Print

BIO

Urodzony 25 sierpnia 1891 w Karwinie na Śląsku Cieszyńskim; syn Józefa Morcinka, woźnicy (zginął w wypadku w 1892), i Marii z domu Smuż. Do 1907 uczył się w pięcioklasowej szkole ludowej (Volksschule) w Karwinie. Równocześnie od 1905 pracował dorywczo w cegielni, a od 1907 w kopalni w Karwinie. Działał aktywnie w Stowarzyszeniu Robotników Katolickich Praca w Karwinie i w miejscowym oddziale Towarzystwa Szkoły Ludowej (TSL). Uzyskawszy stypendium TSL, w 1910 wstąpił do prywatnego seminarium nauczycielskiego w Białej, które ukończył w 1914. W sierpniu tegoż roku otrzymał powołanie do wojska austriackiego i został wysłany na front wschodni. Ranny w ramię (co spowodowało trwałe kalectwo), został w sierpniu 1915 zwolniony ze służby wojskowej. Podjął pracę nauczycielską w szkołach we wsiach Pruchna i Ligota pod Bielskiem. W sierpniu następnego roku otrzymał ponowne powołanie do służby wojskowej; po odbyciu kursu administracji wojskowej w Opawie, od kwietnia tegoż roku pełnił służbę w tym zakresie w Dziedzicach, Cieszynie i Trzyńcu. Urlopowany w lutym 1918 dla objęcia obowiązków nauczycielskich w Ligocie, wrócił do wojska w lipcu tegoż roku i pełnił służbę jako telegrafista w garnizonie cieszyńskim. Awansowany do stopnia podporucznika, następnie porucznika, pozostał w wojsku. W 1919-20 był komendantem placu w Skoczowie; tu też pod koniec 1919 podjął pracę nauczycielską. Brał czynny udział w akcji plebiscytowej na Śląsku Cieszyńskim. Debiutował w 1920 relacją z przejęcia garnizonu cieszyńskiego przez Polaków pt. Wspomnienia z przewrotu w listopadzie 1918, opublikowaną w „Dzienniku Cieszyńskim” (nr 248 i 1923 nr 193-197). W czerwcu 1920 zgłosił się do 93. Pułku Piechoty w Pułtusku, aby wziąć udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Zdemobilizowany w maju 1921 powrócił do Skoczowa, gdzie pozostał na stałe i pracował jako nauczyciel. Uzupełniał kwalifikacje zawodowe na kursach dla nauczycieli w Bielsku (1923) i na Wyższym Kursie Nauczycielskim w Cieszynie (1925), uzyskując uprawnienia do nauczania w szkołach wydziałowych i dokształcających szkołach przemysłowo-kupieckich. Działał w skoczowskim Kole Macierzy Szkolnej, w którym prowadził bibliotekę, uczestniczył w pracach teatru amatorskiego. Od 1923 zamieszczał korespondencje i artykuły o tematyce pedagogicznej w prasie cieszyńskiej, m.in. w „Dzienniku Śląska Cieszyńskiego” (1923-25), „Miesięczniku Pedagogicznym” (1924-27, 1930, 1935-38), „Gwiazdce Cieszyńskiej” (1925-39), oraz w katowickiej „Polonii” (1925-26), także w „Głosie Ludu Śląskiego” i „Gazecie Cieszyńskiej”. Zaczął też publikować opowiadania, które zamieszczał m.in. w warszawskim „Tygodniku Ilustrowanym” (1927, 1931) i poznańskiej „Tęczy” (1928-30). W 1925 ożenił się z Zuzanną Lazarówną (w 1927 małżeństwo unieważnione). W 1928 został członkiem Związku Zawodowego Literatów Polskich (ZZLP). W 1930-35 należał do komitetu redakcyjnego kwartalnika „Zaranie Śląskie”, w którym publikował do 1939. Utwory prozą ogłaszał też m.in. w „Dziś i Jutro” (1930-37), „Kurierze Codziennym” (1931-33, 1936, 1939), „Dzienniku Cieszyńskim” (zwłaszcza w 1932-33), „Gazecie Polskiej” (1934-37) oraz w wychodzącym w Dąbrowie Górniczej piśmie „Powszechniak” (1934-37). W 1933 należał do założycieli Zespołu Literackiego Przedmieście, z którego jednak szybko wystąpił. Od 1931 kilkakrotnie wyjeżdżał za granicę: do Danii (do uniwersytetów ludowych Grundtviga), do Włoch (trzykrotnie, jako stypendysta Funduszu Kultury Narodowej), do Francji i Niemiec. Po wybuchu II wojny światowej, w październiku 1939 został aresztowany przez Niemców i jako więzień polityczny osadzony w obozie koncentracyjnym w Skrochowicach, potem przeniesiony do obozów Sachsenchausen i Dachau. Po wyzwoleniu obozu w Dachau, wyjechał w czerwcu 1945 na rekonwalescencję do Francji, a w grudniu tegoż roku do Włoch. Powrócił do pracy literackiej, zaczął nadsyłać korespondencje, m.in. Listy z mojego Rzymu i Listy spod morwy do „Tygodnika Powszechnego” i „Odry”. W lipcu 1946 wyjechał do Belgii na stypendium tamtejszego Ośrodka Wyższych Studiów Polskich. Do kraju powrócił w listopadzie 1946, zamieszkał w Skoczowie i powrócił do pracy literackiej i społecznej. Został członkiem Oddziału Katowickiego ZZLP (od 1949 Związku Literatów Polskich; ZLP). Utwory prozą publikował w wielu czasopismach, m.in. w „Odrze” (zwłaszcza w 1945-50), „Płomieniu” (1946-49), „Dzienniku Zachodnim” (stale w 1947-61), „Życiu Literackim” (1951-57), „Nowej Kulturze” (od 1952), „Przekroju” (1952-56), „Przeglądzie Kulturalnym” (1953-57), „Tygodniku Demokratycznym” (stale w 1953-61) oraz w czasopismach dla dzieci i młodzieży „Płomyczek” (stale od 1955) i „Płomyk” (stale od 1957). Od 1950 należał do Stronnictwa Demokratycznego (SD). W 1951-57 był prezesem Oddziału Katowickiego ZLP i członkiem Zarządu Głównego ZLP. Wyjeżdżał wielokrotnie za granicę, m.in. do Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich (1952, 1957, 1958), Niemieckiej Republiki Demokratycznej (1954, 1958), na Węgry (1959), do Rumunii (1962). Należał do Związku Bojowników o Wolność i Demokrację. Działał w ruchu obrońców pokoju, za co otrzymał Dyplom Honorowy Światowej Rady Pokoju. W 1952-56 był z ramienia SD posłem na Sejm Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. W 1958 objął funkcję kierownika literackiego Śląskiego Teatru Lalki i Aktora w Katowicach; pełnił ją do 1963. Niezależnie od twórczości literackiej pracował nad kroniką Macierzy Ziemi Cieszyńskiej. Kontynuował współpracę z czasopismami, publikując m.in. w „Trybunie Robotniczej” (1957-63) i „Słowie Powszechnym” (1958-62). W 1960 otrzymał nagrodę województwa katowickiego za całokształt twórczości, a w 1961 nagrodę Prezesa Rady Ministrów za twórczość dla młodzieży oraz Złotą Odznakę Akademii Górniczo-Hutniczej w Katowicach. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1934), odznaką Gwiazda Śląska (1937), Śląskim Krzyżem Powstańczym (1949), Orderem Sztandaru Pracy II klasy (1952) i I klasy (1955). Zmarł 20 grudnia 1963 w Krakowie; pochowany w Cieszynie.
W 1978 Klub Pisarzy SD im. B. Prusa ustanowił nagrodę literacką im. G. Morcinka, a w 1983 przy Centralnym Komitecie SD powstało Towarzystwo Twórców i Działaczy Kultury im. G. Morcinka.

Twórczość

1. Walka szkoły polskiej o duszę dziecka jako przyszłego obywatela. Referat wygłoszony na IV Zjeździe ZPNSP [Związku Polskiego Nauczycielstwa Szkół Powszechnych] w Katowicach, dn. 19 VI 1926. Katowice 1926, 31 s. Dod. „Ogniskowca”, nr 14.

2. Długie nogi. [Opowiadanie]. „Dziennik Cieszyński” 1928 nr 80-88. Wyd. osobne [Szkocja]: Wydawnictwo Literackie Służby Opieki nad Żołnierzem I Grupy Dywizji PKPR [Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia] [1947], 28 s., powielone.

3. Byli dwaj bracia. Powieść. „Przewodnik Katolicki” 1929 nr 2-39. Wyd. osobne Poznań: Księgarnia św. Wojciecha [1930], 239 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1936; wyd. 4 [!] Poznań: Pallotinum 1948.

Nagrody

Nagroda w konkursie „Przewodnika Katolickiego” w 1930.

Przekłady

słowacki

Boli dvaja bratia. [Przeł.] P.G. Skalanovič. Trnava 1936.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

4. Ojcze nasz. Szkic sceniczny w 3 aktach. [Katowice: drukarnia L. Martynowski 1929], 30 s.

5. Serce za tamą. Nowele. Przedmowa: Z. Kossak-Szczucka. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha [1929], XII, 458 s. Wyd. nast.: tamże: wyd. 2 zmienione [1936], wyd. 3 [1938], wyd. 4 1939; wyd. z przedmową Z. Kossak-Szczuckiej. Rzym: Polish Young Men's Christian Association 1945; Katowice: AWIR 1947, wyd. 2 tamże 1948.

Zawartość

wyd. 1: Serce za tamą; Krzywda; Wiara; Głupia maszyna; W kwietniową noc; Mój przyjaciel; Pokrzywdzone serce; Śnieg w słońcu; Długie nogi; Jak to kapral Ćwiękała poszedł na wywiad; Noc listopadowa; Zgaszony płomyk; Uśmiech zza płotu; O tę świętą ziemeczkę. – Od wyd. 2 zmienione: Serce za tamą; Zgaszony płomyk, – nadto: Miód w sercu; Chleb na kamieniu [por. poz. ↑]; Cisza; Koński czerep; Na bieda-szybie. – W wyd. z 1947 nadto opowiadanie: Kataryniarz.

Adaptacje

radiowe

opowiadania Miód w sercu: Polskie Radio (Katowice) 1930.
opowiadania O tę świętą ziemeczkę: Polskie Radio (Katowice) 1930.

