BIO

Urodzony 7 lipca 1933 w Wadowicach; syn Eugeniusza Kajtocha, urzędnika sądowego, i Adelajdy z domu Tomiak. Uczył się kolejno w Wadowicach, Mielcu i Krakowie, gdzie w 1948-51 uczęszczał do Liceum Ogólnokształcącego im. Króla Jana Sobieskiego. W 1949-56 był członkiem Związku Młodzieży Polskiej. W 1951 ożenił się z Anną Nogaj, w latach późniejszych pisarką i dziennikarką. Od tegoż roku studiował filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim (UJ); w 1955 uzyskał magisterium. Następnie był asystentem, a w 1958-61 starszym asystentem w Katedrze Historii Literatury Polskiej UJ. Od 1956 należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W 1959-60 uczył też języka polskiego w Zasadniczej Szkole Zawodowej. Debiutował w 1955 w „Gazecie Krakowskiej” (nr 151) recenzją powieści Józefa Ignacego Kraszewskiego Latarnia czarnoksięska. Następnie publikował artykuły i recenzje, m.in. w „Życiu Literackim” (stale w 1956-62), „Współczesności” (1962-67). Należał do komitetów redakcyjnych „Zebry” (1957-58), jednodniówki „Forum” (1963-64; ukazały się trzy numery), „Głosu Młodzieży Wiejskiej” (1964-68; tu m.in. artykuły pod pseudonimem Jaka). W 1960-64 pracował społecznie jako sekretarz Komitetu Wojewódzkiego Związku Młodzieży Socjalistycznej. W tym czasie został członkiem Korespondencyjnego Klubu Młodych Pisarzy. Od 1961 zatrudniony kolejno w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk (PAN) (starszy asystent) i Oddziale PAN w Krakowie (1964-67 starszy asystent, 1967-72 adiunkt). Pełnił funkcję sekretarza redakcji „Ruchu Literackiego” (1960-74, następnie do 1976 był jej członkiem). W piśmie tym (1960-72), a także w „Pamiętniku Literackim” (1958, 1962) i „Zaraniu Śląskim” (1964-70) publikował studia i artykuły. W 1962-71 wykładał w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie, w której też w 1967 uzyskał stopień doktora na podstawie pracy Studia nad poezją polską na Śląsku w XIX wieku: Norbert Bonczyk. Konstanty Damrot (promotor prof. Wincenty Danek). Nadto w 1968-69 wykładał w Wyższej Oficerskiej Szkole Wojsk Chemicznych w Krakowie, w 1972-82 kierował Podyplomowym Studium Dziennikarskim przy Uniwersytecie Śląskim w Katowicach. W 1969-77 był sekretarzem komitetu redakcyjnego serii Oddziału PAN w Krakowie Nauka dla Wszystkich. Kontynuował twórczość krytycznoliteracką, publikując m.in. w „Miesięczniku Literackim” (1966-68), „Tygodniku Kulturalnym” (1969-73), „Głosie Młodzieży” (1969-72; tu m.in. od 1964 stały dział pt. Notatnik recenzenta), „Regionach” (1970-74), „Gazecie Krakowskiej” (stale od 1973; w 1982-90 stały dział pt. O autorach i książkach), „Głosie Nowej Huty” (1974-77). W 1972 podjął pracę w Instytucie Filologii Polskiej UJ jako adiunkt, a od 1978 jako starszy wykładowca; równocześnie był tam w 1972-78 kierownikiem Podyplomowego Studium Dziennikarskiego. Za osiągnięcia naukowe otrzymał nagrody rektora UJ (1977, 1986, 1989, 1993). W 1982-85 był nauczycielem języka polskiego w V Liceum Ogólnokształcącym w Krakowie. Współpracował z Wydawnictwem Literackim, redagując serię Polskie Opowiadania Współczesne (1978-89). Brał czynny udział w życiu literackim: od 1970 należał do Związku Literatów Polskich (ZLP); w 1976-78 był członkiem zarządu Oddziału Krakowskiego oraz opiekunem Koła Młodych. Wchodził w skład jury nagrody literackiej im. S. Piętaka (1972-73), był organizatorem Krakowskich Dni Poezji (1974-86). W 1978 został członkiem Klubu „Kuźnica” (w 1978-80 członek tzw. Rady). W 1981-88 należał do grupy literackiej Nadskawie, był jej wiceprezesem do spraw programowych. W 1982-87 redagował serię Biblioteka Nadskawia. W latach osiemdziesiątych współpracował z Robotniczym Stowarzyszeniem Twórców Kultury. W 1983-86 oraz od 1994 wchodził w skład Komisji Kwalifikacyjnej Zarządu Głównego nowego ZLP. W 1985-90 należał do jury Nagrody Artystycznej Młodych im. S. Wyspiańskiego, w 1987-89 był członkiem Rady Funduszu Literatury, a w 1988-90 członkiem Komisji Kultury i Sztuki Rady Narodowej miasta Krakowa. Wielokrotnie wyjeżdżał za granicę, m.in. do Rumunii (1958), Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich (1960, 1984, 1985, 1987, 1989), Jugosławii (1984), Czechosłowacji (1986), Niemieckiej Republiki Demokratycznej (1986). W 1989 otrzymał nagrodę Funduszu Literatury za upowszechnianie polskiej literatury współczesnej. W 1994 wykładał na Uniwersytecie Polskim w Wilnie. Artykuły i recenzje publikował w pismach „Akant” i „Poezja Dziś”. Odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi (1972). Zmarł 13 stycznia 2019 w Krakowie; pochowany tamże na Cmentarzu Rakowickim.

