BIO

Urodzony 24 lutego 1885 w Rzeszowie; syn Juliusza Bandrowskiego, lekarza i publicysty, i Heleny z domu Kaden, pianistki; młodszy brat prozaika Jerzego Bandrowskiego. Dzieciństwo spędził we Lwowie i w Krakowie, gdzie ukończył szkołę średnią i uczył się gry na fortepianie. W 1903-04 przebywał na Kaukazie jako nauczyciel muzyki. Studia muzyczne kontynuował w Lipsku, a od 1907 w Brukseli, gdzie jednocześnie studiował filozofię. W tym czasie rozpoczął twórczość publicystyczną na łamach „Sceny i Sztuki” (1907), „Świata” (1908) i „Tygodnika Ilustrowanego” (1910), publikując korespondencje z życia kulturalnego Brukseli i sprawozdania muzyczne. W 1910 był współzałożycielem i czynnym działaczem Stowarzyszenia im. J. Lelewela w Brukseli (oddziału zrzeszenia młodzieży postępowo-niepodległościowej Filarecja, pod patronatem Związku Strzeleckiego). W 1913 ukończył z odznaczeniem konserwatorium w Brukseli. W tymże roku otrzymał Order Króla Leopolda II za popularyzację kultury belgijskiej. Pod koniec 1913 powrócił do Krakowa. W sierpniu 1914 wstąpił do Legionów Polskich. Był adiutantem Józefa Piłsudskiego, i jako chorąży, a następnie kapitan 5. Pułku Piechoty, oficerem werbunkowym i kronikarzem I Brygady. W 1918 wyjechał do Warszawy. W 1918-20 redagował pismo „Żołnierz Polski”. Ogłaszał liczne opowiadania i wspomnienia legionowe. Ożenił się z Romaną ze Szpaków primo voto Lewińską. W 1919 brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Po powrocie do Warszawy był szefem Biura Prasowego Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego; w 1920 w rezultacie rozgrywek endecko-piłsudczykowskich został bezpodstawnie oskarżony o nadużycia w Biurze Prasowym. Po oczyszczeniu z zarzutów, pod koniec tegoż roku z ramienia „Naprzodu” przebywał kilka miesięcy w Stanach Zjednoczonych, wygłaszając liczne odczyty o Wojsku Polskim. Po powrocie do kraju zamieszkał na stałe w Warszawie i kontynuował twórczość publicystyczną i literacką. Należał do pierwszego komitetu redakcyjnego czasopisma „Skamander”, był współorganizatorem i w 1923-26 prezesem Związku Zawodowego Literatów Polskich w Warszawie. Od 1926 prowadził dział literacki dziennika „Głos Prawdy” (w 1927 wyodrębniony jako dodatek pt. „Głos Prawdy Literacki”); w 1929 objął redakcję podobnego dodatku w „Gazecie Polskiej”. Był członkiem Polskiego PEN Clubu (od 1935 członkiem zarządu jego Komisji Zagranicznej). Należał do inicjatorów Polskiej Akademii Literatury, w 1933 został wybrany na jej członka i pełnił funkcję sekretarza generalnego Akademii. W 1933-34 był, wspólnie z Arnoldem Szyfmanem, organizatorem Towarzystwa Krzewienia Kultury Teatralnej i jednocześnie delegatem rządu do spraw teatru. We wrześniu 1939 odmówił wyjazdu z kraju. W czasie okupacji niemieckiej ukrywał się w Warszawie i kontynuował pracę literacką. Ciężko ranny 6 sierpnia w czasie powstania warszawskiego, zmarł 8 sierpnia 1944 w Warszawie; pochowany tamże na Cmentarzu Ewangelicko-Reformowanym.

Twórczość

1. Niezguła. Powieść. Lwów: B. Połoniecki, Warszawa: E. Wende i Spółka 1911, 341 s.

Powieść podpisana: J. Kaden; pierwotny tytuł: Tęsknota.

2. Zawody. Nowele. Kraków: Książka; Lwów: H. Altenberg, Warszawa: G. Centnerszwer i Spółka 1911, 158 s. Wyd. nast.: Kraków: Książka [1911], tamże 1919; Warszawa: M. Arct 1919; Warszawa: Biblioteka Polska 1922, wyd. 3 [!] tamże 1938. Przedruk łącznie z poz. zob. poz. [t. 2].

Wyd. z 1911-1938 podpisane: J. Kaden.

Zawartość

Druciarz; Praczka; Szklarz; Hycel; Sługa; Rzeźnik; Roznosicielka dzienników; Wychodźca; Szewc; Śmieciarka; Music-Hall. – W wyd. z 1922 i 1938 nadto opowiadanie: Statysta.

Wyd. osobne opowiadania Hycel pt. Zawody. [Warszawa:] Pracownia Technik Graficznych Miejskiej Szkoły Sztuk Zdobniczych 1937, 13 s.

3. Proch. Powieść. Kraków: Książka [1913], 491 s. Wyd. nast. Warszawa: Biblioteka Polska 1921.

4. Zbytki. [Opowiadania]. Kraków: Książka 1914, 224 s. Przedruk łącznie z poz. zob. poz. [t. 2].

Opowiadania podpisane: J. Kaden.

Zawartość

Prorok; Dostatek; Powoje; Baba; Gra; Spowiedź; Panicze; Chłopiec; Wspomnienie; Książka; Mieszkanie; Dwie niewiasty; Fiołek.

5. Bitwa pod Konarami. [Szkice i wspomnienia]. Kraków: Centralne Biuro Wydawnicze NKN [Naczelnego Komitetu Narodowego] 1915, 80 s.

Zawartość

Przejście I Brygady przez Nidę; Po drodze; Bitwa pod Konarami; Nabożeństwo po bitwie; Podwieczorek po bitwie pod Konarami; Grób Herwina; Śmierć porucznika Franciszka Grudzińskiego; Jakub Darocha, Miecz[ysław] Kwieciński, Juliusz Bagniewski; Rozkaz dzienny brygadiera Piłsudskiego.

6. Iskry. Nowele. Wiedeń: Kurier Polski1915, 36 s.

Nowele podpisane: J. Kaden.

Zawartość

Królestwo; Pani Doktorowa; Wycieczka; Staś; Piotr; Na zakończenie.

7. Mogiły. [Wspomnienia o poległych]. Lublin: Wydział Narodowy Lubelski 1915, 70 s. Wyd. nast.: Zamość: T. Pomarański 1916, tamże wyd. 2 1919.

Zawartość

Od autora; Pierwszy śnieg; Trębacz ze Stanisławowa [poz. ]; Powieszenie podporucznika St. Kaszubskiego; Trzej sierżanci [poz. ]; Bolesław Szpunar, podporucznik; Franciszek Pększyc-Grudziński, porucznik [poz. ]; Kazimierz Piątek (Herwin); Jakub Darocha, Mieczysław Kwieciński (Oset), Juliusz Bagniewski – podporucznicy; Stefan Krak-Dudzieniec, podporucznik; Roman Maksymowicz (Nawrot); Jan Wojtkiewicz (Wysoki), podporucznik; Dr Adolf Sternschuss, szeregowiec; Bronisław Mansperl (Chaber), podporucznik; Dr Tadeusz Żuliński, porucznik; Mogiły.