Wyd. osobne opowiadania: Noc listopadowa. Nowela. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha [1936], 58 s.

Wyd. osobne opowiadania: Wiara. Nowela. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha [1936], 30 s. Wyd. nast. Szkocja: Wydawnictwo Literackie Służby Opieki nad Żołnierzem I Grupy [Dywizji] Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia [1947], powielone.

Przekłady

angielski

Faith. [Przeł.] M.M. Gardner. London [1935].

Adaptacje

teatralne

Wystawienie: Katowice 1930.

radiowe

Polskie Radio (Katowice) 1930.

Wyd. osobne opowiadania: Głupia maszyna. Szkocja: Wydawnictwo Literackie Oddziału Opieki nad Żołnierzem Dowództwa I Korpusu 1945.

See Studies Zobacz szczegóły pozycji

6. Ondraszkowe ostatki. Nowela. Poznań: Rolnicza Drukarnia i Księgarnia Nakład 1930, 30 s. Przedruk zob. poz. ↑.

Adaptacje

teatralne

Ondraszkowe ostatki. Muzyka: W. Kilar. Wystawienie: Cieszyn, Teatr Polski 1957.

7. Wyrąbany chodnik. Powieść. Cz. 1-2. Cieszyn: Dziedzictwo [1931-1932], 497 + 520 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1936; [Rzym]: Oddział Kultury i Prasy 2 Korpusu 1945; wyd. 3 poprawione Cieszyn 1947; Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1956; wyd. 3 [!] Katowice: Śląsk 1973, wyd. 5 ze wstępem W. Nawrockiego tamże [1987]; [wyd. 7] tamże [1987]; Wrocław: Siedmioróg 1997. Przedruk zob. poz. ↑ (t. 3).

Nagrody

Nagroda Województwa Śląskiego w 1931.

Adaptacje

telewizyjne

pt. Młodość w kopalni. [Cz. 2 serialu:] Siedem zegarków Gustawa eremity skoczowskiego Morcinka. Adaptacja: A. Halor. Telewizja Polska 1985.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

8. Chleb na kamieniu. [Opowiadania]. Cieszyn: Dziedzictwo [1932], 204 s.

Zawartość

Zawiera z poz. ↑ wyd. 2: Chleb na kamieniu; Cisza; Miód w sercu; Na bieda-szybie, – oraz: Sześć dni; Burmistrzanka Gryzelda; Piernikowe serce; Ondraszkowe ostatki [poz. ↑].

Przekłady

francuski

opowiadania Sześć dni: Six jours. [Przeł.] M. Régamey-Strowski. Paris 1937.

serbski

opowiadaniaChleb na kamieniu: [Przeł.] K. Georgijevič. Beograd 1935.

Adaptacje

radiowe

opowiadania Burmistrzanka Gryzelda: Polskie Radio (Katowice) 1933.
opowiadania Piernikowe serce: Polskie Radio (Katowice) 1936.
opowiadania Piernikowe serce: Adaptacja: A. Widera. Polskie Radio 1969.

9. Narodziny serca. Powieść dla młodzieży. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha [1932], 244 s. Wyd. nast.: tamże: wyd. 2 [1936], wyd. 3 [1938], [wyd. 4 1939]; Chicago: Rada Polonii Amerykańskiej 1944; Chicago: Ampol Publishers 1944; Poznań: Albertinum [1947], tamże 1948; wyd. 2 [!] poprawione Warszawa: Nasza Księgarnia 1957, 183 s., tamże: wyd. 3 1961, wyd. 4 1963. Przedruk zob. poz. ↑ (t. 3).

Adaptacje

telewizyjne

Adaptacja: A. Korta. Telewizja Polska 1966.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

10. Dzieje węgla. [Szkic popularnonaukowy]. Warszawa: Gebethner i Wolff 1933, 61 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1934, wyd. 3 1935, wyd. 4 1936, wyd. 5 1936, wyd. 6 1937, wyd. 7 1937, wyd. 8 1938, wyd. 9 1939, wyd. 10 1945, wyd. 11 1946, wyd. 12 1947, wyd. 13 1949.

11. Gwiazdy w studni. Powieść dla młodzieży. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha 1933, 277 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże [1934]; wyd. 1 powojenne poprawione i uzupełnione przez autora. Warszawa: Nasza Księgarnia 1956. Przedruk zob. poz. ↑ (t. 3).

Przekłady

francuski

Mineurs de Pologne. Des étoiles dans le puits. [Przeł.] M. de Régamey-Strowski. Tours 1940.

Adaptacje

teatralne

pt. Kryśka: Adaptacja: J. Dorman. Wystawienie: Sosnowiec, Eksperymentalny Teatr Dziecka 1948.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

12. Łysek z pokładu Idy. Opowiadanie. Lwów: Państwowe Wydawnictwo Książek Szkolnych 1933, 37 s. Wyd nast.: tamże: wyd. 2 1937, wyd. 3 1938, wyd. 4 1939; wyd. 2 [!] Katowice: Związek Nauczycielstwa Polskiego Okręgu Śląskiego 1945, wyd. 4 [!] tamże 1948; wyd. z posłowiem S. Aleksandrzaka. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych 1962; wyd. 7 Katowice: Śląsk 1967, tamże wyd. 9 [!] 1972; wyd. 2 [!] ze wstępem B. Marczewskiej. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1975; [Warszawa: Nasza Księgarnia 1980, wkładka do „Płomyczka” nr 22]; wyd. 3 ze wstępem B. Marczewskiej. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1982; wyd. ze wstępem S.A. [S. Aleksandrzaka]. [Warszawa: Nasza Księgarnia 1982, wkładka do „Płomyczka” nr 7]; [Warszawa: Nasza Księgarnia 1983, wkładka do „Płomyczka” nr 23/24]; wyd. 4 Rzeszów: Krajowa Agencja Wydawnicza 1983; wyd. 4 [!] Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1984, wyd. 5 tamże 1985; wyd. 7 ze wstępem B. Marczewskiej Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1989; Bielsko-Biała [1993]; Warszawa: Kama 1993; Warszawa: Nasza Księgarnia 1993; Wrocław: Siedmioróg 1997; [wyd. 20] Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1989; Bielsko-Biała: Beskidzka Oficyna Wydawnicza [1993]; Warszawa: Kama 1993; Warszawa: Nasza Księgarnia; Kraków: Zielona Sowa [1997]; Warszawa: Kama [1997]; Wrocław: Siedmioróg 1997. Przedruk zob. poz. ↑, ↑, ↑, ↑, ↑.

Przekłady

francuski

Le cheval dans la mine. [Przeł.] Ch. Dauge. [Paris] 1985.

Adaptacje

teatralne

pt. Konderla z pokładu Idy: Wystawienie: Bielsko-Biała, Teatr Lalek „Banialuka” 1954.

radiowe

Adaptacja: E. Hartwig. Polskie Radio 1989.

13. Śląsk. [Studium]. Przedmowa: E. Kwiatkowski. Poznań: R. Wegner [1933], XIII, 181 s.

Przekłady

angielski

Silesia. [Przeł.] Z.M. Arend. Poznań 1934.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

14. W zadymionym słońcu. [Opowiadania]. Warszawa: Gebethner i Wolff 1933, 58 s. Wyd. nast.: tamże: wyd. 2 1934, wyd. 3 1935, wyd. 4 1935, wyd. 5 1936, wyd. 6 1939, wyd. 7 1937, wyd. 8 1937, wyd. 9 1938, wyd. 10 1938, wyd. 11 1939, 1947; wyd. 11 [!] 1949.

Zawartość

Chleb na dłoni; Uśmiech w kopalni; Pod wielkim piecem; Niczyja ziemia; Na miedzy.

Adaptacje

radiowe

opowiadania Na miedzy: Polskie Radio (Katowice) 1937.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

15. Duńskie serce. [Reportaże z Danii]. Warszawa: Gebethner i Wolff 1934, 58 s. Wyd. nast.: tamże: wyd. 2 1936, wyd. 3 1936, wyd. 4 1937, wyd. 5 [1938], wyd. 6 1938, wyd. 7 [1939], wyd. 3 [!] 1948.

16. Ludzie są dobrzy. Powieść dla młodzieży. Warszawa: Biblioteka Polska 1935, 267 s. Wyd. nast.: tamże: wyd. 2 [1937], wyd. 3 1935 [właśc. 1937], wyd. 4 1939 [właśc. 1938], [wyd. 5] 1946, [wyd. 6] 1947, wyd. 7 1948, wyd. 8 1949; wyd. 2 [!] poprawione Warszawa: Nasza Księgarnia 1956. Przedruk zob. poz. ↑ (t. 3).

Przekłady

słowacki

L'udi sú dobri. [Przeł.] G. Skalanovič. Trnava 1946.

włoski

Gli uomini sono buoni. [Przeł.] C. Garosci. Roma [1948?].

Adaptacje

radiowe

Adaptacja: A. Wolfowa. Polskie Radio 1967.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

17. Uśmiech na drodze. Powieść o śląskich dzieciach. Warszawa: Nasza Księgarnia 1935, 94 s., dod. „Płomyka” 1934/35 t. 2. Wyd. nast.: wyd. 2 Katowice: M. Kowalski 1948; wyd. 2 poprawione Warszawa: Nasza Księgarnia 1956, 82 s.

18. Gołębie na dachu. Opowiadania. Warszawa: Rój 1936, 233 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 zmienione 1937, wyd. 3 [1939].

Zawartość

Najpiękniejsza lekcja; Bajanowa wstęga; Robinson Krużołek; Zaduszkowe historie; Eja!... Eja!; Jabłko zgody; Poplątane ścieżki; Feryjne przygody; Zgoda z dziewczynami; Kurt Bulla; Gołębie; Przyszły listy!...; „Za dwóch”; Książka w szkole; Ptaki na grobie; Jasełkowe historie; Druga strona medalu; Niezadługo będzie „Gwiazdka”; Nauczycielka na morzu; Piękna nauczycielka w miasteczku; Zbrodnia to niesłychana; Kiedyś było inaczej. – W wyd. 2 pominięto opowiadania: Niezadługo będzie „Gwiazdka”; Nauczycielka na morzu; Piękna nauczycielka w miasteczku, – dodano: Marynarz.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

19. Inżynier Szeruda. Powieść. „Ilustrowany Kurier Codzienny” 1936 nr 239-323. Wyd. osobne: Warszawa: Rój 1937, 315 s. Wyd. nast.: Tekst przygotował, posłowie i objaśnienia: J. Krzyżanowski. Katowice: Ognisko 1948; Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1958. Przedruk zob. poz. ↑ (t. 4).