Twórczość

1. Norbert Bonczyk, epik Górnego Śląska. Katowice: Śląsk 1965, 108 s.

2. Konstanty Damrot. Życie i twórczość literacka. Katowice: Śląsk 1968, 109 s.

3. Nie tylko o autorach i książkach. [Recenzje literackie]. Bielsko-Biała: Beskidzka Oficyna Wydawnicza BTSK [Beskidzkiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego] 1985, 129 s.

4. Uwagi o aktualnej polityce kulturalnej. [Wyd. wspólnie z:] Z. Safjan: Polityka kulturalna wczoraj i dziś. Warszawa: Książka i Wiedza 1985, 38 s.

Materiały z konferencji „Literatura Polski Ludowej”.

Prace redakcyjne

1. J.I. Kraszewski: Jaszka Orfanem zwanego żywota i spraw pamiętnik. Oprac.: J. Kajtoch. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1958, 621 s. (J.I. Kraszewski: Cykl powieści historycznych obejmujących dzieje Polski, t. 19). Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1971, wyd. 4 [właśc. 3] 1984.
2. J.I. Kraszewski: Strzemieńczyk. Oprac.: J. Kajtoch. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1959, 392 s. (J.I. Kraszewski: Cykl powieści historycznych obejmujących dzieje Polski, t. 18). Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1971, wyd. 4 [właśc. 3] 1977, wyd. 5 1981.
3. M. Czajkowski: Stefan Czarniecki. Powieść historyczna. Wydanie popularne. Wstęp i przypisy: J. Kajtoch. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1961, 426 s.
4. J.I. Kraszewski: Powieść bez tytułu. T. 1/2-3/4. [Oprac.:] J. Kajtoch. (J.I. Kraszewski: Dzieła. Powieści obyczajowe). Kraków: Wydawnictwo Literackie 1962, 269 + 322 s. Wyd. 2 tamże 1973.
5. J.I. Kraszewski: Z siedmioletniej wojny. Opowiadanie historyczne. [Oprac.:] J.L. Kowalczyk. Posłowie i przypisy J. Kajtoch. (J.I. Kraszewski: Dzieła. Powieści historyczne). Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1963, 311 s. Wyd. 2 (J.I. Kraszewski: Dzieła. Powieści historyczno-obyczajowe) tamże 1974 [właśc.] 1973.
6. J.I. Kraszewski: Latarnia czarnoksięska; Obrazy naszych czasów. Seria 1-2. [Oprac.:] J. Kajtoch. (J.I. Kraszewski: Dzieła. Powieści obyczajowe). Kraków: Wydawnictwo Literackie 1964, 452 + 465 s. Wyd. nast.: tamże wyd. 2 1978, wyd. 3 1988-1989.
7. J.I. Kraszewski: Żywot i sprawy jmpana Medarda z Gołczwi Pełki. Z notat familijnych spisane. Przygotowała do druku E. Dumałowa. Posłowie i przypisy:J. Kajtoch. (J.I. Kraszewski: Dzieła. Powieści historyczne). Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1964, 554 s.
8. J.I. Kraszewski: Na bialskim zamku. Powieść historyczna z czasów Augusta III. Przygotowanie do druku: J.L. Kowalczyk. Posłowie oraz przypisy: J. Kajtoch. (J.I. Kraszewski: Dzieła. Powieści historyczne). Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1966, 288 s.
