Bieńczyk Marek

BIO

Born on 6 July 1956 in Milanówek; son of the economists Jerzy Bieńczyk and Karolina, née Rogalska. He attended the S. Wyspiański Grammar School (No. XLVII) in Warsaw, where he completed advanced secondary education in 1975. From 1976 he took a degree in Romance Studies at the University of Warsaw (UW), graduating with a master's degree in 1980. He then started a degree in Hindu Studies at UW, which he abandoned in 1981. During his studies he was a member of the Independent Students’ Association (NZS – Niezależne Zrzeszenie Studentów), serving as head of the branch at the Institute of Oriental Studies between 1980 and 1982. He was also a member of the UW Strike Committee in 1981. He made his debut in "Polityka" 1980 (no. 22) with a polemic against Zygmunt Kałużyński on the subject of Jean Paul Sartre titled Święty Sartre, aktor i męczennik (Saint Sartre, actor and martyr). He was employed as a lector in French at UW in 1983/84 and at the Institut Français between 1983 and 1996. At the same time, he was enrolled in the doctoral programme at the Institute of Literary Studies of the Polish Academy of Science (IBL PAN) from 1983. He was employed as an assistant at the Department for Romantic Literature at the Institute from 1987. He made his debut as a translator from French in 1988, publishing an excerpt of Milan Kundera's L’Art Du Roman (The Art of the Novel) as Słownik (VI) in "Res Publica" no. 6. In 1990 he published his first translation from Czech, with his version of Václav Bělohradský's essay “Mitteleuropa: rakouská říše jako metafora” (in Polish as Cesarstwo austriackie jako metafora – The Austrian Empire as a metaphor) appearing in "Res Publica" (no. 5). In the following years, he largely published translations of Milan Kundera's prose and works by authors including Émil Cioran and Roland Barthes. He was awarded a doctoral degree from IBL PAN in 1989 for his dissertation Wyobrażenia cierpienia i śmierci w twórczości Zygmunta Krasińskiego (Images of suffering and death in the works of Zygmunt Krasiński), which was supervised by Prof. Maria Janion). In 1990, he was appointed lecturer at IBL PAN. In 1991/92 he was a member of the editorial board of IBL's English-language journal "Literary Studies in Poland". From 1993, he was a member of the editorial board of the French quarterly "L’Atelier du Roman", where he also published several dozen articles and studies. From 1994 he combined his own research and translation work with creative writing. He conducted prose workshops as part of postgraduate degree in Literary and Artistic Studies (Studium Literacko/Artystyczne) at Krakow's Jagiellonian University from 1998. In 1999 he was awarded the prestigious Paszport Polityki prize by the weekly magazine "Polityka" for his literary work, while in 2001 he received the Grand Prix de la Francophonie by the Académie Française. In 2003 he was awarded a habilitation degree by IBL PAN for his study Oczy Dürera. O melancholii romantycznej (Dürer's eyes: On Romantic melancholy), becoming a senior lecturer in 2005. In 2004 he was made a member of the Polish PEN Club, joining its board in 2005. In 2007 he was appointed to the Chapter of the Gdynia Literary Prize (Nagroda Literacka Gdynia). In 2010 he was appointed associate professor at IBL PAN. His articles and literary reviews, as well as translations from French, have appeared in publications including Res Publica (1988 and 1990) and Res Publica Nowa (intermittently between 1993 and 2006), Ogród (1990, 1992 and 1994), Zeszyty Literackie (1990, 1993 and 1995), Teksty Drugie (1990, 1993, 1996 and 2008), Gazeta Wyborcza (1994, 1998-99, 2001, 2009 and 2012-17), Rzeczpospolita (1997-98 and 2009), Literatura na Świecie (1999, 2003-04, 2007, 2010, 2014 and 2016-17), Polityka (1999-2000, 2008 and 2012), Tygodnik Powszechny (since 2001), Newsweek Polska (2006 and 2008) and "Książki" (since 2014). He is also a keen oenologist, publishing a series of articles on wine in "Magazyn", a supplement to "Gazeta Wyborcza", "Przekrój”, "Forbes", "Magazyn Wino", "Kuchnia" and on the wine website inicjatywa.pl. He has also published guidebooks on the subject with Wojciech Bońkowski. In 1999 he became a member of the International Federation of Wine and Spirit Journalists and Writers. Between 2009 and 2011, he led the research project Atlas polskiego romantyzmu. Świat – Europa – Polska (An atlas of Polish Romanticism – The World, Europe and Poland), which is accessible through the portal Nowa Panorama Literatury Polskiej coordinated by IBL PAN's Digital Humanities Centre (Centrum Humanistyki Cyfrowej). He was awarded one of Poland's top literary prizes, the Nike Prize, in 2012 for his collection of essays Książka twarzy (The Book of Faces). He lives in Warsaw.

Twórczość

1. Czarny człowiek. Krasiński wobec śmierci. [Studium]. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN [1990], 190 s. Wyd. nast.: Gdańsk: słowo/obraz terytoria 2001.

Nagrody

Nagroda Fundacji im. K. i M. Górskich w 1992.

See Studies

2. Terminal. [Powieść]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1994, 181 s.

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument elektroniczny: Warszawa: Wielka Litera 2012, plik w formacie EPUB, MOBI.

Przekłady

francuski

Terminal. [Przeł.:] J.-Y. Erhel, T. Janasz. [Paris] 1997.

niemiecki

Terminal. [Przeł.] K. Wolff. Herne 2000.

See Studies

3. Antoni Malczewski. [Scenariusz biograficznego filmu dokumentalnego; współautorka:] D. Siwicka. Reżyseria: K. Bukowski. Telewizja Polska 1997.

See Studies

4. Melancholia. O tych, co nigdy nie odnajdą straty. [Szkice literackie]. Warszawa: Sic! 1998,141 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 2000; Warszawa: Świat Książki – Weltbild Polska 2012.

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument elektroniczny: Warszawa: Świat Książki 2014, plik w formacie MOBI, EPUB.

Nagrody

Nominacja do Nagrody Literackiej Nike w 1999, wyróżnienie Fundacji Kultury w 1997.

Zawartość

Na placu Carrousel; Flâneur i inni jeszcze; Czarna żółć czyli nic, które boli; Freud i twarz melancholijna; Pseudoteksty, pseudonimy; Magiczne wyliczanie; Spis powszechny i utopia; O wyższości dolin nad górami; Labirynt wiecznego tułacza; Freud, odblask i regres; Ironia i śmiech; Przyszłość jak na dłoni; Błękitne spojrzenie i anamorfoza; Alegoria na drodze melancholika; Melancholia czerwona i czarna; Acedia; Freud, pożądanie i nierealność; Zwierciadło i możliwość; Terapie, terapie; Nie i tak metamorfozy; Pomerol 1989; W studni melancholii.

Przekłady

bułgarski

Melanholiâ. Za tez, koito nikogo izgubenoto nâma da namerât. [Przeł.:] D. Nedâlkova, M. Ajkova-Gurecka. Sofiâ 2002.

hiszpański

Melancolía. De los que la dicha perdieron y no la hallarán más. [Przeł.] M. Lema. Barcelona 2014.

węgierski

Melankólia. Kik már sohsem találnak a vesztett üdvre. [Przeł.] l. Pálfalvi. Göd 2019.

See Studies

5. Tworki. [Powieść]. Warszawa: Sic! 1999, 194 s. Wyd. 2 tamże 2007.

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument elektroniczny: Warszawa: Wielka Litera 2012, plik w formacie MOBI, EPUB.