8. Piłsudczycy. Oświęcim: Naczelny Komitet Narodowy. 1915, 123 s. Wyd. nast.: tamże 1915; Warszawa: Biblioteka Polska 1921; wyd. zupełne Warszawa: Kadra 1932 [właśc. 1931]; wyd. nowe Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa 1936; [wyd. 6] Warszawa: Wydawnictwo Polskie 1987; [wyd. 7] Białystok: Krajowa Agencja Wydawnicza 1990.

Zawartość

Wyd. z 1915 i 1921: Józef Piłsudski; Piłsudczycy; Sławek; Kapitan Śniadowski; Kapitan Brzoza; Sieroszewski; Dr Rouppert; Jur; Dr Kukiel; Grudziński; Fleszar; Doktorzy I Brygady; Kolumna; Kawaleria I Legionu; Przed wymarszem; Gospodarka I Brygady Legionu; Kwatery; Bitwa pod Łowczówkiem; Lista strat; Okopy; Trzej sierżanci; Nasze listy; Imieniny Komendanta; Nowy Rok w polu (1914-1915); Ordynans; Trębacz ze Stanisławowa; Słoma. – W wyd. zupełnym nadto: Wbrew wszystkiemu za wszystko; Podpułkownik Sosnkowski; Major Śmigły; Kapitan Berbecki; Ułani, – z poz. : Przejście I Brygady przez Nidę; Po drodze; Bitwa pod Konarami; Nabożeństwo po bitwie; Podwieczorek po bitwie pod Konarami, – oraz: Defilada; Pierwsza rocznica; Przywitanie miasta; Rocznica Czwartaków; Wielkanoc w polu 1914 roku w Karasinie; Pod Kołodziejami 1916, 4-7 VII; Za wierną służbę. – W wyd. z 1936 zawartość jak w wyd. zupełnym z pominięciem: Przed wymarszem; Trzej sierżanci; Ordynans; Trębacz ze Stanisławowa.

9. Polnische Legionen 1914-1915. Wien: P. Kramer 1915, 11 s.

10. Zapiski porucznika Pększyca-Grudzińskiego. Ilustrowany Tygodnik Polski 1915, odbitka Warszawa 1915. Wyd. osobne Kraków: nakład Centralne Biuro NKN [Naczelnego Komitetu Narodowego] 1915, 8 s. Przedruk zob. poz. .

11. Spotkanie. [Drobne utwory prozą i reportaże]. Warszawa: Gebethner i Wolff [1916], 284 s.

Zawartość

Cz. 1: Godzina; Defilada; Pierwsza rocznica [poz. ]; Przywitanie miasta [poz. ]; Rocznica Czwartaków [poz. ]; Nasi ułani; Wielkanoc w polu [poz. ]; Bitwa pod Kołodziejami [poz. ]; Oficerska tyraliera; Major Wyrwa; Kapitan Sław; Aleksander Sulkiewicz; Za wierną służbę [poz. ]. – Cz. 2: Brat; Spotkanie; Rdza; Sąd; Pani doktorowa; Przygoda.

12. Łuk. Powieść współczesna. Powst. Krynica 1917. Wyd. Warszawa, Kraków: Towarzystwo Wydawnicze 1919, 412 s. Wyd. nast.: wyd. 2 z przedmową autora Warszawa: Rój 1929. Przedruk zob. poz. [t. 1].

Adaptacje

filmowe

pt. Łuk Erosa: Scenariusz: J. Kondracki, J. Domaradzki. Ekranizacja 1988.

13. Wyprawa wileńska. Kurier Polski 1919 nr 104-120. Wyd. osobne Warszawa: W. Łazarski [1919], 48 s. Wyd. nast.: tamże: [1919], [ ok. 1922]; wyd. 4 Lwów: Wydawnictwo Ossolineum 1938. Przedruk zob. poz. .

14. Jesień. Dramat w 3 aktach z prologiem. Powst. ok. 1920.

Rękopis w Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie.

15. Podpułk[ownik] Lis-Kula. Warszawa: Redakcja „Żołnierza Polskiego1920, 23 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1920; pt. Pułkownik Leopold Lis-Kula. Warszawa: Komitet Budowy Pomnika L. Lisa-Kuli 1932, 44 s.; pt. Leopold Lis-Kula, pułkownik. Przedmowa: E. Rydz-Śmigły. Warszawa: Księgarnia Wojskowa 1937.

Wydanie z 1932 współwydane z odezwą Komitetu Budowy Pomnika L. Lisa-Kuli; wydanie z 1937 zawiera również: E. Rydz-Śmigły: Mowa wygłoszona w Rzeszowie przy odsłonięciu pomnika śp. płk. Lisa-Kuli w dniu 18 XI 1932.

16. Wianki. [Poezje prozą]. Warszawa: Drukarnia J. Maja 1920, 48 s.

17. Wiosna 1920. [Szkice wspomnieniowe]. Gazeta Wieczorna 1920 nr 5218-5319. Wyd. osobne Warszawa: Biblioteka Polska 1921, 126 s. Przedruk pt. Wyprawa na Kijów zob. poz. .

18. Rubikon. [Szkice wspomnieniowe]. Warszawa: Ignis; E. Wende i Spółka [1921], 60 s.

Zawartość

Rubikon; Ostatni postój; Co Komendant powiedział dzieciom na gwiazdkę, kiedy czytał gazetę.

19. [Wielka bitwa nad Wisłą]. Powst. ok. 1921.

Przekłady

angielski

The great battle on the Vistula. [Przeł.] H.E. Kennedy. London 1921, wyd. nast. [New York 1972].

francuski

La grande bataille de la Vistule. [Przeł. ] T. Waryński. Varsovie: Société des publications internationales 1921, 23 s.

20. Generał Barcz. Powieść. Kurier Polski 1922 nr 248-360, 1923 nr 2-63. Wyd. osobne Warszawa: Ignis 1923, 515 s. Wyd. nast.: wyd. 2 Lwów: Wydawnictwo Ossolineum 1930 [właśc. 1929]; wyd. z posłowiem J.Z. Słojewskiego. (Z dzieł J. Kadena-Bandrowskiego) Kraków: Wydawnictwo Literackie 1958; wyd. w oprac. M. Sprusińskiego Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1975. Biblioteka Narodowa I, 223, tamże wyd. 2 1984; [wyd. 7] Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1996; [wyd. 8] ze wstępem i w oprac. M. Sprusińskiego Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas 1997. Przedruk zob. poz. [t. 3].

Przekłady

niemiecki

General Barcz. [Przeł.] J.M. Schubert. Frankfurt am Main 1929.

rosyjski

General Barč. [Przeł.] D. Zaslavskij. Leningrad 1926.

węgierski

Barcz tábornok. T. 1-2. [Przeł.] E. Erdélyi. Budapest [1937-1938].

Adaptacje

teatralne

pt. Radość z odzyskanego śmietnika. Adaptacja: J. Krasowski. Wystawienie: Nowa Huta, Teatr Ludowy 1960.
pt. Generał Barcz. Adaptacja: R. Kordziński. Bydgoszcz, Teatr Polski 1981.

radiowe

pt. Zapiski majora Pycia. Adaptacja: J. Krasowski. Polskie Radio 1978.

filmowe

Scenariusz: J. Krasowski. Fragmenty: „Wiadomości”, Wrocław 1972 nr 7-8, druk całości w tegoż: Sprawa teatru. Kraków 1977 [w 1972 film w realizacji].

telewizyjne

Adaptacja: J. Krasowski: Zapiski majora Pycia. Telewizja Polska 1965.