Adaptacje

filmowe

pt. Inżynier Szeruda. Scenariusz: J. Lejtes, S. Urbanowicz, B. Popławski. Film w realizacji w 1939.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

20. Po kamienistej drodze. Powieść. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Książek Szkolnych 1936, 177 s. Wyd. nast.: wyd. 2 Katowice: Literatura Polska 1947; Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1955.

21. Ondraszek. [Powieść]. Katowice: Nakład „Katolika” 1937, 520 s., dod. do „Katolika”. Wyd. nast.: Warszawa: Czytelnik 1953, tamże: wyd. 2 1954, wyd. 3 1954, wyd. 4 1955. Przedruk zob. poz. ↑ (t. 1), ↑ (t. 2). Por. poz. ↑.

Przekłady

niemiecki

Räuber, Rächer und Rebell. [Przeł.] K. Harrer. Weimar 1955, wyd. nast. tamże 1956.

serbsko-chorwacki

Ondrašek. [Przeł.] S. Subotin. Beograd 1958, wyd. nast. 1959.

Adaptacje

teatralne

Adaptacja: B. Lubosz. Wystawienie: Bielsko-Biała, Teatr Polski 1962.

radiowe

Adaptacja: A. Widera. Polskie Radio 1967.

telewizyjne

pt. Eremita skoczowski. [Cz. 6 serialu:] Siedem zegarków Gustawa eremity skoczowskiego Morcinka. Adaptacja: A. Halor. Telewizja Polska 1985.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

22. W najmłodszym lesie. [Opowiadania]. Cieszyn: Dziedzictwo [1937], 269 s.

Zawartość

Pierwsza wojna; Wakacyjne listy; Ile by to było radości!; Dziecko jest prawdomówne; Ręce mi opadają...; Od Nowego Roku; Garbaty Handzel; Skupione oczy; W najmłodszym lesie; Młodzież pisze listy; Wiosna w szkole; Dziewczyna na moście; Sąsiedzka krzywda; Pan inspektor w szkole; Ujec; Gwiazdka w szkole; Złote rybki; Pożegnanie ze szkołą; O kej!...; W białym domu.

23. Maszerować!... [Powieść dla młodzieży]. Warszawa: Gebethner i Wolff 1938, 136 s. Wyd. 2 tamże 1939.

24. Miasteczko nad rzeką. [Opowiadania]. Warszawa: Gebethner i Wolff 1938, 206 s.

Zawartość

Miasteczko nad rzeką; Już rozpoczął się rok szkolny; Zmartwiony nauczyciel; Samorząd podaje się do dymisji; Samorząd został wybrany; Amerycki fotograf; Gwiazdka za dwa złote; Ujec [poz. ↑]; Co z tego wynikło; Po feriach; Człowiek o niebieskich oczach; Rozwiązane języki; Kto jest gorszy; Zwierzenia; Rozmowa z dziećmi; Trąba jerychońska; Koniec roku szkolnego.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

25. Wyorane kamienie. Powieść. „Polska Zachodnia”, Katowice 1938 nr 235-294; „Kurier Warszawski” 1939 nr 14-217 (w co drugim numerze). Wyd. osobne Katowice: Związek Nauczycielstwa Polskiego Okręgu Śląskiego 1946, 286 s. Wyd. nast.: Warszawa: Czytelnik 1953, tamże wyd. 2 1954, wyd. 3 1964. Przedruk zob. poz. ↑ (t. 5).

Poszczególne wydania oparte na różnych redakcjach tekstu.

Adaptacje

radiowe

Adaptacja: A. Widera. Polskie Radio 1972.

telewizyjne

pt. Nauczyciel. [Cz. 3 serialu:] Siedem zegarków Gustawa eremity skoczowskiego Morcinka. Adaptacja: A. Halor. Telewizja Polska 1985.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

26. Dłonie. Sztuka wg noweli „Chleb na kamieniu”. Powst. przed 1939. Por. poz. ↑ wyd. 2.

Napisana na konkurs sekcji teatrów ludowych Towarzystwa Przyjaciół Teatru Polskiego w Katowicach; rękopis [informacja autora].

27. Ondraszek. Libretto operowe do muzyki F. Nowowiejskiego. Powst. przed 1939. Rękopis. Por. poz. ↑.

Informacja: L. Simon: Bibliografia dramatu polskiego 1765-1939. T. 1. Warszawa 1971.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

28. Piętnasty pokład. [Opowiadanie]. Druk w: Kalendarz Światowego Związku Polaków z Zagranicy. Warszawa 1939, s. 192-196. Wyd. osobne łącznie z: V. Hoffman: Twórczość Jacka Malczewskiego; N. Groskopf: Prawo w Palestynie. Tel Awiw: Mała Biblioteka Polska 1941, 62 s.

29. Listy spod morwy. (Sachsenhausen-Dachau). [Wspomnienia z obozów koncentracyjnych]. Paryż: Księgarnia Polska [1945], 99 s. Wyd. nast.: wyd. 2 Rzym: Oddział Kultury i Prasy 2. Korpusu 1946; Katowice: Literatura Polska 1946, wyd. 2 tamże 1946; Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX" 1957.

Adaptacje

telewizyjne

pt. Haeftling Morcinek. [Cz. 4 serialu:] Siedem zegarków Gustawa eremity skoczowskiego Morcinka. Adaptacja: A. Halor. Telewizja Polska 1985.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

30. Dziewczyna z Pól Elizejskich. [Opowiadania]. Rzym: Polski Dom Wydawniczy 1946, 277 s. Wyd. nast. pt. Dziewczyna z Champs-Elysées. Katowice: Ognisko 1946; Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX" 1959.

Zawartość

W wyd. z Rzym 1946: Ojciec Kolbe; Czad; Dziewczyna z Pól Elizejskich; Morze; Wróżbita z Charbina; Nardelli z Varennes; Kot z Biviers. – W wyd. z 1959 pominięto opowiadania: Czad; Morze, – dodano: Człowiek z głową Ramzesa; Kordicz z wyspy Rab; Cuda mogą być prorocze, oraz zmieniono tytuł opowiadania Dziewczyna z Pól Elizejskich na: Dziewczyna z Champs-Elysées.

Przekłady

niemiecki

Das Mädchen von Champs-Elyseés. [Przeł.] A. Hermann. Berlin 1965.

Wyd. w wyborze pt. Dziewczyna z Champs-Elysées. Londyn: Orbis 1946, 80 s.

Wyd. osobne opowiadania Wróżbita z Charbina pt. Wróżbita. Katowice: „Zaranie Śląskie” 1946, 46 s.

See Studies Zobacz szczegóły pozycji

31. Listy z mojego Rzymu. [Opowiadania]. Rzym: Biuro Prasowe Biskupa Polowego Wojska Polskiego 1946, 147 s. Wyd. nast.: Katowice: Księgarnia św. Jacka 1947; wyd. 2 Zamiast przedmowy: [J. Kuglin] Jan z Bogumina. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX" 1957.

Zawartość

Mój Rzym; Szukanie Boga; Ave Maria; W Rzymie pada deszcz; Pieta; Hekuba; Katharsis; Ouo vadis homo?...; Ver ante portas; Misericordia; Chleb na dłoni; Stokrotka na Via Sacra; Gesta Dei per homines.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

32. Polskie słowo na Śląsku. [Publicystyka]. „Dziennik Literacki” 1947 nr 13-15, 17. Wyd. osobne Katowice: Wydawnictwo Wojewódzkiej Rady Kultury 1948, 39 s.

Zawartość

Słowo dostojne; Słowo zgrzebne; Słowo-podciep; Słowo płomieniste.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

33. Zagubione klucze. Powieść. „Dziennik Bałtycki” 1947 nr 162-265. Wyd. osobne Katowice: AWIR 1948, 258 s. Wyd. nast.: wyd. 2 Wrocław: Dobra Książka 1949; wyd. 3 przejrzane i zmienione Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX" 1958.

See Studies Zobacz szczegóły pozycji

34. Dwie korony. Rzecz o Ojcu Maksymilianie Maria Kolbem. Niepokalanów: Centrala „Milicji Niepokalanej” 1948, 173 s.

Przekłady

czeski

Dve koruny. [Przeł.] J. Hollý. Trnava 1950.

35. Stalowe serca. Scenariusz filmowy. [Współautor:] S. Urbanowicz. Ekranizacja 1948.

36. Górny Śląsk. [Publicystyka]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1950, 63 s.

37. Pokład Joanny. [Powieść]. Warszawa: Gebethner i Wolff 1950, 476 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1951; wyd. 3 Warszawa: Książka i Wiedza 1952; wyd. 4 Warszawa: Iskry 1953, tamże: wyd. 5 1954, wyd. 6 1956; wyd. 8 Posłowiem, przypisami i słownikiem terminów górniczych opatrzył: W. Nawrocki. Katowice: Śląsk 1966, tamże: wyd. 9 1969, wyd. 10 1971, wyd. 11 1974 [właśc.] 1975. Przedruk zob. poz. ↑ (t. 2), poz. ↑ (t. 9).

Nagrody

Nagroda Państwowa II stopnia w 1951.

Przekłady

bułgarski

Vàglištnijat plast Joana. [Przeł.] D. Ikonomov. Sofija 1952.

chiński

Jue-han-na mei-tsin. [Przeł.] Czeng Czen-hsin. Shanghai 1956.

niemiecki

Schacht Johanna. [Przeł.] K. Harrer. Weimar 1953.

Adaptacje

telewizyjne

Adaptacja: A. Przybylski. Telewizja Polska 1974.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

38. Urodzaj ludzi. Powieść. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1951, 194 s. Wyd. nast. tamże: [wyd. 2] 1952, wyd. 2 [!] 1953, wyd. 4 1953, wyd. 5 1955.

Przekłady

węgierski

Arat a halál. [Przeł.] G. Radó. Budapest 1958.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

39. Opierzony kanarek. [Opowiadanie]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1952, 15 s. Wyd. 2 tamże 1954. Przedruk zob. poz. ↑.

40. Zabłąkane ptaki. [Powieść dla młodzieży]. Warszawa: Iskry 1952, 293 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1954, wyd. 3 1955 [właśc. 1954]; Warszawa: Iskry 1958, wyd. 5 tamże 1974.

