BIO

Urodzony 19 października 1901 w Warszawie w rodzinie robotniczej; syn Jana Maliszewskiego i Marii z Jędrzejewskich. Maturę zdał w Warszawie w trybie eksternistycznym. Przed maturą prowadził w „Kurierze Wieczornym” rubrykę policyjną Wypadki i kradzieże. Debiutował w 1922 nowelą pt. On, opublikowaną na łamach czasopisma „Kult” (nr 5) oraz jako poeta wierszami pt. Perły i Anonim, ogłoszonymi w krakowskim czasopiśmie „Wianki” (1922/23 nr 11). W 1923 rozpoczął studia na Wydziale Humanistycznym Wolnej Wszechnicy Polskiej. W czasie studiów pracował jako urzędnik w izbie skarbowej, jako ekspedient w hurtowni towarów kolonialnych „Źródło Polskie” oraz zajmował się ubezpieczeniami na życie. W 1923 był jednym we współorganizatorów akademickiej grupy poetyckiej Smok i sekretarzem redakcji czasopisma akademickiego „Ogień za Kratą” (od 1924 pt. „Smok”). W 1925-27 studiował jako wolny słuchacz polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim (UW). Był współzałożycielem Koła Literackiego Studentów UW i dwukrotnie pełnił funkcję przewodniczącego. Wiersze, przekłady z literatury rosyjskiej i hiszpańskiej, artykuły i rozprawy o teatrze oraz recenzje publikował w wielu czasopismach, m.in. w „Twórczości Młodej Polski” (1923-24), „Gazecie Literackiej” (1926), „Bluszczu” (1927-29), „Głosie Literackim” (1928-30). W 1928-31 należał do grupy poetyckiej Kwadryga i publikował wiersze w czasopiśmie „Kwadryga”. Od 1928 był członkiem Związku Zawodowego Literatów Polskich (od 1949 Związku Literatów Polskich, ZLP) i trzykrotnie wchodził w skład zarządu Oddziału Warszawskiego. W 1929-39 pracował w redakcji „Biuletynu Giełdowego” Polskiej Agencji Telegraficznej w Warszawie. W 1930-32 prowadził w „Robotniku” stały felieton tygodniowy Opowiadania o książkach, w 1937-39 był krytykiem teatralnym i filmowym „Dziennika Ludowego” (też pod pseudonimem AMI). Artykuły o teatrze publikował nadto w innych czasopismach: „Teatr w Szkole” (1934-39), „Miesięcznik Literatury i Sztuki” (1935-36), „Scena Polska” (1938). W 1936-38 był członkiem Stowarzyszenia Krytyków Filmowych. Należał do Syndykatu Dziennikarzy Warszawskich (dwukrotnie był w Zarządzie oraz pełnił funkcję wiceprzewodniczącego Komisji Zawodowej). Po wybuchu II wojny światowej przebywał początkowo we Lwowie, a następnie w Wilnie, gdzie w okresie Republiki Litewskiej współpracował z Polskim Teatrem Dramatycznym, Teatrem Muzycznym „Lutnia”, teatrami małych form Miniatury i Ksantypa, a także z czasopismem „Gazeta Codzienna” (grudzień 1939 – lipiec 1940; tu m.in. w 1940 cykl artykułów pt. Na taśmie filmowej podpisany Ami). Po włączeniu Litwy do Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich publikował w dzienniku „Prawda Wileńska” (wrzesień 1940 – kwiecień 1941). Po zajęciu Wilna przez Niemców udał się do Warszawy, gdzie pracował w wydziale gospodarczym Zarządu Miejskiego. Uczestniczył w konspiracyjnym życiu kulturalnym, m.in. pisząc fraszki, piosenki i reportaże ogłaszane (pod pseudonimami i anonimowo) w wydawnictwach oraz czasopismach podziemnych „Prawda” (1942), „Moskit” (1943; też pod pseudonimami: Osa, Pietro), „Demokrata” (1943-44; też pod kryptonimem A.P.). Współpracował z konspiracyjnym Teatrem Wojskowym Biura Informacji i Propagandy Armii Krajowej. Brał udział w powstaniu warszawskim jako jeden z redaktorów stacji radiowej „Błyskawica”. Ożenił się z Elżbietą Bartoszewicz. Po zakończeniu wojny objął w 1945 w Zarządzie Miejskim w Warszawie referat opieki nad artystami powracającymi z obozów i tułaczki wojennej. Jednocześnie do 1948 pracował w Polskim Radiu; organizował Wydział Literacko-Teatralny i następnie nim kierował. Rozwijał twórczość literacką, publikując wiersze, opowiadania, artykuły i przekłady w wielu czasopismach, m.in. „Lewy Tor” (1945-46), „Radio i Świat” (1945, 1947-48), „Robotnik” (1946-48), „Nowiny Literackie” (1947-49), „Szpilki” (1947-57; tu także pod pseudonimami: al.mski, Apolinary Drobnostka), „Teatr Ludowy” (zwłaszcza 1947-48). Nadto w 1948-49 był kierownikiem literackim Miejskich Teatrów Dramatycznych w Warszawie, a po ich upaństwowieniu w 1950-51 kierownikiem literackim Państwowego Teatru Rozmaitości. Brał aktywy udział w pracach ZLP (m.in. 1948-57 członek, 1962-65 wiceprezes Zarządu Głównego; 1965-66 przewodniczący Funduszu Literatury przy Zarządzie Głównym). W 1951 otrzymał nagrodę literacką miasta stołecznego Warszawy za całokształt twórczości, ze szczególnym uwzględnieniem sztuki o Warszawie pt. Wczoraj i przedwczoraj. Od 1955 był członkiem Polskiego PEN Clubu. W 1957 został członkiem Rady Programowej Polskiego Radia i Telewizji. W 1957-64 pracował jako konsultant dramaturg w Teatrze Telewizji w Warszawie. Napisał wiele słuchowisk radiowych. W 1959 otrzymał nagrodę Centralnej Komisji Koordynacyjnej przy Ministerstwie Kultury i Sztuki, w 1967 nagrodę literacką miasta stołecznego Warszawy za osiągnięcia w dziedzinie upowszechniania kultury. Odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1945), Złotym Krzyżem Zasługi (1952), Krzyżem Oficerskim (1954) i Krzyżem Komandorskim (1969) Orderu Odrodzenia Polski, Orderem Sztandaru Pracy II klasy (1970). Zmarł 29 września 1978 w Warszawie.

