BIO

Urodzona 26 czerwca 1926 we Lwowie; córka Stefana Mękarskiego, polonisty, dziennikarza, działacza politycznego, i Józefy z Rudnickich, biologa. Uczęszczała do Gimnazjum ss. Sacré Coeur we Lwowie. W tym czasie należała do harcerstwa. Po wybuchu II wojny światowej przebywała nadal we Lwowie. Kontynuowała naukę w radzieckiej szkole średniej, a w czasie okupacji niemieckiej na tajnych kompletach gimnazjalnych; w 1941 zdała maturę. Następnie podjęła studia chemiczne na tajnym Uniwersytecie Jana Kazimierza. Brała udział w działalności konspiracyjnej jako członek Szarych Szeregów. Pracowała w Radzie Głównej Opiekuńczej w Wydziale Opieki nad Więźniami i ich Rodzinami. Od kwietnia 1943 była zatrudniona w bibliotece wydziału leśnego Staatliche Technische Fachkurse, szkoły zorganizowanej przez władze niemieckie, a w listopadzie tegoż roku podjęła równocześnie naukę na tym wydziale. Po zajęciu Lwowa przez Armię Czerwoną, była od połowy 1944 studentką Lwowskiego Instytutu Politechnicznego. W październiku 1945 w ramach tzw. akcji repatriacyjnej wyjechała z matką do Krakowa. Podjęła studia chemiczne na Uniwersytecie Jagiellońskim, następnie studiowała na Politechnice Śląskiej w Gliwicach. W sierpniu 1946 wyjechała z kraju i zamieszkała w Londynie, gdzie ukończyła kurs farmaceutyczny na uniwersytecie angielskim. Debiutowała w 1949 wspomnieniem pt. Jak studenci lwowscy święcili dzień Trzeciego Maja pod okupacją. (Wspomnienie uczestniczki), opublikowanym na łamach „Orła Białego” (Londyn, nr 20). W 1951-55 redagowała wydawany w Londynie przez Związek Harcerstwa Polskiego poza Granicami Kraju miesięcznik „Ogniwa” i „Biblioteczkę Ogniw”. W 1953 objęła redakcję dodatku dla dzieci w londyńskim „Dzienniku Polskim” „Co tydzień dzieciom i młodzieży”, którym kierowała do 1978. W 1956 wyszła za mąż za Adama Kozłowskiego, inżyniera chemika. W tymże roku otrzymała nagrodę dziennikarską im. W. Pańczaka, przyznawaną przez Polskie Oddziały Wartownicze w Niemczech. Rozwijając twórczość literacką, publikowała prozę, artykuły i recenzje literackie w londyńskim „Dzienniku Polskim i Dzienniku Żołnierza” (od 1956) i jego dodatku „Tydzień Polski” (1965-78, z przerwami). W 1966 opracowała i redagowała adresowaną głównie do młodzieży serię londyńskiego wydawnictwa Skarb Narodowy Albumy historyczne, w której ukazało się 11 tomów (Na polach bitew, Budownictwo w Polsce, Na Kresach, Z biegiem Odry, Chorągwie polskie, Polskie Orły, Akademia krakowska, Monte Cassino, 50-lecie czynu Legionów, Powstanie Warszawskie oraz 25-lecie wojny światowej). Była współzałożycielką Koła Lwowian i członkiem pierwszego jego zarządu. Należała do Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie i Związku Dziennikarzy Rzeczypospolitej Polskiej oraz Rady i Zarządu Instytutu Józefa Piłsudskiego w Londynie. Odznaczona m.in. Złotym Krzyżem Zasługi, Orderem Polonia Restituta i Złotą Odznaką Koła Lwowian. Zmarła 15 listopada 1990 w Londynie.

Twórczość

1. Dar króla Jana. Opowiadania. Londyn: Katolicki Ośrodek Wydawniczy „Veritas 1964, 44 s.

Zawartość

W odwiedzinach u pani Twardowskiej; Dziwne przygody starego samochodu; Żabka z drzewa; Pierścień pana Anastazego; Dar króla Jana; Wizyta w Slough. – [Na okładce wiersz:] Kocie awantury.

2. Tajna szkoła. (Obrazek sceniczny). Londyn 1966.

3. Baśń wigilijna. Prapremiera: Londyn, Zespół Amatorski 1967.

4. Lwowskie orlęta. Obrazek sceniczny z czasów obrony Lwowa, 1-22 listopada 1918... Londyn: Nakład autorki 1968, 20 s., powielone.

5. Prowansalskie ścieżki, wspomnienia, pinie, róże i... „chienlit. Druk „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza”, Londyn 1968 nr 300-311, 1969 nr 1-15. Wyd. osobne Londyn: Caldra House 1969, 48 s. Przedruk zob. poz. .

6. Polskie drogi do Anglii przez stulecia. [Opowieść historyczna dla młodzieży]. Słowo wstępne: W. Czerwiński. Londyn: Polska Macierz Szkolna za Granicą 1971, 29 s.

7. O Józefie Piłsudskim. [Szkic biograficzno-historyczny]. Londyn: Instytut Józefa Piłsudskiego [1985], 8 s.

8. Przygoda na Starym Mieście. (Obrazek sceniczny). Londyn 1987.

9. Lwów – twierdza kultury i niepodległości. Referat wygłoszony 29 listopada 1988 roku w Bibliotece Polskiej w Paryżu poszerzony i uzupełniony. [Wstęp:] J. Mond. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna 1991, 135 s. [Wyd. 2] Lublin: [Liber] 2000.

