BIO

Urodzony 13 marca 1908 w Grodzisku Mazowieckim; syn Stefana Majchrowskiego, inżyniera, i Jadwigi z Jóźwickich, nauczycielki. Do szkół średnich uczęszczał w Warszawie (Gimnazjum Towarzystwa im. J. Zamoyskiego i Gimnazjum im. E. Rontalera) i we Lwowie, gdzie w 1927 zdał maturę w Korpusie Kadetów. Następnie ukończył Szkołę Podchorążych Kawalerii we Lwowie i służył w 7. Pułku Ułanów w Lublinie. Jako podporucznik, a potem porucznik szkolił ułanów w jeździe konnej, uczestniczył w zawodach hipicznych. W 1937 był słuchaczem Wyższej Szkoły Wojennej i otrzymał tytuł rotmistrza kawalerii (1938). Po wybuchu II wojny światowej brał udział w kampanii wrześniowej 1939 jako oficer sztabu Podlaskiej Brygady Kawalerii i dostawszy się do niewoli pod Kockiem, przebywał do 1945 w Oflagu VIIa w Murnau. Poświęcał tu czas na samokształcenie, m.in. w zakresie historii oraz języków obcych. Po wyzwoleniu obozu wyjechał w kwietniu 1944 do Włoch, gdzie wstąpił do 2. Korpusu Polskiego. Przydzielono go do prac kulturalno-oświatowych. Wkrótce wyjechał do Francji i Anglii, skąd w 1947 powrócił do kraju i zamieszkał w Warszawie. Początkowo redagował biuletyn wiadomości kulturalnych w Biurze Współpracy z Zagranicą Ministerstwa Kultury i Sztuki, a następnie w 1947-49 pracował jako tłumacz dla Agencji Prasowo-Informacyjnej (API), działającej przy Spółdzielni Wydawniczej „Czytelnik”. Debiutował w 1949 artykułem pt. Tomasz Moore – mistrz paradoksu, ogłoszonym w „Tygodniku Powszechnym” (nr 5); z pismem tym współpracował następnie do 1950. W 1952 rozpoczął współpracę z Polskim Radiem jako autor słuchowisk i adaptacji radiowych oraz audycji dla redakcji geograficznej. W 1954-55 stale współpracował z tygodnikiem „Stolica” (zamieszczał artykuły podpisane m.in. Maciej Stefanowski). Debiutował jako powieściopisarz w 1957 utworem pt. Spadkobiercy pana Ziółko. W 1960 został członkiem Związku Literatów Polskich. Działał społecznie w zarządzie Mazowieckiego Towarzystwa Kultury. Był też członkiem Towarzystwa Przyjaciół Woli. Odznaczony Srebrnym (1938) i Złotym (1974) Krzyżem Zasługi. Zmarł 22 lutego 1988 w Warszawie.

Twórczość

1. O Jasiu, który nie chciał być królem. [Utwór dla dzieci]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1952, 31 s. Por. Słuchowiska radiowe.

Autor podpisany: Tomasz Grabiec.

2. Spadkobiercy pana Ziółko. [Powieść dla młodzieży]. Druk skrócony: Świat Młodych 1956 nr 67-77. Wyd. osobne całości: Warszawa: Nasza Księgarnia 1957, 179 s. Por. Słuchowiska radiowe.

3. Knot, Pocieszko i spółka. [Powieść]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1959, 287 s.

4. W Warszawie, Sewerciu, życie wre, kipi... [Opowiadania]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1960, 140 s.

Zawartość

Panna Malwina; Pierwszy wyścig kolarski w Warszawie [por. Słuchowiska radiowe]; Wielkanoc w 1870 roku; Gość ze świata; Styczniowa sobota w Ogrodzie Saskim [por. Słuchowiska radiowe]; Posąg królowej Bony; Wesele; Warszawski tramwaj [por. Słuchowiska radiowe].