Twórczość

1. Garść rymów. Tomik wierszy. Powst. 1921, 16 k.

Autor podpisany: Alemi.
Informacja: Katalog rękopisów Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie. T. 3. Dramat polski XX wieku. Warszawa 1997.

2. Oczy, usta, serce. [Wiersze; wyd. łącznie z wierszami W. Sebyły pt.:] Poezje. Warszawa: Księgarnia F. Hoesicka 1927, 30 s.

3. Czarna Beatrycze. [Wiersze]. Warszawa: Księgarnia F. Hoesicka 1929, 51 s.

4. Ballada o tańczącym dzwonie i zbuntowanej armacie. [Utwór dramatyczny]. Współwyd. z: E. Szymański: Wojna. Uwagi reżyserskie E. Poreda. Warszawa: TUR [Towarzystwo Uniwersytetu Robotniczego; ok. 1937], 12 k., maszynopis powielony.

Z repertuaru Centralnej Sceny Robotniczej Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego.

5. Antygona. [Tragedia]. Warszawa: F. Hoesick 1939, 111 s. Przedruk zob. poz. .

Wystawienie przez Teatr Ateneum w Warszawie w 1939 nie doszło do skutku z powodu zakazu cenzury.

Adaptacje

radiowe

Radio 1947.

6. Beniowski na Kamczatce. Sztuka w 3 aktach (9 obrazach). Powst. przed 1939, 102 k., maszynopis. Por. poz. .

Informacja jak w poz. .
Pierwsza redakcja tekstu. Wersja druga z podtytułem Dzieje miłości i awantury. 3 akty, 9 obrazów. Obrazy I-IV w redakcji drugiej, odmiennej i krótszej, powst. ok. 1948, 22 k., maszynopis.

