask Tocqueville'a, cień Metternicha. Zeszyty Literackie”, Paryż 1984 nr 6.

Pamięć Włoch

K. Dybciak: Wspominanie włoskiej sztuki i polityki. Znak 1982 nr 11.
D. Kalbarczyk: Sen o Europie. Tygodnik Powszechny 1982 nr 46.
A. Osęka: Poznawanie w podróży. Twórczość 1982 nr 7.
J. Zieliński: Zapomnieć Włochy?Twórczość1983 nr 2.
J. Szczuka: Włochy – pamięć obrazów. Kresy 1998 nr 3.

Amerykańskie cienie [Reportaże]

W. Gniatczyński: Wielobarwne cienie. Puls* 1983 nr 19.
K.A. Jeleński: Następstwo pokoleń. Kultura”, Paryż 1983 nr 6.
Z. Kozarynowa. „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza”, Londyn dod. Tydzień Polski 1983 nr 36.
M. Twardowski: O pisarstwie politycznym i demokracji. Orzeł Biały”, Londyn 1984 nr 1384.
K. Lisowski: Amerykańska podróż Karpińskiego. „Nowe Książki1997 nr 12.

Chusteczka Imperatora

E. Bieńkowska: Historia i my. Aneks* 1984 nr 34 [dot. też: Cień Metternicha].
J. Garliński: Najlepsza książka 1983 roku. „Pamiętnik Literacki”, Londyn 1984.
• [W. Skalmowski] M. Broński. „Kultura”, Paryż 1984 nr 4.

Książki zbójeckie

A. Werner: Granice tolerancji. Krytyka* 1989 nr 32, przedruk w tegoż: Pasja i nuda. Warszawa 1991.
M. Niemiec: Książki wygnania. „Kontakt1990 nr 4 [dot. też: Herb wygnania].
A. Piskozub: Oni. „Autograf1990 nr 1.
R. Twardoń. „Twórczość1990 nr 5.
M. Zagańczyk: Lekcja swobody. Kultura Niezależna 1990 nr 58.
P. Kądziela. „Rocznik Biblioteki Narodowej1996 t. 32.
K. Pysiak: Swobodne głosy. Nowe Książki 1996 nr 7.
A.S. Kowalczyk: Portrety i olśnienia. Nowe Książki 1997 nr 59.
P. Kłoczowski: Mapa Wojciecha Karpińskiego. Zeszyty Literackie 2002 nr 4.

Herb wygnania

J. Drzewucki: Z kim chce milczeć Wojciech Karpiński?Twórczość1990 nr 9 [dot. też: W Central Parku].
M. Niemiec: Książki wygnania. „Kontakt1990 nr 4 [dot. też: Książki zbójeckie].
W. Kaliszewski: Zwierciadło emigranta. Potop 1991 nr 14.
P. Kłoczowski. „Gazeta Wyborczadod. Książki 1998 nr 9.

Fajka Van Gogha

E. Grygiel: Bez ucha. „Życie Warszawy1995 dod. Ex Libris nr 75.
J. Pollakówna: Portret w portrecie. Notatki na marginesie „Fajki Van Gogha”. Tygodnik Powszechny 1995 nr 11.
L. Szaruga: Wyzwanie. „Nowe Książki1995 nr 5.

Portret Czapskiego

T. Fiałkowski, P. Kłoczowski, J. Kott, J. Woźniakowski: Wojciecha Karpińskiego „Portret Czapskiego. Zeszyty Literackie 1996 nr 4 (56) [wypowiedzi autorów].
G. Godlewski: Portrety autoportrecistów. „Kultura”, Paryż – Warszawa 1996 nr 12.
M. Małkowska: Chwile słabości. Nowe Książki 1996 nr 7.
K. Masłoń. „Rzeczpospolita1996 nr 77.
D. Mazur: Autoportret w portrecie. PAL Przegląd Artystyczno-Literacki 1996 nr 9.

Prywatna historia wolności

E. Bieńkowska: O wolności – prywatnie. Znak 1998 nr 8.

Antologia współczesnej krytyki literackiej we Francji

A. Grzegorczyk: Między nauką a sztuką. Nurt 1974 nr 11.
K. Krasuski: Krytyka po francusku. Odra 1974 nr 12.
W. Grajewski: Monstrum z rodowodem, czyli kto się boi Rolanda Barthesa?Nowy Wyraz1975 nr 5.