Tu też studium J. Kajtocha: Epoka saska w powieściach Kraszewskiego.
9. N. Bonczyk: Poezje. Przygotowanie do druku i przypisy J. Kajtoch. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1967, XLIII, 260 s. Śląski Instytut Naukowy w Katowicach.
10. Czy „mały realizm”? [Antologia ]. Wybór i oprac.: J. Kajtoch, J. Skórnicki. Warszawa: Iskry 1967, 404 s.
11. Debiuty poetyckie 1944-1960. Wiersze, autointerpretacje, opinie krytyczne. Wybór i oprac.: J. Kajtoch, J. Skórnicki. Warszawa: Iskry 1972, 640 s.
12. J.I. Kraszewski: Diabeł. Powieść z czasów Stanisława Augusta. Przygotowanie do druku, posłowie i przypisy: J. Kajtoch. (J.I. Kraszewski: Dzieła. Powieści historyczne). Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1972, 450 s.
13. Tylicz. [Antologia wierszy]. Red. J. Kajtoch. [Kraków]: Zarząd Wojewódzki Związku Młodzieży Wiejskiej w Krakowie 1972, 30 s.
14. [Pierwsze] I Krakowskie Dni Poezji. (13 I 1974-20 I 1974). VII Dni Poezji Zakładowego Domu Kultury Huty im. Lenina. Red. J. Kajtoch. Kraków: Wydział Kultury Urzędu miasta Kraków 1974, [30] k.
15. Polska nowela współczesna. [T. 1-2]. Wybór, wstęp i noty: T. Bujnicki, J. Kajtoch. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1974, 376 + 426 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1976, wyd. 3 rozszerzone 1987.
16. Rodowody. [Antologia]. Zebrali i oprac.: J. Kajtoch, J. Skórnicki. Warszawa: Iskry 1974, 531 s.
17. [Drugie] II Krakowskie Dni Poezji 18-25 I 1975 r. [Wybór, noty] i wstęp: J. Kajtoch. Kraków: [Wydział Kultury i Sztuki Urzędu miasta Krakowa] 1975, [18] k.
18. J.I. Kraszewski: Cztery opowieści: Historia Sawki; Ulana; Budnik; Historia kołka w płocie. Przygotował do druku, notą i słownikiem opatrzył J. Kajtoch. (J.I. Kraszewski: Dzieła. Powieści obyczajowe). Kraków: Wydawnictwo Literackie 1975, 410 s.
19. Literatura współczesna. Antologia wypowiedzi programowych i opracowań naukowych. [Skrypt uczelniany]. Wybrał i wstępem opatrzył J. Kajtoch. Kraków: Uniwersytet Jagielloński 1975, 400 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 uzupełnione 1977; wyd. 3 zmienione 1980.
20. Pokolenia i grupy literackie po 1918 roku. Antologia opracowań i szkiców krytycznoliterackich. [Skrypt uczelniany]. Wybór: J. Kajtoch. Kraków: Uniwersytet Jagielloński 1976, 319 s. Wyd. 2 tamże 1979.
21. [Trzecie] III Krakowskie Dni Poezji. 18-25 stycznia [19]76. [Wybór: J. Kajtoch]. Kraków: Wydział Kultury i Sztuki Urzędu miasta Krakowa 1976, [16] k.
22. [Czwarte] IV Krakowskie Dni Poezji, X Zakładowego Domu Kultury Huty im. Lenina. 24-27 luty 1977. [Wybór, oprac.] i wstęp: J. Kajtoch. Kraków: Wydział Kultury i Sztuki Urzędu miasta Kraków 1977, [18] k.