21. Karty w tas. Sztuka w 3 aktach. Prapremiera: Łódź, Teatr Miejski 1923.

Po kilku wystawieniach sztuka zdjęta przez cenzurę.

22. Wakacje moich dzieci. [Opowiadania]. Warszawa: Ignis [1923], 60 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1924; Kraków: Wydawnictwo Literackie 1965.

Zawartość

Wakacje!; Mały półwysep Hel; Co my tu robimy w Jastarni?; Cisza na morzu; Nasz port; Rybołówstwo; Trufle; Przeczucie; Już nic...

23. Przymierze serc i inne nowele. Warszawa: Ignis [1924], 242 s. Wyd. nast.: wyd. 2 [zmienione] Zamość: Z. Pomarański 1930; wyd. 3 Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa 1939; Gdańsk: Albatros [1991].

Zawartość

Tu jestem teraz i czekam; Na forcie; Przyjazd; Nikt nie chce mojej śmierci; Jemioła; Bogowie; Na forcie. (Biała gwiazda); Bal; Odwilż; Dziki człowiek; Musztra; Na forcie. (Po wszystkim), – w wyd. 2 pominięte opowiadanie Jemioła, dodane: Błądzenie nocne, nadto drobne zmiany w tytułach.

Przekłady

francuski

L'Alliance des coeurs. [Przeł.] H. Bastianello. Paris 1933, wyd. nast. tamże [1933].

niemiecki

opowiadań: [Tu jestem teraz i czekam; Bogowie:] Hier bin ich nun – und warte; Götter. W: J. Kaden-Bandrowski: Novellen. [Przeł.] A. Guttry. Berlin 1928.

Adaptacje

radiowe

opowiadania Odwilż: Polskie Radio (Wilno) 1930.

24. Czarne skrzydła. [Cykl powieściowy]. Romans i Powieść 1925 nr 1-50, 1926 nr 1-12.

Cz. 1 cyklu; cz. 2-3 zob. poz. , .

Przekłady

czeski

Černá křídla. [Przeł.] J. Vlášek. Praha 1975.

niemiecki

Die Schwarzen Schwingen. [Przeł.] K. Kelm, H. Schuman. Berlin 1983.

rosyjski

Černyje krylâ. [Przeł.] E. Toporowski. Moskva, Leningrad 1931.

słowacki

Čierne krídla. [Przeł.] Š. Drug. Bratislava 1983.

ukraiński

Lenora; Tadej. [Przedmowa:] E. Černjak. [B.m.] 1931. [B.m.] 1931.

Adaptacje

teatralne

Adaptacja: J. Pierzchała. Wystawienie: Sosnowiec, Teatr Zagłębia 1978.

radiowe

Fragmenty cz. 1. Lenora: Polskie Radio (Wilno) 1930.
Adaptacja: W. Bodnicki. Polskie Radio 1978 [9 odcinków].

filmowe

Scenariusz: A. Ścibor-Rylski, E. Petelska, C. Petelski. Ekranizacja 1963.
Scenariusz: J. Szelest. Ekranizacja 1930 (w języku białoruskim).

Wyd. osobne [zmienione]. [Cz.] 1-2: Lenora; Tadeusz (z cyklu Czarne skrzydła):.

Cz. 1. Lenora. Lwów: Wydawnictwo Ossolineum 1928, 444 s. Wyd. nast.: wyd. 3 [!] przejrzane i poprawione przez autora. Warszawa: Gebethner i Wolff [1937]; Kraków: Wydawnictwo Literackie 1961; wyd. 2. T. 1-2. Posłowie: J. Pierzchała. Katowice: Śląsk 1967; wyd. 2 [!] Kraków: Wydawnictwo Literackie 1975, wyd. 3 tamże 1979.

Przekłady

czeski

Lenora. [Przeł.] J. Bečka. Praha 1932.

Cz. 2. Tadeusz. Lwów: Wydawnictwo Ossolineum 1929, 425 s. Wyd. 2 przejrzane i poprawione przez autora. Warszawa: Gebethner i Wolff [1937].

25. Miasto mojej matki. [Opowiadania]. Warszawa: W. Czarski i Spółka 1925, 162 s. Wyd. nast.: wyd. 2 Lwów: Wydawnictwo Ossolineum 1927, tamże wyd. 3 [1928], wyd. 4 1934, wyd. 5 1936; Budapeszt: Komitet Polsko-Angielski 1940; Rzym: Instytut Literacki 1946; Warszawa: Gebethner i Wolff 1947; Kraków: Wydawnictwo Literackie 1957, tamże 1958; wyd. 5 z posłowiem H. Kirchner Warszawa: Nasza Księgarnia 1971. Przedruk zob. poz. [t. 4].

Nagrody

Państwowa Nagroda Literacka w 1928.

Zawartość

Miasto mojej matki; Rodzice; Tajemniczy przyjaciel; Skarbonka; Idą święta; Grobla; Szkoła; Sława; Zakończenie.

Przekłady

czeski

Wydanie łączne z przekł. W cieniu zapomnianej olszyny [poz. ] pt.: Mesto mé matky. [Przeł.] B. Vydra. Praha 1937.

francuski

Ma ville et ma mère. [Przeł.] H. Bastianello. Paris 1933.

łotewski

Manas mātes pilsēta. [Przeł.] S. Baltais [S. Belkovskis]. Rigā 1936.

serbsko-chorwacki

Grad moje majke. [Przeł.] J. Benešić. Zagreb 1928.

włoski

La città di mia madre. [Przeł.] E. Damiani. Venezia 1929, wyd. nast. Firenze [1933], Roma 1947.

Adaptacje

radiowe

fragmentów pt. Futrzany kołnierz:Adaptacja: A. Jasińska. Polskie Radio 1969.
fragmentów pt. Dukat i wyścigi: Adaptacja: W. Tatarkiewicz-Małkowska. Polskie Radio 1972.

Wyd. łącznie z poz. pt. Miasto mojej matki; W cieniu zapomnianej olszyny. Kraków: Wydawnictwo Literackie [1957], 365 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1976, wyd. 3 1987.

Wyd. osobne poszczególnych opowiadań:.

Szkoła. [Szkocja:] Wydawnictwo Literackie Oddział Opieki nad Żołnierzem Dowództwa I Korpusu [1946], 20 s., powielone.

Skarbonka. [Szkocja:] Wydawnictwo Literackie Oddziału Opieki nad Żołnierzem Dowództwa I Korpusu [1947], 23 s., powielone.

26. Europa zbiera siano. [Reportaże]. Głos Prawdy 1926 nr 45-66. Wyd. osobne Lwów: Wydawnictwo Ossolineum [1927], 248 s.

27. W cieniu zapomnianej olszyny. (Z cyklu: Miasto mojej matki). Lwów: Wydawnictwo Ossolineum [1926], 250 s. Wyd. nast.: tamże wyd. 2 1928, wyd. 3 1934, wyd. 4 1936; [wyd. 5] Rzym: Oddział Kultury i Prasy 2 Korpusu 1945; [wyd. 6] Warszawa: Gebethner i Wolff 1947; Kraków: Wydawnictwo Literackie 1957, tamże wyd. 5 [!] z posłowiem: H. Kirchner. Warszawa: Nasza Księgarnia 1971. Przedruk zob. poz. [t. 4].