7. Kauczuk. Oratorium współczesne. Muzyka: R. Palester. Tekst A. Maliszewski. Powst. przed 1939, 16 k.

Informacja jak w poz. .

8. Ludzie bez domu. [Wspomnienia z września 1939]. Druk fragmentów pt.: Cud i kapusta. „Gazeta Codzienna”, Wilno 1939 nr 28.

Przekłady

litewski

Benamiai źmonés. [Przeł. z rękopisu]. D. Pumputis. Kaunas 1940.

9. O dzwonach Rafała opowieść prawdziwa. Proza poetycka. Powst. przed 1939, 56 k., maszynopis.

Informacja jak w poz. .

10. Moskwa-Wilno. Program artystyczny R. Kiersnowskiego, J. Minkiewicza i A. Maliszewskiego. Prapremiera: Wilno, Teatr Miniatur, VIII 1940.

11. Warszawa i Warszawka w okresie przedpowstaniowym. [Warszawa:] KOPR [Komisja Propagandy Biura Informacji i Propagandy Komendy Głównej Armii Krajowej], X 1943, 19 s.

Autor podpisany: Aleksander Kraushar.
Reportaż oddający nastroje stolicy podczas okupacji niemieckiej.
Wyd. konspiracyjne z maskującą tytulaturą.

12. Dramat na Kamczatce. Powst. 1943-1944. Por. poz. .

Autor podpisany pseudonimem: Antoni Piotrowski.
Informacja: P. Mitzner: Mój ojciec konspirator.Zeszyty Historyczne”, Paryż 1998 z. 125.
Maszynopis zniszczony w czasie powstania warszawskiego.

13. List z frontu. [Jednoaktówka]. Prapremiera: Warszawa, Teatr Wojskowy Biura Informacji i Propagandy Komendy Głównej Armii Krajowej 1944.

14. Perła z korony. [Jednoaktówka]. Prapremiera: Warszawa, Teatr Wojskowy Biura Informacji i Propagandy Komendy Głównej Armii Krajowej 1944. Druk „Radio i Świat” 1946 nr 17 s. 5-6.

Adaptacje

radiowe

Radio 1946.

15. Powrót Odysa. [Jednoaktówka]. Prapremiera: Warszawa, Teatr Wojskowy Biura Informacji i Propagandy Komendy Głównej Armii Krajowej 1944. Druk „Radio i Świat” 1945 nr 18 s. 8-9.

Adaptacje

radiowe

Z muzyką W. Lutosławskiego: Radio 1945.

16. Pasta do podłogi. [Obrazek dramatyczny]. „Nowa Epoka1945 nr 12; „Nowe Widnokręgi”, Moskwa 1945 nr 11-12.

17. Jaś powrócił z wojny. Żart muzyczny w 1 odsłonie. Powst. przed 1950, 38 k.

Informacja jak w poz. .

18. Wczoraj i przedwczoraj. Sztuka w 4 aktach. Prapremiera: Olsztyn, Elbląg, Teatr im. S. Jaracza 1950. Wyd.: Warszawa: Czytelnik 1951, 80 s.

Wyd. inne: Wczoraj i przedwczoraj. Sztuka w 4 aktach. Skrót sceniczny. Warszawa: Wydawnictwo Centralnej Rady Związków Zawodowych 1951, 91 s.

Nagrody

Nagroda literacka miasta stołecznego Warszawy w 1951.

19. Droga do Czarnolasu. Sztuka w 3 aktach [o J. Kochanowskim]. Prapremiera: Warszawa, Teatr Współczesny 1952. „Twórczość” 1952 nr 6 s. 4-70. Wyd. osobne: Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1953, 127 s. Wyd. 2 tamże 1960. Przedruk zob. poz. .

Wyd. inne: Droga do Czarnolasu. Sztuka w 3 aktach. Oprac. dla zespołów świetlicowych zespół Teatru Współczesnego w Warszawie: E. Axer, O. Axer, J. Kreczmar. Pogadanka przed kurtyną i uwagi reżyseria A. Birkenmajerowa. Muzyka: W. Lutosławski. Warszawa: Wydawnictwo „Sztuka1954, 187 s., 26 tablic, nuty.