23. [Piąte] V Krakowskie Dni Poezji, XI Domu Kultury Kombinatu Huty im. Lenina, 24-25 luty 1978. [Wybór, oprac. i wstęp:] J. Kajtoch. Kraków: WKiSUMK [Wydział Kultury i Sztuki Urzędu miasta Krakowa] 1978, [18] k.
24. [Szóste] VI Krakowskie Dni Poezji, XII Domu Kultury Kombinatu Huty im. Lenina. 23-25 luty 1979. [Wybór wierszy, noty i wstęp:] J. Kajtoch. Kraków: Krakowski Dom Kultury „Piwnica pod Baranami” 1979, [36] s.
25. J. Kurczab: Poczmistrz Pana Boga. Wybór opowiadań i utworów scenicznych. Wstęp i wybór: J. Kajtoch. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1980, 378 s.
26. [J. Fiutowska]H. Nowobielska : Ugwarzanie z kotem. [Wiersze]. Wybór, oprac., posłowie: J. Kajtoch. Słowniczek wyrazów gwarowych: K. Tęczar. Malowanki na szkle: H. Roj Kozłowska. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1980, 149 s.
27. [Siódme] VII Krakowskie Dni Poezji, XIII Domu Kultury Kombinatu Huty im. Lenina. 23-25 luty 1980. [Wybór: J. Kajtoch]. Kraków: Pałac pod Baranami 1980, 33 s.
28. S. Skoneczny: Liryki wybrane. Wybór: J. Kajtoch. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1980, 325 s.
29. J. Stoberski: Miłość przy ladzie i inne opowiadania. Wybór: J. Kajtoch. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1980, 324 s.
30. [Ósme] VIII Krakowskie Dni Poezji, XIV Domu Kultury Kombinatu Huty im. Lenina. 21-25 luty 1981. [Wybór i oprac.:] J. Kajtoch, J. Rebrow-Berdak. Kraków: Pałac pod Baranami; Wydział Kultury i Sztuki Urzędu miasta Kraków 1981, [36] s.
31. Antologia noweli polskiej 1918-1978. T. 1-2. [Wybór i wstęp:] J. Kajtoch, E. Sabelanka. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1982, 655 + 711 s.
32. S. Otwinowski: Nic więcej nie udało się ustalić i inne opowiadania. Wybór: J. Kajtoch. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1982, 267 s.
33. Siedem opowiadań o Mickiewiczu. Wybór: J. Kajtoch. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 1982, 141 s.
34. Nadskawie. Antologia literacka. [Wybór, wstęp i oprac.:] J. Kajtoch. Bielsko-Biała: Beskidzka Oficyna Wydawnicza BTSK [Beskidzkiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego] 1983, 150 s.
35. Bez tej miłości nie można żyć. Antologia. [Wybór i oprac.:] J. Kajtoch. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 1984, 302 s. Wyd. 2 tamże 1989.
36. [Dziewiąte] IX Krakowskie Dni Poezji. Wybór wierszy, noty i wstęp: J. Kajtoch. Kraków: Pałac pod Baranami 1984, 29 s.
37. E. Zegadłowicz: Wiersze o miłości. Wybór i wstęp: J. Kajtoch. Bielsko-Biała: Beskidzka Oficyna Wydawnicza; Wadowice: Wadowicka Oficyna Wydawnicza TMZW [Towarzystwo Miłośników Ziemi Wadowickiej] 1984, 132 s. Wyd. 2 tamże 1986.