Nagrody

Nagroda Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w 1928.

Zawartość

Mickiewicz wraca do kraju; Wyścigi; Kukułka; Polityka; Gucio; Ostatnie imieniny; Zakończenie, – w wyd. 3 i 4 dodane opowiadania: O trzy stoliki dalej; Przez wodę, ziemię, ogień.

Przekłady

angielski

Call to the cuckoo. [Przeł.] H. Linn. Altrincham 1948.

czeski

Ve stínu zapomenuté olše. [Przeł.] B. Vydra. Wyd. łącznie z przekł. poz. pt. Město mé matky. Praha 1937.

estoński

przekład opowiadań: Polityka; Ostatnie imieniny: Viimme nimepaëv Polütica. [Przeł.] B. Linde. Tallinn 1930.

niemiecki

przekład opowiadań: Polityka; Ostatnie imieniny: Politik; Der letzte Namenstag. W: J. Kaden-Bandrowski: Novellen. [Przeł.] A. von Guttry. Berlin 1928.

Wyd. łącznie z poz. pt. Miasto mojej matki; W cieniu zapomnianej olszyny. Kraków: Wydawnictwo Literackie [1957], 365 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1976, wyd. 3 1987.

28. Nad brzegiem wielkiej rzeki. [Opowiadania dla młodzieży]. Lwów: Wydawnictwo Ossolineum [1927], 55 s. Wyd. nast.: tamże: wyd. 2 1935, wyd. 3 1936, wyd. 4 1939; [wyd. 5] Bari: Dział Wydawniczy Delegatury Polskiego Czerwonego Krzyża przy 2 Korpusie 1946, powielone; [wyd. 6] Kraków: Wydawnictwo Literackie 1962.

Zawartość

Nad brzegiem wielkiej rzeki; Dokument; Cyrk; Strażacy; Zabawa w wojsko; U kuśnierza; Biała niedźwiedzica.

Przekłady

słoweński

Nad bregom velike reke. [Przeł.] F. Vodnik. Ljubljana 1947.

29. Na progu. [Opowieści o żołnierzach]. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa 1928, 178 s.

Zawartość

Od autora; Na progu; Pierwszy śnieg; Jeden z pierwszych (Eugeniusz Medyński); Ostatni z Brzózków (Władysław Brzózka); Z krzykiem wojny (Milko); Wypróbowany żołnierz (Kuba Bojarski); Sól ziemi (Bolesław Szpunar); Trzej sierżanci (Kazimierz Kamiński, Kazimierz Strzelecki, Henryk Dobrowolski) [poz. ]; Zależne od kilku słów (Król-Kaszubski); Kielich płomieni (Pększyc-Grudziński); Zapiski porucznika Pększyca-Grudzińskiego [poz. ]; Przykład męstwa i pokory (Kazimierz Piątek-Herwin) [poz. ]; Dla kompanii (Jakub Darocha, Mieczysław Kwieciński, Juliusz Bagniewski) [poz. ]; Srebrne sznury we krwi (Stefan Krak-Dudzieniec) [poz. ]; O każdy dom, wieś, stóg (Roman Maksymowicz-Nawrot) [poz. ]; Jak ziarno w kłosach (Jan Wojtkiewicz-Wysoki) [poz. ]; Radca prokuratorii skarbu (Dr Adolf Sternschuss) [poz. ]; Chaber (Bronisław Mansperl) [poz. ]; Pierwszy adiutant (Roman Żuliński); Nasi ułani (Tadeusz Oster-Ostrowski, Konrad Kasprzykowski, Adam Sałaciński, Kazimierz Bajgrowicz) [poz. ]; Tyraliera oficerska (Jan Hajec, Stanisław Chaszewski, Stanisław Guzowski, Józef Janicki, Zygmunt Karwacki, Aleksy Nehring); My chcemy Wyrwę (Tadeusz Wyrwa-Furgalski) [poz. ]; Bez patosu (Sław-Zwierzyński) [poz. ]; Dziedzic (Aleksander Sulkiewicz) [poz. ]; Tragiczny oficer (Albin Fleszar) [poz. ]; Memu dzielnemu chłopcu (Leopold Lis-Kula); Do kontrataku (Stanisław Radziwiłł); Sława pierwszej kadrowej (Stanisław Młot-Parczyński); Pierwsze litery (P.O.W.); Czerwone wachlarze (Panie Parśnickie); W cieniu prawdy (Kajetan Stefanowicz); Mogiły [poz. ].

30. Rzymianie Wschodu. Warszawa: Sekcja Bibliofilów Koła Polonistów Studentów Uniwersytetu Warszawskiego 1928, 16 s.

Odczyt o współczesnej literaturze polskiej wygłoszony 18 XII 1927 w niemieckim PEN Clubie w Berlinie.

Przekłady

niemiecki

[Przeł.] A. Guttry. Horen”, Berlin 1927/1928 z. 5, odbitka Berlin 1928.

31. Stefan Żeromski, prorok niepodległości. [Szkic]. Lwów: Wydawnictwo Ossolineum 1930, 39 s. Wyd. nast. pt. Stefan Żeromski tamże 1930. Por. poz. .

32. Trzy wyprawy. (Wyprawa do Polski – Wyprawa wileńska – Wyprawa na Kijów). Lwów: Wydawnictwo Ossolineum 1930, 171 s. Wyd. nast.: wyd. 2 rozszerzone tamże 1938; pt. Trzy wyprawy 1915 – 1919 – 1920. Jerozolima: Sekcja Wydawnicza Jednostek Wojska na Śr[odkowym] Wschodzie 1945, 120 s.; wyd. z podtytułem: Wyprawa do Polski, wyprawa wileńska, wyprawa na Kijów. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1991.

Zawartość

Wyd. 1 zawiera poz. 13, 17, w wyd. 2 także poz. 39.

33. O co poszło. Warszawa: Nakład autora 1931, 23 s.

Broszura polemiczna wydana w związku z atakami na autora z powodu odczytów: Walka o nową kobietę [poz. ] i Stefan Żeromski [poz. ].

34. Pióro, miłość i kobieta. [Szkice]. Warszawa: Wydawnictwo Ossolineum 1931 [właśc. 1930], 177 s.

Zawartość

Jeździmy z zeszytami; W Estonii; Osnowa książki; Książka skrzydłem wolności; Patos codziennej prostoty; Na granitowym brzegu; Walka o nową kobietę [por. poz. ].

35. Aciaki z I-szej A. [Opowiadania]. Lwów: Wydawnictwo Ossolineum 1932, 158 s. Wyd. nast.: [Bari:] Sekcja Wydawnicza 2 Korpusu 1945, powielone; Kraków: Wydawnictwo Literackie 1960.

