BIO

Urodzony 28 listopada 1934 w Mikaszewiczach (powiat Łuniniec); syn Alojzego Madeja, księgowego, i Stanisławy Baron, nauczycielki. W 1936 wraz z rodzicami przeniósł się do Grodna, a po wybuchu II wojny światowej do Łowiska w Rzeszowskie. W 1948 ukończył szkołę powszechną w Kamieniu. Uczęszczał następnie do Liceum Administracyjno-Handlowego, a od 1950 do Liceum Ogólnokształcącego w Lesznie Wielkopolskim i Sokołowie Małopolskim. Po skończeniu X klasy przerwał naukę i zaczął pracować. W 1952-53 był brakarzem w hucie „Stalowa Wola” oraz pracownikiem w dziale zaopatrzenia w Zjednoczeniu Budownictwa Miejskiego w Stalowej Woli. W 1954-57 odbywał służbę wojskową w Marynarce Wojennej. W 1957 był zatrudniony w przemyśle budowlanym w Rzeszowie oraz jako urzędnik w Państwowym Zakładzie Ubezpieczeń w Nisku, w 1958-62 jako technik w „Energomontażu” w Lublinie. Następnie do 1968 pracował w budownictwie, przemyśle drzewnym i cementowym w Lublinie, Rejowcu i Chełmie Lubelskim. W 1963-74 należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Debiutował w 1962 tłumaczeniem opowiadania Williama Faulknera pt. Zstąp, Mojżeszu, zamieszczonym w „Życiu Literackim” (nr 28); pierwszy utwór prozą Listy z Italii opublikował w 1964 w tygodniku „Zwierciadło” (nr 18). Od 1965 był członkiem Związku Literatów Polskich (do rozwiązania Związku w 1983). W 1968 zamieszkał w Lublinie. W 1969-74 pracował w dziale wydawniczym Wojewódzkiego Domu Kultury w Lublinie. W 1969 został stypendystą Ministerstwa Kultury i Sztuki, i jako tłumacz z literatury angielskiej i amerykańskiej odbył podróż do Wielkiej Brytanii. W 1971-74 był członkiem kolegium redakcyjnego dwutygodnika „Kamena”, na którego łamach zamieszczał artykuły, opowiadania oraz tłumaczenia z literatury angielskiej i amerykańskiej. W 1976 podróżował po Szwajcarii, Francji oraz Austrii. W tymże roku otrzymał nagrodę literacką Fundacji im. Kościelskich w Genewie. W 1979 został członkiem Polskiego PEN Clubu, a w 1989 członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. W 1986-89 wchodził w skład Narodowej Rady Kultury. W 1990-91 pracował w gazecie lubelskiej „Dzień”, kolejno jako dziennikarz, sekretarz redakcji, zastępca redaktora naczelnego i redaktor naczelny. Zmarł 3 października 2002 w Lublinie.

Twórczość

1. Młodzi dorośli ludzie. [Opowiadania]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1964, 242 s.

Zawartość

Dni gorącego lipca; Dom; Świt; Jeden z transportu; Infekcja; Wawrzyn dla bohatera; Listy z Italii; Dzień rodzi się każdej nocy; Dorzecze Styksu; Młodzi dorośli ludzie.

2. Miecz i kądziel. [Opowiadanie]. W: Almanach Młodych 1962/63. Warszawa: Iskry 1965, 95-115 s.

Adaptacje

filmowe

pt. Na niebie i na ziemi. Ekranizacja 1974.

3. Uczta. [Powieść]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1965, 257 s.

4. Konstelacja. [Powieść]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1968, 245 s.

5. Piękne kalalie albo dojrzewanie miłości. [Powieść]. Paryż: Instytut Literacki 1974, 164 s. Wyd. 2 Kraków: Wydawnictwo Literackie 2001.

6. Maść na szczury. [Opowiadania]. Paryż: Instytut Literacki 1977, 216 s. Wyd. nast.: wyd. 2 Warszawa: Czytelnik 1983, wyd. 3 tamże 1988, [wyd. 4] Wrocław: Wydawnictwo NZS* [1981]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1999..

Zawartość

Podkowy; Kurs na lewo; Pan Wacław; Pochówek; Głęboką nocą. Walc [przedruk poz. ]; Maść na szczury.

Przekłady

francuski

Opowiadania Kurs na lewo: Trafic á gauche. [Przeł.:] Ch. Jeżewski i D. Autrand. Cahiers de l'Est”, Paryż 1977 nr 11.

niemiecki

Rattensalbe. [Przeł.] H. Bereska. Berlin 1987.

