BIO
Born on 16 November 1963 into a family of doctors; son of Erazm Baran and Mirosława, née Kowalski. He attended the A. Witkowski Grammar School (no. 5) in Krakow. He completed advanced secondary education in 1982 and started studying Polish philology at the Jagiellonian University in Krakow. He presented his first poems in 1985 in the independent Krakow-based spoken-word magazine "NaGłos" and published his first poetic works in 1987 in the underground quarterly "brulion" (later "bruLion"), of which he was co-founder. The works that appeared in that year's first issue were Wyszczerbione śmiercią […] (Run ragged by death); Kiedy umiera Pelletier (Pelletier's death); 1945; Wiosna (Spring); and Ziemia poddana (The subjugated land). He continued collaborating with the periodical as a poet and member of the editorial board until 1990, using the byline MET for his own works. He was awarded a master's degree from the Jagiellonian University (UJ) in 1987 and started a doctoral degree with a dissertation focused on contemporary love poetry (the topic of the dissertation was narrowed down to women's lyric poetry although Baran never completed it). In 1987/88 he worked as a departmental manager for the publishing house Wydawnictwo Literackie in Krakow before returning to the firm in 1990/91 after a break and serving as head of the marketing department and deputizing for the director of production. In 1991 he became a radio journalist, starting out with Radio Krakow, followed by a stint with Radio Mariackie in the city in 1992/93, before returning to Radio Krakow, as head of the cultural section, a position he held until1995. In 1993, together with Marcin Świetlicki and Marcin Sendecki, he published Wiersz wspólny (półfinałowy) (A joint poem [semi-final]) in "bruLion" (no. 21/22). This piece was considered the manifesto of the generation associated with this periodical. In 1996, Baran started working with Polish Television (TVP), collaborating until 1998 on arts series broadcast both on the nationwide channel TVP 1 (Czytadło) and on the local TVP Kraków service (SziK, czyli Sztuka i Kultura and Krakowski Komentarz Osobisty). He was also involved in making documentary films on writers for TVP 2 (Gustawa Herlinga-Grudzińskiego rozważania o cnotach [Gustawa Herling-Grudziński's thoughts on virtues] in 1998 and Jerzy Pilch. Wyznania człowieka piszącego po polsku [Jerzy Pilch, Confessions of a man writing in Polish] in 1999). From 1996 to 2004 he was involved in coordinating the annual Warszawa Pisarzy (Writers' Warsaw) festival, organized by Fundacja Inicjatyw Międzynarodowych (International Initiatives Foundation). He continued writing poetry and published a further three volumes of poems while remaining professionally active in other fields. In 1999/2000 he was employed by Zespół Literacki "Frankfurt 2000" (Frankfurt 2000 literary group), which was formed within the structures of the Villa Decius Association (Stowarzyszenie Willa Decjusza) in Krakow with the aim of promoting Poland abroad through literature. Baran served as co-editor of the group's publications. For the next four years he was a member of the editorial board of the weekly magazine "Przekrój", initially serving as cultural editor then as secretary of the editorial board before becoming deputy editor. He is co-founder of Stowarzyszenie Miłośników Kryminału i Powieści Sensacyjnej "Trup w szafie" (the Corpse in the Closet Association of Detective Stories and Thriller Enthusiasts), founded in 2003 in Krakow. He was also (intermittently) a member of the jury of Nagroda Wielkiego Kalibru (High Calibre Award for the Best Polish Crime Novel), awarded by the Association. From 2009 he served on the jury of the Międzynarodowy Festiwal Kryminału (International Crime Novel Festival) in Wroclaw. From 2004 he was employed as director of the national section of the Polish Book Institute (Instytut Książki) in Krakow (to 2005), editor-in-chief of the Polish monthly "Arte", which presents new cultural work and activities (to 2006), head of the cultural section at Radio Krakow (to 2007), and secretary of the editorial board (from 2007) and deputy editor of the Krakow daily newspaper "Dziennik Polski" (between 2009 and 2011). In 2012 he started working at the Historical Museum of the City of Krakow, becoming head of the publications department in 2013. He has been involved in organizing numerous literary festivals. In 2012 he became programme director of the Bruno Schulz Festival, organized by EMG publishing house in Wroclaw under the patronage of the Minster of Culture and National Heritage and the president of the city of Wroclaw. In 2016 he served as programme director of Silesius International Poetry Festival (Międzynarodowy Festiwal Poezji Silesius) in the same city.
In 1986 he married the teacher Renata Gazda; they have three sons together, Mikołaj (b. 1987), Wojciech (b. 1988), and Dominik (b. 2004). He lives in Krakow.
Twórczość
1. Pomieszanie. (1983-1988). [Wiersze]. Kraków: Oficyna Literacka 1990, 61 s.
2. Sosnowiec jest jak kobieta. (1989-1991). [Wiersze]. Kraków, Warszawa: „bruLion” 1992, 30 s. BibLioteka.
3. Sny słodkie jak chuj. [Wiersz]. Białystok: Oficyna Grópy[!] Obłęd 1995, [1] s. Biblioteka Jednego Wiersza.
4. Sprzeczne fragmenty. [Wiersze]. Poznań: a5 1996, 29 s. Biblioteka Poetycka Wydawnictwa a5, 26.
5. Zabiegi miłosne. [Wiersze i proza poetycka]. Kraków: Baran i Suszczyński 1996, 55 s.
Nagrody
Zawartość
6. Warcaby. [Wiersze]. Oprac. gier: B. Adamek, A. Burszta. Oprac. graficzne J. Zborucki. Legnica: Centrum Sztuki – Teatr Dramatyczny; Wojewódzka Biblioteka Publiczna [ok. 1997], [12] s.