Nagrody

Nagroda Państwowa III stopnia w 1953.

Adaptacje

teatralne

Skrót i oprac.: M. Witwińska. W: Rocznice i obchody kulturalne. T. 1. Epoka Odrodzenia. Warszawa: Wydawnictwo „Sztuka 1953 s. 197-258.

radiowe

Reżyseria: E. Axer. Polskie Radio 1966.

telewizyjne

Telewizja Polska 1964.

20. Światło piątej gwiazdy. Dramat muzyczny w 4 aktach [o M. Koperniku]. Powst. 1953 (?), 24 k., maszynopis. Por. poz. .

Informacja jak w poz. .
Także jako: Dramat muzyczny w 5 odsłonach. Libretto operowe do muzyki J. Krenza.

21. Ballady i romanse. Sztuka w 3 aktach. Prapremiera: Warszawa, Teatr Nowej Warszawy 1955. „Twórczość” 1955 nr 1 s. 84-130. Wyd. osobne: Warszawa: Czytelnik 1955, 101 s.

Sztuka o młodym Adamie Mickiewiczu.

Przekłady

litewski

Wystawienie: Kowno 1955.

rosyjski

Ballady i romansy. [Przeł.:] M. Zamachovskaja, R. Merkina. Moskva 1955.

22. Dziewczyna z mojego nieba. Farsa w 1 akcie. Prapremiera: Telewizja Polska 1958. Wyd. z uwagami inscenizacyjnymi S. Domańskiej: Warszawa: Centralna Poradnia Amatorskiego Ruchu Artystycznego 1960, 33 s., powielone.

23. Maska i róża. (Scenariusz filmu o H. Modrzejewskiej). „Dialog1958 nr 8 s. 27-80.

24. Żakowskie facecje. Na podstawie tekstów rybałtowskich, sowizdrzalskich i ludowych napisał A. Maliszewski. Teatr Ludowy 1959 nr 5 s. 222-262.

Druk z opisem kostiumów i nut według O. Kolberga.

25. Warszawianka. (Słuchowisko) [o F. Chopinie]. „Kamena1960 nr 15/16 s. 1, 4-5. Przedruk zob. poz. .

Nagrody

Nagroda Polskiego Radia w 1960.

26. Światło piątej gwiazdy. Nowela filmowa [o M. Koperniku]. Powst. ok. 1961, 47 k., maszynopis. Por. poz. .

Informacja jak w poz. .

27. Złote konie. (Sztuka w 1 akcie). „Teatr Ludowy1962 nr 10 s. 42-56. Przedruk zob. poz. .

28. Dramat w Sokółce. Opowieść telewizyjna. Powst. ok. 1963, 23 k., maszynopis.

Informacja jak w poz. .

29. U brzegu mojej Wisły. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1964, 413 s.

Wspomnienia z okresu dwudziestolecia międzywojennego.

30. Utwory dramatyczne. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1966, 266 s. Zob. poz. , , , .

Zawartość

Antygona; Droga do Czarnolasu; Złote konie; Warszawianka.

31. Na przekór nocy. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1967, 372 s.

Wspomnienia z okresu II wojny światowej.

Nadto w Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie utwory nieukończone (oryginalne, przekłady i adaptacje).

Wydania osobne tekstów pieśni i piosenek z nutami, m.in.

Trzy kolędy. Muzyka: W. Lutosławski. Warszawa: Czytelnik 1946, 8 s.

Słuchowiska radiowe, m.in.

Kurocek i gaicek. Polskie Radio 1938.
Konstytucja. Montaż materiałów historycznych przez A. Maliszewskiego dokonany z okazji 3. Maja. Polskie Radio 1946.
Skarbiec. (Opowieść detektywna). Polskie Radio 1946.
Stefan Okrzeja. Polskie Radio 1948.
Będzie chleba dosyć. Audycja słowno-muzyczna na podstawie tekstów ludowych. Polskie Radio 1949.
W Dreźnie. Etiuda radiowa [o F. Chopinie i M. Wodzińskiej]. Polskie Radio 1960.
Etiuda radiowa. Polskie Radio 1971.
Wizyta. Polskie Radio 1974.

Zob. Twórczość poz. .