Zawartość

Aciaki i Bekasy; Znad stołu aż do gwiazd; Drugie śniadanie; Buda po strażniku – czyli ogród; Imieniny Ojczyzny; Wystrzegać się nauczycielów; Posłannictwo ptasznika z Tyrolu; Pośród otchłani; Dwadzieścia tysięcy dzieci; O odzieży; Zwierzęta – LOPP – i kryzys; Rozwiązanie całej polityki; Prawda wśród czterech atramentów; Między ścianami wieczystego milczenia; Redakcja „To i Owo”; Aciak ranny; Marki w papierośnicy; Admirał; Latawiec; List do Aciaków o nauczycielach.

Adaptacje

telewizyjne

opowiadania Prawda wśród czterech atramentów: Adaptacja: K. Lindenbergh. Telewizja Polska 1967.

36. Mateusz Bigda. [Powieść]. Gazeta Polska 1932 nr 120-361, 1933 nr 1-55. Wyd. osobne [Cz.] 1-3: Grunt; Masło; Spiżarnia. Warszawa: Rój 1933 [właśc. 1932], 333 + 295 + 296 s. Wyd. nast.: [Cz. 1-3]. Posłowie: J.Z. Słojewski. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1965 (Z dzieł J. Kadena-Bandrowskiego).

Cz. 2 cyklu Czarne skrzydła; cz. 1, 3 zob. poz. , .

Adaptacje

telewizyjne

Bigda idzie. Adaptacja: A. Wajda. Telewizja Polska 1999.

37. Za stołem i na rynku. [Artykuły i przemówienia]. Lwów: Wydawnictwo Ossolineum 1932, 330 s.

Zawartość

Cykle: Wśród swoich; Wśród obcych; Przy warsztacie; Na rynku.

38. Budujemy szkoły. Dwugłos pisarza i dzieci. Warszawa: Nasza Księgarnia 1933, 52 s.

Broszura propagandowa wydana na rzecz Towarzystwa Popierania Budowy Publicznych Szkół Powszechnych.

39. Droga wolności. [Szkice i wspomnienia]. Warszawa: Gebethner i Wolff 1936, 68 s.

Zawartość

Przedmowa. – Bitwa pod Łowczówkiem; Za wierną służbę; Pierwszy śnieg; Zależne od kilku słów...; My chcemy Wyrwę; Ku Wilnu; Ku dawnym granicom.

40. Leopold Gottlieb – malarz I Brygady Legionów. [Bydgoszcz: Biblioteka Polska 1936], 4 s. Przedruk zob. poz. .

41. Pod Belwederem. [Szkice]. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa 1936, 82 s.

Zawartość

Od autora; Pod Belwederem 1927; Charakter pokolenia (1914-1934); Legioniści nad morzem; Słowo odrodzonego państwa; Piosenka żołnierska; Twórca nowych wartości; Ostatnie widzenie; Styl Józefa Piłsudskiego; Komendant a dzieci; Komendant w stosunku do szarego człowieka; Komendant jako mówca i jako pisarz; Komendant a książka; Komendant jako żołnierz; Wódz; Na progu roku szkolnego.

42. Życie Chopina. [Szkice]. Gazeta Polska 1937 nr 325-335. Wyd. osobne [Warszawa:] Gebethner i Wolff 1938, 129 s.

Zawartość

Czym był Chopin; Żelazowa Wola; Życie Chopina; Nudy pisane; Przed Wellingtonem; Harmonia; Sztuka fortepianowa Chopina.

43. Wspomnienia i nadzieje. [Szkice i wspomnienia]. [Warszawa:] Gebethner i Wolff 1938, 142 s. Wyd. 2 tamże 1939.

Zawartość

Do młodszych; Ten dzień gromu i szczęścia; Dusza Łowczówka; Śladami wielkości; Trzy brygady; Peowiacy warszawscy; Emisariusz ojczyzny; Józef Mączka; Malarz I Brygady [poz. ]; Pierwszy oficer jazdy Piłsudskiego; Piotr Choynowski; Choynowski w I Brygadzie; Rozstanie z Andrzejem Strugiem; Leon Wyczółkowski; Wyczółkowski w mundurze legionisty; Ukochany oficer Wodza; Wtedy Śmigły...; Rodzice z Junaków; Junacy w obozie; Przyszłość; Powinność.

44. Białe skrzydła. [Powieść]. Powst. 1939-1942. Druk fragmentów pt. Jedwabny węzeł. „Twórczość” 1959 nr 11 s. 7-76. Przedruk w t. 3 powieści Mateusz Bigda. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1965.

Cz. 3 cyklu Czarne skrzydła; cz. 1-2 zob. poz. , ; zachowały się jedynie fragmenty maszynopisu; tekst złożony w wydawnictwie Gebethnera i Wolffa spłonął w czasie powstania warszawskiego (informacja żony pisarza w: R. Bandrowska: Rozmowa o Kadenie. Rozm.: M. Warneńska. „Nowiny Literackie i Wydawnicze1957 nr 17).

45. Dzieła wybrane. Wybór i posłowie: M. Sprusiński. [T. 1-4]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1981-1985 .

[T. 1]. Łuk. 1981, 518 s. [poz. ].

[T. 2]. Zawody; Zbytki. Nowele. 1982, 214 s.

Zawartość

Zawiera opowiadania z tomów poz. (w wyd. z 1922) i poz. 4.

[T. 3]. Generał Barcz. 1984, 391 s. [poz. ].

[T. 4]. Miasto mojej matki; W cieniu zapomnianej olszyny i inne utwory. 1985, 498 s.

Zawartość

Zawiera poz. 23, 24, 26, 28, 35.

Omówienia i recenzje

Wywiady

Juliusz Kaden-Bandrowski. [Rozm.] J. Brzękowski. Kurier Literacko-Naukowy 1925 nr 45.
Artysta i sukces. [Rozm.] S. Essmanowski. Tygodnik Ilustrowany 1934 nr 47.
Artysta i twórczość. [Rozm.] S. Essmanowski. Pion 1934 nr 19.
Rozmowa z Juliuszem Kadenem-Bandrowskim. [Rozm.] M. Kubicki. Wieś 1934 nr 6/7.

Słowniki i bibliografie

Polski słownik biograficzny. T. 11. Wrocław; Kraków 1964-1965 (M. Sprusiński).
Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 2. Warszawa 1964.
Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 1. Warszawa 2000 (A. Hutnikiewicz).

Ogólne

Książki

M. Sprusiński: Juliusz Kaden-Bandrowski. Życie i twórczość. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1971, 341 s.
I. Kiełtyk: Juliusz Kaden-Bandrowski. Warszawa: Wydawnictwo Wyższa Szkoła Pedagogiczna Towarzystwo Wiedzy Powszechnej 2001, 85 s.

