MAŃKOWSKI Jerzy

Urodzony 26 marca 1928 w Poznaniu w rodzinie chłopskiej; syn Jana Mańkowskiego i Rozalii z Czerniaków. Po wybuchu II wojny światowej, w grudniu 1939 został wraz z rodziną przesiedlony do wsi Wierzbka pod Kielcami w Generalnej Guberni, gdzie przebywał do lutego 1945. Następnie powrócił do Poznania i pracował zarobkowo m.in. na kolei, w zakładzie elektromechanicznym i w drogerii. Równocześnie uczył się w Gimnazjum i Liceum im. Jana Kantego; w 1949 otrzymał tzw. małą maturę. W tymże roku debiutował opowiadaniem pt Gajowy, opublikowanym na łamach dziennika „Głos Wielkopolski” (nr 246; utwór nagrodzony w konkursie literackim czasopisma); drukował tu opowiadania i artykuły także w następnych latach. W 1950 zdał eksternistycznie maturę w Liceum im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu i rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza (UAM). W czasie studiów rozwijał twórczość literacką i publicystyczną, współpracował z gazetką redagowaną na Wydziale Filologii UAM oraz drukował drobne artykuły i opowiadania w prasie. W 1953 otrzymał dyplom ukończenia studiów wyższych I stopnia i rozpoczął pracę jako dziennikarz w poznańskim oddziale „Słowa Powszechnego”; drukował tu do 1961 artykuły i recenzje na tematy kulturalne. Zawarł związek małżeński z Marią Tojzą. W 1955-65 był przez dwie kadencje radnym Dzielnicowej Rady Narodowej Grunwald i sekretarzem Komisji Ochrony Porządku i Bezpieczeństwa Publicznego. W 1957 w trybie eksternistycznym uzyskał stopień magistra. W 1961 podjął pracę jako kierownik działu oświaty w poznańskim Pałacu Kultury (zorganizował tu jeden z pierwszych w Polsce klubów seniora). Artykuły, opowiadania, recenzje literackie i teatralne drukował w tym czasie m.in. na łamach „Kierunków” (1959-62), „Kultury” (1960-61), „Gazety Poznańskiej” (1962-74), „Zeszytów Wielkopolskich” (1964-72; tu cykl pt. Wielkopolska kronika kulturalno-oświatowa). W 1964 został członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Od tegoż roku pracował w redakcji teatru i publicystyki kulturalnej Ośrodka Telewizji Polskiej w Poznaniu. Był autorem lub współautorem kilku cykli programowych, m.in. Telewizyjnego przeglądu kulturalnego, licznych scenariuszy do Estrady poetyckiej (1967-77) i widowisk słowno-muzycznych. Współpracował także z Polskim Radiem; ogłaszał tu swoje słuchowiska oraz felietony, recenzje, eseje, programy poetyckie i wywiady, m.in. w audycjach Magazyn literacki, Cztery pory roku, Pisarz i książka oraz Portret pisarza. Należał do Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich. W 1969 został członkiem Związku Literatów Polskich (ZLP; w 1970-78 członek Zarządu Oddziału Poznańskiego ZLP, w 1977-79 opiekun Koła Młodych Oddziału, do 1978 członek Komisji Współpracy z Centralną Radą Związków Zawodowych przy Zarządzie Głównym ZLP). W 1970-79 był członkiem Komisji Kultury Wojewódzkiej Rady Związków Zawodowych w Poznaniu, w 1973-75 członkiem Komisji Oświaty i Kultury Dzielnicowej Rady Narodowej, a od 1975 członkiem Wojewódzkiego Komitetu Przeglądu Aktywności Kulturalnej Ludzi Pracy w Poznaniu. Działał w Oddziale Poznańskim Stowarzyszenia Marynistów Polskich. Przez wiele lat prowadził w Zakładach Przemysłu Metalowego Hipolita Cegielskiego w Poznaniu akcję upowszechniającą czytelnictwo wśród załogi. Założył i prowadził przy bibliotece zakładowej Klub Piszących Pracowników Zakładu; był współorganizatorem konkursu na wspomnienia robotnicze pt. Saga Cegielszczaków. Równocześnie kontynuował twórczość literacką i publicystyczną; artykuły, opowiadania i recenzje drukował w tym czasie m.in. nadal w „Głosie Wielkopolskim” (do 1979), a także w „Kronice Wielkopolskiej” (1973-79; tu cykl Kronika wydarzeń) i „Gazecie Zachodniej” (kontynuacja „Gazety Poznańskiej”; 1975-79). W 1975 otrzymał nagrodę miasta Poznania i województwa poznańskiego za osiągnięcia w dziedzinie upowszechniania kultury. Wyróżniony m.in. odznaką „Zasłużony Działacz Kultury” (1969), Odznaką Honorową „Za Zasługi w Rozwoju Województwa Poznańskiego” (1971), Złotym Krzyżem Zasługi (1976), Odznaką Honorową Miasta Poznania (1976), Odznaką Honorową „Za Zasługi w Rozwoju Województwa Pilskiego” (1978), Odznaką Honorową „Za Zasługi w Rozwoju Województwa Konińskiego” (1979). Zmarł nagle 4 grudnia 1979 w Będzinie; pochowany w Poznaniu. Pośmiertnie został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1979).