Utwory niepublikowane

Utwory w maszynopisach znajdujące się w Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie, m.in.

Informacja jak w poz. .

Ponieważ ją kocham. Słuchowisko radiowe. Powst. 1935 (?), 15 k.
Najbardziej samotna. Słuchowisko radiowe o ostatnim locie [Ch.] Kingsforda-Smitha. Powst. 1935-1939, 11 k., maszynopis.
Tatuś pisze książkę. Groteska radiowa. Powst. 1946, 11 k., maszynopis.
Ratuj, Weroniko! Słuchowisko. Powst. przed 1970, 14 k., maszynopis.

Przekłady i adaptacje

1. Pinokio. Według baśni Collodi'ego na scenę napisał A. Maliszewski. Wystawienie: Warszawa 1929 . Wyd. osobne 1929. [Informacja: Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 2. Warszawa 1964].

Wystawienia następne

pt.: Na wpół śmieszna na wpół rzewna bajka o chłopczyku z drewna. Warszawa, Teatr Jaskółka 1932.
2. O dwóch takich, co ukradli księżyc. Sztuka według powieści K. Makuszyńskiego. Wystawienie: Warszawa, Reduta 1934/1935.
3. S. Żeromski: Przedwiośnie. Jedenaście obrazów w inscenizacji A. Maliszewskiego. Powst. przed. 1935, 36 k., maszynopis.
Maszynopis w Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie.
Według informacji w dzienniku „ABC” z 13 III 1935 próby sztuki odbywały się w Teatrze „Comedia” w Warszawie.
4. A. Arbuzow: Daleka droga. Sztuka w 4 aktach. Wystawienie: Wilno 1940. [Informacja autora].
5. Królowa przedmieścia. Adaptacja wodewilu K. Krumłowskiego. Wystawienie: Wilno, Teatr Muzyczny „Lutnia”, X 1940.
6. Nowa szata króla. Według bajki H.Ch. Andersena na scenę napisał A. Maliszewski. Wystawienie: Wilno 1940 [informacja autora]. Wyd. z podtytułem: Siedem obrazów według baśni H.Ch. Andersena [oprac.:] A. Maliszewski. Warszawa: Nasza Księgarnia 1951, 60 s. Przedruk w: Baśnie Andersena na scenie. Warszawa 1952. Wyd. nast. w oprac. inscenizacyjnym Z. Dywińskiej. Warszawa: Nasza Księgarnia 1957.
Wystawiane też pt. Nowe szaty króla.
7. M. Twain: Tom Canty. Przekł. powst. 1940 [informacja tłumacza]. Wystawienie: Adaptacja: S. Michałkow. Poznań, Teatr Młodego Widza 1950.
8. Pani Twardowska. Adaptacja wiersza A. Mickiewicza. Wystawienie: Warszawa, Teatr Wojskowy Biura Informacji i Propagandy Komendy Głównej Armii Krajowej 1944. Polskie Radio 1945.
9. H.Ch. Andersen: Słowik. Baśń w 5 obrazach. Wystawienie: Gdańsk, Teatr Lalek „Łątki 1948.
10. A. Czechow: Wodewil. „Nowiny Literackie1948 nr 48 s. 8.
11. K. Isajew, A. Galicz: Tu mówi Tajmyr. Komedia w 3 aktach. Wystawienie: Białystok, Teatr Miejski im. A. Węgierki 1948. Wyd.: Warszawa: Współpraca 1949, 115 s.