Artykuły

J. Dąbrowski: Juliusz Kaden. „Myśl Polska1915 nr 1.
S. Kołaczkowski: Stanowisko Juliusza Kadena-Bandrowskiego w literaturze wojennej. Ilustracja Polska 1917 nr 4/5, przedruk w tegoż: Pisma wybrane. T. 1. Warszawa 1968.
W. Rzymowski: Poeta dnia powszedniego. Pro Arte 1919 nr 5.
K. Irzykowski: Uroki naturalizmu. Przegląd Warszawski 1922 t. 1.
A. Stern: Głód religii. Kurier Polski 1922 nr 317, przedruk w tegoż: Głód jednoznaczności i inne szkice. Warszawa 1972.
J.N. Miller: Uniwersalizm w twórczości „Młodej Polski. Przegląd Warszawski 1924 nr 39, przedruk w tegoż: Zaraza w Grenadzie. Warszawa 1926.
S. Baczyński: Losy romansu. Warszawa 1927, przedruk w tegoż: Pisma krytyczne. Warszawa 1963.
Z. Dębicki: Juliusz Kaden-Bandrowski. W tegoż: Portrety. Seria 2. Warszawa 1928.
L. Pomirowski: Juliusz Kaden-Bandrowski. W tegoż: Doktryna i twórczość. Warszawa 1928.
F. Araszkiewicz: Juliusz Kaden-Bandrowski. (Próba syntezy). Przełom 1929 nr 10, przedruk w tegoż: Refleksy literackie. Lublin 1934, Dzieła i twórcy. Warszawa 1957.
K. Irzykowski: Juliusz Kaden-Bandrowski – demon. Robotnik 1929 nr 255, 258, 259-261, 264, 265, polemika: J. Kaden-Bandrowski. „Głos Prawdy” 1929 nr 260, K. Irzykowski. „Robotnik” 1929 nr 275, 276, przedruk: Juliusz Kaden-Bandrowski – demon. W tegoż: Wybór pism krytycznoliterackich. Wrocław 1975.
E. Henner: O wrogich braciach z Bandrowa. Kurier Literacko-Naukowy 1930 nr 3.
J.E. Skiwski: Kaden jako eseista. Wiadomości Literackie 1932 nr 29, przedruk w tegoż: Na przełaj i inne szkice o literaturze i kulturze. Kraków 1999.
A. Słonimski: Kłamliwe słowa. W tegoż: Moje walki nad Bzurą. Warszawa 1932.
Z.L. Zaleski: Attitudes et destinées. Paris 1932.
L. Pomirowski: Realizm psychologiczny: Juliusz Kaden-Bandrowski. W tegoż: Nowa literatura w nowej Polsce. Warszawa 1933.
J.E. Skiwski: Sylwety akademików literatury. Gazeta Polska 1933 nr 331.
J.E. Skiwski: Patos dystansu. Pion 1934 nr 5.
K.W. Zawodziński: Blaski i nędze realizmu powieściowego w latach ostatnich. [Cz.] 5. Naturalizm romantyczny. Przegląd Współczesny 1936 t. 59.
S. Napierski: Próba „psychoanalizy” Kadena. Sygnały 1937 nr 27.
K. Troczyński: Juliusz Kaden-Bandrowski. Tęcza 1937 nr 12, przedruk w tegoż: Zoil. Kraków 2003.
K. Czachowski: Najnowsza polska twórczość literacka 1935-1938. Lwów 1938.
K. Czachowski: Pisarz Pierwszej Brygady. Kurier Literacko-Naukowy 1939 nr 2.
J. Wiktor: Śmierć Kadena-Bandrowskiego. Warszawa 1946 nr 8.
F. Goetel: Czasy wojny. Londyn 1955, passim.
R. Bandrowska: Rozmowa o Kadenie. [Rozm.] M. Warneńska. Nowiny Literackie i Wydawnicze 1957 nr 17.
J. Parandowski: Biedronka. Twórczość 1957 nr 12, przedruk w tegoż: Wspomnienia i sylwety. Wrocław 1960.
M. Dąbrowska: Od Kadena do metafory i z powrotem. Przegląd Kulturalny 1958 nr 51/52, polemika: J. Przyboś: O metaforze. „Twórczość” 1959 nr 3.
J. Maciejewski: Generałowie i państwo. Nowa Kultura 1958 nr 50.
H. Mortkowicz-Olczakowa: O Kadenie-Bandrowskim wspomnienie. Życie Literackie 1958 nr 32, przedruk w tejże: Bunt wspomnień. Warszawa 1959.
H. Naglerowa: Czy nie za szybko zapomniany? W tejże: Wspomnienia o pisarzach. Londyn 1960.
E. Kozikowski: Juliusz Kaden-Bandrowski. W tegoż: Między prawdą a plotką. Kraków 1961.
M. Podraza-Kwiatkowska, J. Kwiatkowski: Magnuszewski, Berent, Kaden. (Próba analizy nurtu stylistycznego). W: Księga pamiątkowa ku czci Stanisława Pigonia. Kraków 1961.
J. Bajer: Kaden i Niemcy. Odra 1962 nr 5.
J. Brodzki: Kaden i Aciaki. Współczesność 1962 nr 1.
E. Kozikowski: Więcej prawdy niż plotki. Warszawa 1964, passim.
J. Bujnowski: Juliusz Kaden-Bandrowski. Ostatnie lata życia i twórczości na podstawie listów i relacji. Wiadomości”, Londyn 1965 nr 37/38.
W. Maciąg: Polityka jako gra intrygantów. Życie Literackie 1965 nr 52.
M. Sprusiński: Powieść w klamrach historii. W: Z problemów literatury polskiej XX wieku. T. 2. Literatura międzywojenna. Warszawa 1965.
Z. Macużanka: Kaden wczoraj i dziś. Nowe Książki 1966 nr 3.
J.B. Ożóg: Wspomnienie o Kadenie-Bandrowskim. Kwartalnik Rzeszowski 1966 nr 3, przedruk w tegoż: Na mojej drodze. Kraków 1970.
S. Kołaczkowski: Śladami twórczości Juliusza Kadena-Bandrowskiego. W tegoż: Pisma wybrane. T. 1. Warszawa 1968.
M. Sprusiński: Tak wspaniały, a tak biedny w istocie. Miesięcznik Literacki 1969 nr 9.
Z. Kitówna: Od „odzyskanego śmietnika” do „spiżarni Bigdy. (O metaforze w tzw. „powieściach politycznych” Kadena). Ruch Literacki 1970 nr 1.
A.Z. Makowiecki: Kaden: polityka, psychologia, literatura. Kultura 1970 nr 28.
W. Jaworski: Proza Kadena z perspektywy czterdziestolecia. Orzeł Biały”, Londyn 1971 nr 87.
M. Fazan: Współpraca Kadena-Bandrowskiego z „Gazetą Robotniczą. Zaranie Śląskie 1972 nr 4.
M. Sprusiński: Polityczny świat prozy Juliusza Kadena-Bandrowskiego. W: Prozaicy dwudziestolecia międzywojennego. Warszawa 1972.
A. Słonimski: Alfabet wspomnień: Kaden-Bandrowski Juliusz. Polityka 1973 nr 5, przedruk w tegoż: Alfabet wspomnień. Warszawa 1975.
M. Sprusiński: Między literaturą a polityką. (O twórczości Juliusza Kadena-Bandrowskiego). W: Lektury i problemy. Warszawa 1976.
A. Budziszewska: Publicystyka Juliusza Kadena-Bandrowskiego w kręgu korespondencji belgijskiej. Przegląd Humanistyczny 1978 nr 6.
K. Jakowska: Juliusz Kaden-Bandrowski wobec tradycji młodopolskiej. Pamiętnik Literacki 1978 z. 3.
W. Maciąg: Kadena służba wolności. Życie Literackie 1978 nr 49 [dot. twórczości do 1926].
Z. Mitzner: Kaden. W tegoż: Spotkania. Kraków 1979.
A. Hutnikiewicz: Trzy obrazy przedwiośnia Niepodległości. (Strug – Kaden – Żeromski). Więź 1980 nr 3. Przedruk w tegoż: To co najważniejsze. Bydgoszcz 1996.
J. Skarbowski: Juliusz Kaden-Bandrowski jako krytyk muzyczny. W tegoż: Literatura – muzyka. Warszawa 1981.
W. Suleja: Propagandowe treści powieści politycznych Juliusza Kadena-Bandrowskiego. Dzieje Najnowsze 1981 nr 3.
M. Rusinek: Spotkania z duchami. O Kadenie-Bandrowskim. W tegoż: Moja wieża Babel. Warszawa 1982.
K. Jakowska: Juliusz Kaden-Bandrowski. (Autor funkcją homofonii stylistycznej). W tejże: Powrót autora. Wrocław 1983.
I. Skwarek: Dlaczego autobiografizm? (Autobiograficzne strategie w powieściach Jalu Kurka oraz Juliusza Kadena-Bandrowskiego). Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach 1983 nr 612.
W. Suleja: Myśl polityczna piłsudczyków a twórczość Juliusza Kadena-Bandrowskiego. W: W kręgu twórców myśli politycznej. Wrocław 1983.
A. Łaszowski: W szkole Kadena-Bandrowskiego; Kaden i jego powieść polityczna. W tegoż: Literatura i styl życia. Warszawa 1985.
D. Dobrowolska: Juliusz Kaden-Bandrowski – pisarz awangardowy; B. Mossakowska: Powieść polityczna Juliusza Kadena-Bandrowskiego. Polonistyka 1988 nr 3.
J. Prokop: A l'ombre de la liberté belge. Juliusz Kaden-Bandrowski et son roman bruxellois. W tegoż: Parole partisane. Kraków 1993.
M. Ryszkiewicz: Polityczny światopogląd powieści Juliusza Kadena-Bandrowskiego. W: Formy dyskursu w powieści. Lublin 1996.
K. Kłosiński: Rzeczywistość i władza. W: Z perspektywy końca wieku. Poznań 1997, przedruk w tegoż: Eros, dekonstrukcja, polityka. Katowice 2000.
A. Zalewska: Juliusza Kadena-Bandrowskiego refleksja nad wielką wojną. Przegląd Humanistyczny 1998 nr 5/6.
L. Hass: Juliusz Kaden-Bandrowski. W tegoż: Wolnomularze polscy w kraju i na świecie. Warszawa 1999.
J. Pieszczachowicz: Na odzyskanym śmietniku. Gazeta Wyborcza 2001 nr 263.
K. Ptak: Heroizm i ofiary. W kręgu nowelistyki Juliusza Kadena-Bandrowskiego z okresu Wielkiej Wojny. „Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historyczno-literackie2002 nr 2.
W. Wójcik: Twórca powieści politycznej. W tegoż: Zagłębiowskie impresje. Katowice 2006.

