BIO

Urodzony 27 marca 1909 w Łasku pod Łodzią; syn Franciszka Karpińskiego, architekta, i Henryki z Brochockich; bratanek Wojciecha Karpińskiego . W okresie I wojny światowej przebywał przez pewien czas z rodziną w Rosji. Po powrocie do Polski zamieszkał w Łodzi, gdzie uczęszczał do Gimnazjum Zgromadzenia Kupców. Debiutował w 1928 utworem dramatycznym pt. Ku przyszłości, nagrodzonym w konkursie międzyszkolnym, zorganizowanym przez kuratorium łódzkie. Był członkiem grupy literackiej Meteor. Po zdaniu matury w 1929 wyjechał do Warszawy, gdzie rozpoczął studia w Szkole Nauk Politycznych. Wkrótce studia porzucił i zajął się wyłącznie twórczością literacką. W 1930-34 współpracował stale z tygodnikiem satyrycznym „Cyrulik Warszawski”. Należał do kręgu poetów Skamandra. Wiersze drukował m.in. w „Wiadomościach Literackich” (od 1931) i „Skamandrze” (1935-37). Jako autor satyr, fraszek, skeczy współpracował z kabaretami warszawskimi (m.in. z Cyrulikiem Warszawskim), był także współautorem szopek politycznych (przeważnie wspólnie z Januszem Minkiewiczem). W 1934 należał do założonej przez Jerzego Paczkowskiego Grupy Satyryków Cyrulika Warszawskiego. W 1934-35 zamieszczał w „Kurierze Porannym” cotygodniowy felieton sądowy pt. Proszę wstać (podpisany: ś.k., Ś.K., św. k.), a także recenzje i wiersze. Po otrzymaniu w 1936 Nagrody Młodych Polskiej Akademii Literatury wyjechał na kilka miesięcy do Paryża. W listopadzie tegoż roku założył w Warszawie wraz z J. Minkiewiczem w lokalu Café Clubu kabaret Teatr 13 Rzędów, który prowadzili do wiosny 1937. W 1937-38 publikował satyry i felietony w „Szpilkach”, a w 1938-39 codzienny aktualny wiersz satyryczny (m.in. w cyklu Chwyty; podpisany Karp.) na łamach „Kuriera Warszawskiego”. Współpracował także z Polskim Radiem. Po wybuchu II wojny światowej wziął udział jako podporucznik w obronie Warszawy, pełnił obowiązki adiutanta w Komendzie Obrony Warszawy. Został odznaczony orderem Virtuti Militari. Po kapitulacji przedostał się do Lwowa, a potem do Wilna. Kontynuował tu w okresie państwa litewskiego działalność literacką, współpracując z Teatrami Miniatury i Studiem Literacko-Artystycznym „Ksantypa” oraz pisząc utwory poetyckie (m.in. ogłoszone w „Gazecie Codziennej1940 nr 98, 100). Zmarł 1 maja 1940 w Wilnie.

Twórczość

1. Ku przyszłości. [Poemat dramatyczny]. Powst. ok. 1928. Druk fragmentów „Głos Poranny” 1929 nr 9. Wystawienie: Łódź, Teatr przy Cegielnianej 1929 [?].

Nagrody

Nagroda w konkursie międzyszkolnym w 1928 (informacja: A. Eckersdorf: Światopełk Karpiński – konfrontacja po ćwierćwieczu. „Sprawozdania z Czynności i Posiedzeń Naukowych Łódzkiego Towarzystwa Naukowego1967 nr 10).

2. Szopka polityczna 1931. [Współautorzy:] M. Hemar, J. Lechoń, J. Tuwim przy współudziale K.I. Gałczyńskiego, J. Paczkowskiego, Ś. Karpińskiego. Warszawa: Skład główny J. Dąb 1931, 70 s.

3. Ludzie wśród ludzi. [Wiersze]. Łódź: Księgarnia K. Neumillera 1932, 72 s. Przedruk zob. poz. .

4. Warszawska szopka polityczna 1934. [Współautor:] J. Minkiewicz. [Warszawa:] Nakład „Cukiernia Ziemiańska” [1933], 56 s.

5. Mieszczański poemat. [Wiersze]. Warszawa: J. Przeworski 1935, 44 s. Przedruk zob. poz. .

6. Amerykańska awantura. Scenariusz filmowy. Ekranizacja 1936.

7. Apollo i dziewczyna. Libretto baletu. Powst. ok. 1936.

Informacja: A. Eckersdorf, jak w poz. ; tu także informacja, że utwór był w posiadaniu rodziny poety.

