BIO
Urodzona 21 czerwca 1911 w Jordanowicach (obecnie część Grodziska Mazowieckiego); córka Bronisława Malewskiego, lekarza, generała Wojska Polskiego, działacza Narodowej Demokracji, i Jadwigi z Ciświckich. Do szkoły średniej uczęszczała w Lublinie. Po zdaniu matury, w 1929 podjęła studia historyczne na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim; w 1933 uzyskała magisterium. Przez rok była też słuchaczką polonistyki. Debiutowała w 1931 nowelą Cabrera. (Opowieść prawdziwa), odznaczoną I nagrodą w konkursie „Żołnierza Polskiego” i opublikowaną w tym piśmie (nr 27-30). Od 1933 pracowała jako nauczycielka, najpierw w szkole handlowej w Niepołomicach, a następnie w szkole średniej w Krakowie. W 1935 przeniosła się do Warszawy, gdzie kontynuowała nauczanie historii i propedeutyki filozofii w szkołach średnich, głównie w gimnazjum Krystyny Malczewskiej. W 1938 wyjechała do Francji na siedmiomiesięczne stypendium Funduszu Kultury Narodowej i zbierała materiały do powieści o średniowieczu pt. Kamienie wołać będą. W okresie okupacji niemieckiej przebywała w Warszawie. Należała do Służby Zwycięstwu Polski, a następnie do Armii Krajowej, gdzie kierowała Biurem Szyfrów Zagranicznych w Oddziale V Komendy Głównej. Za udział w powstaniu warszawskim została odznaczona Krzyżem Walecznych. Po upadku powstania zamieszkała na stałe w Krakowie. W 1945 została członkiem Związku Literatów Polskich. W 1945-47 pracowała jako nauczycielka historii w Państwowym Liceum Handlowym w Krakowie. Równocześnie podjęła stałą współpracę z „Tygodnikiem Powszechnym”; w 1945-46 drukowała tam cotygodniowe felietony w cyklu pt. Dziś. W 1946 rozpoczęła redagowanie miesięcznika „Znak”, od trzeciego numeru jako redaktor naczelny wraz ze Stanisławem Stommą. Rozwijając twórczość literacką publikowała m.in. w czasopismach „Twórczość” (1945-46, 1955-56), „Tygodnik Warszawski” (1945-46), poznańskie „Życie Literackie” (1945-46) oraz „Meander” (1946-47). W 1947 otrzymała nagrodę województwa krakowskiego za całokształt twórczości literackiej. Po likwidacji „Znaku” oraz zawieszeniu „Tygodnika Powszechnego” i przejęciu redakcji przez Stowarzyszenie „Pax” w 1953, podjęła pracę jako archiwistka w Bibliotece Kórnickiej Polskiej Akademii Nauk, gdzie opracowała inwentarz miscellaneów historycznych XVII wieku. W październiku 1956 należała do członków założycieli Ogólnopolskiego Klubu Postępowej Inteligencji Katolickiej. W grudniu tegoż roku została członkiem redakcji „Tygodnika Powszechnego”, reaktywowanego przez dawny zespół; w piśmie tym ogłaszała w 1957-79 (z przerwami) liczne felietony, artykuły i eseje. Po wznowieniu „Znaku” w 1957 weszła w skład redakcji pisma, a w 1960-73 pełniła funkcję redaktora naczelnego; publikowała tu prozę, artykuły i recenzje literackie, a zwłaszcza liczne przekłady z języka angielskiego i francuskiego (podpisane hm). W 1960 uczestniczyła w delegacji Klubu Inteligencji Katolickiej do Londynu. W 1972 otrzymała wespół z Janem Dobraczyńskim nagrodę im. R. Schneidera (stowarzyszenia pisarzy katolickich we Fryburgu w Republice Federalnej Niemiec). W styczniu 1976 zaprotestowała, we wspólnym z Antonim Gołubiewem liście, przeciw projektowanym zmianom w Konstytucji Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej (PRL). W tymże roku podpisała apel do Sejmu PRL o powołanie komisji poselskiej do zbadania przebiegu strajków oraz metod represji wobec robotników i członków Komitetu Obrony Robotników. W 1976 otrzymała nagrodę Fundacji A. Jurzykowskiego w Nowym Jorku. Od 1978 była członkiem Towarzystwa Kursów Naukowych. W 1981 otrzymała nagrodę miasta Krakowa za całokształt twórczości literackiej. Odznaczona Krzyżem Kawalerskim (1957) i Krzyżem Oficerskim (1975) Orderu Odrodzenia Polski. Zmarła na gruźlicę 27 marca 1983 w Krakowie; pochowana na cmentarzu w Tyńcu.