Nagrody

Nagroda Lit. im. W. Reymonta za książkę roku w 1999, przyznana przez Związek Rzemiosła Polskiego, nominacja do Nagrody Lit. Nike w 2000, francuska nagroda Prix Ecureuil de la Littérature Etrangère, przyznana na festiwalu Lettres du monde (Bordeaux) w 2007.

Przekłady

angielski

Tworki. [Przeł.] B. Paloff. Evanston, Ill. 2007.

bułgarski

Psihiatrična bolnica „Tvorki”. [Przeł.] D. Nedâlkova. Sofiâ 2017.

czeski

Sanatorium Tworki. [Przeł.] M. Alexa. Přibram 2019.

francuski

Tworki. [Przeł.] N. Véron. Paris 2006.

hiszpański

Tworki. [Przeł.] M. Lema Quintana. Barcelona 2010.

perski

Tovorkī. [Przeł.] Š. Mo’tamedī. Tehrân [2016].

See Studies

6. Kroniki wina. [Felietony literacko-enologiczne]. Warszawa: Sic! 2001, 296 s.

See Studies

7. Oczy Dürera. O melancholii romantycznej. Warszawa: Sic! 2002, 384 s. Stanowiska, interpretacje, t. 20.

Rozprawa habilitacyjna.

Nagrody

Nominacja do Nagrody Literackiej Nike w 2003.

Zawartość

„Dzień przed”. (Uwagi wstępne). – Część pierwsza: „Wszystko w świecie tracić”. (O „Marii” Antoniego Malczewskiego); Kapitan dziecko Saturna. (O „Trzy po trzy” Fredry); Szklany dzwon. (O teatrze Alfreda de Musseta); Czy romantyzm jest odpowiedzialny za brak psychoanalizy w kulturze polskiej?; Oczu Dürera. (O Zygmuncie Krasińskim i jego listach); „Świat jaki jest”. (O „Rosji w 1839 roku” markiza de Custine); Wileński debiut Juliana Klaczki; Tajemnica zwierząt. (O motywie kości u Mickiewicza); Francuz na wyspie Lesbos. (O wierszach seraficznych Baudelaire'a). – Część druga: Melancholia i nieśmiertelność. (Baudelaire, Kafka, Starobinski, Baudrillard); Homo pyknolepticus. (O pracach Paula Virilia); Herezja i melancholia. (O Emilu Cioranie); Małe metamorfozy. (O esejach Eliasa Canettiego); Okno i metoda. (Flaubert, Baudelaire, Hopper). – „Dzień po”. (Zakończenie).

See Studies

8. Wina Europy. [Poradnik; współautor:] W. Bońkowski. Warszawa 2003-2008.

2003/2004. Warszawa: Wiedza i Życie 2003, 511 s.

2005/2006. Warszawa: Wiedza i Życie, Hachette Live Polska 2005, 672 s.

2009 Warszawa: Hachette Live Polska 2008, 800 s.

9. Przezroczystość. [Szkice i eseje]. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak” 2007, 257 s. Wyd. nast.: Warszawa: Wielka Litera 2015.

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument elektroniczny: Warszawa: Wielka Litera 2015, plik w formacie MOBI, EPUB.

Nagrody

W 2007 Nagroda Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu oraz Nagroda im. A. Siemka przyznana przez miesięcznik „Literatura na Świecie”.

Zawartość

Wrzesień – marzec; Gabriel i śnieg [dot. J. Joyce: Zmarli]; Jastrzębie w zmroku [dot. E. Hoppera]; Dlaczego przezroczystość; Grzebień panny Lambercier [dot. J.J. Rousseau]; Diaphanes [dot. Arystotelesa]; Język serc [dot. J.J. Rousseau]; Jedno zdanie; Bandoneon i muleta; Pokój nad morzem [dot. E. Hoppera]; Światło i reakcja [dot. J.J. Rousseau]; To piękne słowo; Przejrzysta Polska; Firma „Woreczek”; Klosz modrego kryształu; Zatrzyj ślady [dot. W. Benjamina]; Glasarchitektur [dot. P. Scheerbarta]; Dygresja w katedrze; Nowa higiena [dot. W. Benjamina i P. Scheerbarta]; Melancholia w wielkim mieście; Crystal Palace I; Laboratoria władzy; Crystal Palace II; Trzy domy; Rowe i Slutzky; Przejrzystość rzeczy [dot. V. Nabokova]; Mroźne medytacje; W stronę milczenia [dot. F.-R. de Chateaubrianda]; Pająk małe licho; Aerofanie [dot. O. Paza i S. Mallarmé]; Histeria; Blok czysty, przezroczysty; Olga; Liczba mnoga; Ciastko w Arkadii; Jan Jakub, suita [dot. J.J. Rousseau]; Znowu czerwiec.

Przekłady

angielski

Transparency. [Przeł.] B. Paloff. Champaign, Ill. 2012.

bułgarski

Prozračnostta. [Przeł.] M. Mileva. Sofiâ 2019.

chorwacki

Prozirnost. [Przeł.] A. Cvitanović. Zagreb 2020.

See Studies

10. Nowe kroniki wina. [Felietony literacko-enologiczne]. Warszawa: Świat Książki 2010, 478 s.

See Studies

11. Książka twarzy. [Eseje]. Warszawa: Świat Książki 2011, 448 s.

Nagrody

Nagroda Literacka Nike w 2012.

Zawartość

Vita brevis. – Initiatica: Winnetou [dot. powieści K. Maya]. ‒ Sportiva: Światło bramki; Naszym przyjacielem jest [dot. trenera K. Górskiego]; Oczko Borga [dot. tenisisty B. Borga]; Czempion odchodzi [dot. tenisisty A. Agassiego]; Światło bramki. – Melancholica: O trzy drinki z tyłu [dot. H. Bogarta]; Nie dla mnie sznur samochodów; Samotny jak szczur, ostatni z kloszardów [dot. C. Moricanda i H. Millera]. ‒ Sensualica: Anioł w Wiedniu; In vino fabula.– Picturesca: Twarz [L.] Beenhakkera; Twarze, dmuchawce [dot. fotografii E. Lempp]; Światła miasta [dot. malarstwa A. Patrzyka]; Prześwietlone medytacje [dot.: W. Nowicki: Dno oka]; W imadle świata. – Romantica: Wielki Narrator [dot. J. Karskiego]; Kłamiecie, wszyscy kłamiecie!; Maniakalna potrzeba idei [dot. Ch. Baudelaire’a]; Hrabia urynkowiony [dot. F.-R. de Chateaubrianda]; Poeci odchodzą [dot. V. Hugo i A. Mickiewicza]. – Geografica: Absurde Traveller[dot. podróży do Brazylii]; Droga do Ostendy [dot. J. Słowackiego]; Z niepewnej krainy [dot. kanadyjskiej prowincji Quebec]; Nicea [dot. Z. Krasińskiego]; Klątwa graniczna [dot. paszportu w XIX w.]; Ach, jak przyjemnie [dot. spływów kajakowych na Litwie i Łotwie]. – Translativa: Chirurg wiecznie żywy [dot. T. Boya i A. Siemka]; Fragmenty posłowia miłosnego [dot. R. Barthes’a]. – Romanesca: Braciszek [dot. R. Chandlera]; Granica szwajcarska; Ulica Szkolna [dot. R. Barthes’a]. – Nota od wydawcy.

Przekłady

bułgarski

Kniga na liceto. [Przeł.] M. Grigorova. [Veliko T’rnovo] 2015.

francuski

szkicu Poeci odchodzą: Hugo – Mickiewicz. Tanatographie comparée. „Annales – Centre Scientifique de l’Académie Polonaise des Sciences à Paris” 2005 vol. 8 s. 107-121.

ukraiński

Kniga oblič. [Przeł.] O. Slivins’kij. L”vìv 2015.

