MAYKOWSKI Stanisław

Urodzony 18 czerwca 1880 w Oświęcimiu; syn Jana Maykowskiego, urzędnika skarbowego, członka Rządu Narodowego w Warszawie w 1863, później Komisarza Rządu Narodowego dla Galicji Wschodniej, i Leonii Grodkowskiej. Uczył się w Krakowie, najpierw w Szkole św. Barbary, a następnie w Gimnazjum św. Jacka. Po zdaniu matury w 1898 studiował filologię polską i filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim (do 1902 oraz w 1903-04). Był też słuchaczem uniwersytetów we Fryburgu (w Szwajcarii) i we Lwowie. Od 1901 pracował jako zastępca nauczyciela w gimnazjum w Nowym Sączu; w „Sprawozdaniu Dyrekcji Gimnazjum za rok szkolny 1903” zamieścił pierwszy artykuł pt. O poezji Marii Konopnickiej luźne wrażenia. W 1903-04 uczył w gimnazjum w Wadowicach, a następnie w IV Gimnazjum we Lwowie. W 1904 rozpoczął twórczość literacką felietonami w „Przeglądzie Politycznym, Społecznym i Literackim”. W 1905 ożenił się z Zofią Piotrowicz. Po złożeniu w 1906 egzaminu nauczycielskiego był nauczycielem w II Gimnazjum w Stanisławowie (1907-08), następnie we Lwowie w VI Gimnazjum, a od 1912/13 w V Gimnazjum. Uczył też w innych szkołach państwowych i prywatnych. Równocześnie zajmował się twórczością literacką i dziennikarską. Wiersze, artykuły oraz liczne recenzje teatralne publikował zwłaszcza w czasopismach lwowskich, w „Słowie Polskim” (1907-11; podpisany też: sm.; (sm.); S.M.; St. Mayk.), „Gazecie Porannej i Wieczornej” (1911-14), natomiast pojedyncze wiersze także w „Krytyce” (1909, 1914), „Lamusie” (1911-12), „Tygodniku Ilustrowanym” (1913-14). W 1914, oskarżony o bluźnierstwo w wierszu Ojcze nasz, ogłoszonym w „Gazecie Porannej i Wieczornej”, został zawieszony w obowiązkach nauczyciela; śledztwo sądowe przerwał wybuch I wojny światowej. Jeszcze w czasie jej trwania powrócił do szkolnictwa i uczył w lwowskiej Państwowej Szkole Przemysłowej. Równocześnie pracował jako dziennikarz. W 1919-20 publikował recenzje teatralne w „Gazecie Porannej i Wieczornej”. W 1920 był redaktorem naczelnym pisma obrazkowego dla młodzieży szkolnej pt. „Latorośle”. W tymże roku został kierownikiem literackim „Słowa Polskiego”, w którym był recenzentem teatralnym (1921-22), a także publikował
wiersze i felietony polityczne (do 1933). Utwory poetyckie zamieszczał też m.in. w pismach „Ponowa” (1921-22) i „Skamander” (1921). W 1920 został sekretarzem Zarządu Lwowskiego Związku Zawodowego Literatów Polskich. Około 1922 przeniósł się na półtora roku do Poznania, gdzie objął kierownictwo literackie „Kuriera Poznańskiego”. Wykładał również w Szkole Dramatycznej, a także był współzałożycielem i kierownikiem artystycznym Teatru im. H. Modrzejewskiej. Po powrocie do Lwowa nadal uczył w VI Gimnazjum im. S. Staszica, a następnie w II Gimnazjum im. K. Szajnochy, nadto prowadził teatr eksperymentalny „Semafor” oraz był kierownikiem literackim w Konserwatorium Muzycznym. Od 1925 na zlecenie Wydawnictwa Zakładu Narodowego im. Ossolińskich opracowywał razem z Juliuszem Balickim podręczniki szkolne do nauki języka polskiego, układając je z opowiadań i wierszy zamawianych u najwybitniejszych polskich pisarzy; sam też był autorem wielu tekstów. W tym czasie pełnił również funkcję dyrektora prywatnego Gimnazjum im. H. Jordana we Lwowie. W 1935 za szerzenie zamiłowania do literatury polskiej otrzymał Srebrny Wawrzyn Polskiej Akademii Literatury. Przed 1939 na własną prośbę przeszedł na emeryturę. Podczas II wojny światowej przebywał w Brzuchowicach pod Lwowem; w czasie okupacji niemieckiej był dyrektorem tajnego gimnazjum. W 1946 w ramach tzw. akcji repatriacyjnej wyjechał do Ząbkowic Śląskich, gdzie uczył do 1948 w Gimnazjum i Liceum im. Władysława Jagiełły oraz w Gimnazjum i Liceum dla Dorosłych. Następnie zamieszkał w Krakowie i do 1950 pracował w szkolnictwie zawodowym (m.in. był nauczycielem w Państwowym Liceum Przemysłu Węglowego oraz w Państwowej Szkole Górniczo-Hutniczej). Zmarł 29 marca 1961 w Krakowie.