BIO

Urodzona 1 czerwca 1894 w Warszawie; córka Tadeusza Jentysa, plenipotenta Ignacego Paderewskiego, i Julii z Szumowskich. Ukończyła pensję Jadwigi Kowalczykówny i Jadwigi Jawurkówny w Warszawie. Następnie studiowała w Krakowie na Wyższych Kursach Żeńskich im. A. Baranieckiego oraz prawdopodobnie jako wolna słuchaczka na Uniwersytecie Jagiellońskim. Ukończyła Szkołę Sztuk Pięknych w Warszawie. Debiutowała w 1912 wierszem pt. List z daleka, wydrukowanym w „Tygodniku Ilustrowanym” (nr 48). W 1914 wyszła za mąż za Stanisława Miłaszewskiego, późniejszego dramatopisarza i tłumacza. W następnych latach pracowała jako nauczycielka rysunków w gimnazjach warszawskich. Równocześnie zajmowała się twórczością literacką, po 1921 przede wszystkim prozatorską. W 1921-27 prowadziła dział teatralny w tygodniku „Bluszcz”; tu też publikowała pierwodruki kilku utworów powieściowych. Prozę, wiersze, artykuły i recenzje drukowała nadto m.in. w „Rzeczypospolitej” (1920), „Tygodniku Ilustrowanym” (1922-24), „Tęczy” (1927-34, z przerwami), „Gazecie Warszawskiej” (1933-34), „Kurierze Warszawskim” (szczególnie w 1933), „Podbipięcie” (1936-37; tu korespondencje i felietony pt. Chropowatości pod pseudonimem: Sowa, Wand), „Kulturze” (1937-39), „Rodzinie Polskiej” (1938-39; recenzje w dziale Z piśmiennictwa). Była członkiem Polskiego PEN Clubu. Podczas kampanii wrześniowej 1939 prowadziła wraz z mężem kronikę wydarzeń w oblężonej Warszawie. W okresie okupacji niemieckiej mieszkała nadal w Warszawie. Utrzymywała się, prowadząc z mężem kiosk z książkami, umiejscowiony przy restauracji Gastronomia. Uczestniczyła w konspiracyjnym życiu literackim. Zginęła równocześnie z mężem 10 sierpnia 1944 podczas powstania warszawskiego; pochowana na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie..

Twórczość

1. Veni creator. Nowele. Warszawa: Biblioteka Polska 1921, 180 s.

Zawartość

Lwy na Marsie; Waldi; Pierwszy błysk; Sanzitta; Kwiat lotosu; Jak umarł ksiądz Wawrzyniec; Veni creator; Febris typhoidalis; Narzeczona; Plama; Gobelin.

2. Księga umarłych. [Powieść]. Bluszcz 1922 nr 28-52, 1923 nr 1-13.

3. Ogrodniczka. [Powieść]. Bluszcz 1923 nr 24-52, 1924 nr 1-7.

4. Cmentarz i sad. Powieść w dwóch częściach. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha [1924], 389 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 [1924], wyd. 2 [!] [1930].

5. In spe. (Historia o sześciu Mariach). Nowelka. Warszawa: Bluszcz 1924, 14 s. Przedruk zob. poz. .

6. Niebieskie oczy Ewuni. Nowela. Warszawa: Bluszcz 1924, 31 s. Przedruk zob. poz. .

Nagrody

Nagroda w konkursie „Bluszczu” w 1924.

7. Sprawa kryminalna. (Nowelka). Warszawa: Bluszcz 1924, 23 s. Przedruk zob. poz. .

8. Szczęśliwa starość. Nowelka. Warszawa: Bluszcz 1924, 254 s.

9. Zatrzymany zegar. Powieść. Bluszcz 1925 nr 16-43. Wyd. osobne Poznań: Księgarnia św. Wojciecha [1926], 246 s. Wyd. nast. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1992.

Przekłady

francuski

La pendule arretée. [Wyd. 3]. Paris 1929.