See Studies

12. Nussi i coś więcej. [Opowieść dla dzieci]. Wrocław: Format 2012, [34] s.

13. Książę w cukierni. [Opowieść dla dzieci]. Ilustrowała J. Concejo. Wrocław: Format 2013, 92 s. Wyd. 2 tamże 2016. Wersja francuska zob. poz.↑.

Nagrody

Nagroda Polskiej Sekcji IBBY Graficzna Książka Roku 2013.

Przekłady

angielski

Prrice in a pastry shop. [Przeł.] B. Paloff. New York 2023.

koreański

Kwajagageŭi wangjanim. [Przeł.] J. Lee. P’aju 2018.

See Studies

14. Le Prince à la pâtisserie. Wrocław: Format 2014, 92 s. Wersja polska zob. poz. ↑.

15. Jabłko Olgi, stopy Dawida. [Szkice literackie i opowiadania]. Warszawa: Wielka Litera 2015, 381 s.

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument elektroniczny: Warszawa: Wielka Litera 2015, plik w formacie MOBI, EPUB.

Niektóre teksty ukazały się wcześniej na łamach „Tygodnika Powszechnego”, „Literatury na Świecie” i „Kontekstów”.

Zawartość

I. Wstęp: Jabłko Olgi; Stopy Dawida. – II. Gesty, kroki, dźwięki: Dłonie na wietrze [dot. m.in. utworów M. Prousta, E. Canettiego, G. Agambena]; Dobre wróżki [dot. m.in. utworów F. Dostojewskiego, R. Barthesa, Z. Herberta, M. Prousta, M. Monroe]; Balkon; Werwa i drżenie. – III. Książki pierwsze: Gruba [dot. m.in. utworów A. Minkowskiego, G. Vigarello, R. Lourie, T. Gautiera, M. Kundery]; Szczęśliwa jedenastka [dot. m.in. utworów E. Bassa, A. Bahdaja, A. Rudnickiego, L. Tyrmanda, D.-R. Dufour, P. Esterházy]; Stawiać na Ciamciarę [dot. m.in. utworów M. Prousta, G. de Nercvala, L. Montgomery, B. Lesmiana, E. Niziurskiego, A. Bahdaja]; Karandasz; Oczarowani [dot. m.in. utworów G. de Nervala, P. Muraya, S. Kofman, P. Bénichou, G. Pouleta, J. Iwaszkiewicza, U. Eco]. – IV. Dyptyk lśniący: Przez okno [dot. m.in. utworów M. Prousta, F. Lipińskiego, A. Stasiuka, I. Kranzfeldera, F. Bon]; Żółta ściana [dot. m.in. utworów M. Prousta, W. Bałusa, G. Didi-Hubermana, G. Herlinga-Grudzińskiego, M. Łukasiewicz, B. Prusa]. – V. Uciekać, trzeba uciekać: Wyjście Czejenów [dot. m.in. utworów J.M. Coetzee’go, H. Melvile’a, G. Pereca, P. Virilio, A. Stasiuka, W. Szkłowskiego, W. Śliwowskiej, R. Piotrowskiego, R. Koziołka, J. Leara]; Niepocieszony i wesoły [dot. m.in. twórczości plastycznej J.-J. Sempé’go]. – VI. Zakończenie: Eseje i jesienie; Dos gardenias para ti. – Niektóre teksty ukazały się wcześniej na łamach „Tygodnika Powszechnego”, „Literatury na Świecie” i „Kontekstów”.

See Studies

16. Katastrofy i wypadki w czasach romantyków. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN 2017, 639 s. Nowa Biblioteka Romantyczna.

Zawartość

Wstęp, s. 17-110; Antologia [tekstów dotyczących katastrof w XIX w.].

See Studies

17. Kontener. [Esej]. Warszawa: Wielka Litera 2018, 301 s.

Nagrody

Nominacja do Nagrody Literackiej „Nike” w 2019.

See Studies

18. Wszystkie kroniki wina. [Felietony literacko-enologiczne]. Warszawa: Wielka Litera 2018, 694 s.

19. Krzywo jedzie, kto ucieka. Ucieczki w czasach romantyków. [Oprac.] M. Bieńczyk. Warszawa: Stowarzyszenie Pro Cultura Litteraria, Wydawnictwo IBL 2021, 534 s. Nowa Biblioteka Romantyczna.

Zawartość

Wstęp, s. 15-76; Antologia [tekstów dotyczących ucieczek w XIX w.].

See Studies

20. Miniatury literackie. W: M. Łydżba: Pieśń miłosna. [Katalog wystawy]. Warszawa: galeriaart.pl 2022, 111 s.

Teksty będące literackim komentarzem do obrazów Jacka Łydżby [w istocie jest to katalog wystawy malarskiej zatytułowanej "Pieśń miłosna"].

Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.

*** (O Zuzannie Ginczance). W: Zuzanna Ginczanka. Tylko szczęście jest prawdziwym życiem. Warszawa 2015 s. 79-85.

• Prowokacja chwili. „Twórczość” 1987 nr 6 s. 62-71 [dot. Z Krasińskiego].

• Estetyka melancholii. W: Trzynaście arcydzieł romantycznych. Warszawa 1996 s. 9-17 [dot. A. Malczewski: Maria].

• Sześć toastów dla Pani Profesor. W: Lustra historii. Warszawa 1998 s. 7-18 [dot. M. Janion].

• Rue de Ecoles. „Literatura na Świecie” 2004 nr 1/2 s. 414-433 [dot. R. Barthes’a].

• Choroba paszportowa. Romantyczny rekonesans. „Res Publica Nowa” 2005 nr 3 s. 65-73 [dot. podróży zagranicznych w XIX wieku].

• Przezroczystość. W: Księga Janion. Gdańsk [2007] s. 466-479.

• Kilka uwag o zauroczeniu. „Literatura na Świecie” 2010 nr 7/8 s. 194-209 [dot. G. de Nervala].

• Čist Kunderu v dobĕ Solidarity. W: Milan Kundera aneb Co zmuže literatura? Brno 2012 s. 203-212.

• Between positivism and magic. W: D. Winters: Infinite fictions. Essays on literature and theory. Winchester 2015.

• Pismo katastrofy w XIX wieku. Wstęp do rozważań. „Wiek XIX” 2015 s. 9-26.

• Pol carstva za krasnoje slovo. „Innostrannaja Litieratura” 2015 nr 2 s. 148-156.

• Liny na burcie. W: O nich tutaj (książka o języku i przekładzie). Kraków 2016 s. 353-365.

• Szkoła Ukraińska. „Maria” Antoniego Malczewskiego. W: Hortus (In)Condusus. Polska i Ukraina. Rozmowy o filozofii i literaturze. Warszawa 2017 s. 180-190.

• Césure et sublime. „Czytanie Literatury” 2019 nr 8 s. 327-335.

• Zapełnić czas. W: C. Aira: Trzy opowieści. Wrocław 2019 s. 277-292.

• Parę uwag wokół „Ceny” Anny Bikont. „Zagłada Żydów” 2023 nr 18 s. 591-598.

Przekłady

1. P. Djian: 37,2²o rano. [Powieść]. Szczecin: Glob 1991, 252 s.

2. M. Kundera: Sztuka powieści. Esej. Warszawa: Czytelnik 1991, 129 s. Wyd. nast.: wyd. 2 zmienione tamże 1998; wyd. 2 [!] zmienione Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 2004; wyd. 3. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B. – Grupa Wydawnicza Foksal 2015.

