BIO

Urodzony 8 lutego 1935 we wsi Tomaszów (Lubelskie); syn Jana Karasia, robotnika, i Bronisławy z domu Diupero. Uczęszczał do Liceum Ogólnokształcącego im. Księcia Adama Czartoryskiego w Puławach, a następnie studiował prawo na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Pierwsze reportaże publikował już w wieku szesnastu lat (1951) w prasie lubelskiej. Debiutował w 1956 artykułem pt. Kurier Lubelski” Jana Czyńskiego, opublikowanym w dzienniku „Życie Lubelskie” (nr 243). W 1957 uzyskał magisterium i rozpoczął pracę dziennikarską w „Sztandarze Ludu” (1958-63); w dodatku do tego dziennika pt. „Kultura i Życie” zamieszczał m.in. reportaże. W latach pięćdziesiątych na łamach „Sztandaru Ludu” drukował reportaże też pod pseudonimami: Beryl i Ryszard Karłowski. Od 1960 należał do Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich (SDP) (do 1982). W 1961 zawarł związek małżeński z Wandą Maj. W 1963 został członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Od tegoż roku pracował w „Kurierze Lubelskim”, po czym w 1967 powrócił do „Sztandaru Ludu”. Otrzymał nagrodę im. J. Bruna dla młodych dziennikarzy przyznaną przez SDP (1963), nagrodę im. T. Nocznickiego (1965), nagrodę literacką Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie (1967). W 1970 zamieszkał w Warszawie; pracował jako dziennikarz w tygodnikach „Zarzewie” (1970-72), „Walka Młodych” (1972-76), „Tygodnik Kulturalny” (1976-77), „Literatura” (1977-81; tu cykl pt. Chleb nasz powszedni), „Przegląd Tygodniowy” (1982-83; tu m.in. cykl felietonów pt. Widziane z Brackiej (podpisywał też: KAR). Współpracował również ze „Związkowcem” (1985-86; tu m.in. cykl pt. Okiem reportera). Równocześnie pracował w dziale reportaży Telewizji Polskiej, pisał także scenariusze do filmów i programów telewizyjnych. Współpracował z Polskim Radiem jako autor słuchowisk. W 1973 został członkiem Związku Literatów Polskich (ZLP). Był laureatem wielu konkursów prozatorskich. W 1982-83 pełnił funkcję zastępcy redaktora naczelnego „Przeglądu Tygodniowego”. W 1986 został wiceprezesem, a w 1989 prezesem Oddziału Warszawskiego nowego ZLP i członkiem jego Zarządu Głównego. W 1988-90 był redaktorem serii Białe Plamy w wydawnictwie „Rój”, a następnie redaktorem serii poetyckiej Biblioteczka Wileńska w Oficynie Literatów i Dziennikarzy „Pod wiatr”; od 2000 pełni także funkcję szefa i wydawcy tej Oficyny. W 1995 zainicjował powołanie nagrody im. W. Hulewicza dla twórców i działaczy kultury związanych głównie z Wileńszczyzną. Odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi (1970) i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1976). Mieszka w Warszawie.

Twórczość

1. Widok z bramy optymizmu. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie 1965, 195 s.

Szkice biograficzne o ludziach zasłużonych dla Lubelszczyzny.

2. Puławy, rozdział drugi. [Reportaże]. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie 1967, 303 s.

3. Kumys na deser. [Reportaże z Kazachstanu]. Warszawa: Iskry 1969, 321 s.

4. Tropem anonimu. [Reportaże]. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie 1972, 225 s.

5. Szukam raju. [Reportaże z Armenii]. Warszawa: Iskry 1975, 368 s. Wyd. nast. zmienione Warszawa: Książka i Wiedza 1979, 269 s.

Przekłady

węgierski

Az Eden felderitése. [Przeł.] I. Fejer. Budapest 1979.

6. Blizna. Scenariusz filmowy. [Współautor:] K. Kieślowski. Ekranizacja 1976.

Na podstawie opowiadania R. Karasia.

7. Himalajska tragedia. Warszawa: Czytelnik 1976, 127 s.

Nagrody

Nagroda „Życia Literackiego” w 1977 i nagroda im. K. Pruszyńskiego przyznana przez Klub Reportażu Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich w 1977.

8. Nazywam się Pekosiński. [Reportaże dot. losów dzieci uratowanych z obozów koncentracyjnych]. Warszawa: Czytelnik 1977, 155 s.

9. Tajemnice prowincji. [Reportaże ]. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 1979, 253 s.

10. Tabu. Warszawa: Iskry 1980, 232 s.

Reportaże m.in. dotyczące zatruwania środowiska.

11. Podeptany chleb. Reportaże interwencyjne. Warszawa: Czytelnik 1981, 287 s.

12. Strzały na Mazowieckiej. [Opowieść reportażowa]. Związkowiec 1984 nr 0, 1-7, 1985 nr 2-20.

13. Dom nad Marychą. [Reportaże]. Warszawa: Czytelnik 1986, 167 s.

14. Ostatni odruch. [Powieść reportażowa]. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1986, 301 s.

Nagrody

Nagroda „Życia Literackiego” w 1987.