Przekłady

rumuński

Pǎsǎri rǎtǎcite. [Przeł.:] P. Martinescu, E.V. Frimu. Bucureşti 1962.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

41. Gwardia Bernarda I. [Powieść dla młodzieży]. Powst. ok. 1953. Rękopis.

Informacja: K. Heske-Kwaśniewicz: Pisarski zakon. Opole 1988, s. 169.

42. Odkryte skarby. [Opowiadania]. Warszawa: Iskry 1953, 175 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1956; wyd. 3 Warszawa: Czytelnik 1963.

Zawartość

Królewski dług; Łysek z pokładu Idy [poz. ↑]; Bumelant z pokładu Idy; Odkryte skarby.

Przekłady

rosyjski

Zakoldovannoe zoloto. [Przeł.] L. Taevskij. Moskva 1966.

Adaptacje

radiowe

opowiadania Odkryte skarby: Adaptacja: M. Dąbkowska. Polskie Radio 1982.

43. Po kamienistej drodze. [Powieść]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1955, 164 s.

44. Z mojej ziemi. Wybór z publicystyki. [Opowiadania i szkice literackie]. Wyboru i układu dokonał oraz słowo wstępne napisał L. Brożek. Stalinogród [Katowice]: Śląsk 1955, 247 s.

Zawartość

I. Z mojej ziemi: Śląsk i jego ludzie; Piękno ziemi śląskiej; Codzienny chleb Śląska; W Ondraszkowej dziedzinie; Gwarkowy klejnot; Górnik istota nieznana; Za przykładem Stachanowa; Byk Bugdoła i pomoc Zadiwiswieczki. – II. Wspomnienia i zwierzenia: Moja najpiękniejsza przygoda; Jak zostałem pisarzem; Moja literacka szychta; Książki mojego dzieciństwa; Dwie szkoły; Wybory; Wobec dziesięciolecia. – III. Z ludźmi i o ludziach: Kolumbowe peregrynacje; Rozmowy z czytelnikami; Spotkanie z poetą; Rozmowa w Górach Stołowych; Polaniskie uroczysko; List do dziewczyny w Szanghaju; Wiara w człowieka. – IV. Z podróży do ZSRR: Listy ze Związku Radzieckiego; Pisarz w Związku Radzieckim; Świetlana. – V. Za Odrą: Grussen sie von uns Polen; Kukułeczka kuka na Wartburgu; Pocałunek pokoju.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

45. Nowele wybrane. Wyboru dokonał i przypisami opatrzył Z. Hierowski. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1956, 465 s.

Zawartość

Jak stałem się pisarzem [por. poz. ↑], – z poz. ↑: Noc listopadowa; Serce za tamą; O tę świętą ziemeczkę; Zgaszony płomyk; Miód w sercu; Cisza; Chleb na kamieniu; Na bieda-szybie; Kataryniarz, – oraz: Sześć dni [poz. ↑]; Łysek z pokładu Idy [poz. ↑]; Królewski dług [poz. ↑]; Pod gongiem; W Nysie na rynku; W wiergułowej dziedzinie; Odkryte skarby [poz. ↑]; „Victoria”. – Z. Hierowski: O twórczości G. Morcinka. [Posłowie].
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

46. Roztomili ludkowie. [Opowiadania dla dzieci]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1956, 164 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1959, wyd. 3 1967.

Zawartość

Zawiera z poz. ↑: „Za dwóch”; Najpiękniejsza lekcja; Zaduszkowe historie; Niezadługo będzie „Gwiazdka”; Feryjne przygody; Jasełkowe historie; Zgoda z dziewczynami; Książka w szkole; Ptaki na grobie; Przyszły listy!...; Poplątane ścieżki; Gołębie, – z poz. ↑: Ujec; Gwiazdka w szkole; Od Nowego Roku; Wiosna w szkole; Garbaty Handzel; – z poz. ↑: Koniec roku szkolnego; Amerycki fotograf; Podarunek za dwa złote; – oraz: Pierwszy dzień w szkole.

47. Wskrzeszenie Herminy. [Powieść]. Warszawa: Iskry 1956, 266 s.

Przekłady

ukraiński

Voskrešennja „Herminy”. [Przeł.] A. Ševčenko. Kiïv 1957.

48. Wybór pism. Przedmowa: K. Zarzecki. T. 1-3. Stalinogród [Katowice]: Śląsk 1956.

T. 1. Ondraszek. Powieść. Wyd. 5. 445 s. Zob. poz. ↑.

T. 2. Pokład Joanny. Powieść. Wyd. 7. 394 s. Zob. poz. ↑.

T. 3. Gwiazdy w studni; Ludzie są dobrzy; Narodziny serca. 465 s. Zob. poz. ↑, ↑, ↑.

See Studies Zobacz szczegóły pozycji

49. Judasz z Monte Sicuro. [Powieść]. Katowice: Śląsk 1957, 242 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1960, wyd. 3 1963. Przedruk zob. poz. ↑ (t. 6).

Przekłady

ukraiński

Iuda z Monte Sikuro. [Przeł.] M. Rekun. Kiïv 1961.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

50. Mat Kurt Kraus. [Powieść]. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1957, 369 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1963, wyd. 3 1965.

Adaptacje

telewizyjne

Zdobyty horyzont. Adaptacja: L. Zamkow. Telewizja Polska 1966.

51. Jak górnik Bulandra diabła oszukał. Baśnie śląskie. Warszawa: Nasza Księgarnia 1958, 266 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1962, wyd. 3 1968.

Zawartość

Jak górnik Bulandra diabła oszukał; O tym, jak górnik Maślok kramarzył ze skarbnikiem; O tym, jak owczarz zgrzeszył w kościele; O tym, jak kowal dostał się na księżyc; O tym, co się przytrafiło świętemu Judaszowi; O ubogim szewcu i o chciwym młynarzu; O tym, jak jeden utopiec chciał się ożenić; O tym, jak wędrowny czeladnik pognębił diabłów; O tym, jak owczarz ukarał ciekawą babę; O tym, jak diabeł Pokraba został pognębiony; O tym, jak Zuzanka poszła w kumy do utopców; O Czarnej Księżnej i o chłopskim dzwonie; O tym, jak głupi Zeflik był mądrym Zeflikiem; O tym, jak jeden chłop miał trzech synów; Przedziwna historia o złotym jabłku; Przedziwna historia o dziewczynie o uśmiechniętych oczach.

Adaptacje

teatralne

baśni Jak górnik Bulandra diabła oszukał pt. Baśń o górniku Bulandrze. Adaptacja: J. Klemens. Wystawienie: Katowice Teatr Lalki i Aktora „Ateneum” 1960 [scena objazdowa].
baśni Jak górnik Bulandra diabła oszukał: Adaptacja: J. Zitzman. Wystawienie: Bielsko-Biała, Teatr Lalek „Banialuka” 1972.
baśni O tym, jak Zuzanka poszła w kumy do utopców: Adaptacja: W. Sikora. Wystawienie: Czeski Cieszyn, Teatr Lalek „Bajka” 1979.
baśni O ubogim szewcu i o chciwym młynarzu: Adaptacja: Z. Niecikowski. Wystawienie: Szczecin, Teatr Lalek „Pleciuga” 1998.
baśni Jak górnik Bulandra diabła oszukał pt. Jak Bulandra Rokitę oszukał: Oprac. tekstu: B. Nauka. Wystawienie: Katowice Teatr Lalki i Aktora „Ateneum” 1999.

radiowe

baśni O tym, jak głupi Zeflik był mądrym Zeflikiem: Adaptacja: H. Korn. Polskie Radio 1969.
baśni O tym, jak górnik Maślok kramarzył ze Skarbnikiem: Adaptacja: E. Hartwig. Polskie Radio 1989.

telewizyjne

baśni Jak górnik Bulandra diabła oszukał pt. Życie jak baśń. [Cz. 5 serialu:] Siedem zegarków Gustawa eremity skoczowskiego Morcinka. Adaptacja: A. Halor. Telewizja Polska 1985.

Wyd. osobne baśni O tym, jak jeden utopiec chciał się ożenić: Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 1988, 22 s.

See Studies Zobacz szczegóły pozycji

52. Czarna Julka. [Powieść]. Warszawa: Czytelnik 1959, 332 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1960, wyd. 3 1962, wyd. 4 1967, wyd. 5 1971. Przedruk zob. poz. ↑ (t. 1).

Przekłady

niemiecki

Die schwarze Julka. [Przeł.] U. Brewing. Berlin 1965.

słowacki

Čierna Julka. [Przeł.] R. Jamrichová. Bratislava 1986.

Adaptacje

teatralne

Adaptacja: J. Klimsza. Wystawienie: Czeski Cieszyn, Tešinske Divadlo, Scena Polska 1993.

telewizyjne

Adaptacja: A. Korta. Telewizja Polska 1968.
pt. Dzieciństwo. [Cz. 1 serialu:] Siedem zegarków Gustawa eremity skoczowskiego Morcinka. Adaptacja: A. Halor. Telewizja Polska 1985.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

53. Jan Wantuła. [Sylwetka]. Katowice: Śląsk 1959, 61 s.

54. Victoria. [Powieść]. Warszawa: Iskry 1959, 205 s.

See Studies Zobacz szczegóły pozycji

55. Siedem zegarków kopidoła Joachima Rybki. [Powieść]. Warszawa: Iskry 1960, 256 s. Przedruk zob. poz. ↑ (t. 7).

Przekłady

rosyjski

Sem' udivitel'nych istorij Ioachima Rybki. [Przeł.] J. Mirskaja. Moskva 1964.

rumuński

Cele şepte ceasornice ale groparuki Joachim Rybka. [Przeł.:] T. Muşatescu, T. Holban. Bucureşti 1968.

uzbecki

Sem' udivitel'nych istorij Ioachima Rybniki. [Przeł. z rosyjskiego] Ch. Turabekov. Taškent 1967, wyd. pt. Elti ažojib sarguzašt. [Przeł.] Ch. Turabekov. Taškent 1983.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

56. Przedziwne śląskie powiarki. [Baśnie]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1961, 212 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1967, wyd. 3 1971.

Zawartość

O królu Kalasantym Wielkim, Hanusi i zaczarowanym królewiczu; O tym, jak śmierć była matką chrzestną; Przedziwna historia o dwóch siostrach; Żałosna historia o przygodach diabła Fajferka; O tym, jak diabeł Fafuła chciał ukraść Haneczkę; O Złotogłowcu, królu wężów z Goduli; O Karliku kowalczyku i śpiących rycerzach; O wojaku Zefliku ze srebrnym guzikiem.