Adaptacje

teatralne

opowiadania Pochówek: pt. List z Ameryki. Adaptacja: A. Jakimiec. Wystawienie: Białystok, Teatr Dramatyczny im. A. Węgierki 1988.

telewizyjne

opowiadania Kurs na lewo. Telewizja Polska 1985.
opowiadania Pan Wacław: pt. Pan W. Scenariusz: A. Domagalik. Telewizja Polska 1985.

7. Polska w orbicie Związku Radzieckiego. [Szkic historyczno-polityczny]. Lublin: Spotkania 1978, 115 s.

8. Żydzi, Tatarzy, inni... [Opowiadanie]. Literatura 1985 nr 12, s. 4-9, 1986 nr 1, s. 34-39.

Adaptacje

filmowe

pt. W środku Europy. Reżyseria: P. Łazarkiewicz. Ekranizacja 1991.

telewizyjne

pt. Falstart. Scenariusz: M. Minc. Telewizja Polska 1989.

9. Półtraktat o lewitacji. [Opowiadania]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1997, 234 s.

Nagrody

Nagroda w VII edycji programu Promocja Najnowszej Literatury Polskiej organizowanego przez Fundację Kultury w 1978.

10. Głęboką nocą; Walc. [Opowiadania]. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytet Marii Curie–Skłodowskiej 1998, 55 s.

11. Abonament. [Opowiadania]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 2002, 135 s.

Przekłady

1. D. Woolf: Ucieczka. [Powieść]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1968, 264 s.

Omówienia i recenzje

Ankiety dla IBL PAN 1966, 1988, 1996.

Autor o sobie

B. Madej: Między Niemnem i Sanem. Kresy 1995 nr 22, 23 [dot. biografii].

Wywiady

Bez barw ochronnych. Rozm. K. Masłoń. Życie Warszawy 1987 nr 86.
Bez pośpiechu obserwuję materię zdarzeń. Rozm. J. Marx. Kultura 1988 nr 19.
Dojść do słowa. Rozm. H. Zaworska. Odra 1988 nr 4.
Wierzmy w magiczną moc działań niemagicznych. Rozm. J. Marx. Dziś 1990 nr 1.
Wtajemniczenie w grozę. Rozm. H. Zaworska. Wprost 1998 nr 11.

Słowniki i bibliografie

Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 1. Warszawa 2000 (M. Jentys).

Ogólne

Artykuły

M. Podgórski: Potrzeba wysokich wymagań. Kamena 1971 nr 1 [dot. twórczości B. Madeja].
J. Marx: W pułapce biologii, psychiki i historii. O prozie Bogdana Madeja. Odrodzenie 1988 nr 32, 33, 34.
J. Baran: Bogdan Madej. „Nowy Dziennik”, Nowy Jork 2002 nr z 18 X dod. „Przegląd Polski”.
W. Horabik: Bogdan Madej. „Gazeta Wyborcza”, dod. Lublin 2002 nr 235 [wspomnienie].

Młodzi dorośli ludzie

H. Bereza: Dobry debiut. Nowe Książki 1964 nr 17.
P. Kuncewicz. „Współczesność1964 nr 19.
S. Melkowski: Przypowieść w rodzinnym wydaniu młodzieżowym. Twórczość 1965 nr 6, przedruk w tegoż: Oczekiwania i zapowiedzi. Łódź 1980.

Uczta

M. Wiśniewska: Bezdroża psychologicznych dociekań. Nowe Książki 1966 nr 4.

Konstelacja

H. Bereza: Postawa. Twórczość 1969 nr 1, przedruk w tegoż: Prozaiczne początki. Warszawa 1971.

Piękne kalalie albo dojrzewanie miłości

J. Katz: Czekając na kalalie. Kultura”, Paryż 1974 nr 5.

Maść na szczury

J. Katz Hewetson: Lekkostrawny naród. Kultura”, Paryż 1977 nr 10.
A. Lisiecka: Lekarstwo na rzeczywistość. Wiadomości”, Londyn 1978 nr 4.
A. Budzyński: Madejowy kompleks. Nowe Książki 1984 nr 1.
S. Harasimiuk: Epokowy wynalazek. Tygodnik Kulturalny 1984 nr 14.
S. Pyczek: Noc polskiej prowincji „Odgłosy 1984 nr 4.
A. Stoff: Świat obok. Miesięcznik Literacki 1984 nr 6.
T.T. Żółciński: Między rzeczywistością a jej artystyczną kreacją. Kamena 1984 nr 4.

Półtraktat o lewitacji

G. Filip: Unoszenie w codzienności. Nowe Książki 1998 nr 4.
D. Nowacki: Próba autoportretu. W tegoż: Zawód – czytelnik. Kraków 1999.