Druk fragmentów w przeróbce autorskiej na poemat: „Skamander1937 z. 84/86 s. 164-166, nr 87/89 s. 206-211. Wyd. zob. poz. .

8. Duby smalone. 14 obrazów. [Współautor:] J. Minkiewicz. Prapremiera: Warszawa, Teatr 13 Rzędów 1936.

9. Mira i satyra. 13 obrazów. [Rewia; współautor:] J. Minkiewicz. Muzyka: L. Philipp. Wystawienie: Warszawa, Teatr 13 Rzędów 1936.

10. Trzynaście wierszy. Warszawa: J. Przeworski 1936 [antydatowane 1935], 39 s. Przedruk zob. poz. .

Nagrody

Nagroda Młodych Polskiej Akademii Literatury w 1936.

11. Walc prowincjonalny. [Utwór dramatyczny]. Powst. ok. 1936.

Informacja: W pracowniach pisarzy polskich: Światopełk Karpiński. „Wiadomości Literackie1936 nr 19 s. 7.

12. Warszawska szopka polityczna. [Współautor:] J. Minkiewicz. [Warszawa:] [druk] Drukarnia Współczesna 1936, 44 s. Wyd. 2 [B.m.w.] 1936.

13. Co wolno wojewodzie. 14 obrazów. [Rewia; autorzy: Ś. Karpiński, J. Minkiewicz, Z. Jurkowski] Kar-Min-Jur. Wystawienie: Warszawa, Teatr 13 Rzędów 1937.

14. Kredą na parkanie. Satyry i humoreski. Warszawa: Gebethner i Wolff 1937, 258 s. Przedruk zob. poz. .

Zawartość

Zawiera cykle: Satyry; Fraszki; Bajki; Humoreski [prozą]; Proszę wstać [wybrane felietony z cyklu „Proszę wstać”, drukowanego w „Kurierze Porannym”], – nadto: Drugi brzeg [humorystyczny tekst o sobie].

Adaptacje

telewizyjne

Telewizja Polska 1967.

15. Ministerstwo humoru. [Słuchowisko]. Polskie Radio 1937.

Adaptacje

radiowe

Adaptacja: T. Kubiak. Polskie Radio 1969.

16. Warszawska szopka polityczna. [Współautor:] J. Minkiewicz. [Warszawa:] [druk] Drukarnia Współczesna 1937, 46 s.

17. Poemat o Warszawie. [Warszawa:] J. Mortkiewicz 1938, 41 s. Wyd. nast.: Warszawa: [Druk Więzienia Karnego na Mokotowie] 1943, 39 s. Przedruk fragmentów zob. poz. .

Wydanie z 1943 konspiracyjne; skład i druk wykonano ręcznie w październiku; nakład 5 egzemplarzy.

Adaptacje

telewizyjne

pt. Poemat warszawski: Adaptacja: A. Woyciechowski. Telewizja Polska 1979.

18. Przy zamkniętych drzwiach. Rewia satyryczna w 21 obrazach. [Współautorzy:] M. Hemar, J. Jurandot, [A. Słonimski] Prorok. Prapremiera: Warszawa, Teatr Cyrulik Warszawski 1938.

Informacja: L. Sempoliński: Wielcy artyści małych scen. Warszawa 1968 s. 321.

19. Ściana śmiechu. [Warszawa:] Gebethner i Wolff 1938, 230 s. Przedruk zob. poz. .

Felietony satyryczne na tematy sądowe.

20. Warszawska szopka polityczna. [Współautor:] J. Minkiewicz. Wystawienie: Warszawa, Café Club 1938. Wyd. [Warszawa:] [druk] Barwodruk 1938, 63 s.

21. Dziś flagi. Komedia w 4 aktach. [Utwór dramatyczny; współautor: S.J. Landau] J. Walden. Wystawienie: Kraków, Teatr im. J. Słowackiego 1939.

Rękopis pt. Codziennie flagi w Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie.

22. Cóż po tytule. [Rewia; teksty:] J. Minkiewicz, W. Hermanowicz, J. Jurandot, Ś. Karpiński, R. Kiersnowski, A. Maliszewski, W. Sławoniewski. Wilno, Studio Literacko-Artystyczne Ksantypa 1940.