Adaptacje

teatralne

baśni O tym, jak śmierć była matką chrzestną: Adaptacja: P. Tomaszuk. Wystawienie: Warszawa, Teatr „Lalka”, Teatr Polski 1993.
baśni Żałosna historia o przygodach diabła Fajferka pt. Przygody diabła Fajferka: Wystawienie: Zabrze, Teatr Nowy im. G. Morcinka 1993.

radiowe

baśni O królu Kalasantym Wielkim, Hanusi i zaczarowanym królewiczu pt. O królu Kalasantym: Adaptacja: K. Wodnicka. Polskie Radio 1973.
baśni Żałosna historia diabła Fajferka: Adaptacja: E. Hartwig. Polskie Radio 1982.

telewizyjne

baśni O królu Kalasantym, Hanusi i zaczarowanym królewiczu: Telewizja Polska 1974.
baśni Żałosna historia o przygodach diabła Fajferka pt. Przygody diabła Fajferka: Adaptacja: J. Płoński. Telewizja Polska 1984.

57. Ziemia Cieszyńska. Katowice: Śląsk 1962, 174 s. Wyd. 2 poszerzone tamże 1968.

See Studies Zobacz szczegóły pozycji

58. Opowieść o ludziach w pociągu. [Opowiadania]. Warszawa: Iskry 1963, 268 s.

Zawartość

O wschodzie wypłowiałego słońca; O pechowym rzezimieszku; O kolejarzu, który nigdy nie słyszał o królu Learze; O człowieku z ponurymi wspomnieniami; O szczęśliwym człowieku i gryzącym sumieniu; O pośle, który spotkał emigranta; O butelce z Morzem Bałtyckim; Marzenie o czerwonej spódniczce; O kanarku, dolarach i wylanej herbacie z rumem; O pękniętej szynie.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

59. Przedziwna historia o zbójniku Ondraszku. [Baśń]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1963, 267 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1967, wyd. 3 1988; [wyd. 6] tamże 1988. Przedruk zob. poz. ↑, ↑ (t. 10).

Przekłady

niemiecki

Die gar seltsame Geschichte vom Räuber Ondraszek. [Przeł.] I. Luft. [Warszawa 1972], wyd. nast. tamże: wyd. 2 1973, wyd. 3 1976.

Adaptacje

radiowe

Adaptacja: E. Stawska. Polskie Radio 1991.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

60. Górniczy zakon. [Powieść]. Posłowie: Z. Hierowski. Katowice: Śląsk 1964, 332 s. Przedruk zob. poz. ↑ (t. 8).

Nagrody

Nagroda Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej w 1964.

Przekłady

ukraiński

Sachterskij zakon. [Przeł.] J. Poljalova. Doneck 1985.

Adaptacje

radiowe

Adaptacja: K. Broll-Jarecka. Polskie Radio 1978.

telewizyjne

pt. Wyznanie wiary. [Cz. 7 serialu:] Siedem zegarków Gustawa eremity skoczowskiego Morcinka. Adaptacja: A. Halor. Telewizja Polska 1985.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

61. Miód w sercu i inne nowele. T. 1-2. Wybór: W. Nawrocki. Katowice: Śląsk 1966, 332 + 242 s. Wyd. 2 [w 1 tomie] tamże 1971.

Zawartość

Jak stałem się pisarzem [poz. ↑], – z poz. ↑: Noc listopadowa; W kwietniową noc; Serce za tamą; Zgaszony płomyk; Miód w sercu; Uśmiech zza płotu; O tę świętą ziemeczkę; Cisza; Chleb na kamieniu; Na bieda-szybie; Kataryniarz, – z poz. ↑: Piernikowe serce; Sześć dni; Burmistrzanka Gryzelda, – oraz: Łysek z pokładu Idy [poz. ↑]; Królewski dług [poz. ↑]; Wróżbita [poz. ↑]; Pod gongiem [poz. ↑]; W Nysie na rynku [poz. ↑]; Opierzony kanarek [poz. ↑]; Jak górnik Pumperla chciał oszukać św. Barborkę; W wiergułowej dziedzinie [poz. ↑]; Kropelka światła; Odkryte skarby [poz. ↑]; „Victoria” [poz. ↑]; Legenda o tarnogórskim dzwonie.Legenda o księciu Przemysławie; O pechowym rzezimieszku [poz. ↑]; Podanie o skarbniku.

Adaptacje

radiowe

opowiadania Legenda o tarnogórskim dzwonie: Polskie Radio 1966.
baśni Legenda o księciu Przemysławie pt. Legenda o wiernej Dorotce i księciu Przemysławie: Cz. 1-2. Adaptacja: E. Stawska. Polskie Radio 1991.

62. Łysek z pokładu Idy i inne opowiadania. Wstęp: W. Nawrocki. Katowice: Śląsk 1970, 117 s.

Zawartość

W. Nawrocki: O Gustawie Morcinku – z tomu poz. ↑: Na bieda-szybie; Serce za tamą; Zgaszony płomyk, – oraz: Łysek z pokładu Idy [poz. ↑].

63. W wiergułowej dziedzinie. [Opowiadania]. Katowice: Śląsk 1975 [właśc.] 1976, 428 s.

Zawartość

Z lat dawnych: W Nysie na rynku [poz. ↑]; Z naszych dni; Opierzony kanarek [poz. ↑]; Jak górnik Pumperla chciał oszukać św. Barborkę [poz. ↑]; W wiergułowej dziedzinie [poz. ↑]; Kropelka światła [poz. ↑]; Odkryte skarby [poz. ↑]; „Viktoria” [poz. ↑]; O pechowym rzezimieszku [poz. ↑]. – Z legend i baśni: Podanie o skarbniku [poz. ↑]; Legenda o tarnogórskim dzwonie [poz. ↑]; Legenda o księciu Przemysławie [poz. ↑]; O Imku zwanym Wisełką; Legenda o bladej cieszyniance; O morowej dziewicy w Cieszynie; Przedziwna historia o zbójniku Ondraszku [poz. ↑]; O Karliku kowalczyku i śpiących rycerzach [poz. ↑]; O wojaku Zefliku ze srebrnym guzikiem [poz. ↑]; Jak górnik Bulandra diabła oszukał [poz. ↑]; O tym, jak górnik Maślok kramarzył ze skarbnikiem [poz. ↑]; Przedziwna historia o dziewczynie o uśmiechniętych oczach [poz. ↑].

Adaptacje

radiowe

opowiadania O Imku zwanym Wisełką: Adaptacja: E. Stawska. Polskie Radio 1991.

64. Dzieła wybrane. Pod red. W. Nawrockiego. Katowice: Śląsk 1979-1984.

[T. 1]. Czarna Julka. Wyd. 6 1979, 369 s. Zob. poz. ↑.

[T. 2]. Ondraszek. Wyd. 6 1979, 524 s. Zob. poz. ↑.

[T. 3]. Wyrąbany chodnik. Posłowie W. Nawrocki. Wyd. 4. T. 1-2. 1980, 461 + 394 s. Zob. poz. ↑.

[T. 4]. Inżynier Szeruda. Wyd. 5 [właśc. 4] 1981, 277 s. Zob. poz. ↑.

[T. 5]. Wyorane kamienie. Wyd. 4 1981, 353 s. Zob. poz. ↑.

[T. 6]. Judasz z Monte Sicuro. Posłowie: Z.J. Nowak. Wyd. 4 1982, 285 s. Zob. poz. ↑.

[T. 7]. Siedem zegarków kopidoła Joachima Rybki. Posłowie: W. Nawrocki. Wyd. 2 1982, 237 s. Zob. poz. ↑.

[T. 8]. Górniczy zakon. Posłowie: B. Lubosz. Wyd. 2 1983, 362 s. Zob. poz. ↑.

[T. 9]. Pokład Joanny. Posłowiem oraz słowniczkiem terminów górniczych opatrzył W. Nawrocki. Wyd. 12 1983, 461 s. Zob. poz. ↑.

[T. 10]. Legendy i baśnie. Wyboru dokonał i posłowiem opatrzył W. Nawrocki. 1984, 308 s.

Zawartość

Z poz. 51: Jak górnik Bulandra diabła oszukał; O tym, jak górnik Maślok kramarzył ze Skarbnikiem; Przedziwna historia o dziewczynie o uśmiechniętych oczach, – z poz. ↑: O Złotogłowcu, królu wężów z Goduli; O Karliku kowalczyku i śpiących rycerzach; O tym, jak śmierć była matką chrzestną; O wojaku Zefliku ze srebrnym guzikiem, – z poz. ↑: Przedziwna historia o zbójniku Ondraszku, – z poz. ↑: Podanie o skarbniku; Legenda o księciu Przemysławie; Legenda o tarnogórskim dzwonie, – z poz. ↑: O Imku zwanym Wisełką; Legenda o bladej cieszyniance; O morowej dziewicy w Cieszynie, – oraz: O śpiących rycerzach w Czantorii; Żałosna historia o Meluzynie.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

65. Opowiadania. Wyboru dokonał i posłowiem opatrzył W. Nawrocki. Katowice: Śląsk 1985, 401 s.

Zawartość

Zawiera z poz. ↑: Serce za tamą; Zgaszony płomyk; Miód w sercu; Cisza; Chleb na kamieniu; Na bieda-szybie; Kataryniarz, – z poz. ↑: Burmistrzanka Gryzelda; Piernikowe serce, – Łysek z pokładu Idy [poz. ↑], – z poz. ↑: Najpiękniejsza lekcja; Zaduszkowe historie; Niezadługo będzie „Gwiazdka”; Feryjne przygody; Jasełkowe historie; Książka w szkole; Poplątane ścieżki; Gołębie, – z poz. ↑: W najmłodszym lesie; Ujec, – z poz. ↑: Amerycki fotograf; Koniec roku szkolnego, – Opierzony kanarek [poz. ↑], – z poz. ↑: Królewski dług; Odkryte skarby, – z poz. ↑: W Nysie na rynku; W wiergułowej dziedzinie [poz. ↑], – z poz. ↑: Pierwszy dzień w szkole, – z poz. ↑: O pechowym rzezimieszku, – z poz. ↑: Jak górnik Pumperla chciał oszukać świętą Barborkę; Kropelka światła; „Victoria”.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

66. Skoczowskie legendy. Katowice: Biblioteka Śląska 2001, 51 s.

Listy

1. Gustawa Morcinka listy do Alfreda Jesionowskiego z lat 1932-1953. Wydano z okazji dziesiątej rocznicy śmierci Gustawa Morcinka. Red.: S. Wilczek. Katowice: [b.w.] 1973, 44 s. powielone.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji
2. Morcinek do Dziewczyny ze Wschodniej Ballady. Listy Gustawa Morcinka do Janiny Gardzielewskiej. Wstęp, oprac. i komentarz: K. Heska-Kwaśniewicz. Katowice: Śląski Instytut Naukowy 1983, 330 s.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji
3. Gustawa Morcinka „Listów spod morwy” ciąg dalszy. Listy Gustawa Morcinka do Władysławy Ostrowskiej. Wstęp, oprac. i komentarz: K. Heska-Kwaśniewicz. Katowice: Śląski Instytut Naukowy 1985, 278 s.