7. Zapach śniegu. [Słuchowisko]. Współautor: D. Rodziewicz. Polskie Radio 1997.
8. Jacek i Agatka. [Słuchowisko]. Polskie Radio 1998. Druk zob. poz. ↑.
9. Najnowszy podręczny senniczek polski. [Współautor:] D. Rodziewicz. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1998, 76 s.
10. Tanero. [Wiersze]. [Fotografie z cyklu:] Słodka sztuka mimesis: W. Wilczyk. Kraków: Oficyna Literacka 1998, 70 s.
11. Trylogia. [Słuchowisko radiowe i wiersze]. Legnica: Centrum Sztuki – Teatr Dramatyczny 1998, 15 s. Barbarzyńcy i Nie, 10.
Zawartość
12. Prozak liryczny. [Proza poetycka]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1999, 45 s.
13. Ryszard Krynicki. [Szkic]. [Przeł.] D. Muβ-Gorazd. Kraków: Villa Decius. Arbeitsgruppe Literatur Polska 2000, 1999, 27 s.
14. Bóg raczy wiedzieć. [Poemat]. Rysunki: D. Szewionkow-Kismiełow. Kraków: Zebra 2000, 34 s. Przedruk zob. poz. ↑.
15. Destylat. [Wybór wierszy i prozy poetyckiej]. Kraków: Zielona Sowa 2001, 131 s.
16. Gnijąca wisienka i inne wcielenia. [Wiersze]. Kraków: a5 2003, 54 s. Biblioteka Poetycka Wydawnictwa a5, 45.
17. Warszawa’44. [Album fotografii niemieckich z okresu Powstania Warszawskiego]. Koncepcja: B. Kalinowska i M. Kędryna. Teksty: M. Baran i M. Wójcik. Warszawa: Edipresse; Poznań: Zysk i S-ka 2004, [104] s.
18. Jeden Kraków 26 lat. [Katalog]. [Autorzy:] J. Szot: 55 fotografii; M. Baran: 11 wierszy [oraz wstęp]. Red.: J. Szot. Kraków: Muzeum Historii Fotografii [2007], [67] s.
19. Mistyka i zmysły. [Wybór wierszy, poematów i prozy poetyckiej]. Kraków, Budapeszt: Austeria 2008, 160 s.
20. Mniej, więcej, wszystko. [Wiersze]. Wybór i posłowie: J. Gutorow. Poznań: Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury 2011, 119 s. Biblioteka Poezji Współczesnej, 31.
21. Niemal całkowita utrata płynności. [Wiersze]. Kraków: Wydawnictwo EMG 2012, 88 s.
Nagrody
22. Antologia. [Wiersze]. [Wstęp:] P. Próchniak. Warszawa: Hachette Polska 2013, 188 s. Poezja polska, 76.
23. Kłopoty z mlekiem dla kota. [Opowiadanie dla dzieci]. Ilustracje: A. Żelewska. Warszawa: Egmont Polska 2013, 31 s. Czytam sobie, Poziom 1. Składam Słowa. Wyd. nast.: Warszawa: Harper Collins Polska; Harperkids 2020.
24. Zebrane. Wiersze i poematy 1983-2013. Red. i posłowie: M. Baran. Kraków: EMG 2013, 456 s.
25. Piasek i bruk. O Romanie Dmowskim. [Opowiadanie biograficzne]. Zilustrowała: M. Mazurowska. Warszawa: Egmont Polska 2018, 31 s. Czytam sobie, Poziom 1. Składam Słowa.
26. Awantura w śmietniku. [Opowiadanie dla dzieci]. Zilustrowała J. Frąckiewicz. Warszawa: Wydawnictwo Egmont Sp. z o.o. 2019, 31 s. Czytam Sobie: eko. Poziom 1, Składam Słowa. Wyd. nast.: Warszawa: Harper Collins Polska; Harperkids 2020. Czytam Sobie: eko. Poziom 1, Składam Słowa, tamże 2021.
27. Koniec wakacji. Współautor: M. Sendecki. [Poemat]. Wrocław: Wydawnictwo j 2019, 42 s.
28. Mały skryba i wielka piramida. [Opowiadanie dla dzieci]. Zilustrowała J. Rusinek. Warszawa: Harper Collins Polska; Harperkids 2020, 47 s. Czytam sobie: fakty. Poziom 2, Składam Zdania. Wyd. nast. tamże 2022.
29. Lem i zagadki Kosmosu. [Opowiadanie dla dzieci]. Zilustrował T. Kozłowski. Warszawa: Harper Collins Polska; Harperkids 2021, 47 s. Czytam Sobie: fakty. Poziom 2, Składam Zdania. Wyd. nast. tamże 2023.
Wybory utworów literackich w przekładach
rumuński
słowacki
Przekłady utworów literackich w antologiach zagranicznych
angielski
bułgarski
czeski
francuski
hiszpański
niemiecki
serbski
węgierski
Adaptacje twórczości autora
w formie komiksu
Przekłady i adaptacje
Prace redakcyjne
Przekłady
angielski
niemiecki
Przekłady
angielski
Przekłady
angielski
Omówienia i recenzje
• Ankiety dla IBL PAN 2008, 2009, 2024.