Niezguła

K. Irzykowski: Ze szkoły Żeromskiego. W tegoż: Czyn i słowo. Lwów 1913, przedruk w tegoż: Cięższy i lżejszy kaliber. Warszawa 1957 [dot. też: Zawody].

Zawody

K. Irzykowski: Ze szkoły Żeromskiego. W tegoż: Czyn i słowo. Lwów 1913, przedruk w tegoż: Cięższy i lżejszy kaliber. Warszawa 1957 [dot. też: Niezguła].
A. Witkowska: Z problemów konstrukcji „Zawodów” i „Zbytków” Juliusza Kadena-Bandrowskiego. Rocznik Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie. Prace Historyczno-literackie 1975 nr 56.

Zbytki

A. Witkowska: Z problemów konstrukcji „Zawodów” i „Zbytków” Juliusza Kadena-Bandrowskiego. Rocznik Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie. Prace Historyczno-literackie 1975 nr 56.

Piłsudczycy

T. Dąbrowski: Kultura przeżywania i kultura działania. Myśl Polska 1916 nr 6.
M. Szybistowa: Brygadyer i Kwatermistrz. Teksty 1976 nr 4/5.

Łuk

E. Breiter: Polski ekspresjonista. Świat 1919 nr 22-23.
S. Napierski: Kilka uwag o „Łuku. Wiadomości Literackie 1930 nr 39.
L. Żbikowska: Z genezy i problematyki „Łuku” Juliusza Kadena-Bandrowskiego. Rocznik Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Rzeszowie. Nauki Humanistyczne 1969 nr 4.
L. Żbikowska: Z zagadnień struktury „Łuku” Juliusza Kadena-Bandrowskiego. Prace Humanistyczne”, Rzeszów 1970 nr 1.

Wiosna 1920

E. Breiter. „Skamander1921 nr 14/15.

Rubikon

L. Piwiński. „Przegląd Warszawski1921 nr 2.

Generał Barcz

M. Dąbrowska: Wśród książek. Bluszcz 1923 nr 28, przedruk w tejże: Pisma rozproszone. T. 2. Kraków 1964.
J. Dąbrowski: Państwowość polska w świetle beletrysty. Świat 1923 nr 20.
K. Lilienfeld-Krzewski. „Droga1923 nr 1, polemika tamże: J. Kaden-Bandrowski: O „Generała Barcza”, 1923 nr 4, [K. Lilienfeld-Krzewski] K.L.-Krz.: Przeciwnatarcie bez celu, 1923 nr 5.
H. Zahorska. „Przegląd Powszechny1923 t. 158/159.
J.N. Miller: Major Pyć. „Wiadomości Literackie1924 nr 29, przedruk w tegoż: Bez kropki nad „i”. Warszawa 1964.
W. Pietrzak: Od Barcza do Nikodema Dyzmy. Dziś i Jutro 1947 nr 49, przedruk w tegoż: Rachunek z dwudziestoleciem. Warszawa 1955.
H. Bereza: Szansa dworskiego pisarza. Twórczość 1958 nr 10.
L. Szaruga: Generał Barcz”: o autonomię literatury. Teksty 1976 nr 3. W tegoż: Własnymi słowami. Warszawa: Głos* 1979.
M. Lubelska: Sposoby lektury „Generała Barcza. Olsztyn: Wyższa Szkoła Pedagogiczna 1977, 37 s.
J. Jakóbczyk: Zapotrzebowanie na realizm, czyli sfera napięć. (Wokół „Pokolenia Marka Świdy” Andrzeja Struga, „Przedwiośnia” Stefana Żeromskiego, „Romansu Teresy Hennert” Zofii Nałkowskiej i „Generała Barcza” Juliusza Kadena-Bandrowskiego). Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach 1983 nr 612.
J. Niesiobędzki: Państwowotwórcza misja generała Barcza. W tegoż: Aktualność i historia. Bydgoszcz 1986.
B. Sienkiewicz: Maniera stylistyczna czy „kształtujące widzenie” („Generał Barcz” Juliusza Kadena-Bandrowskiego). W tejże: Literackie „teorie widzenia”. Poznań 1992.
J. Jakóbczyk: Powieść, państwo i konfidencja. O „Generale Barczu” Juliusza Kadena-Bandrowskiego. W: Między Kadenem a Andrzejewskim. Katowice 1995.
D. Dobrowolska: Powieść polityczna wobec wyzwań niepodległości. W tejże: Powieść polityczna dwudziestolecia międzywojennego. Kielce 2000.
B. Szargot: W drodze do niezawisłości. Wokół „Generała Barcza” Juliusza Kadena-Bandrowskiego i „Romansu Teresy Hennert” Zofii Nałkowskiej. W: Człowiek w drodze. T. 1. Bydgoszcz 2000.
D. Dobrowolska: Mowa ciała w „Generale Barczu” Juliusza Kadena-Bandrowskiego. W tejże: O literaturze XX wieku. Kielce 2001.