3. C. Lanzmann: Shoah. [Scenariusz filmowy]. Koszalin: Novex 1993, 222 s.

4. M. Kundera: Nieśmiertelność. [Powieść]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1995, 389 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 2002; wyd. 3. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B. – Grupa Wydawnicza Foksal 2015.

5. M. Kundera: Zdradzone testamenty. Esej. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1996, 250 s. Wyd. nast.: tamże: wyd. 2 2003, dodruk 2008; wyd.3 [!] zmienione i poprawione Warszawa: Wydawnictwo W.A.B. – Grupa Wydawnicza Foksal 2015.

6. M. Kundera: Powolność. [Powieść]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1997, 92 s. Wyd. 2. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B. – Grupa Wydawnicza Foksal 2015.

7. É. M. Cioran: Historia i utopia. [Eseje]. Przeł. i wstępem opatrzył M. Bieńczyk. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich 1997, 116 s. Archiwum Humanistyki XX w., 1. Wyd. nast.: Przeł. i posłowiem opatrzył M. Bieńczyk. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia 2008.

8. M. Kundera: Tożsamość. [Powieść]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1998, 106 s. Wyd. 2. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B. – Grupa Wydawnicza Foksal 2015.

See Studies

9. R. Barthes: Fragmenty dyskursu miłosnego. Przekł. i posłowie: M. Bieńczyk. Wstęp: M.P. Markowski. Pisma. T. 2. Warszawa: KR 1999, 349 s. Wyd. nast.: Warszawa: Wydawnictwo Aletheia 2011, tamże 2021.

10. M. Kundera: Kubuś i jego pan. Hołd w trzech aktach dla Denisa Diderota. [Utwór dramatyczny]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 2000, 94 s. Wyd. nast. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B. – Grupa Wydawnicza Foksal 2015. Wystawienia: Reżyseria: J. Stuhr. Kraków, Państwowa Wyższa Szkoła Teatralna 2002; w teatrze zawodowym: Reżyseria: Z. Wardejn. Gniezno, Teatr im. A. Fredry 2002.

Wystawienia następne

Informacje na stronie internetowej: Zob. link.

11. M. Proust: Pamięć i styl. [Szkice literackie]. Wybór, oprac. i wstęp: M.P. Markowski. Przekł.: M. Bieńczyk, J. Margański, M.P. Markowski. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak” 2000, 227 s. Esej..

12. M. Kundera: Niewiedza. [Powieść]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 2003, 111 s. Wyd. 2. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B. – Grupa Wydawnicza Foksal 2015.

13. M. Kundera: Zasłona. Esej w siedmiu częściach. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 2006, 155 s. Wyd. 2. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B. – Grupa Wydawnicza Foksal 2016.

14. M. Kundera: Spotkanie. [Szkice literackie]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 2009, 164 s. Wyd. 2. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B. – Grupa Wydawnicza Foksal 2016.

See Studies

15. M. Kundera: Święto nieistotności. [Powieść]. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B. – Grupa Wydawnicza Foksal 2015, 109 s.

16. R. Barthes: Fragmenty dyskursu miłosnego. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia 2021, 329 s.

17. A. Camus: Obcy. Przeł. i posłowiem opatrzył M. Bieńczyk. Warszawa: PIW 2021, 216 s.

See Studies

Prace redakcyjne

1. Nasze pojedynki o romantyzm. Pod red. D. Siwickiej i M. Bieńczyka. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich we współpracy Towarzystwa „Ogród Ksiąg” 1995, 293 s. Instytut Badań Literackich PAN.

2. Romatyzm, Janion, fantazmaty. Prace ofiarowane profesor Marii Janion na jej siedemdziesięciolecie. Pod red. D. Siwickiej i M. Bieńczyka. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich 1996, 222 s. Instytut Badań Literackich PAN.

3. Szybko i szybciej. Eseje o pośpiechu w kulturze. Pod red. D. Siwickiej, M. Bieńczyka, A. Nawareckiego. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich 1996, 226 s. Instytut Badań Literackich PAN.

Zob. też Twórczość poz. ↑, ↑.

Omówienia i recenzje

• Ankiety dla IBL PAN 2008, 2014, 2022.

Autor o sobie

• Proszek, tancerki i książki. Notowała E. Mazgal. „Gazeta Olsztyńska” 2003 nr 261.

• O zaufaniu i nieufności. „Tygodnik Powszechny” 2012 nr 52/53 dod. „Odnalezione w tłumaczeniu” [dot. własnej pracy przekładowej].

Wywiady

• Nie mam żadnej kolekcji, tylko rozmnożony bałagan. Rozm. A. Solak [on-line] Powst. 2019. Dostępny w Internecie: Zob. link [dostęp 12 października 2023].

• Pisanie to ciało w ruchu. Rozm. A. Warnke [on-line] Powst. 2022. Dostępny w Internecie: Zob. link [dostęp 12 października 2023.

• Kucharz, naukowiec, jego powieść i jego przecinki. Rozm. T. Cichoń. „Nowy Nurt” 1995 nr 16.

• Gwarant opowieści. Rozm. W. Chmielewski. „Rzeczpospolita” 1998 nr 188.

• Imię Soni. Rozm. W. Chmielewski. „Rzeczpospolita” 1999 nr 159 [dot.: Tworki].

• Słowo w akcji. Rozm. M. Wolny. „Polityka” 2000 nr 5.

• Sweterek. Rozm. B.N. Łopieńska. „Res Publica Nowa” 2002 nr 1.

• Wino – ekspresja ziemi. Rozm.: K. Janowska, P. Mucharski. „Tygodnik Powszechny” 2002 nr 47, przedruk zmieniony pt. O winie i melancholii w: Rozmowy na nowy wiek. T. 2. Kraków 2002.

• Piękna ułuda, obietnica zbawienia. Rozm. M. Guzowski. „Dziennik” 2007 nr 150.

• Scena balkonowa. Rozm. W. Bojda. „Opcje” 2007 nr 3.

• „La recherche idyllique”. Rozm. L. Sichler. „Marianne”, Paris 2008 nr z 6 VIII.

• O czym tu gadać z facetami. Rozm. D. Wodecka. „Gazeta Wyborcza” 2009 nr 131.

• Ambrozje i jady. Szkoła zmysłów Marka Bieńczyka. Rozm. K. Kubisiowska. „Tygodnik Powszechny” 2011 nr 34 [dot.: Książka twarzy].

• Mam kłopoty z Dionizosem. Rozm. D. Subbotko. „Gazeta Wyborcza” 2011 nr 81 dod. „Duży Format” nr 13.

• Wieloboista: w poszukiwaniu utraconych światów. Rozm. R. Koziołek. „Tygodnik Powszechny” 2011 nr 47.

• Ja już nigdy, nigdy, nigdy… Rozm. K. Kubisiowska. „Gazeta Wyborcza” 2012 nr 211 [dot.: Książka twarzy].

• Mam naturę zdrajcy. Rozm. K. Sulej. „Przekrój” 2012 nr 44 [dot.: Książka twarzy].

• Mozaika twarzy. Rozm. P. Owczarek. „Arterie” 2012 nr 1.

• Nauka rozmawiania z chlebem. Rozm. J. Nikodem. „Przegląd” 2012 nr 46 [dot.: Książka twarzy].

• Tajemnica twarzy. Rozm. W. Chmielewski. „Wyspa” 2012 nr 3.

• Ten zwierzątek Nussi. Rozm. B. Kęczkowska. „Gazeta Wyborcza” 2012 nr 257 [dot.: Nussi i coś więcej].

• Chciałbym być Iniestą. Rozm. R. Stec. „Gazeta Wyborcza” 2013 nr 11.