38. [Dziesiąte] X Krakowskie Dni Poezji. [Wybór, noty] i wstęp: J. Kajtoch. Kraków: DK [Dom Kultury] Pałac pod Baranami 1985, 32 s.
39. J.B. Górkiewiczowa: Wieś na dnie jeziora i inne opowiadania. Wstęp i oprac.: J. Kajtoch. Bielsko-Biała: Beskidzka Oficyna Wydawnicza Beskidzkiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego; Wadowice: Wadowicka Oficyna Wydawnicza Towarzystwo Miłośników Ziemi Wadowickiej 1985, 67 s.
40. E. Kozikowski: Wiersze wybrane. Wyboru dokonał J. Kajtoch. Kraków, Wrocław: Wydawnictwo Literackie 1985, 167 s.
41. Opowieści śląskie. [Antologia]. Wybór i wstęp: J. Kajtoch. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 1985, 254 s.
42. [Jedenaste] XI Krakowskie Dni Poezji. [Wybór wierszy, noty i wstęp:] J. Kajtoch. Kraków: Krakowski Dom Kultury Pałac pod Baranami 1986, 31 s.
43. Z.W. Okoń: Onieśmielanie zmierzchem. [Wiersze]. Wybór i posłowie: J. Kajtoch. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie 1986, 61 s.
44. K.E. Steszuk: Krajobrazy. [Wiersze]. Wybór i posłowie: J. Kajtoch. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie 1986, 45 s.
45. W samym środku życia. [Antologia poetycka]. Wstęp, wybór, inf. o autorach: J. Kajtoch. Oprac. literackie: A. Kajtochowa. Kraków: Ośrodek Kultury Kombinatu Huta im. Lenina 1986, 95 s.
46. Współczesna polska poezja Wileńszczyzny. [Antologia]. Wybór, wstęp i oprac.: J. Kajtoch, K. Woźniakowski. Warszawa: Polonia 1986, 108 s.
47. Strofy o poezji. Antologia. Wybór, oprac. i posłowie: J. Kajtoch. Warszawa: Iskry 1987, 234 s.
48. Wiersze gorczańskie. Wstęp i wybór: A. Kajtochowa, J. Kajtoch. Nowy Sącz: Sądecka Oficyna Wydawnicza 1987, 94 s.
49. E. Zegadłowicz: Dziewczyna. Wybór: A. Zegadłowicz. Oprac. tekstu: J. Kajtoch. Bielsko-Biała: Beskidzka Oficyna Wydawnicza BTSK [Beskidzkiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego] 1987, 62 s.
50. J.A. Gałuszka: Wybór poezji. Wybór, wstęp i nota edytorska: J. Kajtoch. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1989, 320 s.
51. J. Iwaszkiewicz: Słońce w kuchni i inne opowiadania. [Wybór:] J. Kajtoch. Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza 1990, 186 s.
52. Władysław Broniewski nie znany. Wybór i wstęp: J. Kajtoch. Kraków: Wamex 1992, 56 s.
Wiersze W. Broniewskiego oraz wspomnienia autorów: J. Czapski, A. Wat, W. Weintraub, K. Wierzyński.
53. Wstań, Polsko moja”… Antologia poezji legionowej. Wybór i wstęp: J. Kajtoch. Kraków: Wamex 1992, 58 s.
54. Kształt miłości. Antologia poezji. Wybór i słowo wstępne: A. Kajtochowa i J. Kajtoch. Szczecin: Oficyna Wydawnicza Mak 1994, 190 s.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1994.

