BIO

Urodzony 21 listopada 1950 w Warszawie w rodzinie urzędniczej; syn Jana Scheina, i Marianny z Karpińskich. Uczęszczał do II Liceum Ogólnokształcącego im. Stefana Batorego w Warszawie. W 1968-74 studiował historię sztuki na Uniwersytecie Warszawskim. Debiutował w 1969 tekstami satyrycznymi w programie pt. Gościnny występ, wystawianym przez Studencki Teatr Satyryków (STS); z teatrem tym, przemianowanym na Teatr Satyryków STS, współpracował także w latach następnych. Artykuły, felietony, recenzje teatralne, filmowe i literackie drukował m.in. w czasopismach: „Radar” (1969-78, 1980, 1982, 1985; tu cykl felietonów poetyckich podpisanych: Redaktor, Redaktor Kawalkady), „Sztandar Młodych” (1969-76), „Teatr” (1969-76, 1980; w 1979-81 członek redakcji), „Kultura” (1970-77), „Szpilki” (1970-80). Równocześnie pisał scenariusze teatralne, filmowe oraz pracował jako reżyser. W 1971 otrzymał nagrodę im. E. Csató dla młodych krytyków przyznaną przez Klub Krytyki Teatralnej, w 1976 nagrodę doroczną Klubu. Był członkiem władz Klubu Krytyki Teatralnej Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich (SDP) (do 1981) i Klubu Krytyki Filmowej (FIPRESCI). W 1980-81 organizował i reżyserował imprezy kulturalne dla Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”. W stanie wojennym działał w Prymasowskim Komitecie Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności. W 1982 zawarł związek małżeński z Ewą Morawską, tłumaczką. W tymże roku zaproszony przez Josepha Pappa, aktora, reżysera, organizatora życia teatralnego w USA, był jako pisarz-rezydent (writer in residence) w New York Shakespeare Festival Public Theater w Nowym Jorku. Następnie do 1987 wykładał jako assistant professor na uniwersytetach amerykańskich: Columbia University w Nowym Jorku, Southern Methodist University w Dallas, Lehight University w Bethlenem, Muhlemberg College w Allentown. W tym czasie publikował na łamach prasy amerykańskiej (m.in. w „The New York Times Book Review”), a także zajmował się reżyserią teatralną. W 1987 powrócił na stałe do Polski, kontynuując swoją pracę literacką i artystyczną. W 1989-94 był wiceprezesem Stowarzyszenia Filmowców Polskich (od 1984 członek). W 1989 został członkiem SDP (w 1990-93 członek Zarządu Głównego). W tymże roku objął funkcję kierownika literackiego Studia Filmowego „Perspektywa”. W 1990 był dyrektorem artystycznym Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni; w 1993-2005 ponownie pełnił tę funkcję. W 1991 został wykładowcą na wydziale scenariopisarstwa Wyższej Szkoły Filmowej w Łodzi. W 1992-94 ogłaszał artykuły w nowojorskim „Nowym Dzienniku” (pod pseudonimem Michał Konrad). W 1993 wyjechał do USA, z wykładami na wydziale teatralno-filmowym Hunter College City University of New York. Był założycielem i prezesem Zarządu Gildii Polskich Scenarzystów Filmowych. W 2001 wszedł w skład Europejskiej Akademii Filmowej. Odznaczony m.in. srebrnym medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2005) i odznaką „Zasłużony Działacz Kultury” (1980). Mieszka w Warszawie.

Twórczość

1. Męczeństwo i śmierć. (Dramat w 2 aktach). Dialog 1974 nr 12 s. 29-47.

2. Budowniczowie. [Utwór dramatyczny]. Prapremiera: Warszawa, Teatr Nowy 1976.

Nagrody

Nagroda na Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych we Wrocławiu w 1976.