23. Poezje i satyry. [Przedmowa:] J. Iwaszkiewicz. Warszawa: Czytelnik 1961, 431 s.

Zawartość

Zawiera utwory z poz. , , , , , , , – nadto cykle: Z rękopisów 1939-1940; Z rękopisów; Chwyty.

Przekłady i adaptacje

1. F. Gruenbaum, E. Behrendt: Psyt... Janie... Komedia w 3 aktach. Przeł.: Ś. Karpiński, [S.J. Landau] J. Walden. Muzyka: P. Weiss. Wystawienie: Warszawa, Teatr Wielka Rewia 1937.
2. E. Bourdet: Fryc i Frac, czyli sprzedajemy Warszawę. Złodziejska historia w 8 odsłonach. Przeróbka i tłumaczenie: Ś. Karpiński, [S.J. Landau] J. Walden. Wystawienie: Warszawa, Cyrulik Warszawski 1938.

Omówienia i recenzje

Słowniki i bibliografie

Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 2. Warszawa 1964.
Polski słownik biograficzny. T. 12 cz.1. Wrocław; Kraków 1966 (Z. Mitzner).
Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 1. Warszawa 2000 (R. Matuszewski).

Ogólne

Artykuły

W. Gombrowicz: Milczenie. „Kurier Poranny1937 nr 333. Przedruk w tegoż: Dzieła zebrane. T. 10. Paryż 1973, Varia. (Wybór). Kraków* 1981, Varia. Cz. 1. Lublin* 1989, Dzieła. T. 12. Kraków 1995, Varia. T. 1. Kraków 2004.
W. Kubacki: Poemat o Warszawie. Wiadomości Literackie 1939 nr 1, przedruk w tegoż: Lata terminowania. Kraków 1963.
T. Bujnicki: Zmarł Światopełk Karpiński. Gazeta Codzienna”, Wilno 1940 nr 98.
A. Janta: Umarł poeta. Czarno na Białem”, Paryż 1940 nr 16.
R. Kiersnowski: Światopełk Karpiński w Wilnie w roku 1940. „Wiadomości Polskie”, Londyn 1943 nr 17.
J. Minkiewicz: Światek. Przekrój 1948 nr 161.
A. Eckersdorf: Światopełk Karpiński – konfrontacje po ćwierćwieczu. Sprawozdania z Czynności i Posiedzeń Naukowych Łódzkiego Towarzystwa Naukowego 1967 nr 10.
W. Pusz: Światopełk Karpiński po latach. (Szkic do portretu). Odgłosy 1978 nr 9.
J. Minkiewicz: Pamiętnik. (Fragmenty). Szpilki 1983 nr 45.
P. Matywiecki: Światopełk Karpiński. W: Obraz literatury polskiej XIX i XX wieku. Seria 6. Literatura polska w okresie międzywojennym. T. 4. Kraków 1993.
B. Gutkowska: O starości według Światopełka Karpińskiego. W: Starość. Katowice 1995.
T.Z. Zapert: Poeta wyskokowy. Życie 2001 nr 120.

Ludzie wśród ludzi

W. Sebyła: Cierpienia młodych Wertherów. Zet 1932 nr 5.
S. Napierski. „Wiadomości Literackie1933 nr 28.

Mieszczański poemat

K.W. Zawodziński: Poezja Światopełka Karpińskiego. Wiadomości Literackie 1936 nr 6, przedruk w tegoż: Wśród poetów. Kraków 1964 [dot. też: Trzynaście wierszy].

Trzynaście wierszy

J. Kott. „Przegląd Współczesny1936 t. 57 [dot. też: Mieszczański poemat].
R. Matuszewski: Czyżby kościół bez Boga? Na marginesie Nagrody Młodych PAL. Świat Akademicki 1936 nr 1.
B. Miciński: Poezje Światopełka Karpińskiego. Prosto z Mostu 1936 nr 14, przedruk w tegoż: Pisma, eseje, artykuły, listy. Kraków 1970.
W. Sebyła. „Pion1936 nr 7.
K.W. Zawodziński: Poezja Światopełka Karpińskiego. Wiadomości Literackie 1936 nr 6, przedruk w tegoż: Wśród poetów. Kraków 1964 [dot. też: Mieszczański poemat].

Kredą na parkanie

P. Hulka-Laskowski. „Nowa Książka1937 nr 10.

Poezje i satyry

Z. Mitzner: Laury cierniste. Nowa Kultura 1962 nr 17.
B. Ostromęcki: W lirycznych gajach. Twórczość 1964 nr 6.