Zawartość

Zawiera 112 listów z lat 1935-1959.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

Słuchowiska radiowe, m.in.

• A trzeciego dnia Chrystus zmartwychwstał. Polskie Radio (Katowice) 1931.
• Bomba w miasteczku. Groteska w 2 odsłonach. Polskie Radiofonizacja: S. Tymieniecki. Polskie Radio (Katowice) 1931.
• Skarbników dar. Polskie Radio (Katowice) 1931.
• Śląski „Król Lear”. Polskie Radio, Katowice 1931.
• Burmistrzanka Gryzelda. Polskie Radio (Katowice) 1933.
• Mój synek. Polskie Radio (Katowice) 1936.
• Na świętą Barbórkę. Polskie Radio (Katowice) 1936.
• Piernikowe serce. Polskie Radio (Katowice) 1936.
• E. Johannsen: Pod ziemią. Przeł. G. Morcinek. Polskie Radio (Katowice) 1936.
• Na miedzy. Polskie Radio (Katowice) 1937.
• Wędrowni grajkowie. Polskie Radio (Katowice) 1939.
• Przedziwna opowieść o Stazyjce i Placydzie. Adaptacja: K. Wodnicka. Polskie Radio 1980.
• Za górami za lasami. Adaptacja: E. Hartwig. Polskie Radio 1980.
• Srebrne dzwony. Adaptacja: B. Brzezińska. Polskie Radio 1983.
• Smoki, smoczki i poczwary. Adaptacja: E. Hartwig. Polskie Radio 1993.
• Złote serce i złe moce. Adaptacja: J. Hartwig. Polskie Radio 1993.

Wybory utworów literackich w przekładach

hebrajski

• Ha-šittafon ba-mikre. [Przeł.] M. Aharon. Tel Awiw 1964.

niemiecki

• Brand im wilden Schacht. [Przeł.] H. Bereska. Leipzig 1962.

Prace redakcyjne

1. Czytanka VI. Do szkół powszechnych II stopnia. [Współautor: J. Zaremba]. 1936-1937.

Kurs A. Lwów: Państwowe Wydawnictwo Książek Szkolnych 1936, 253 s. + Uwagi dla nauczycieli, 15 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1937, wyd. 3 1938.

Kurs B. Lwów: Państwowe Wydawnictwo Książek Szkolnych 1937, 252 s.

2. Z górnośląskiej ziemi. Proza i poezja o Górnym Śląsku. [Antologia]. Wybór: G. Morcinek i M. Suboczowa. Opiniowanie i przypisy: Z. Hierowski. Katowice: Śląsk 1963, 384, XI s.
Tu także proza G. Morcinka.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

Omówienia i recenzje

• Ankieta dla IBL PAN 1951.

Autor o sobie

• G. Morcinek: [Autobiografia]. „Wieczorny Bytom” 1967 [list do W. Studenckiego z 1957].
• G. Morcinek: Moja kariera sceniczna. „Teatr” 1952 nr 17.
• G. Morcinek: [Życiorys]. „Poglądy” 1976 nr 17 [pisany w 1947 do użytku J. Krzyżanowskiego; wyd. i komentarz J. Broda].

Wywiady

• Tajemnice twórczości. Rozm. A. Jesionowski. „Prosto z Mostu” 1936 nr 29.
• Rozmowa z Gustawem Morcinkiem. Rozm. J. Brzoza. „Odrodzenie” 1947 nr 4.
• Gustaw Morcinek. Rozm. B. Drozdowski. „Życie Literackie” 1958 nr 32.
• Spotkanie z Gustawem Morcinkiem. Rozm. R. Karaś. „Kamena” 1964 nr 1.

Słowniki i bibliografie

• L. Brożek: Twórczość Gustawa Morcinka 1923-1953. Zarys bibliograficzny. „Śląska Literatura” 1954 nr 9.
• L. Brożek: Przegląd bibliograficzny twórczości Gustawa Morcinka. W: Gustaw Morcinek. W 70-lecie urodzin. Katowice 1961.
• Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 2. Warszawa 1964.
• Polski słownik biograficzny. T. 21 cz. 4 z. 90. Wrocław; Kraków 1976 (L. Brożek).
• Śląski słownik biograficzny. T. 1. Katowice 1977 (W. Nawrocki).
• Z. Wróblewski: Pisarze Stronnictwa Demokratycznego 1939-1979. Warszawa 1981.
• J. Golec, S. Bojda: Gustaw Morcinek. W tychże: Słownik biograficzny Ziemi Cieszyńskiej. T. 1. Cieszyn 1993.
• Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 1. Warszawa 2000 (M. Fazan).

Ogólne

Książki

• Gustaw Morcinek. W 70-lecie urodzin. Do druku przygotował T. Kijonka. Katowice: Śląsk 1961, 158 s. [zawiera: W. Żukrowski: Kwiaty dla Morcinka; G. Morcinek: Narodziny moich bohaterów; Z. Kossak: Jak to się stało, że Morcinek nazywa mnie matką chrzestną?; A. Bura: Nasz pisarz; I.T. Sławińska: W domu pana Gustawa; J. Kuglin: Miłość braterska i przyjaźń; W. Szewczyk: W nurcie patriotyzmu; Z. Hierowski: Kronika twórczości Gustawa Morcinka, przedruk w tegoż: Szkice krytyczne. Katowice 1975; W. Nawrocki: Krytyka literacka o twórczości Gustawa Morcinka].
• W. Nawrocki: O pisarstwie Gustawa Morcinka. Katowice: Śląsk 1972, 247 s.
• Gustaw Morcinek – piewca pracy. Materiały z uroczystej sesji naukowej zorganizowanej 8 grudnia 1978 r. z okazji 15 rocznicy śmierci Gustawa Morcinka przez Klub Pisarzy Stronnictwa Demokratycznego im. B. Prusa w Warszawie i Beskidzkie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne w Bielsku-Białej. Warszawa: Epoka 1979, 102 s. [zawiera m.in. referaty: M. Halawa: Gustaw Morcinek – piewca pracy; W. Nawrocki: Dwie wersje „Wyrąbanego chodnika”; B. Lubosz: Powstanie śląskie w twórczości Gustawa Morcinka].
• K. Heska-Kwaśniewicz: „Pisarski zakon”. Biografia literacka Gustawa Morcinka. Opole: Instytut Śląski 1988, 226 s.
• Szelest mijanego czasu. Wspomnienia o Gustawie Morcinku. Wstęp i oprac.: K. Heska-Kwaśniewicz. Wybór materiałów: K. Heska-Kwaśniewicz i H. Szotek. Cieszyn: Macierz Ziemi Cieszyńskiej 1989, 94 s. [zawiera 25 wspomnień, m.in. autorów: E.J. Osmańczyk, M. Warneńska, M. Wańkowicz, J. Sztaudynger, K. Krzyżagórski, Z. Hierowski, W. Szewczyk, M. Klimas-Błachutowa].
• K. Heska-Kwaśniewicz: Gustaw Morcinek – baśniopisarz. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1990, 30 s.
• K. Heska-Kwaśniewicz: O Gustwie Morcinku jubileuszowo. Katowice: Muzeum Śląskie 1991, 6 s.
• W kręgu Gustawa Morcinka. Rozprawy, szkice, przyczynki, scenariusz filmowy. Pod red. K. Heskiej-Kwaśniewicz i J. Malickiego. Katowice: Śląski Instytut Historyczny 1992, 196 s. [zawartość: Z.J. Nowak: Przedmowa. – J. Malicki: O życiu i twórczości Gustawa Morcinka; K. Heske-Kwaśniewicz: Romantyczna i prawdziwa kopalnia Gustawa Morcinka; D. Rott: Świat zamknięty. Gustaw Morcinek o „Życiorysach górników”; G. Szewczyk: Niemieckie przekłady prozy Gustawa Morcinka; E. Sławkowa: O stylistyce Gustawa Morcinka; C. Mykita-Glensk: Morcinek w kręgu teatru; U. Gumuła: Gustaw Morcinek i książki; P. Komander: Morcinek i Borowski. Próba paraleli; E. Fonfara: Recepcja prozy Gustawa Morcinka u młodego odbiorcy; D. Korczyk: Gustaw Morcinek jako autor „czytanek” dla szkół powszechnych; G. Zarzycki: Jak to było ze Stalinogrodem; J. Glensk: Sylwetka psychoastrologiczna Gustawa Morcinka (gawęda żartobliwa); A. Halor: Siedem zegarków Gustawa, czyli Eremita skoczowski Morcinek. Scenariusz filmowy)].
• K. Heska-Kwaśniewicz: „Kolorowy rytm życia”. Studia o prozie Gustawa Morcinka. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas 1993, 175 s.