3. Małe kroki, wielkie kroki. [Utwór dramatyczny]. Reżyseria: M. Karpiński. Prapremiera: Kraków, Stary Teatr 1976.

4. Wojciech Pszoniak. [Sylwetka]. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe 1976, 66 s.

5. Długa noc poślubna. Scenariusz filmowy. [Współautor:]. J. Domaradzki. Ekranizacja 1977.

6. Pokój z widokiem na morze. Scenariusz filmowy. [Współautor:] J. Zaorski. Ekranizacja 1978.

Nagrody

Nagroda Srebrny Leopard i nagroda Międzynarodowej Federacji Krytyki Filmowej (FIPRESCI) na Międzynarodowym Festiwalu Filmów w Locarno.

7. Oto przyczyna. [Powieść]. Warszawa: Czytelnik 1979, 203 s.

8. Słodkie oczy. Scenariusz filmowy. Ekranizacja 1979. Por. poz. .

9. Andrzej Wajda – teatr. [Szkic]. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe 1980, 144 s.

Przekłady

angielski

w wersji rozszerzonej: The theatre of Andrzej Wajda. [Przekł.] Ch. Paul. Cambridge, New York 1989.

serbsko-chorwacki

w wersji zmienionej: Pozoriste Andzeja Vajde. [Przekł.]. M. Duskov. Beograd 1988.

10. Słodkie oczy. [Powieść]. Warszawa: Wydawnictwa Radia i Telewizji 1980, 112 s. Por. poz 8.

11. Kobieta samotna. Scenariusz filmowy. [Współautorka:] A. Holland. Ekranizacja 1981.

12. Dostoyewski Project. [Utwór dramatyczny]. Prapremiera: USA 1986.

13. Dostojewski – teatr sumienia. Trzy inscenizacje Andrzeja Wajdy w Teatrze Starym w Krakowie: Biesy; Nastazja Filipowna; Zbrodnia i kara. Scenariusze – komentarze. Oprac.: M. Karpiński. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX1989, 198 s.

14. Pani nadzieja. [Powieść]. Warszawa, Milanówek: Officina 1990, 164 s.

15. Życie i śmierć na Broadwayu. Szkice o współczesnym teatrze amerykańskim. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe 1990, 214 s.

Zawartość

Wstęp; „Wielka Biała droga”; Porozmawiajmy o pieniądzach; Anatomia musicalu; Śmierć na Brodwayu; Rozdroże; Bohaterowie są zmęczeni; Daleko od Brodwayu; Epilog.

16. Głos. Scenariusz filmowy. [Współautor:] J. Kondratiuk. Ekranizacja 1991.

17. Koniec gry. Scenariusz filmowy. [Współautor:] F. Falk. Ekranizacja 1991.

Nagrody

Nagroda krytyki na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Phenianie.

18. Teatr Andrzeja Wajdy. [Szkice]. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe 1991, 209 s. Por. poz. .

19. Daleko od siebie. Scenariusz filmowy. [Współautor:] F. Falk. „Dialog 1993 nr 11 s. 5-63.

20. Niedoskonałe odbicie. O sztuce scenariusza filmowego dla scenarzystów, dla przyszłych scenarzystów i dla wszystkich, którzy kochają kino. [Studium]. Warszawa: Instytucja Filmowa Agencja Scenariuszowa 1995, 246 s. Wyd. nast.: wyd. 2 zmienione i rozszerzone pt.: Scenariusz. Niedoskonałe odbicie filmu. Kraków: Rabid 2004, 319 s.; wyd. 3 zmienione pt. Niedoskonałe odbicie. Warsztat scenarzysty filmowego. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe 2006, 414 s.

21. Wezwanie. Scenariusz filmowy. [Współautor:] F. Falk. Ekranizacja 1996.

22. Córy szczęścia. Scenariusz filmowy. Ekranizacja 1999.

23. Dług. Scenariusz filmowy. [Współautorka:] M. Mészáros. Ekranizacja 1999.

24. Cud purymowy. Scenariusz filmowy. Telewizja Polska 2000. Por. poz. .

Nagrody

Nagrody w 2000: W. Brandta na Festiwalu Twórczości Telewizyjnej w Berlinie; nagroda specjalna Złota Nimfa na festiwalu telewizyjnym w Monte Carlo; nagroda specjalna Parlamentu Europejskiego na międzynarodowym festiwalu Prix Europa w Berlinie; nagroda Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni.