Wystawienia następne

pt.: Wzywa was Tajmyr. Łódź, Teatr „Osa 1949.
12. A. Bondy: Ojciec debiutantki. Wodewil w 5 obrazach. Wystawienie: Częstochowa, Teatr Wielki 1949.
Przekład nagrodzony przez Ministerstwo Kultury i Sztuki.
13. L. Rachmanow, E. Ryss: Okna w lesie. Sztuka w 3 aktach, 4 odsłonach. Wystawienie: Warszawa, Teatr Powszechny 1949. Wyd. Warszawa: Współpraca 1949, 84 s. Wyd. nast. Warszawa: Książka i Wiedza 1950.
14. A. Czechow: Niedźwiedź. Żart sceniczny w 1 akcie. Przeł. A. Maliszewski. W: A. Czechow: Wesele; Niedźwiedź; Zapomniałem. [Przekł.: J. Wyszomirski, A. Maliszewski.] Warszawa: Książka i Wiedza 1950 s. 27-51. Wystawienie: Rzeszów, Teatr im. W. Siemaszkowej 1968.
15. A. Czechow: Zapomniałem. Przekł. i adaptacja sceniczna A. Maliszewski. W: A. Czechow: Wesele; Niedźwiedź; Zapomniałem. [Przekł.: J. Wyszomirski, A. Maliszewski.] Warszawa: Książka i Wiedza 1950 s. 53-60.
16. Lope de Vega: Dziewczyna z dzbankiem. Komedia w 3 aktach wierszem. [Przekł. powst. 1950. Informacja tłumacza]. Wystawienie: Łódź, Teatr Nowy 1953. Wyd. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1954, 149 s.
17. Pinokio chodzi do szkoły. Według bajki Collodi'ego na scenę napisał A. Maliszewski. Powst. 1950. [Informacja autora].
18. A. Mickiewicz: Dziady. Adaptacja radiowa w 3 cz. [Współautor:] T. Łopalewski. Polskie Radio 1955.
19. R. Ardrey: Wieża samotności. Sztuka w 3 aktach. Wystawienie: Katowice, Teatr Śląski im. S. Wyspiańskiego 1959.
20. L. Janaćek: Katia Kabanowa. Opera w 3 aktach według „Burzy” A. Ostrowskiego. Przekł. A. Maliszewski. Powst. 1961, 44 k., maszynopis. Wystawienie: Wrocław, Państwowa Opera we Wrocławiu 1978.
Informacja jak w Twórczość poz. .
Prapremiera polska bez podania nazwiska tłumacza.
21. Lope de Vega: Gwiazda Sewilli. [Utwór dramatyczny]. Przekł. i adaptacja: A. Maliszewski. Wystawienie: Zielona Góra, Teatr Ziemi Lubuskiej 1962.
22. E. Rostand: Cyrano de Bergerac. Komedia bohaterska w 5 aktach. Według przekł. Wł. Zagórskiego i M. Konopnickiej oprac. A. Maliszewski. Wystawienie: Łódź, Teatr Nowy 1963.
23. G. Tomasi di Lampedusa: Profesor i Syrena. Tłum.: J. Bristiger. Adaptacja: A. Maliszewski. Wystawienie: Telewizja Polska 1972.
24. A. Mickiewicz: Konrad Wallenrod. Adaptacja: A. Maliszewski. Polskie Radio 1977.

Prace redakcyjne

1. T. Hollender: Wiersze; Satyry; Fraszki. Wybrał i wstępem poprzedził A. Maliszewski. Wspomnienie o autorze skreślił J. Zagórski. Dod. krytyczny oprac.: J.W. Gomulicki. Warszawa: Książka i Wiedza 1949, 141 s.

Omówienia i recenzje

Ankiety dla IBL PAN 1951, 1957, 1966, 1978.

Autor o sobie

A. Maliszewski: Dziś – o „Wczoraj i przedwczoraj. „Teatr1951 nr 1.

Wywiady

Rozmowa z Aleksandrem Maliszewskim. Rozm. M. Szypowska. „Stolica1958 nr 24.

Słowniki i bibliografie

Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 2. Warszawa 1964.
Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 1. Warszawa 2000 (J. Rzymowski).