Artykuły

• A. Jesionowski: O Śląsku i Morcinku. „Miesięcznik Literatury i Sztuki” 1934 nr 5.
• M. Fiołek: Gustaw Morcinek w opinii Paula Cazina. „Polska Zachodnia” 1937 nr 92, 99.
• Z. Hierowski: Gustaw Morcinek. W: 25 lat literatury na Śląsku 1920-1945. Katowice 1947.
• I. Sławińska: Szukanie zguby. „Odra” 1947 nr 7.
• Z. Starowieyska-Morstinowa: Piołun w sercu. „Tygodnik Powszechny” 1948 nr 13/14.
• Z. Lichniak: Trzech Morcinków. „Dziś i Jutro” 1950 nr 25.
• Z. Hierowski: Epik górniczego Śląska. W tegoż: Cztery szkice. (Jan Wiktor, Jan Brzoza, Gustaw Morcinek, Pola Gojawiczyńska). Kraków 1957.
• D. Kucharska-Zarzycka: Do nieba. „Kierunki” 1959 nr 37.
• A. Sivek: Ondraš v literatuře polské a česke. W tegoż: Zbojnik Ondráš a andrašovska tradice v slovesnosti slezské. Praha 1959.
• K. Krzyżagórski: Demiurg ludków roztomiłych. „Orka” 1961 nr 6.
• A. Piotrovskaja: Pevec šachterskoj Silezii. „Innostrannaja Literatura”, Moskwa 1961 nr 9.
• Z. Pędziński: Gustaw Morcinek. „Tygodnik Kulturalny” 1963 nr 52.
• Z. Hierowski: Gustaw Morcinek 1891-1963. „Zaranie Śląskie” 1964 nr 3.
• J. Rohoziński: Pochwała pisarza. „Widnokrąg” 1964 nr 2.
• J. Koprowski: Odeszli, lecz żyją. W tegoż: Ludzie i książki. Łódź 1965, przedruk w tegoż: Przyjaciele i znajomi. Łódź 1977.
• K.M. Heska-Kwaśniewicz: Współpraca Gustawa Morcinka z „Zaraniem Śląskim”. „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Katowicach” 1967 nr 4.
• J. Pierzchała: Nad życiem i twórczością Gustawa Morcinka. „Zaranie Śląskie” 1967 nr 1.
• E. Rosner: Gustaw Morcinek – nowelista. „Zwrot” 1967 nr 1.
• L. Brożek: Gustaw Morcinek (1891-1963). „Zwrot” 1969 nr 12.
• Z. Hierowski: Powieść współczesna: Gustaw Morcinek i naśladowcy. W tegoż: Życie literackie na Śląsku w latach 1922-1939. Katowice 1969.
• W. Nawrocki: O pisarstwie Gustawa Morcinka. W tegoż: Trwanie i powiat. Poznań 1969.
• J. Szczawiej: Chłopska miłość Morcinka. W tegoż: Krzesanie ognia. Warszawa 1969 [dot. też J. Wantuły].
• L. Bielaczek: Szlakiem Gustawa Morcinka. „Opole” 1970 nr 7.
• K. Heske-Kwaśniewicz: O korespondencji Gustawa Morcinka z Kornelem Makuszyńskim. „Zaranie Śląskie” 1970 nr 2.
• A. Skawińska: Śląskie motywy ludowe w twórczości baśniowej Gustawa Morcinka. W: Studia z historii literatury dla dzieci. Warszawa 1971.
• J. Broda: Gustaw Morcinek jako krajoznawca. „Kronika Beskidzka” 1973.
• Z.J. Nowak: Problemy twórczości Gustawa Morcinka. „Zaranie Śląskie” 1974 nr 3, przedruk w tegoż: Wśród pisarzy i uczonych. Katowice 1980.
• H. Wopiński: Sposoby dialektyzacji na przykładzie wybranych powieści Gustawa Morcinka dla dzieci i młodzieży. „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu. Językoznawstwo” 1974 nr 5.
• M. Warneńska: Dom w słońcu. W tejże: Śladami pisarzy. Cz. 2. Warszawa 1975.
• E. Rosner: Gustaw Morcinek – nauczyciel. „Głos Nauczycielski” 1977 nr 42.
• M. Fazan: Mickiewicz, Reymont i Morcinek z aprobatą Kreisschulamtu. „Biuletyn Informacyjny Biblioteki Śląskiej 1974” wyd. 1978.
• C. Mykita-Glensk: Publicystyka Gustawa Morcinka na łamach „Miesięcznika Pedagogicznego” [w 1924-1938]. „Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka” 1978 nr 4.
• J.Z. Białek: Literatura dla dzieci i młodzieży w latach 1918-1939. Warszawa 1979, passim.
• K. Heske-Kwaśniewicz: O Gustawie Morcinku i Józefie Krecie – dzieje jednej przyjaźni. „Kwartalnik Opolski” 1979 nr 4.
• Z. Książczak: Gustaw Morcinek (1891-1963) – pisarz i działacz. „Zeszyty Historyczno-Polityczne Stronnictwa Demokratycznego” 1979 nr 1.
• K. Kolińska: Był „słoneczny dom”. W tejże: Szczęście w Szczęściu. Warszawa 1980.
• J. Broda: Dzieje pewnej przyjaźni. „Głos Ziemi Cieszyńskiej” 1981 nr 6-11, 1982 nr 1-2 [dot. przyjaźni z J. z Hartwigów Ostrowską].
• E. Rosner: Spotkania w „Słonecznej”. W tegoż: Cieszyńskie okruchy literackie. Cieszyn 1983.
• J. Rusnok: Morcinek w Skrochowicach; F. Szpok: Wielbiciel czarnego i zielonego Śląska. „Kronika Beskidzka” 1983.
• E. Rosner: Gustaw Morcinek a Feliks Nowowiejski. „Kwartalnik Opolski” 1984 nr 4.
• J. Kajtoch: Autor dobrych książek. W tegoż: Nie tylko o autorach i książkach. Bielsko-Biała 1985.
• J. Rusnok: W Karwinie Morcinka. „Tak i Nie Śląsk” 1987 nr 7.
• Z. Greń: Historia niełatwej przyjaźni. „Kalendarz Cieszyński” 1989 [o przyjaźni G. Morcinka z E. Zegadłowiczem].
• M. Ziółkowska-Sobecka: Dobroć nobilitowana. (W kręgu twórczości Kornela Makuszyńskiego i Gustawa Morcinka). W tejże: Lektury Kolumbów. Warszawa 1989.
• Materiały z sesji naukowej poświęconej życiu i twórczości Gustawa Morcinka. „Zaranie Śląskie” 1990 nr 1/2 s. 5-103 [zawiera m.in.: K. Heska-Kwaśniewicz: Gustaw Morcinek – pejzażysta; M.J. Małuszyńska: Gustaw Morcinek w podręcznikach szkolnych].
• O. Guzior: Gustlik we Lwowie. „Zwrot” 1991 nr 11.
• A. Hannowa: „Ludzie mogą być dobrzy”. (W stulecie urodzin Gustawa Morcinka). „Odra” 1991 nr 6.
• P. Komander: Obozowe wspomnienia Gustawa Morcinka – trudne pytania czytelnika. „Śląskie Miscellanea. Literatura i Folklor” 1991 t. 3.
• E. Sławkowa: Rodzaje stylizacji językowej w twórczości Gustawa Morcinka. „Rocznik Cieszyński” 1991 nr 6/7.
• A. Budniak: Setna rocznica urodzin Gustawa Morcinka. „Kwartalnik Opolski” 1992 nr 38.
• K. Heska-Kwaśniewicz: Gustaw Morcinek – czyli nieporozumienia wokół biografii pisarza. „Śląskie Miscellanea. Literatura i Folklor” 1992 t. 4.
• M.J. Małuszyńska: Hipotezy odbioru stereotypowego bohatera pozytywnego w powieściach Gustawa Morcinka. W: Mity i stereotypy w kulturze, literaturze i języku. Szczecin 1993.
• R. Mróżek: Funkcjonalność proprialnej sfery językowej w twórczości Gustawa Morcinka. W: Onomastyka literacka. Olsztyn 1993.
• E. Rosner: O „roztomiłym Karliczku” i jego skoczowskim nauczycielu. Gustaw Morcinek i Karol Badura; E. Sławkowa: „Splątany rytm kopalni”. Uwagi o języku prozy Gustawa Morcinka. „Śląskie Miscellanea. Literatura i Folklor” 1994 t. 6.
• K. Heska-Kwaśniewicz: Pisarz i jego krytyk. O Zdzisławie Hierowskim i Gustawie Morcinku. „Annales Silesiae” t. 25: 1995.
• T. Kuśmierowski: Hans Marchwitza und Gustaw Morcinek – biographische Ähnlichkeiten und Unterschiede. „Studia Niemcoznawcze” 1997 t. 14.
• K. Heska-Kwaśniewicz: Pedagogika Gustawa Morcinka. „Śląsk” 2000 nr 9.
• I. Nowakowska: Poglądy pedagogiczne na szkołę i nauczyciela w literaturze dwudziestolecia międzywojennego na przykładzie utworów Marii Dąbrowskiej, Janusza Korczaka i Gustawa Morcinka; I. Michalska: Obraz śląskiej szkoły w dwudziestoleciu międzywojennym w twórczości Gustawa Morcinka. W: Szkoła i nauczyciel w polskiej beletrystyce pozytywizmu, Młodej Polski i dwudziestolecia międzywojennego. Łódź 2002.
• T. Kijonka: Sława i krzywda. „Śląsk” 2003 nr 12.
• A. Klich: Wielki lęk. „Gazeta Wyborcza” 2003 nr 299.
• J. Malicki: O antykwaryczności baśni. „Guliwer” 2003 nr 2.
• K. Heska-Kwaśniewicz: Tatry Słowackie w reportażu Gustawa Morcinka. „Kwartalnik Opolski” 2005 nr 1.
• E. Korepta: Kopalnia Gustawa Morcinka – od mimesis do sacrum. W tejże: Zagadnienie tożsamości regionalnej w literaturze Śląska Cieszyńskiego. Katowice 2005. Prace Naukowe Instytutu Śląskiego w Katowicach , nr 2370.