15. Bezimienny. [Utwór dramatyczny]. Prapremiera: Warszawa, Teatr Literacki (przy Oddziale Warszawskim Związku Literatów Polskich) 1987.

16. Próba prawdy. [Utwór dramatyczny]. Współwyd. z M. Suponin: Straszydło. Warszawa: Wydawnictwo Inspiracje; Zarząd Główny Związku Socjalistycznej Młodzieży Polskiej; Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza „Prasa Książka Ruch 1989, 21-30 s.

17. Inny. Życie Witolda Hulewicza. [Scenariusz filmu dokumentalnego; współautorzy:] A. Karaś, K. von Westerman. Telewizja Polska 2001.

18. Nicość i światło. [Utwór dramatyczny]. Polskie Radio 2004. Druk w: Nie jesteś wyspą w morzu ludzi. Warszawa: Wydawnictwo Księży Marianów 2004 s. 123-151.

Nagrody

III nagroda w konkursie Redakcji Katolickiej Polskiego Radia i Teatru Polskiego Radia w 2004 na najlepszy dramat inspirowany wartościami chrześcijańskimi.

Słuchowiska radiowe, m.in.

Król szos. Polskie Radio 1974.
Gra. Polskie Radio 1979.

Prace redakcyjne

1. Lubelska spółdzielnia mieszkaniowa. Red. R. Karaś. Warszawa: Zakład Wydawniczy CRS 1968, 159 s.
2. R. Mieczkowski: W Ostrej Bramie. [Wiersze]. Wybór i posłowie: R. Karaś. Warszawa: Libraria 1990, 54 s.
3. Antologia wileńska. Warszawa: Pod Wiatr 1996-2001.

Nagrody

Nagroda Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w 2000.

T. 1. Litwa – Korona. Pod red. R. Karasia. Konsultacja poetycka: Z. Jerzyna. 1996, 348 s.

T. 2. Rzeczpospolita trzech narodów. Pod red. R. Karasia. 1997, 424 s.

T. 3. Na rubieżach. Po red. R. Karasia i E. Habowskiego. 2000, 774 s.

T. 4. Zmierzch. Pod red. R. Karasia i E. Habowskiego. 2001, 759 s.

4. Z. Maciejewski: Lekcja religii. [Wiersze]. Red. R. Karaś. Warszawa: Pod Wiatr 2001, 33 s.

Omówienia i recenzje

Ankiety dla IBL PAN 1995; 2005.

Ogólne

Artykuły

K. Meloch: Scheda nie tylko rodzinna. (Opisanie Romualda Karasia). Kontrasty”, Białystok 1975 nr 12.

Puławy, rozdział drugi

K. Dziewanowski: Jak to w Polsce. Nowe Książki 1967 nr 9.

Kumys na deser

W. Giełżyński. „Nowe Książki1970 nr 3.

Tropem anonimu

A. Chołodowski: Tygodnik Kulturalny 1972 nr 24.
J. Snopkiewicz: Zdarte zelówki. Nowe Książki 1972 nr 16.
S. Kozicki: Antymonotematyka. Kultura 1973 nr 2.

Szukam raju

A.W. Pawluczuk: Karaś zna Polskę. Kontrasty”, Białystok 1975 nr 12.
L.M. Bartelski. „Widnokręgi1976 nr 3.
L. Borski: Karaś waha się i ma rację. Nowe Książki 1976 nr 10.
A. Hamerliński: Armeńskie krajobrazy. Tygodnik Kulturalny 1976 nr 4.
W. Pawłowski: Aczkalusank. Literatura 1980 nr 16.
E. Żurek: Za międzą i siódmą rzeką. Tygodnik Kulturalny 1980 nr 17.

Himalajska tragedia

M. Jagiełło: Spojrzenie z zewnątrz. Literatura 1976 nr 27.
K. Kąkolewski. „Tygodnik Kulturalny1976 nr 32.

Nazywam się Pekosiński

K. Czabański. „Literatura1977 nr 46.
Z. Bauer: Kręgi na wodzie. Życie Literackie 1978 nr 2.

Tajemnice prowincji

W. Pawłowski: Et in Arcadia ego. Literatura 1979 nr 44.
A. Zacharska: Prowincja pod lupą. Kontrasty 1979 nr 12.
E. Żurek: Łagodny urok prowincji. Tygodnik Kulturalny 1979 nr 43.
J. Doliński: Apokalipsa i Arkadia. Życie Literackie 1980 nr 45.
A. Staniszewski: Kto przywróci Arkadię?Nowe Książki1980 nr 6.

Tabu

S. Dziechciaruk: Gatunki wysokie i niskie. Kontrasty”, Białystok 1981 nr 10.

Podeptany chleb

J. Doliński: Wojna podwarszawska i inne. Życie Literackie 1982 nr 4.

Ostatni odruch

S. Melkowski: Przywołanie legendy. Miesięcznik Literacki 1987 nr 10.

Antologia wileńska

Z.W. Fronczek: Jak Polak z Litwinem. Nowe Książki 1996 nr 10 [dot. T. 1. Litwa – Korona].