Twórczość
1. Wiosna grecka. [Powieść]. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa 1933, 92 s. Wyd. nast.: tamże: wyd. 2 1935, wyd. 3 1938; wyd. 4 Kraków: S. Kamiński 1947.
Nagrody
Przekłady
czeski
2. Żelazna korona. [Powieść]. Powst. 1934. Wyd.: T. 1. Imperator; T. 2. Wiek klęski. Lwów: Książnica-Atlas [1937], 269 + 293 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1939; wyd. 3 Warszawa: M. Fuksiewicz i S-ka [1949]; wyd. 4 Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX” 1954, wyd. 2 [!] tamże 1956.
Nagrody
3. Kamienie wołać będą. Powst. 1938/1939. Wyd. z podtytułem: Powieść z XIII wieku. Poznań: Drukarnia św. Wojciecha [1946], 404 s. Wyd. nast.: wyd. 2 Poznań: Wielkopolska Księgarnia Wydawnicza 1948; wyd. 3 Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX” 1955, tamże: wyd. 4 1978, [wyd. 5] 1990.
Nagrody
Przekłady
czeski
słowacki
Adaptacje
radiowe
4. Zygmunt August i Barbara. Powieść. Powst. 1939-1945 (?).
5. Żniwo na sierpie. Powieść o Norwidzie. Powst. 1943/1944. Wyd. Poznań: Wielkopolska Księgarnia Wydawnicza 1947, 413 s. Wyd. 2 Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX” 1956 [właśc. 1957].
6. Adam – przed początkiem czasu. „Tygodnik Powszechny” 1945 nr 41 s. 5.
7. Stanica. Opowieści rzymskie. Warszawa: M. Fuksiewicz i S-ka 1947, 151 s.
Zawartość
8. Przemija postać świata. [Powieść]. Przedmowa: Z. Starowieyska-Morstinowa. T. 1-2. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX” 1954, 390 + 371 s. Wyd. nast.: wyd. 6 [!]. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX” 1986.
Przekłady
czeski
niemiecki
słowacki
Adaptacje
radiowe
9. Sir Tomasz More odmawia. [Opowiadania]. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX” 1956, 283 s. Wyd. nast.: tamże wyd. 2 1979, wyd. 3 2002.
Zawartość
10. Opowieść o siedmiu mędrcach. [Powieść]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1959, 314 s. Wyd. 2 Warszawa: Czytelnik 1974.
11. Panowie Leszczyńscy. Powieść. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak” 1961, 439 s. Wyd. nast.: tamże wyd. 2 1985; Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1996.
12. Apokryf rodzinny. [Powieść]. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak” 1965, 288 s. Wyd. nast.: wyd. 2 Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1977, [wyd. 3]. Wstęp i oprac.: A. Sulikowski. Kraków: Universitas 1997.
13. Labirynt. [Powieść]. Wyd. łącznie z poz. ↑ pt. Labirynt; LLW, czyli Co się może wydarzyć jutro. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak” 1970 s. 5-193.
14. LLW, czyli Co się może wydarzyć jutro. [Powieść]. Wyd. łącznie z Labirynt zob. poz. ↑. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak” 1970, s. 195-346.
15. O odpowiedzialności. Wybór publicystyki 1945-1976. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak” 1981, 233 s. Wyd. 2 zmienione i poszerzone pt. O odpowiedzialności i inne szkice. Wybór publicystyki (1945-1976), tamże 1987, 492 s.
Zawartość
Przekłady
Prace redakcyjne
Zob. też Przekłady poz. ↑.
Omówienia i recenzje
• Ankiety dla IBL PAN 1957, 1978.