Ogólne

Artykuły

J.N. Kłosowski: Chłopska krew i fałszywy realizm. „Zdrój1945 nr 3.
A. Wróblewski: Aleksander Maliszewski. „Tygodnik Kulturalny1966 nr 32.
W. Natanson: Aleksander Maliszewski czyli skromność nie popłaca. „Literatura1976 nr 43, przedruk w tegoż: Hierarchie i sylwety. Warszawa 1985.
A. Nasiłowska: W podmiejskiej dzielnicy. „Literatura1978 nr 47.
Sz. Gąssowski: Aleksander Maliszewski. W tegoż: Współcześni dramatopisarze polscy 1945-1975. Warszawa 1979.
L. Lewin: Aleksander Maliszewski (1901-1978). „Kronika Warszawy1979 nr 4.
A. Nasiłowska: Z przedmieścia do Czarnolasu. „Poezja1979 nr 11/12.
W. Natanson: Aleksander Maliszewski. „Twórczość1979 nr 2.
W. Strzałkowski: Dramaty Maliszewskiego. „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza”, Londyn 1979 nr 151.
A. Witkowska: Pisarstwo życiem znaczone. (O Aleksandrze Maliszewskim). „Poezja1979 nr 11/12.
J. Ciecierski: Olek. „Kultura1980 nr 39.

Oczy, usta, serce

S. Napierski: Dwugłos poetycki. „Wiadomości Literackie1927 nr 40.
K.W. Zawodziński. „Przegląd Współczesny1928 t. 26 nr 69.

Czarna Beatrycze

J. Braun: Poeci „Kwadrygi. „Kurier Poranny1929 nr 161.
J. Liebert. „Wiadomości Literackie1930 nr 42.

Antygona

H. Michalski: Antygona a'la moderne. „Dziennik Poznański1939 nr 126.
T. Sinko: Nowa wersja „Antygony. „Kurier Literacko–Naukowy1939 nr 14.
J. Śpiewak: Współczesna Antygona. „Sygnały1939 nr 73.

Powrót Odysa

L. Grodecka. „Radio i Świat1945 nr 17.

Wczoraj i przedwczoraj

Z. Greń: Dramaturgia w poszukiwaniu człowieka. „Dziennik Literacki1950 nr 52.
I. Krzywicka: Opowieść warszawska. „Rzeczpospolita1950 nr 274.
S. Marczak-Oborski: Siedem lat Warszawy na scenie. „Nowa Kultura1950 nr 26.

Droga do Czarnolasu

J. Maśliński: Poemat sceniczny o Janie Kochanowskim. „Teatr1952 nr 18.
W. Natanson: Glossy o „Drodze do Czarnolasu. „Twórczość1952 nr 11.
K. Budzyk: Jana Kochanowskiego droga do Czarnolasu. „Nowa Kultura1953 nr 39.
A. Piorunowa: Kochanowski, jakiego mało znamy. „Polonistyka1953 nr 5.
S. Treugutt: Nowa sztuka Maliszewskiego. „Przegląd Kulturalny1953 nr 17/18.
Z. Hierowski: Poemat sceniczny o Kochanowskim. „Życie Literackie1954 nr 28.

Ballady i romanse

M. Piechal: Portret niezbyt prawdziwy. „Kronika1955 nr 13.
[J.A. Szczepański] Jaszcz: Sztuka o młodym Mickiewiczu. „Trybuna Ludu1955 nr 326.

U brzegu mojej Wisły

S. Zieliński: Wspomnienia Aleksandra Maliszewskiego. „Kultura1964 nr 50.
J. Doliński: Bliski brzeg. „Życie Literackie1965 nr 4.
W.P. Szymański. „Tygodnik Powszechny1965 nr 2.
K. Truchanowski: Minione oblicze Warszawy. „Twórczość1965 nr 2.
Z. Libera. „Rocznik Warszawski1970 [t. 8].

Utwory dramatyczne

Z. Greń: Poezja i rzeczywistość. „Życie Literackie1967 nr 2.

Na przekór nocy

B. Czeszko: Lania i laury: Aleksander Maliszewski wspomina. „Nowe Książki1967 nr 20, przedruk w tegoż: Marginałki. Warszawa 1971.
B. Gajdziński: Pamiętnik niezwykły. „Kierunki1967 nr 38.
[J. Iwaszkiewicz] Eleuter. „Twórczość1967 nr 10, przedruk w: Proza, poezja 1967. Warszawa 1968.
K. Nastulanka. „Polityka1967 nr 40.
M. Szybist: Arkadia i wiek żelazny. „Życie Literackie1967 nr 46.
K. Truchanowski: Iliady i Odyseje. „Więź1967 nr 11/12.
T. Katelbach. „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza”, Londyn 1973 nr 24 dod. „Tydzień Polski”.