Byli dwaj bracia

• L. Piwiński. „Pamiętnik Warszawski” 1931 nr 6.
Go back to position Wróć do pozycji

Serce za tamą

• J. Kaden-Bandrowski. „Gazeta Polska” 1930 nr 67.
• I.W. Kosmowska. „Pamiętnik Warszawski” 1930 z. 4/5.
• J. Pieter. „Zaranie Śląskie” 1930 nr 1.
• L. Piwiński. „Wiadomości Literackie” 1930 nr 28.
• P. Zdziechowski. „Bunt Młodych” 1936 nr 4.
Go back to position Wróć do pozycji

Wyrąbany chodnik

• S. Kołaczkowski: Znaczenie „Wyrąbanego chodnika” Gustawa Morcinka. „Polonista” 1931/1932 nr 5.
• S. Czosnowski: Czas na inną postawę. „Epoka” 1932 nr 7, polemika: G. Morcinek: Prawdziwe oblicze Śląska. Tamże nr 13.
• L. Piwiński. „Wiadomości Literackie” 1932 nr 45.
• J.E. Płomieński. „Przegląd Humanistyczny” 1932.
• Z. Starowieyska-Morstinowa. „Przegląd Powszechny” 1932 t. 195.
• E. Gogolowski: Konstrukcja postaci w powieści Gustawa Morcinka „Wyrąbany chodnik”. „Acta Universitatis Wratislaviensis” 1981 nr 507.
• E. Gogolewski: Świat górniczy w koncepcji kolorystycznej Gustawa Morcinka. „Acta Universitatis Wratislaviensis. Prace Literackie” 1982 nr 661.
• K. Kłosiński: „Wyrąbany chodnik”. W tegoż: Eros, dekonstrukcja, polityka. Katowice: 2000.
• K. Kłosiński: Chodnik niewyrąbany. W tegoż: W stronę inności. Katowice 2006.
Go back to position Wróć do pozycji

Narodziny serca

• A. Kopczewska. „Polonista” 1934 nr 1/2.
Go back to position Wróć do pozycji

Gwiazdy w studni

• P. Hulka-Laskowski. „Nowa Książka” 1934 nr 2.
• J. Miernowski. „Pion” 1934 nr 29.
Go back to position Wróć do pozycji

Śląsk

• J. Kaden-Bandrowski: Cuda Polski. „Gazeta Polska” 1933 nr 105.
Go back to position Wróć do pozycji

W zadymionym słońcu

• J. Birkenmayer. „Przegląd Powszechny” 1934 t. 201.
Go back to position Wróć do pozycji

Ludzie są dobrzy

• W. Borudzka. „Wiadomości Literackie” 1936 nr 10.
Go back to position Wróć do pozycji

Gołębie na dachu

• J. Breiter. „Wiadomości Literackie” 1936 nr 43.
• A. Jesionowski: Bodajbyś cudze dzieci uczył. „Kultura” 1936 nr 30.
Go back to position Wróć do pozycji

Inżynier Szeruda

• E. Breiter. „Wiadomości Literackie” 1937 nr 9.
• A. Jesionowski: Na manowcach duszy. „Kultura” 1937 nr 6.
Go back to position Wróć do pozycji

Ondraszek [Powieść]

• Z. Hierowski: Powieść o śląskim Janosiku. „Życie Literackie” 1953 nr 35.
• H. Michalski: Ballada o zbójniku Ondraszku, który świat równał. „Świat” 1953 nr 49.
• Z. Żabicki: Bohater ludowej legendy. „Iskry” 1954 nr 13.
• B. Hamera: Od obrazu człowieka do książki. „Nowa Kultura” 1956 nr 2.
• W. Nawrocki: Sny złote i ciemne. „Nowe Książki” 1979 nr 21 [dot. też: Czarna Julka].
Go back to position Wróć do pozycji

Miasteczko nad rzeką

• A. Zahorska. „Kultura” 1938 nr 51/52.
• W. Szewczyk. „Nowa Kultura” 1952 nr 41.
Go back to position Wróć do pozycji

Wyorane kamienie

• S. Kasztelowicz. „Odra” 1946 nr 41.
• Z. Greń: Przeciwko mitom regionalizmu. „Śląsk Literacki” 1954 nr 9.
Go back to position Wróć do pozycji

Ondraszek [Libretto]

• M.Ł. Banaszyński: Morcinka flirt z Terpsychorą. „Życie Literackie” 1977 nr 49.
• E. Rosner: Z kontaktów twórczych Gustawa Morcinka. „Podbeskidzie” 1984 nr 11/12 [dot. współpracy z F. Nowowiejskim nad operą „Ondraszek”].
Go back to position Wróć do pozycji

Listy spod morwy

• W. Bacewiczówna. „Dziś i Jutro” 1946 nr 26.
• E. Szuster: Powrót z przedsionka śmierci. „Kuźnica” 1946 nr 28.
• H. Vogler: Dwa dokumenty. „Twórczość” 1946 nr 11.
Go back to position Wróć do pozycji

Dziewczyna z Pól Elizejskich

• Z. Lichniak: Między prawdą przeżyć a wspomnieniem. „Dziś i Jutro” 1949 nr 38.
• S. Dąbrowski: Z badań nad recepcją książek obozowych Gustawa Morcinka. „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu. Historia Literatury” 1966 nr 4 [dot. też: Listy z mojego Rzymu; Zagubione klucze].
Go back to position Wróć do pozycji

Listy z mojego Rzymu

• W. Bacewiczówna. „Tygodnik Warszawski” 1948 nr 4.
• Z. Lichniak: Listy zwątpienia i odzyskanej wiary. „Dziś i Jutro” 1948 nr 35, przedruk: „Kierunki” 1974 nr 39.
• A. Madej. „Warszawa” 1948 nr 6.
• S. Dąbrowski: Z badań nad recepcją książek obozowych Gustawa Morcinka. „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu. Historia Literatury” 1966 nr 4 [dot. też Dziewczyna z Champs-Elysées; Zagubione klucze].
Go back to position Wróć do pozycji

Polskie słowo na Śląsku

• K. Koźniewski. „Odrodzenie” 1949 nr 41.
Go back to position Wróć do pozycji

Zagubione klucze

• E. Paukszta: Morcinkowe szukanie. „Dziś i Jutro” 1948 nr 8.
• H. Wielowieyska: Psychologia i demagog. „Nowiny Literackie” 1948 nr 7.
• S. Dąbrowski: Z badań nad recepcją książek obozowych Gustawa Morcinka. „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu. Historia Literatury” 1966 nr 4 [dot. też Listy z mojego Rzymu; Dziewczyna z Champs-Elysées].
Go back to position Wróć do pozycji

Pokład Joanny

• H. Bereza: Dzieje pokładu Joanny. „Wieś” 1951 nr 22.
• T. Drewnowski: Ludzie czerwonego Zagłębia. „Życie Literackie” 1951 nr 7.
• T. Drewnowski: O twórczości Gustawa Morcinka. „Nowa Kultura” 1951 nr 26.
• A. Lam. „Twórczość” 1951 nr 7.
• W. Szewczyk: Przez mity ku realizmowi. „Śląsk Literacki” 1952 nr 1/2.
• Z. Lichniak: Kwartet powieściowy. W tegoż: Obrachunki ze współczesnością. Warszawa 1955.
Go back to position Wróć do pozycji

Urodzaj ludzi

• S. Skórnicki: Lata walki. „Życie Literackie” 1952 nr 9.
• Z. Woźnicka: Nowa treść w starym zwierciadle. „Nowa Kultura” 1952 nr 21.
Go back to position Wróć do pozycji

Zabłąkane ptaki

• A. Drawicz: Nowa powieść Gustawa Morcinka. „Nowa Kultura” 1953 nr 16.
• Z. Hierowski: Powieść o młodzieży górniczej. „Życie Literackie” 1953 nr 12.
Go back to position Wróć do pozycji

Z mojej ziemi

• I. Sławińska. „Śląsk Literacki” 1956.
Go back to position Wróć do pozycji

Nowele wybrane

• M. Głowiński: Morcinek, czyli o literaturze popularnej. „Życie Literackie” 1956 nr 28.
• K. Heska-Kwaśniewicz: Jak powstało „Pod gongiem”. „Zaranie Śląskie” 1983 nr 4.
Go back to position Wróć do pozycji

Judasz z Monte Sicuro

• R. Wasita: Nowa powieść Morcinka. „Nowa Kultura” 1958 nr 24.
Go back to position Wróć do pozycji

Jak górnik Bulandra diabła oszukał

• J. Krzyżanowski. „Literatura Ludowa” 1958 nr 2/3, przedruk w tegoż: Szkice folklorystyczne. T. 2. Kraków 1980.
• J. Ligęza. „Zaranie Śląskie” 1959 nr 1.
• J. Pośpiech, L. Pośpiech: Opowieść „O Czarnej Księżnej i o chłopskim dzwonie” Gustawa Morcinka na tle wersji podaniowych i literackich. „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu. Historia Literatury” 1969 nr 5.
Go back to position Wróć do pozycji

Czarna Julka

• J. Dziarnowska: Korzenie zdrowe i mocne. „Orka” 1959 nr 44.
• W. Nawrocki: Sny złote i ciemne. „Nowe Książki” 1979 nr 21 [dot. też: Ondraszek].
Go back to position Wróć do pozycji

Siedem zegarków kopidoła Joachima Rybki

• H. Kirchner: Nowa powieść Morcinka. „Nowa Kultura” 1961 nr 35.
Go back to position Wróć do pozycji

Ziemia Cieszyńska

• D. Żmij: Wędrówka z Morcinkiem. „Nowe Książki” 1963 nr 3.
Go back to position Wróć do pozycji

Opowieść o ludziach w pociągu

• D. Cirlić: Ludzie w pociągu. „Nowe Książki” 1963 nr 23.
Go back to position Wróć do pozycji

Przedziwna historia o zbójniku Ondraszku

• K. Kuliczkowska: Plotki szpetnie zmyślone. „Kultura” 1964 nr 1, przedruk w tejże: W szklanej kuli. Warszawa 1970.
Go back to position Wróć do pozycji

Górniczy zakon

• W. Maciąg. „Życie Literackie” 1964 nr 49.
• Z. Macużanka: Po konkursie śląskim. „Nowe Książki” 1965 nr 9.
• P. Komander: Morcinek wypełniający mitologiczny schemat. (Na przykładzie powieści „Górniczy zakon”). „Rocznik Cieszyński” 1991 nr 6/7.
Go back to position Wróć do pozycji

Dzieła wybrane

• J. Hajduk-Nijakowska: Ludowe opowieści. „Nowe Książki” 1985 nr 2 [dot. T. 10: Legendy i baśnie].
Go back to position Wróć do pozycji

Gustawa Morcinka listy do Alfreda Jesionowskiego

• K. Heska-Kwaśniewicz. „Biuletyn Informacyjny Biblioteki Śląskiej” 1973.
Go back to position Wróć do pozycji

Morcinek do Dziewczyny ze Wschodniej Ballady

• C. Mykita-Glensk: Między Skoczowem a Toruniem. „Opole” 1984 nr 8.
Go back to position Wróć do pozycji

Gustawa Morcinka „Listów spod morwy” ciąg dalszy

• C. Mykita-Glensk: Z Morcinkowego listownika. „Opole” 1986 nr 7.
Go back to position Wróć do pozycji

Z górnośląskiej ziemi

• A. Widera. „Zaranie Śląskie” 1964 nr 1.
• A. Wolny. „Kwartalnik Opolski” 1964 nr 1.
Go back to position Wróć do pozycji
Print
LICENCE_INFO