10. Posłannictwo kresowe Lwowa. Odczyt wygłoszony dnia 17 marca 1990 roku na uroczystości rocznicy imienin Marszałka Józefa Piłsudskiego zorganizowanej przez Instytut Józefa Piłsudskiego w Londynie. Londyn: Instytut Józefa Piłsudskiego 1991, 119 s.

Zawartość

Odczyt, s. 7-33; Przypisy, s. 35-116.

11. Burza nad Lwowem. Reportaż z lat wojennych 1939-1945 we Lwowie; Kartki z pamiętnika. Przygotowali do druku: J. Kowalewski, A. Kozłowski. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna 1992, 360 s. Wyd. nast.: [wyd. 2] tamże 1996; Lublin: [Liber] 2000.

Zawartość

Barbara Mękarska-Kozłowska mówi o swej pracy. – Burza nad Lwowem, s. 9-256: I. Wolność i niewola; II. Szkoła radziecka; III. Socjalizm zdejmuje maskę; IV. Wywózki kwietniowe i grabieże; V. NEP – Nowa ekonomiczna polityka; VI. „Czerwone kąciki”; VII. Zmiana okupanta; VIII. Tajne nauczanie i „Fachkursy”; IX. Tajny uniwersytet; X. Wraca czerwony okupant; XI. Francuzi we Lwowie; XII. Rosyjscy studenci; XIII. Konsultacje; XIV. Nowa fala aresztowań; XV. A to Polska właśnie; XVI. „Pobieda” i wódka; XVII. Rabunek ziemi i kradzież mienia; XVIII. Dzień wyjazdu. – Kartki z pamiętnika, s. 257-359.

12. Mozaika wspomnień. [Szkice, opowiadania, wspomnienia]. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna 1994, 229 s. [Wyd. 2] Lublin: Liber 2000.

Zawartość

Muc z Jasnej; Jak studenci lwowscy święcili dzień Trzeciego Maja; Zapomniani; Rok Trzech Króli; „Ja do tijatru chcę”; Fotel pana Anatola; Melodie lwowskiego baciara; Lwów, sztajerek i bukiecik fiołków; Lwowskie Bernardyny; W cieniu „Brygidek” i „Łąckiego”; Laszlo znad rzeki Sajo; Hiacynty; „Mówią wieki” – ze Lwowa; Lwowskie Ossolineum; Opowieści o Oliwie; W paryskim parku – wspomnienie o Sewerynie Goszczyńskim; W brukselskiej koronce pisanka wspomnień; Lwowskie wystawy i Targi Wschodnie.

13. Prowansalskie ścieżki. Red. T. Jeśmanowa. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna 1995, 233 s.

Zawartość

Świt w Awinionie; Święte Marie prowansalskie; St. Gilles i jego trzy polskie grosze; Św. Maria Magdalena w St. Maximin i we Lwowie; Pod słodkimi kasztanami; Prowansalskie ścieżki, wspomnienia, pinie, róże... „chienlit” [poz. ]; Liguryjskim piaskiem i morską pianką; W Rapperswilu, mieście róż; Opowieści solurskiego dnia o panu Kościuszce; W królestwie gór i jezior Madonny del Sasso; „Drogę tęczami znacząc”... po Lemanie od Ikwy, Rossy – po Wawel; Z Genewy do Krzemieńca; Z Chartres do stóp ołtarza mariackiego; W Passy wspomnienie o pani Klementynie; Z St. Germain des Pres do lwowskiej katedry; Ze starego Lyonu do Grodna; Po Kopenhadze wędrówka z panem Andersenem; Nad duńskim fiordem gwarzą legendy; Z Kopenhagi do Darłowa.

Prace redakcyjne

1. Poznajmy naszą przeszłość. Zarys wiadomości z dziejów Polski od Piastów do 1945 roku. Oprac.: S. Kościałkowski. Red. B. Mękarska-Kozłowska. [Wyd. 3 uzupełnione]. Londyn: Instytut Józefa Piłsudskiego w Londynie; Zrzeszenie Nauczycielstwa Polskiego za Granicą [i in.] 1988, 47 s.
2. Muzea, biblioteki i archiwa polskie na Zachodzie. Praca zbiorowa. Komitet red.: H. Fokciński, N. Kozłowska, B. Mękarska-Kozłowska, J. Morkowski. Zebrała i całość oprac.: B. Mękarska-Kozłowska. Londyn: Stała Konferencja Muzeów, Biblioteka i Archiwum Polskie na Zachodzie 1991, 154 s.
Tu też B. Mękarska-Kozłowska: Instytut Józefa Piłsudskiego w Londynie, s. 73-84.

Omówienia i recenzje

Dar króla Jana

Z. Kasprzycka: O opowiadaniach Barbary Mękarskiej. „Orzeł Biały”, Londyn 1965 nr 10.
M. Lisiewicz. „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza”, Londyn 1965 nr 27dod. „Tydzień Polski”.
A. Milker. „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza”, Londyn 1965 nr 106.

Prowansalskie ścieżki, wspomnienia, pinie, róże i... „chienlit”

I. Wieniewski: Pochwała uroków Prowansji. „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza”, Londyn 1969 nr 151.