• Działasz geologicznie, jak dobry czwartorzęd... Rozm. G. Jankowicz. W tegoż: Po co jest sztuka? Rozmowy z pisarzami. Cz. 2. Kraków 2013.

• Przestrzeń i melancholia. Z Markiem Bieńczykiem i Filipem Springerem rozm. R. Koziołek. „Tygodnik Powszechny” 2013 nr 49 dod. „Książki w Tygodniku” nr 11/12.

• Samouk w każdej dziedzinie. Rozm. Maria K. „Wiadomości Literackie” 2013 nr 4.

• Melancholizacja. Rozm.: M. Hapke i A. Michalska. „Czas Kultury” 2014 nr 5.

• Literatura poza językiem. Rozm. M. Piwowar. „Rzeczpospolita” 2015 nr 104 [dot. M. Kundery z okazji wydania Święta nieistotności].

• Mam obsesję gestów. Rozm. Z. Wierus. „Polska” 2015 nr 24.

• Mieszkam w Republice Nie Tutaj. No i piszę. Po co mi to było? Rozm. M. Kicińska. „Gazeta Wyborcza” 2015 nr 67.

• Całe moje życie zostało naznaczone przez książki. Rozm. P. Czerkawski. „Odra” 2016 nr 6.

• Efemeryczne przejawy pełni. Rozm. J. Koźbiel. W tejże: Słowo i sens. Pruszków 2016.

• Marek Bieńczyk: w każdym siedzi matka zwłaszcza w każdym facecie. Rozm. E. Padoł. Powst. 31 X 2018 [on-line] . Dostępny w Internecie: Zob. link [dostęp 7 stycznia 2018] [dot.: Kontener].

• Matka odchodzi. Rozm. K. Kubisiowska. „Tygodnik Powszechny” 2018 nr 43 [dot.: Kontener].

• Mocniejsze kontury. Rozm. A. Łaniewska-Wołłk. „Wprost” 2018 nr 44.

• Prymat miłosierdzia nad prawdą. Rozm. R. Mazurek. „Dziennik Gazeta Prawna” 2018 nr 64.

• Przyczepiła się do mnie łatka erudyty. Rozm. R. Pikuła. „Przegląd” 2018 nr 49.

• „A novel that does not uncover a hitherto unknown segment of existence is immoral”. A conversation with Marek Bieńczyk on Milan Kundera’s works. [Rozm.] O. Żyminkowska. „Czytanie Literatury” 2019 nr 8.

• Broń przeciwko nicości. Rozm. J. Sobolewska. „Polityka” 2019 nr 16.

• Ochrona uczuć europejskich. Rozm. Michał Sowiński. „Tygodnik Powszechny” 2024 nr 17/18.

Ogólne

Artykuły

• J. IGNATOWICZ-SKOWROŃSKA: O pewnym typie zabiegów na frazeologizmach w prozie Marka Bieńczyka. „Studia Językoznawcze” 2002 t. 1.

• M. ORSKI: Laptopowe podróże Marka Bieńczyka. W tegoż: Lustratorzy wyobraźni, rewidenci fikcji. Warszawa 2003.

• M. LACHMAN: Gry z „tandetą” w prozie polskiej. Kraków 2004, passim.

• M. PŁAZA: C/Z, czyli dyskurs miłosny Marka Bieńczyka. „Kresy” 2004 nr 3.

• W. BOJDA: Słowa, słowa, słowa? „Opcje” 2007 nr 3.

• M. PLAZA: Tekst doświadczenia, doświadczenie tekstu – narracje Marka Bieńczyka. W: Narracje po końcu (wielkich) narracji. Warszawa 2007.

• K. SZALEWSKA: Écriture mélancolique. O eseistyce Marka Bieńczyka. „Kresy” 2008 nr 4.

• A. MAŁCZYŃSKA: Melancholijne pisanie Marka Bieńczyka. „Strony” 2009 nr 1/2.

• R. SENDYKA: Esej i ekfraza (Herbert – Bieńkowska – Bieńczyk). „Przestrzenie Teorii” 2009 [nr] 11.

• J. MOMRO: Akt etyczny i histeria – dwie twarze melancholii. O eseistyce Marka Bieńczyka. W: Nowe dwudziestolecie. Poznań 2011.

• J. MOMRO: Nieśmiertelne ruiny. O eseistyce Marka Bieńczyka. W: Ćwiczenia z rozpaczy. Kraków 2011.

• M.P. MARKOWSKI: Siedem przypadków Marka Bieńczyka. „Tygodnik Powszechny” 2012 nr 42.

• D. WODECKA: Wino, kobiety i Nike. „Gazeta Wyborcza” 2012 nr 240.

• M. KŁOSIŃSKI: Melancholia i styl. O twórczości Marka Bieńczyka. W: Skład osobowy. Katowice 2014.

• R. KOZIOŁEK: Smak ucieczki. O Bieńczyku. W tegoż: Dobrze się myśli literaturą. Wołowiec – Katowice 2015.

• A. NAWARECKI: Piłeczka, kluseczka, makaron; L. PROGUIDIS: Sonia wodzi rej; M. KUNDERA: Idylla, córka grozy. Marek Bieńczyk „Tworki”. W: Piłeczka. Studia o ruchu i melancholii. [Księga pamiątkowa dedykowana M. Bieńczykowi]. Katowice 2016 . Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, nr 3492.

• K. KOLASA-RUSEK: Twarze na pokaz. Od-twarzanie wizerunków w twórczości Marka Bieńczyka. W: Czy obrazy rządzą ludźmi? Warszawa 2017.

• M. GRAF: (Nie)winne rozważania o aromacie wina (na marginesie enologicznych felietonów Marka Bieńczyka). „Białostockie Archiwum Językowe” 2018 nr 18.

• K. KOLASA-RUSEK: Melancholia jako sposób na szczęście w twórczości Marka Bieńczyka. W: O szczęściu. Konteksty radosne. Katowice 2020.

• M. MIŁASZEWICZ: Literary experiments with the Holocaust in the novels by Martin Amis and Marek Bieńczyk = Literackie eksperymenty z tematyką Holocaustu na przykładzie powieści Martina Amisa i Marka Bieńczyka. [Praca magisterska]. Kraków, Wydział Filologiczny Uniwersytetu Jagiellońskiego 2020.

• M. PEROŃ: Gesty pożegnania: Ignacy Karpowicz, Marcin Wicha, Marek Bieńczyk. W: Odmiany pograniczności. Kraków 2020.

• A. CZYŻAK: Autotematyzm czy autofikcje? Przypadek Marka Bieńczyka. W: Nowy autotematyzm? Metarefleksja we współczesnej humanistyce. Poznań 2021.

• J. BIELAWA: Od letargu do akrobacji. O wertykalnej orientacji podmiotu w eseistyce Marka Bieńczyka. „Autobiografia” 2022 nr 1.

• P.J. WĄSOWSKI: „Boski wzór, który w sobie noszę” . Autentyczność i jej losy w polskiej prozie współczesnej. Autorefleksja w twórczości Marka Bieńczyka, Doroty Masłowskiej, Andrzeja Stasiuka, Olgi Tokarczuk i Magdaleny Tulli. [Rozprawa doktorska]. Uniwersytet Łódzki 2022.

Czarny człowiek

• J. ZIELIŃSKI: Wiwisekcja wieszcza. „Res Publica” 1990 nr 5 [dot. rozprawy: Wyobrażenie cierpienia i śmierci w twórczości Zygmunta Krasińskiego].

• B. ZWOLIŃSKA. „Pamiętnik Literacki” 1994 z. 4.

• M.P. MARKOWSKI. „Tygodnik Powszechny” 2001 nr 22.