10. O złoty włos. Powieść. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha [1926], 301 s.

11. Kaczęta. Powieść. Bluszcz 1927 nr 28-52, 1928 nr 1-11. Wyd. osobne Poznań: Księgarnia św. Wojciecha [1928], 261 s. Wyd. 2 Łomża: Biblioteka Dobrych Książek 1937.

12. Rok Boży. [Wiersze]. Warszawa: Hoesick 1927, 29 s. Wyd. nast. tamże 1937.

13. Pierwsza miłość. [Nowele]. Warszawa: F. Hoesick 1928 [antydatowane 1927], 302 s.

Zawartość

Grande-Grille; Niebieskie oczy Ewuni [poz. ]; Pierwsza miłość; Bukiet; Balbina; Kolorowe światełko; Na progu; In spe. (Historia o sześciu Mariach) [poz. ]; Siostra Miriam; Za szklaną szybą; Trzynasta; Sprawa kryminalna [poz. ]; Ewon i Adamina; Jabłonie.

14. Księżniczka Dagny. Romans. Warszawa: Księgarnia Biblioteki Dzieł Wyborowych [1925], 129 s. Wyd. nast.: wyd. nowe Warszawa: F. Hoesick 1929; Londyn: Katolicki Ośrodek Wydawniczy „Veritas” 1953.

15. Stare Kąty. Powieść. Przewodnik Katolicki 1929 nr 28-52. Wyd. osobne Warszawa: F. Hoesick 1929, 329 s. Wyd. nast.: Łomża: [b.w.] 1930, dod. „Życia i Pracy”; wyd. 2 Poznań: Księgarnia św. Wojciecha 1937.

16. Młyn w Bożej Woli. Powieść. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha 1930, 189 s.

Nagrody

Nagroda w konkursie „Przewodnika Katolickiego”.

17. Agaciulka. [Opowiadanie]. Warszawa: [Drukarnia] E. Wyszyński 1931, 38 s., dod. powieściowy „Gazety Warszawskiej”. Przedruk zob. poz. .

18. Czarna Hańcza. Powieść. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha [1931], 233 s. [Wyd. 2] Suwałki: Hańcza 1997, 151 s.

Książka reportażowa z podróży po Augustowskiem.

19. Na cztery wiatry. Powieść. Tęcza 1931 nr 30-47. Wyd. osobne Poznań: Księgarnia św. Wojciecha [1932], 276 s.

Przekłady

czeski

Na čtyři strany. [Przeł.] L. Karasová. Praha 1934.

20. Trzecia siostra. Powieść. Kurier Warszawski 1933 nr 146-225. Wyd. osobne Poznań: Księgarnia św. Wojciecha [1933], 321 s.

21. Dusza domu. Imionnik. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha [1934], 219 s.

Zawartość

Przedmowa. – Portret Babuni; Dziadzio; Balbina, Ostatnia panna respektowa; Huterski; Łabieniec; Michaśka; Ciocia Mecia; Agaciulka [poz. ]; Historia sprzed lat czterdziestu; Jakubowska; Jej głos; Szalik; Nagroda.

22. Święty wiąz. Legenda Starych Kątów. Powieść. Podbipięta 1936 nr 2-6, 1937 nr 1-20. Wyd. osobne Poznań: Księgarnia św. Wojciecha [1937], 339 s.

23. Bogactwo. Powieść. Przewodnik Katolicki 1938 nr 21-50. Wyd. osobne Poznań: Księgarnia św. Wojciecha 1939 [właśc. 1938], 354 s. Wyd. nast. Londyn: Katolicki Ośrodek Wydawniczy „Veritas” 1953.

Nagrody

Nagroda w jubileuszowym konkursie Drukarni i Księgarni św. Wojciecha w 1938.

24. Wspominamy. T. 1. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha 1939, 260 s.

Rozdziały: Gniazdo; Tadeusz Korzon; Jan Stanisławski; [Ignacy] Paderewski; Podzwonne [wspomnienia pośmiertne o W. Drabiku, K. Szymanowskim, A. Szumowskiej-Adamowskiej].
T. 2 autorstwa S. Miłaszewskiego.

Prace redakcyjne

1. Chór wieków. Antologia poetycka w układzie W. Miłaszewskiej, J. Rembielińskiego, S. Miłaszewskiego. Przedmowa: J. Teodorowicz. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha 1936 [antydatowane 1935], XII, 447 s.

