MACIEJEWSKI Jarosław

Urodzony 23 grudnia 1924 w Poznaniu; syn Tadeusza Maciejewskiego, urzędnika, i Marii z domu Maleszka. Do szkół uczęszczał w Poznaniu; do wybuchu II wojny światowej ukończył dwie klasy Gimnazjum im. A. Mickiewicza. W okresie okupacji niemieckiej nadal mieszkał w Poznaniu. Pracował zarobkowo m.in. w warsztacie naprawiającym maszyny do pisania (1941-43) i w fabryce akumulatorów AFA (1943-45). Brał udział w konspiracyjnym życiu literackim jako uczestnik grupy młodzieżowej Filmoni, zajmującej się twórczością literacką, organizowaniem przedstawień lalkowych (był autorem widowiska Królewna śnieżka, 1941, oraz libretta komedii muzycznej Bim-basza i jego sześćdziesiąta piąta żona). Od 1943 śpiewał w prowadzonym przez Stefana Stuligrosza (członka tej grupy) chórze, który miał pozwolenie na niedzielne występy w kościele Matki Boskiej Bolesnej w Poznaniu. Po zakończeniu wojny kontynuował naukę w Liceum im. Jana Kantego, w którym w 1946 zdał maturę. Następnie studiował polonistykę na Uniwersytecie Poznańskim (UPozn.); w 1950 uzyskał magisterium. Jeszcze w czasie studiów rozpoczął współpracę z Instytutem Badań Literackich (IBL) Polskiej Akademii Nauk (PAN). Uczestniczył od 1948 w opracowywaniu przez poznańską Pracownię Bibliograficzną rocznika 1947 i 1948 Polskiej Bibliografii Literackiej, a następnie bibliografii pozytywizmu wielkopolskiego. Pierwszy artykuł pt. Znaczenie mickiewiczowego pomnika ogłosił w 1948 w „Gazecie Poznańskiej” (nr 12); za swój właściwy debiut uważał opublikowany w 1949 na łamach „Przeglądu Zachodniego” (nr 11) artykuł pt. Wielkopolskie ścieżki wiersza Słowackiego «Do autora Trzech Psalmów». W 1950 ożenił się z Marią Krystyną Włodarczykówną, polonistką, później bibliografem literatury i teatru. W tymże roku rozpoczął pracę w Katedrze Literatury Polskiej UPozn. początkowo na etacie asystenta, a od 1958 adiunkta. W pracy naukowej zajmował się twórczością polskich pisarzy romantycznych, szczególnie Juliusza Słowackiego, a w latach późniejszych także dziejami kultury wielkopolskiej, teatru i polonistyki poznańskiej. Współpracował nadal z IBL, od 1953 jako współredaktor, z profesorem Zygmuntem Szweykowskim, tomu pozytywizmu i Młodej Polski nowej edycji Literatury polskiej (przekształconej później w Bibliografię literatury polskiej «Nowy Korbut»). W 1952 został członkiem Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk (w 1967-70 przewodniczący Komisji Filologicznej, od 1979 wiceprzewodniczący Wydziału I). W 1957-59 był kierownikiem redakcji literackiej w Wydawnictwie Poznańskim. W marcu 1960 uzyskał doktorat na postawie pracy pt. «Wielkopolskie» opowiadania Henryka Sienkiewicza (promotor profesor Zygmunt Szweykowski), a w grudniu tego roku habilitował się na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (UAM) na podstawie rozprawy Gdy gościł w Wielkopolszcze. (Adam Mickiewicz w Wielkim Księstwie Poznańskim 1831-1832). W maju następnego roku został powołany na stanowisko docenta Katedry Literatury Polskiej UAM; w 1962-65 pełnił funkcję prodziekana Wydziału Filologii, a od 1964 kierował Zakładem Historii Literatury Polskiej XIX wieku. W 1963 został także pracownikiem etatowym IBL PAN i członkiem komitetu redakcyjnego wydawanej w Instytucie Bibliografii literatury polskiej «Nowy Korbut». Za osiągnięcia naukowe otrzymał w 1968 nagrodę Ministra Oświaty i Szkolnictwa Wyższego III stopnia. W tymże roku wszedł w skład Komitetu Nauk o Literaturze Polskiej PAN, a w 1969 Rady Naukowej IBL PAN. Od 1969 należał do komitetu redakcyjnego serii IBL „Archiwum Literackie” (od t. 14). Od 1970 pełnił funkcję kierownika Zakładu Historii Literatury Polskiej w Instytucie Filologii Polskiej UAM, a od 1974 dyrektora Instytutu (do 1981). W 1973 otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego. W 1975 został uhonorowany nagrodą Ministerstwa Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki II stopnia. Wchodził w skład komitetu redakcyjnego Wielkopolskiego słownika biograficznego (wyd. 1981). W 1976 został redaktorem naczelnym (a także współautorem) przewodnika biobibliograficznego Pisarze polscy, przygotowywanego w IBL PAN (gotowy w maszynopisie w 1987), w 1979-83 był członkiem redakcji serii, a potem czasopisma IBL „Literary Studies in Poland” (t. 1-10). W 1980 działał w Społecznym Komitecie Budowy Pomnika Ofiar Poznańskiego Czerwca 1956 i w Tymczasowym Komitecie Środowisk Twórczych. Wybrany w 1981 na prorektora UAM, po ogłoszeniu w grudniu stanu wojennego został odwołany z tego stanowiska. Od 1981 był czynnym członkiem Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Działał w Towarzystwie Literackim im. A. Mickiewicza, był wieloletnim prezesem Oddziału Poznańskiego, a od 1983 członkiem Zarządu Głównego Towarzystwa. W 1983 był opiniodawcą w postępowaniu przygotowawczym nadania doktoratu honoris causa papieżowi Janowi Pawłowi II przez Uniwersytet Jagielloński w Krakowie. W 1985-86 wchodził w skład Senatu Akademickiego UAM. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1973). Otrzymał nagrodę Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego I stopnia za 1987. Zmarł nagle 28 października 1987 w Poznaniu.
Wyróżniony zespołową nagrodą naukową miasta Poznania w 1991.