5. Kopia i warkocze. [Powieść]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1961, 262 s. Wyd. 2 tamże 1970.

6. Pan Sienkiewicz. [Powieść biograficzna]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1961, 542 s. Wyd. nast.: wyd. 2 przerobione i uzupełnione tamże 1966, 561 s.; wyd. 3 zmienione Katowice: Śląsk [1987], 351 s.; [wyd. 4] Świat Książki 2000, 390 s.

Przekłady

bułgarski

Gospodin Senkevič. [Przeł.] O. Todorov. Sofija 1970.

słowacki

Pan Sienkiewicz. [Przeł.] B. Sedláková. Bratislava 1977.

7. Tajemnice wyspy Aotea. [Powieść dla młodzieży]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1963, 240 s. Wyd. 2: Katowice: Śląsk 1986. Por. Słuchowiska radiowe.

8. Pan Fredro. [Powieść biograficzna]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1965, 319 s.

9. Przystanek za miastem. [Powieść]. Warszawa: Czytelnik 1965, 203 s.

10. Jezioro czarownic. Saga o Wenedach. Warszawa: Czytelnik 1968, 349 s.

Cz. 1 cyklu; cz. 2 zob. poz. .

11. Taniec nad jeziorem. Saga o Wenedach. Warszawa: Czytelnik 1969, 353 s.

Cz. 2 cyklu; cz. 1 zob. poz. .

12. Córka księżyca. [Opowiadania dla młodzieży]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1970, 238 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1974, wyd. 3 1987.

Zawartość

Legendy opracowane na podstawie podań różnych narodów: Od autora. – Rozbudzona harfa; Mawi; Córka księżyca [por. Słuchowiska radiowe]; Khung; Sierpowy szlak; Zaklęte dworzyszcze; Młot Thora; Kobziarz z Ochil Hills; Legenda o zatopionym mieście; Złote jabłko; Idu i Dimeh; Trzy kobiety; Wielka niedźwiedzica.

13. Za drutami Murnau. [Wspomnienia]. Wstęp: J. Kowalik. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1970, 188 s.

14. Podróż za granicę. [Komedia]. Telewizja Polska 1971.

15. Narzeczona z Saragossy. [Powieść]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1972, 239 s.

16. Rodzina Hauke. Warszawa: Czytelnik 1972, 311 s.

Zbeletryzowana historia rodu.

17. Opowieść o Józefie Wybickim. [Powieść]. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1973, 227 s. Wyd. 2 poprawione tamże [1987].

18. Upiór spod Płocka. [Powieść]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1974, 208 s.

19. Karczma na Moczydle. [Powieść]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1975, 287 s.

20. Sienkiewicz. Opowieść biograficzna. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1975, 337 s.

21. Dickens. Opowieść biograficzna. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1977, 391 s. Wyd. 2 tamże 1984.

Przekłady

słowacki

Dickens. [Przeł.] L. Kiss. Bratislava 1981.

22. Awantury pana na Jarczewie. [Powieść]. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 1980, 209 s.

23. O Julianie Niemcewiczu. Opowieść biograficzna. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1982, 389 s.

24. Wincenty Pol. Opowieść biograficzna. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie 1982, 227 s.

25. Niezwykłe postacie z czasów powstania listopadowego. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1984, 323 s. Wyd. 2 tamże 1989.

26. Trzy kobiety. Baśń murzyńska. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 1985, 34 s. Zob. poz. .

27. Legenda o zatopionym mieście. Legenda bretońska. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 1987, 46 s. Zob. poz. .

28. Współcześni czarownicy. [Powieść]. Warszawa: Format AB 1992, 154 s.

Słuchowiska radiowe, m.in.