Wakacje moich dzieci

M. Dąbrowska: Listy o literaturze. Tygodnik Ilustrowany 1924 nr 12.

Przymierze serc

M. Dąbrowska: Przymierze serc. Wiadomości Literackie 1924 nr 49, przedruk w tejże: Pisma rozproszone. T. 2. Kraków 1964.
J. Kleiner. „Pamiętnik Warszawski1930 nr 8.

Czarne skrzydła

E. Breiter: Nie można budować wśród mroków. Wiadomości Literackie 1928 nr 47.
S. Kołaczkowski. „Pamiętnik Warszawski1929 nr 1, przedruk w tegoż: Pisma wybrane. T. 1. Warszawa 1968.
J. Lorentowicz: Próba „romansu eksperymentalnego. „Dzień Polski” dod. „Literatura i Sztuka1929 nr 24/26.
L. Piwiński. „Przegląd Współczesny1929 t. 29.
A. Polewka: Paszkwil na PPS. Naprzód 1929 nr 21/22.
W. Rzymowski: Dwa pokolenia w „Lenorze” Kadena-Bandrowskiego. Wiadomości Literackie 1929 nr 1.
W. Rzymowski: Pod czarnymi skrzydłami. Wiadomości Literackie 1929 nr 2.
A. Stawar. „Miesięcznik Literacki1929 nr 1, 2, przedruk w tegoż: Szkice literackie. Warszawa 1957.
H. Drzewiecki, E. Mecen: Od „Czarnych skrzydeł” do czarnej koszuli. Ze wstępem i glossami K. Irzykowskiego. Warszawa: F. Hoesick 1930, 49 s.
A. Drągowski: Rzeczywistość polska w świetle „Czarnych skrzydeł” Kadena-Bandrowskiego. Ognisko”, Paryż 1934 nr 936.
D. Hopensztand: Mowa pozornie zależna w kontekście „Czarnych skrzydeł. W: Prace ofiarowane K. Wóycickiemu. Wilno 1937, przedruk w: Stylistyka teoretyczna w Polsce. Warszawa 1946.
J.E. Skiwski: Styl i sprawa. Tygodnik Ilustrowany 1937 nr 40, przedruk w tegoż: Na przełaj i inne szkice o literaturze i kulturze. Kraków 1999 [dot. Lenora].
T. Breza: Mitologia u Kadena-Bandrowskiego. Ateneum 1938 nr 1.
P. Kuncewicz: W kontekście „Czarnych skrzydeł. Współczesność 1961 nr 10, przedruk w tegoż: Samotni wobec historii. Warszawa 1967.
J. Pierzchała: Realia zagłębiowskie w powieści Juliusza Kadena-Bandrowskiego „Czarne skrzydła. Zaranie Śląskie 1961 nr 1.
Z. Kitówna: Czy również dwie redakcje „Mateusza Bigdy”?Ruch Literacki1965 nr 5 [dot. też: Czarne skrzydła].
K. Czapla: Dąbrowska” powieść Kadena-Bandrowskiego. Zaranie Śląskie 1975 nr 1.
D. Dobrowolska: Polska we władzy kapitału. W tejże: Powieść polityczna dwudziestolecia międzywojennego. Kielce 2000.

Miasto mojej matki

L. Piwiński: Miasto mojej matki. Przymierze serc. Przegląd Warszawski 1925 nr 45.
S. Podhorska-Okołów: Rehabilitacja rodziny. Bluszcz 1927 nr 25 [dot. też: Europa zbiera siano].
J. Iwaszkiewicz: Kaden. Życie Warszawy 1957 nr 274, przedruk w tegoż: Rozmowy o książkach. Warszawa 1961.

Europa zbiera siano

S. Podhorska-Okołów: Rehabilitacja rodziny. Bluszcz 1927 nr 25 [dot. też: Miasto mojej matki].

W cieniu zapomnianej olszyny

L. Pomirowski. „Wiadomości Literackie1926 nr 48.
L. Piwiński. „Przegląd Współczesny1927 t. 21.

O co poszło

S. Kawyn: Publicystyka Kadena-Bandrowskiego. Słowo Polskie 1931 nr 25.

Aciaki z I-szej A

J. Kleiner. „Tygodnik Ilustrowany1932 nr 15.

Mateusz Bigda

E. Breiter: Powieść polityczna. Wiadomości Literackie 1933 nr 9.
K. Czachowski: Arystofanes powieści polskiej. Lwowskie Wiadomości Muzyczne i Literackie 1933 nr 72.
K. Czachowski: Bigda idzie! Dookoła Mateusza Bigdy. Gazeta Polska 1933 nr 101, 102.
K. Czachowski: Polska powieść polityczna. Czas 1933 nr 3.
P. Hulka-Laskowski: Od Judyma do Bigdy. Gazeta Polska 1933 nr 22-24.
R. Kołoniecki: Rabelais i menażeria. Znak 1933 nr 2.
J.N. Miller: Ludzie Bigdy i ludzie drygu. Naprzód 1933 nr 79-81, przedruk w tegoż: Bez kropki nad „i”. Warszawa 1964.
S. Turowski: Styl „Mateusza Bigdy. Przegląd Współczesny 1933 t. 46.
Z. Kitówna: Czy również dwie redakcje „Mateusza Bigdy”?Ruch Literacki1965 nr 5 [dot. też: Czarne skrzydła].
J. Chałasiński: Chłop polski w studium [W.I.] Thomasa i [F.] Znanieckiego, w pamiętnikach [W.] Witosa i powieści „Mateusz Bigda” a kryzys przywództwa inteligencji. Przegląd Socjologiczny 1968 nr 2, wersja skrócona pt. Obraz chłopa w pamiętnikach Witosa i w powieści „Mateusz Bigda” a kryzys inteligencji lat międzywojennych. „Przegląd Humanistyczny” 1968 nr 3.
D. Dobrowolska: W poszukiwaniu „mocnego człowieka. W tejże: Powieść polityczna dwudziestolecia międzywojennego. Kielce 2000.

Za stołem i na rynku

J.E. Skiwski: Kaden jako eseista. Wiadomości Literackie 1932 nr 29.

Życie Chopina

J. Iwaszkiewicz: Kaden o Chopinie. Wiadomości Literackie 1938 nr 21.
A. Zahorska: Opowieść o Chopinie. Kultura 1938 nr 18.

Wspomnienia i nadzieje

S. Furmanik. „Rocznik Literacki 1938” wyd. 1939.
W. Pietrzak: Kaden i dzień dzisiejszy. Prosto z Mostu 1939 nr 17.

Białe skrzydła

I. Szypowska: Jedwabny węzeł” Juliusza Kadena-Bandrowskiego. Twórczość 1959 nr 11 [dot. drukowanych fragmentów pt. Jedwabny węzeł].