25. Miss mokrego podkoszulka. Scenariusz filmowy. Telewizja Polska 2002. Por. poz. .

26. Otello umiera. Sztuka w 7 scenach. Prapremiera: Gdańsk, Teatr Wybrzeże 2002. Druk „Dialog” 2003 nr 1/2 s. 25-53.

27. Cud purymowy; Miss mokrego podkoszulka. [Opowiadania]. Warszawa: Rosner i Wspólnicy 2004, 178 s. Por. poz. , .

28. Pisarz przemówień. [Powieść]. Warszawa: Rosner i Wspólnicy 2005, 254 s.

Przekłady i adaptacje

1. Nastazja Filipowna. Scenariusz teatralny wg powieści F. Dostojewskiego: Idiota. [Współautor:] A. Wajda. Wystawienie: Kraków, Stary Teatr 1977.
2. Alleluja ! Ballady Leonarda Cohena. [Przekł. i wybór:] M. Karpiński i M. Zembaty. Warszawa: Michalineum 1986, 15 s.
Teksty w języku angielskim i polskim.
3. L. Cohen. [Wiersze]. Wybór tekstów: K. Nowak. Przeł.: M. Karpiński, M. Zembaty. Wrocław: Sekcja Działalności Gospodarczej „Rubfor” Koła Międzyuczelnianego AZS [Akademickiego Związku Sportowego]; Politechnika Wrocławska 1988, 32 s.
4. L. Cohen: Słynny niebieski prochowiec. Wiersze i piosenki w przekł. M. Karpiński i M. Zembatego. Bydgoszcz: Pomorze 1990, 220 s.
5. Oskarżony Dymitr Karamazow. Scenariusz teatralny wg powieści F. Dostojewskiego: Bracia Karamazow. Reżyseria M. Karpiński. Wystawienie: Warszawa, Teatr Północny 1990.
6. Pierścionek z orłem w koronie. Scenariusz filmowy wg. powieści A. Ścibor-Rylskiego: Pierścionek z końskiego włosia. [Współautorzy:] A. Wajda, A. Kotkowski. Ekranizacja 1992.
7. Nastazja. Scenariusz filmowy na podstawie powieści F. Dostojewskiego: Idiota. [Współautor:] A. Wajda. Ekranizacja (Japonia) 1994.
8. L. Cohen: Muzyka nieznajomego. Wybrane wiersze i piosenki. Przeł.: M. Karpiński, M. Zembaty. Warszawa: Da Capo 1999, 414 s.
9. W. Goldman: Przygody scenarzysty. Warszawa: Agencja Scenariuszowa 1999, 412 s.
10. L. Cohen. [Widowisko muzyczne]. Przekł. tekstów piosenek: M. Karpiński, M. Zembaty. Wystawienie: Warszawa, Teatr Muzyczny Roma 2002.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 2005.

Wywiady

My dear sir, czyli mocium panie... [Rozm.] T. Stankiewicz-Podhorecka. Życie Warszawy 1988 nr 190.

Męczeństwo i śmierć

E. Wysińska: Nouvelles pièces polonaises. Théâtre en Pologne 1975 nr 7.

Oto przyczyna

G. Godlewski: Kopciuszek à rebours. Literatura 1979 nr 48.
M. Łukaszewicz: Powieść o smutnej młodości. Nowe Książki 1979 nr 40.
Z. Mentzel: Architekt Marmieładow. Polityka 1980 nr 4.
A. Myszkowski: I nie miłować ciężko... i miłować nędzna pociecha... Miesięcznik Literacki 1980 nr 3.
A. Sobolewska: Brak pomysłu na życie. Twórczość 1980 nr 5.
T.J. Żółciński: Między mizoginizmem a masochizmem. Nowy Wyraz 1980 nr 2.

Pani nadzieja

G. Borkowska: Głosy nieobecnych. Czas Krakowski 1991 nr 128.