Spadkobiercy pana Ziółko. Polskie Radio 1955 [por. Twórczość poz. ].
Trzynastką po Warszawie. Polskie Radio 1955.
O Warszawie z czasów Żółkowskiego, Kostrzewskiego i Prusa. Polskie Radio 1956.
Warszawska wiosna. Polskie Radio 1956.
Indiańska księżniczka. Polskie Radio 1957.
Pierwszy rejs notariusza Tinoco. Polskie Radio 1957.
Pierwszy wyścig kolarski w Warszawie. Polskie Radio 1957 [por. Twórczość poz. ].
Styczniowa sobota w Ogrodzie Saskim. Polskie Radio 1957 [por. Twórczość poz. ].
Na tropach Zagłoby, Longinusa i Wołodyjowskiego. Polskie Radio 1958.
O Jasiu, który chciał być królem. Polskie Radio 1958 [por. Twórczość poz. ].
Pan Mroczek i córka cześnika. Polskie Radio 1958.
Śladami pana Głowackiego. Polskie Radio 1958.
Warszawski tramwaj. Polskie Radio 1958 [por. Twórczość poz. ].
Na Piekarskiej pod siódemką. Polskie Radio 1959.
Nad „Potopem. Polskie Radio 1959.
Wielki dzień Mendelsona. Polskie Radio 1959.
Fredro, cesarz i Onufry. Polskie Radio 1961.
Warszawskie zabawy. Polskie Radio 1961.
Wszyscy mówią o Prusie. Polskie Radio 1961.
Czarodziejska wyspa Aotea. Polskie Radio 1962 [por. Twórczość poz. ].
Przygody Sienkiewicza w Ameryce. Polskie Radio 1962.
Zaczarowana Szkocja. Polskie Radio 1962.
Ballada o zatopionym mieście. Polskie Radio 1963.
Córka księżyca. Polskie Radio 1963 [por. Twórczość poz. ].
Florentyna. Polskie Radio 1963.
Katria. Polskie Radio 1963.
Pamiętnik powstańca. Polskie Radio 1963.
Wieczór nad rzeką Kabi. Polskie Radio 1963.
Zaklęty dwór. Polskie Radio 1963.
Autor Huraganu [W. Gąsiorowski]. Polskie Radio 1964.
Fredro i jego przyjaciel Jędrzej. Polskie Radio 1964.
Złote jabłko. Polskie Radio 1964.
Bunt pacjentów doktora Martensa. Polskie Radio 1965.
Niewidzialny łowca. Polskie Radio 1965.
Praktyki Gracji Lützow. Polskie Radio 1965.
Straszny Kiam znad Mekongu. Polskie Radio 1965.
Telewizor Verne'a. Polskie Radio 1966.
Droga do Troi. Polskie Radio 1967.
Komo znad Nigru. Polskie Radio 1967.
Dyplom krawiecki i Nagroda Nobla. [O W.S. Reymoncie]. Polskie Radio 1968.
W krainie Wenedów. Polskie Radio 1968 [por. Twórczość poz. , ].
Obywatel Bosak. Polskie Radio 1974.
Rok 1794. Polskie Radio 1977.
Spotkania z Wybickim. Polskie Radio 1977.

Inne adaptacje

Adaptacje radiowe, m.in.

Dzieci kapitana Granta. [Wg J. Verne'a]. Polskie Radio 1952.
W 80 dni dookoła świata. [Wg J. Verne'a]. Polskie Radio 1954.
Wojna światów. [Wg H.G. Wellsa]. Polskie Radio 1956.
Wyprawa na księżyc. [Wg J. Verne'a]. Polskie Radio 1956.
Pan Pickwick wyruszył w świat. [Wg Ch. Dickensa]. Polskie Radio 1961.
Tajemnicza wyspa. [Wg J. Verne'a]. Polskie Radio 1961.
Kasztanek. [Wg J. Steinbecka]. Polskie Radio 1962.
Koncert w Iksinowie. [Wg B. Prusa: Emancypantki]. Polskie Radio 1962.
Mówiący dąb. [Wg G. Sand]. Polskie Radio 1962.
Córka żołnierza. [Wg F.E. Burnett: Mała księżniczka]. Polskie Radio 1963.
Legenda znad Nilu. [Wg B. Prusa: Z legend dawnego Egiptu]. Polskie Radio 1963.
Pawi czub krzyżacki. [Wg H. Sienkiewicza: Krzyżacy]. Polskie Radio 1963.
Trębacz z Samarkandy. [Wg K. Pruszyńskiego]. Polskie Radio 1963.
Czerwony krążek. [Wg J. Steinbecka]. Polskie Radio 1964.