Go back to position

Terminal

• K. UNIŁOWSKI: Jeśli ktoś kocha, to i opowiada. „FA-art” 1994 nr 4, przedruk w tegoż: Skądinąd. Bytom 1998.

• L. BUGAJSKI: Wyrafinowanie. „Wiadomości Kulturalne” 1995 nr 14.

• A. CZACHOWSKA: Koniec i początek. „Przegląd Artystyczno-Literacki” 1995 nr 12.

• I. JANOWSKA: Czyj to język? „Nowe Książki” 1995 nr 1.

• A. KOSS: Kolejne tango w Paryżu. „Kresy” 1995 nr 23.

• J. NOWOSAD: Z terminalu – na lotnisko. „Opcje” 1995 nr 1/2.

• M. RABIZO-BIREK: Powieść wyzuta z seksu. „Nowy Nurt” 1995 nr 16.

• J. PIESZCZACHOWICZ: Polski jogurt. „Polityka” 1997 nr 36 [dot. recepcji we Francji].

• M. DERDA-NOWAKOWSKI: Ukryta twarz romansu. Na marginesach „Terminalu” Marka Bieńczyka. „FA-art” 1999 nr 2.

• K. BUDROWSKA: „Terminal”, czyli seksualizm symboliczny i zawsze piękna heroina w postrzępionym sweterku; „Terminal”, czyli kobieta zawsze dobra i piękna; „Terminal”, czyli niema bohaterka intertekstualnej powieści. W tejże: Kobieta i stereotypy. Białystok 2000.

• J. WILENGOWSKA: Wyznaczniki nieepickości w powieści Marka Bieńczyka „Terminal”. W: Literackie strategie lat dziewięćdziesiątych. Olsztyn 2002.

• M. MRUWCZYŃSKI: Spotkanie z Innym. „Terminal” Marka Bieńczyka. „FA-art” 2003 nr 3/4.

• D. OSTASZEWSKA: Interakcje komunikacyjne w tekście artystycznym. Na wybranym materiale współczesnej prozy. „Język Artystyczny” 2007 t. 13 [dot. też: M. Nowakowski: Układ zamknięty i W. Wirpsza: Pomarańcze na drutach].

• D. MARKIEWICZ: Przełączając przerzutkę na postmodernizm. „Esensja” 2013 nr 1.

• A. CZYŻAK: W cudzej przestrzeni: narracyjne gest (samo)poznania w prozie przełomu XX i XXI wieku. „Białostockie Studia Literaturoznawcze” 2016 t. 8 [dot. też: I. Karpowicz: Sońka; P. Potoroczyn: Ludzka rzecz].

• A. WANDTKE: Projekt melancholijny Marka Bieńczyka w „Terminalu”, czyli próba diagnozy ponowoczesnej tożsamości mężczyzny. W: (Nie)męskość w tekstach kultury XIX i XXI wieku. Gdańsk 2019.

• I. SPATAR: Strategie gry z czytelnikiem w utworach „Terminal” Marka Bieńczyka i „Wyspa Krk” Jurija Izdryka. [Przeł.] K. Glinianowicz. W: Odmiany pograniczności. Kraków 2020.

Go back to position

Melancholia

• A. ARASZKIEWICZ: Melancholijny słownik z utratą. „Res Publica Nowa” 1998 nr 9.

• B. FRANKOWSKA: Pisane żółcią, w południe. „Nowe Książki” 1998 nr 7.

• J. SOBOLEWSKA: Patrzą Państwo na przeszłość. „Gazeta Wyborcza” 1998 nr 187.

• M. ZAPĘDOWSKA: Anatomia „Melancholii”. „Czas Kultury” 1998 nr 4.

• D. MAJKOWSKA: Świat melancholii. „Konteksty” 1999 nr 3.

• M. NAWROCKI: Pochwała melancholii, czyli o niczym, które boli. „Dekada Literacka” 1999 nr 7/8.

• S. SZULC: Czarna żółć. „Śląsk” 1999 nr 1.

• M. JENTYS: Rubinowe strofy. „Twórczość” 2000 nr 2, przedruk pt.: Marka Bieńczyka rzecz o czarnych ludziach. W tejże: Nić Ariadny. Toruń 2005.

• D. SKAWIŃSKI: „Nic, które boli”. Julii Kristevej i Marka Bieńczyka namysł nad melancholią. W: Melancholia. Medyczne i kulturowe aspekty na przestrzeni dziejów. Lublin 2020.

Go back to position

Tworki

• W. BOJDA: „Tworki”, czyli o znikaniu. „FA-art” 1999 nr 2.

• A. CZACHOWSKA: „Dlaczego, psiakrew, polski?”. „Twórczość” 1999 nr 12.

• P. MARECKI: (Po)tworek Derridy. (M.N. – „Tworki”). „Studium” 1999/2000 nr 6/1.

• K. NADANA: U Pana Boga za piecem. „Res Publica Nowa” 1999 nr 7/8.

• M. ORSKI: O Jurku-ogórku głodnym przeżyć. „Nowe Książki” 1999 nr 11.

• R. OSTASZEWSKI: Wszyscyśmy z jednych Tworek. „Dekada Literacka” 1999 nr 5/6.

• K. SZCZUKA: Miłość w czasach Zagłady. „Tygodnik Powszechny” 1999 nr 24.

• M. ZALESKI: Praca żałoby. „Gazeta Wyborcza” 1999 nr 108.

• M. WITKOWSKI: Majstersztyk. „Odra” 2000 nr 3.

• M. LECIŃSKI: Likwidacja przewagi. Praca żałoby i empatia w „Tworkach” Marka Bieńczyka. „Teksty Drugie” 2001 nr 1.

• J. KLAMAN: Nie / do / czytania. „Kresy” 2003 nr 1.

• E. DOBOSIEWICZ: W języku za piecem. „Polonistyka” 2004 nr 4.

• M. ZALESKI: Jedyna instancja. O „Tworkach” Marka Bieńczyka. W: Narracja i tożsamość. Warszawa 2004, przedruk w tegoż: Echa idylli w literaturze polskiej doby nowoczesności i późnej nowoczesności. Kraków 2007.

• A. ADAMCZYK: Sonia się uśmiechnęła. O tym, czy Marek Bieńczyk napisał powieść o Holocauście. „Tekstualia” 2005 nr 3.

• A. MORAWIEC: Holokaust i postmodernizm. O „Tworkach” Marka Bieńczyka. „Ruch Literacki” 2005 z. 2.

• M. KUNDERA: Idylle à la maison des fous. „Le Monde des livres”, Paris 2006 nr z 6 X, przekład polski: Idylla w domu wariatów. [Przekł.] P. Wolski. „Litteraria Copernicana” 2010 nr 1.

• J. MUCHOWSKI: Figury czasowości w „Tworkach” Marka Bieńczyka. „Teksty Drugie” 2006 nr 3.

• F. RICARD: La Résistance idyllique. „L’Inconvénient”, Montréal 2007 nr 28.

• A. UBERTOWSKA: Zagłada jako katastrofa języka. (O „Tworkach” Marka Bieńczyka). W: Świadectwo – trauma – głos. Kraków 2007.

• K. BOJARSKA: Historia Zagłady i literatura (nie)piękna. „Tworki” Marka Bieńczyka w kontekście literatury posttraumatycznej. „Pamiętnik Literacki” 2008 z. 2.

• K. BOJARSKA: Obcy w „Tworkach”, obcy w „Achtung Zelig” – próba rekonstrukcji strategii literackich i wizualnych w kontekście Zagłady i post-pamięci. W: Widziane, czytane, oglądane. Oblicza Obcego. Inny i Obcy w kulturze. Cz. 1. Warszawa 2008.