Omówienia i recenzje

Słowniki i bibliografie

Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 2. Warszawa 1964.
Polski słownik biograficzny. T. 21. cz. 2 z. 88. Wrocław; Kraków 1976 (A. Hutnikiewicz).
Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 1. Warszawa 2000 (Redakcja).

Ogólne

Artykuły

S. Podhorska-Okołów: Najpiękniejsze godziny „Zatrzymanego zegara. (Refleksje nad twórczością Wandy Miłaszewskiej). Bluszcz 1926 nr 37.
M. Smolarski: Sylwetki literackie. Tęcza 1928 nr 31.
S. Piasecki: Dziesięć książek Miłaszewskiej. „ABC1930 nr 242.
J. German: Dwoje jasnych ludzi. Dziś i Jutro 1946 nr 33.
J.J. Lipski: Sowa. Wanda Miłaszewska. W tegoż: Warszawscy „Pustelnicy” i „Bywalscy”. T. 2. Warszawa 1973 [m.in. o W. Miłaszewskiej].
J. Tokarska: Było ich dwoje. Przegląd Powszechny 1976 nr 12 [dot. też S. Miłaszewskiego].
C. Tarnawska-Busza: Wspomnienie Miłaszewskich. Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza”, Londyn 1983 dod.Tydzień Polskinr 52.
M. Puźniak: Powieści i nowele Wandy Miłaszewskiej. Kieleckie Studia Filolologiczne 1990 t. 5.
J. Nowakowski: Powieściowe mity Wandy Miłaszewskiej. W: W stronę dwudziestolecia 1918-1939. Rzeszów 1993.

Veni creator

L. Piwiński. „Przegląd Warszawski1921 nr 2.

O złoty włos

J. Sokolicz-Wroczyński: Z niedawnych ech. Rzeczpospolita 1927 nr 34.

Kaczęta

J. Sokolicz-Wroczyński: Nowa powieść Miłaszewskiej. „Rzeczpospolita1928 nr 112.

Rok Boży

J. Sokolicz-Wroczyński. „Rzeczpospolita1927 nr 128.

Pierwsza miłość

J. Sokolicz-Wroczyński. „Rzeczpospolita1927 nr 348.

Stare Kąty

J. Sokolicz-Wroczyński: Nowa powieść Miłaszewskiej. „Rzeczpospolita1929 nr 33.

Czarna Hańcza

Z. Starowieyska-Morstinowa. „Przegląd Powszechny1932 t. 193.
L. Chałecka-Połocka: Czarna Hańcza” zaczęła się w Wielkiej Bobrze. Kurier Podlaski 1997 nr 136.

Na cztery wiatry

Z. Starowieyska-Morstinowa. „Przegląd Powszechny1932 t. 194.

Trzecia siostra

J. Birkenmajer. „Polonista1934 nr 5.
S. Essmanowski. „Pion1934 nr 17.
J. Lorentowicz. „Nowa Książka1934 nr 2.
Z. Starowieyska-Morstinowa. „Przegląd Powszechny1934 t. 202.

Dusza domu

Z. Starowieyska-Morstinowa. „Przegląd Powszechny1935 t. 205.

Święty wiąz

A. Jesionowski: Powrót do „Starych kątów. Kultura 1937 nr 40.
J. Lorentowicz. „Nowa Książka1938 nr 2.
Z. Starowieyska-Morstinowa. „Przegląd Powszechny1938 t. 218.

Bogactwo

A. Jesionowski. „Kultura1939 nr 5.
H. Wierzbicka. „Przegląd Powszechny1939 t. 222.

Wspominamy

J. Dobraczyński: Kiedy już zaczniemy wspominać. Kultura 1939 nr 24.
W. Grubiński: Wspominamy i pamiętamy. Dwie „jasne książki” Stanisława i Wandy Miłaszewskich. Kronika Polski i Świata 1939 nr 30.
W. Malewski: Jasne książki. Kultura 1939 nr 18.
H. Michalski. „Polityka1939 nr 16.