Prace redakcyjne

1. Polska droga 1939-1946. [Antologia]. Oprac. S. Majchrowski. Rzym: Instytut Wydawniczy „Rodło 1946, 127 s.
Autor opracowania podpisany: Stefan Kos. W Ankiecie dla Instytutu Badań Literackich z 1973 S. Majchrowski zaprzeczył swemu udziałowi w tej publikacji, przypisując funkcję redaktora Bolesławowi Świderskiemu (jego rola miała się sprowadzać tylko do redakcji technicznej). T. Jodełka-Burzecki (Szabla i pióro Stefana Majchrowskiego. „Kierunki1988 nr 23) stwierdza, że S. Majchrowski w późniejszym okresie potwierdził swój wkład jako redaktora tej antologii.

Omówienia i recenzje

Ankiety dla IBL PAN 1966, 1973, 1978.

Słowniki i bibliografie

Słownik współczesnych pisarzy polskich. Seria 2. T. 2. Warszawa 1978 (R. Loth).

Ogólne

Artykuły

T. Jodełka-Burzecki: Szabla i pióro Stefana Majchrowskiego. Kierunki 1988 nr 23.

Spadkobiercy pana Ziółko [Powieść dla młodzieży]

K. Kuliczkowska: W pogoni za pustą szkatułką. Nowe Książki 1957 nr 7.

Pan Sienkiewicz

T. Lisicka: Jeden z portretów ...? Życie Literackie 1961 nr 33.
Z. Żabicki: Pan Majchrowski. Nowa Kultura 1961 nr 16, przedruk w tegoż: Tradycja, styl, obyczaj. Warszawa 1963.

Tajemnice wyspy Aotea

S. Frycie: Powieść przygodowa o tajemniczej wyspie. Polonistyka 1964 nr 5.
S. Frycie: Tajemnice wyspy Aotea” Stefana Majchrowskiego. W tegoż: O szkolnej klasyce, lekturach współczesnych sprzed lat i książkach dla młodzieży. Piotrków Trybunalski 2001.

Pan Fredro

A. Witkowska: Trzy po Trzy” Stefana Majchrowskiego. Nowe Książki 1965 nr 22.
T.J. Żółciński: Niepełna biografia. Kultura 1965 nr 40.

Przystanek za miastem

A. Chruszczyński: Mały realizm. Tygodnik Kulturalny 1965 nr 38.
Z. Pędziński: Zmarszczki gawędziarza. Twórczość 1966 nr 8.

Jezioro czarownic

J. Termer: W cieniu Karola Wielkiego. Nowe Książki 1968 nr 18.

Taniec nad jeziorem

S. Pestka: Saga o Wenedach. Pomerania 1969 nr 3/4.

Rodzina Hauke

J. Iwaszkiewicz: Haukowie. Życie Warszawy 1972 nr 229.

Opowieść o Józefie Wybickim

B. Maciejewski: Józefa Wybickiego żywot i sprawy. Nowe Książki 1973 nr 24.

Upiór spod Płocka

M. Ruszczyc: Jaśnie oświecony zabobon. Nowe Książki 1975 nr 2.

Sienkiewicz

M. Kabata: Biograficzna opowieść o Sienkiewiczu. Nowe Książki 1976 nr 4.

Dickens

S. Helsztyński: Życie Dickensa. Nowe Książki 1977 nr 21.

Awantury pana na Jarczewie

M. Sokołowska: Historie i historyjki. Nowe Książki 1981 nr 4.

O Julianie Niemcewiczu

W. Adamiec: Szkice opowieści. Nowe Książki 1983 nr 10 [dot. też: Wincenty Pol].

Wincenty Pol

W. Adamiec: Szkice opowieści. Nowe Książki 1983 nr 10 [dot. też: O Julianie Niemcewiczu].

Niezwykłe postacie z czasów powstania listopadowego

Z. Chyra-Rolicz: Bohaterowie powstania listopadowego. Nowe Książki 1985 nr 1.