• W. BOJDA: Pisać na Berdyczów, czyli raz jeszcze o „Tworkach” Marka Bieńczyka. „FA-art” 2009 nr 3.

• B. GRYSZKIEWICZ: Kultura Holocaustu jako macierzysty kontekst literatury o zagładzie Żydów (przykład „Tworek” Marka Bieńczyka). „Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria”. 2009 [nr] 9.

• „Tworki, écrire après le désastre”. „l’Atelier du roman”, Paris 2009 nr 59 [numer monograficzny czasopisma].

• I. DAUNAIS: Forma przeciw przeznaczeniu; M. KUNDERA: Idylla w domu wariatów. [Przekł.] P. Wolski. „Litteraria Copernicana” 2010 nr 1.

• M. ORSKI: „Modlę się, Panie, żebym nie zasłaniał”. W tegoż: Opowieści dla dorosłych i opowiastki dla niedorosłych. Wrocław 2010 [dot. też: Przezroczystość].

• M. CZEMARMAZOWICZ: Podmiot literacki wobec doświadczenia (post)traumy. Reprezentacja Holokaustu w perspektywie postpamięci (na podstawie „Zagłady” Piotra Szewca, „Tworek” Marka Bieńczyka i „Każdy przyniósł, co miał najlepszego” Mieczysława Abramowicza). W: Podmiot w literaturze. Warszawa 2011.

• P. MARECKI: „Tworki” Marka Bieńczyka jako powieść gatunkowa. „Przestrzenie Teorii” 2012.

• A. IZDEBSKA, D. SZEJNERT: The Holocaust „postmemory” postmodern novel: „The Flytrap Factory” by Andrzej Bart, „Tworki” by Marek Bieńczyk and „Skaza” by Magdalena Tulli. W: Der Holocaust in dem mitteleuropäischen Literaturen und Kulturen seit 1989. The Holocaust in the central european literatures and cultures since 1989. Stuttgart 2014 .

• E. PADOŁ: Język i mesjanizm: (post)konteksty a problematyka żydowska w „Tworkach” Marka Bieńczyka. W: Polacy-Żydzi. Kontakty kulturowe i literackie. Kraków 2014.

• M. GASZYŃSKA-MAGIERA: Una novela posmemorial polaca en España. El caso de „Tworki” de Marek Bieńczyk. W: Ideologías en traduccíon. Literatura, didáctica, cultura. Frankfurt am Main, New York 2016; wersja polska: M. GASZYŃSKA-MAGIERA: Przekład literacki jako postpamięć w podróży. O warunkach recepcji polskich powieści o tematyce postpamięciowej w Hiszpanii. „Politeja” 2017 nr 2 [dot. też:. S. Chwin: Hanemann; P. Huelle: Weiser Dawidek].

• M. KUNDERA: Idylla, córka grozy. Marek Bieńczyk „Tworki”. W: Piłeczka. Studia o ruchu i melancholii. [Księga pamiątkowa dedykowana Markowi Bieńczykowi]. Katowice 2016. Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, nr 3492.

• J. SKOLICKA: Na marginesach „Skazy” Magdaleny Tulli i „Tworek” Marka Bieńczyka. Chwyty performatywne, wątki teatralne. „Arterie” 2016 nr 2.

• M. TOMCZOK: Alegorie Zagłady w „Tworkach” Marka Bieńczyka i „Wieku 21” Ewy Kuryluk. „Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo” 2016 nr 6.

• K. KOLASA-RUSEK: „Ujrzeć wojne na twarzy“. Gra słów i symboli w „Tworkach“ Marka Bieńczyka. W: Sieć znaczeń. Komunikacja ikoniczna i językowa. Bielsko-Biała 2018.

• M. ALEXA: Kolotoč a varšavské ghetto. Poznámka k migraci motivu od Czesława Miłosze k Marku Bieńczykovi. W: Natřeno na rȯžovo. Brno 2019 [dot. też: Cz. Miłosz: Campo di Fiori i H. Krall: Zdazyc przed Panem Bogiem].

• J. MATUSZEWSKA: Postmodernistyczne profanacje historii. „Tęcza grawitacji” Thomasa Pynchona, „Tworki” Marka Bieńczyka. [Praca magisterska]. Kraków, Wydział Polonistyki Uniwersytetu Jagielloński 2019.

• M. TOMCZOK: Style odbioru polskiej powieści o Zagladzie. Wokół „Tworek” Marka Bieńczyka i „Fabryki muchołapek” Andrzeja Barta. „Pamiętnik Literacki” 2019 z. 4.

• A. CZYŻAK: Polska literatura najnowsza i Holocaust – edukacyjny potencjał fikcji? „Narracje o Zagładzie” 2020 nr 6.

Zob. też Wywiady.

Go back to position

Kroniki wina

• W. BOJDA: Łabędzi śpiew. „Opcje” 2002 nr 1.

• M. PIETRZAK: Słowem zakochani w winie. „Tygiel Kultury” 2002 nr 1/3.

• J. WCIÓRKA: Scedzone wino życia. „Arkusz” 2002 nr 4.

Go back to position

Oczy Dürera

• A. GRABOWSKI: Nasza strata. „Res Publica Nowa” 2003 nr 1.

• M. JANION: W oczach Dürera. O nowej książce Marka Bieńczyka. „Teksty Drugie” 2003 nr 4.

• M. RADZIWON: Twórcze smutki. „Gazeta Wyborcza” 2003 nr 123.

• D. ULICKA: Widzieć nieobecne. „Nowe Książki” 2003 nr 2.

• P. ROJEK: Oczy Bieńczyka. „Kresy” 2004 nr 1/2.

Go back to position

Przezroczystość

• W. BOJDA: Powszechna historia przezroczystości. „FA-art” 2007 nr 3.

• A. FRANASZEK: Dwa pokoje ze światłem. „Gazeta Wyborcza” 2007 nr 165.

• Z. KRÓL: Osiołek czy niebyt? „Zeszyty Literackie” 2007 nr 3.

• Sz. KUŚ: „Fiksum dyrdum” przemienione w dramat. „Świat i Słowo” 2007 nr 2.

• M.P. MARKOWSKI: Pod światło. „Tygodnik Powszechny” 2007 nr 30, przedruk w tegoż: Życie na miarę literatury. Kraków 2009.

• A. ADAMCZYK: Lube imitacje, niewczesne kalki. Na marginesie „Przezroczystości” Marka Bieńczyka. „Tekstualia” 2008 nr 4.

• M. LAREK: Histeria i literatura. „Tekstualia” 2008 nr 1.

• M. LEŚNIAKOWSKA: Dlaczego przezroczystość? „Nowe Książki” 2008 nr 1.

• M. ORSKI: „Uchwytna poręcz” istnienia. „Przegląd Powszechny” 2008 nr 7/8.

• K. SZALEWSKA: Glass-esej. „Twórczość” 2008 nr 11.

• M. WARCHALA: Melancholia – krótki kurs. „Literatura na Świecie” 2008 nr 9/10.

• E. WINIECKA: Przezroczystość w melancholii. „Czas Kultury” 2008 nr 1.

• M. ORSKI: „Modlę się, Panie, żebym nie zasłaniał”. W tegoż: Opowieści dla dorosłych i opowiastki dla niedorosłych. Wrocław 2010 [dot. też: Tworki].

• J. MOMRO: Przemoc przezroczystości. W: Ćwiczenia z rozpaczy. Krakó 2011.

• T. KARSHAN: In glass houses. „Times Literary Suplement”, New York 2013 January.

• J. MISUN: A concise dictionary of transparency. „Poznańskie Studia Polinistyczne. Seria Literacka” 2013 nr 21.