Wywiady

Doświadczyłem wielkiej klęski ideałów. Myśl Polska 2005 nr 18/19.

Ogólne

Artykuły

J. Lyszczyna: Na śląskim Parnasie. Katowice 2002, passim.

Norbert Bonczyk

J. Glensk. „Kwartalnik Opolski1966 nr 3.
S. Grzeszczuk. „Ruch Literacki1966 z. 4.
Z. Hierowski. „Zaranie Śląskie1966 nr 3.

Konstanty Damrot

S. Melkowski: Przyczynek do sprawy polskiej na Śląsku. Tygodnik Kulturalny 1968 nr 23.
M. Skwarnicki: Piękna towarzyszka człowieka. Tygodnik Powszechny 1968 nr 25.
S. Wilczek. „Zaranie Śląskie1968 nr 3.
• [J. Starnawski] JOTES. „Ruch Literacki1969 z. 1.
R. Sulima. „Nowe Książki1969 nr 10.

Nie tylko o autorach i książkach

A. Nawrocki: Nie tylko o autorach. Nowe Książki 1985 nr 12.
A. Nowak: Przykład krytyki walczącej. Argumenty 1985 nr 22.
L. Żuliński: Czy recenzent jest krytykiem?Tu i Teraz1985 nr 12.

Czy „mały realizm”?

T. Lewandowski. „Nurt1968 nr 6.
Z. Żabicki: Małego realizmu” dzień dzisiejszy. Nowe Książki 1968 nr 14.
S. Melkowski. „Ruch Literacki1969 z. 1.

Debiuty poetyckie 1944-1960

Z. Bieńkowski: Szatański pomysł. Nowe Książki 1973 nr 5.
J. Gondowicz: Wśród klasyków trzydziestolecia. Nowy Wyraz 1973 nr 8.
K. Lubelski: W poszukiwaniu straconego czytelnika. Ruch Literacki 1973 z. 3.
R. Matuszewski: A jednak żywa. Polityka 1973 nr 11.
J. Pieszczachowicz: Programofobia, poezja, historia. Miesięcznik Literacki 1973 nr 8.
T. Szyma: Antologia ogólnego kryzysu. Więź 1974 nr 6.
M. Wyka: Dwie antologie. Twórczość 1974 nr 1 [dot. też: Kolumbowie i współcześni. Oprac.: A. Lam].

Polska nowela współczesna

Z. Macużanka: Polska sztuka nowelistyczna. Nowe Książki 1974 nr 17.
W. Chołodowski: Antologia z plusem. Tygodnik Kulturalny 1975 nr 40.
J. Iwaszkiewicz: 35 nowel. Życie Warszawy 1975 nr 178.

Rodowody

K. Nowicki: W pełniejszym świetle. Fakty 1975 nr 12.
A. Biskupski: Rodowody” albo zapowiedź szkicu do portretu „nieobecnego pokolenia. Miesięcznik Literacki 1976 nr 2.

Literatura współczesna

• [A.K. Waśkiewicz] akw: Pomoc dydaktyczna. Twórczość 1976 nr 4.

Antologia noweli polskiej 1918-1978

K. Pysiak: Literatura jako ilustracja. Nowe Książki 1983 nr 6.
S. Stanuch: 1378 stron Polski. Tu i Teraz 1983 nr 7.
A. Nasiłowska: Podręcznik czy antologia. Twórczość 1984 nr 2.

Współczesna polska poezja Wileńszczyzny

J.W. Podgórski: Wilno poetyckie. Nowe Książki 1987 nr 9.
B. Kowszewicz: Taką widzę moją poezję. Poezja 1988 nr 11.

Strofy o poezji

T. Olszewski: Sposób pamięci, sposób oddychania. Nowe Książki 1988 nr 6.