• O. SZMIDT: Léche-vitrine: podmiot melancholijny w literaturze XXI wieku na przykładzie „Przezroczystości” Marka Bieńczyka. W: Literatura na progu XXI wieku. Olsztyn 2014.

• M. BŁASZCZAK: Przezroczysta lekkość bytu. Od Calvina do Bieńczyka. „Przestrzenie Teorii” 2016 nr 25 [dot. też: I. Calvino: Lezioni americane].

• T. MIZERKIEWICZ: Pamiętna „Solidarność” w polskiej literaturze najnowszej. W: Polityka i pamięć w literaturze polskiej (od przełomu romantycznego). Poznań 2020 [dot. też: J. Dukaj: Wroniec; K. Miłobędzka: Pamiętam].

• T. PAWLUS: Kinematograf Monteigne’a. Esej filmowy na lekcjach polskiego. (O pracy przy filmie „Diaphanes” na podstawie zbiorów esejow Marka Bieńczyka „Przezroczystość”. (Próba rekonstrukcji). W: Pedagogika kultury. Katowice 2021.

Go back to position

Nowe kroniki wina

• D. NOWACKI: Dwie strony: Bieńczyk winny po raz drugi. „Tygodnik Powszechny” 2010 nr 49 dod. „Magazyn Literacki”.

Go back to position

Książka twarzy

• L. BUGAJSKI: Taniec na linie. „Twórczość” 2011 nr 9, przedruk w tegoż: Margines centralny. Kraków 2015.

• P. MAŁOCHLEB: Pochwała żarliwości. „Nowe Książki” 2011 nr 8.

• D. NOWACKI: Marka Bieńczyka zaprasza na Facebooka. „Gazeta Wyborcza” 2011 nr 107.

• W. NOWICKI: Twarze: światy utracone. „Tygodnik Powszechny” 2011 nr 37.

• P. PIEŃKOSZ: Eseistyczny Facebook. „Wyspa” 2011 nr 4.

• T. SOBOLEWSKI: Bieńczyk. Lubię to! „Gazeta Wyborcza” 2012 nr 235.

• J. KAPICA-CURZYTEK: Nie tylko twarze. „Esensja” 2013 nr 2.

• A. MADALIŃSKI. „dwutygodnik.com” [on-line] 2013 nr z V. Dostępny w Internecie: Zob. link [dostęp 20 maja 2003].

• M.P. WIŚNIEWSKI: Poza siecią tez można mieć swój profil. „Akant” 2014 nr 1.

• I. MITYK: Między infantylizacją a nostalgią. „Pan Samochodzik i Winnetou” Zbigniewa Nienackiego oraz „Winnetou” Marka Bieńczyka. W: Światy dzieciństwa. Infantylizacja w literaturze i kulturze. Kraków 2016.

• D. LISAK-GĘBALA: Retoryka wiosłowania. Esej Marka Bieńczyka o Inflantach. W: Geoliteratura. Przewodnik, bedeker, poradnik. Szczecin 2019.

Zob. też Wywiady.

Go back to position

Książę w cukierni

• M. KĄKIEL: Dla kogo Duży Książę? „Nowe Książki” 2014 nr 1.

Go back to position

Jabłko Olgi, stopy Dawida

• J. BIELAWA: Refugium. „Nowe Książki” 2015 nr 7.

• R. KOZIOŁEK: Wiele przewag. „Tygodnik Powszechny” 2015 nr 11.

• A. MADALIŃSKI: Jabłko czy stopy? „Znak” 2015 nr 5.

• D. NOWACKI: Czary, mary, Bieńczyk! „Gazeta Wyborcza” 2015 nr 69.

• M. ORSKI: Odwijanie „mumii”. „Odra” 2015 nr 6.

• W. RUSINEK: Po stronie życia, przeciw melancholii. „Śląskie Studia Polonistycznne” 2015 nr 2.

Go back to position

Katastrofy i wypadki w czasach romantyków

• H. MARKOWSKA: Działo się. „Nowe Książki” 2018 nr 7/8.

Go back to position

Kontener

• K. CZAJA: Dobre uciekanie. (Marek Bieńczyk: „Kontener”). „ ArtPAPIER” [on-line] 2018 nr z 15 XI (358) Dostępny w Internecie: Zob. link [dostęp 7 stycznia 2018].

• D. NOWACKI: Zmartwienie, oddech i inne atrakcje. „Opcje” 2018 nr 3.

• M. SADOWSKA: Wszystko ma słony smak. „Newsweek” 2018 nr 45.

• J. SOBOLEWSKA: Jętki i dźwięki. „Polityka” 2018 nr 40.

• J. BIELAWA: Literatura jako ćwiczenie oddechu. „Nowe Książki” 2019 nr 7/9.

• R. BRUCH: Literacka stacja pośrednia, między lękiem a euforią. „Elewator” 2019 nr 1.

• A. CZYŻAK: A container with an insect corpse. On essays by Marek Bieńczyk. „Czytanie Literatury” 2019 nr 8.

• A. MADALIŃSKI: Fragment dyskursu żałobnego. „Twórczość” 2019 nr 5.

• M. SOKOŁOWSKA: Kiedy przyleciały efemerydy. „Znak” 2019 nr 7/8.

• G. WYSOCKI: Kontener pełen pustki. „Gazeta Wyborcza” 2019 nr 17.

• M. MICHALSKI: Literature of absence and the experience of evil. („Container” by Marek Bieńczyk, „Is not” by Mariusz Szczygieł and „Things I didn’t throw out” by Marcin Wicha). „The Polish Journal of Aesthetics” 2020 nr 56 (1).

• E. BUCIŃSKA: „Ty byłaś smuga i ja byłem cieniem”. O „Kontenerze” Marka Bieńczyka. „Przydroża” 2021 nr 8.

• I. GIELATA: Poetyka żałobnego gestu. (Wokół „Kontenera” Marka Bieńczyka); D. NOWACKI: Zmartwiony. O „Kontenerze” Marka Bieńczyka. W: Fragmenty dyskursu żałobnego. Gdańsk 2021.

• M. OKUPNIK: „Mój ból jest lepszy niż twój”. O żałobie osób znanych. W: Kultury wpływu. Poznań 2021 [dot. też: I. Iwasiów: Umarł mi; M. Marcinów: Bezmatek].

Go back to position

Krzywo jedzie, kto ucieka

• J. BIELAWA: W labiryncie fugologii. „Nowe Książki” 2022 nr 7/8.

Go back to position

BIO

Twórczość

Nagrody

Inne formy wydań

Przekłady

francuski

niemiecki

Inne formy wydań

Nagrody

Zawartość

Przekłady

bułgarski

hiszpański

węgierski

Inne formy wydań

Nagrody

Przekłady

angielski

bułgarski

czeski

francuski

hiszpański

perski

Nagrody

Zawartość

Inne formy wydań

Nagrody

Zawartość

Przekłady

angielski

bułgarski

chorwacki

Nagrody

Zawartość

Przekłady

bułgarski

francuski

ukraiński

Nagrody

Przekłady

angielski

koreański

Inne formy wydań

Zawartość

Zawartość

Nagrody

Zawartość

Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.

Przekłady

Wystawienia następne

Prace redakcyjne

Omówienia i recenzje

Autor o sobie

Wywiady

Ogólne

Artykuły

Czarny człowiek

Terminal

Melancholia

Tworki

Kroniki wina

Oczy Dürera

Przezroczystość

Nowe kroniki wina

Książka twarzy

Książę w cukierni

Jabłko Olgi, stopy Dawida

Katastrofy i wypadki w czasach romantyków

Kontener

Krzywo jedzie, kto ucieka