BIO
Urodzony 3 stycznia 1925 w Brześciu nad Bugiem; syn Jana Maciąga, oficera zawodowego, i Eugenii z Jabłońskich, nauczycielki. Do szkoły średniej uczęszczał w Lublinie; tu też w czasie okupacji niemieckiej kontynuował naukę na tajnych kompletach. Od 1943 był żołnierzem Armii Krajowej (AK). W 1944 zamieszkał w Kolbuszowej (województwo rzeszowskie), skąd w listopadzie tegoż roku, po wejściu wojsk radzieckich, został wraz z innymi żołnierzami AK wywieziony do obozu w Borowiczach (obwód nowogrodzki). Do Polski powrócił w lutym 1946. W tymże roku zdał maturę i podjął studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim (UJ) w Krakowie. W tym czasie zaczął uprawiać krytykę literacką; debiutował w 1948 w „Tygodniku Powszechnym” (nr 24) recenzją tomów poetyckich Jana Sztaudyngera, Janiny Brzostowskiej i Kazimiery Jeżewskiej. W 1948 ożenił się z Danutą Bialicką (rozwód w 1954). Po uzyskaniu magisterium w 1950, przez rok pracował jako nauczyciel w Liceum Ogólnokształcącym im. T. Kościuszki w Krakowie, po czym uzyskał stypendium aspiranckie; w tym czasie prowadził też zajęcia ze studentami polonistyki na UJ i na Uniwersytecie Wrocławskim. Artykuły i recenzje literackie publikował m.in. w „Twórczości” (1949-53, 1956-71), „Nowej Kulturze” (1950-52, 1955-56) oraz „Życiu Literackim” (od 1951). Od 1952 należał do Związku Literatów Polskich (do rozwiązania Związku w 1983; w 1956-59 pełnił funkcję sekretarza zarządu Oddziału Krakowskiego, w 1959-69 był członkiem Komisji Kwalifikacyjnej przy Zarządzie Głównym, w 1971-75 wiceprezesem Oddziału Krakowskiego, a w 1974-77 członkiem sądu koleżeńskiego przy Zarządzie Głównym). W 1953 podjął pracę w redakcji tygodnika „Życie Literackie” i w 1954-75 pełnił funkcję kierownika działu krytyki literackiej; w piśmie tym ogłaszał następnie do 1981 liczne artykuły (m.in. w 1956 cykl recenzji pt. Nowości z dwudziestolecia, w 1965 cykl artykułów Literatura Polski Ludowej, w 1978 cykl korespondencji Wietnam – z bliska, a także stała rubryka Poczta literacka, pisana na zmianę z Wisławą Szymborską). Równocześnie kontynuował pracę naukową. W 1953 ukończył pod kierunkiem profesora Kazimierza Wyki pierwotną pracę doktorską pt. Monografia Tadeusza Micińskiego, zrezygnował jednak z jej obrony. W 1956 doktoryzował się na UJ na podstawie rozprawy pt. Sztuka pisarska Marii Dąbrowskiej (promotor profesor K. Wyka). W 1957 ożenił się z Anielą Joanną Gutowską, lekarzem medycyny (zmarła w 1986). W 1960 przebywał na trzymiesięcznym stypendium w Paryżu, gdzie prowadził studia nad problemami życia kulturalnego. Rozwijając twórczość krytycznoliteracką, publikował liczne artykuły i recenzje m.in. w „Tygodniku Kulturalnym” (1963-66), „Roczniku Literackim” (tu w 1963-64 omówienia Powieść. Opowiadanie. Reportaż, a w 1967-68 Powieść. Opowiadanie), „Odrze” (1963-64, 1966-67, 1970, 1973), „Poglądach” (1964, 1966-70), „Nowych Książkach” (1967-81, 1992-93; tu od 1969 stały cykl felietonów i recenzji pt. Szkoła gustu) oraz w „Polish Literature” (1968-74). W 1965 otrzymał nagrodę Ministra Kultury i Sztuki III stopnia za całokształt działalności krytycznej, ze szczególnym uwzględnieniem książki pt. Żeromski. Opowieść o wierności, a w 1967 nagrodę literacką Wojewódzkiej Rady Narodowej i Miejskiej Rady Narodowej w Krakowie za upowszechnianie kultury. W 1974 habilitował się na UJ na podstawie książki Literatura Polski Ludowej 1944-1964. W następnym roku otrzymał nominację na stanowisko docenta i podjął pracę dydaktyczną na UJ. Po wprowadzeniu stanu wojennego w grudniu 1981, zrezygnował ze współpracy z oficjalnie wydawanymi czasopismami społeczno-kulturalnymi i środkami masowego przekazu. W 1983 został mianowany profesorem nadzwyczajnym UJ. Od 1983 brał udział w redakcji miesięcznika mówionego „NaGłos” przy Klubie Inteligencji Katolickiej w Krakowie. Artykuły literackie publikował w tym czasie w katolickim miesięczniku „Znak” (1983, 1986, 1988) oraz w „Tygodniku Powszechnym” (1983-85, 1987-88). W 1987 został wicedyrektorem Instytutu Filologii Polskiej UJ. Był członkiem Senatu UJ w kolejnych kadencjach (1986-87, 1987-88 i 1988-89). W 1988 został członkiem Polskiego PEN Clubu. W 1989 należał do współzałożycieli Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (SPP) i od lutego 1990 do 1996 pełnił funkcję prezesa Oddziału Krakowskiego SPP. W 1989 ożenił się z Zofią Rutowską. Był członkiem zespołu redakcyjnego tygodnika „Dekada Literacka” (1990-91; 1996-2002) oraz pisma „Arka” (1990-92), w których publikował szkice, artykuły i recenzje literackie. W 1993 został mianowany profesorem zwyczajnym UJ. Kontynuował twórczość krytycznoliteracką, ogłaszając artykuły m.in. w „Znaku” (2000-01). Odznaczony Krzyżem Kawalerskim (1966) i Krzyżem Oficerskim (1976) Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 13 września 2012 w Krakowie.
Twórczość
1. Romans. [Powieść]. Powst. 1955. [Inf. autora]. Druk fragmentów pt. Świat doktora Ptaszyńskiego. „Życie Literackie” 1956 nr 6 s. 5, 9.
2. Sztuka pisarska Marii Dąbrowskiej. [Studium]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1955, 206 s.
3. [Szesnaście] 16 pytań. Portrety polskich prozaików współczesnych. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1961, 290 s.
Zawartość
4. Opinie i wróżby. Proza i krytyka polska dnia bieżącego. [Recenzje i szkice krytyczne]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1963, 234 s.
Zawartość
5. Współczesne życie literackie. [Studium]. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych 1964, s. 3-172. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1965, wyd. 3 1965, wyd. 4 1966, wyd. 5 1967.
Zawartość
6. Żeromski. Opowieść o wierności. [Powieść biograficzna]. Katowice: Śląsk 1965, 363 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1966, wyd. 3 1972.
7. Nasz chleb powszedni. Szkice o prozie i krytyce współczesnej. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1966, 194 s.
Zawartość
8. Revue de la prose polonaise 1964-1967. [Przeł.] R. Birecka. Warszawa: Agencja Autorska 1968, 139 s.
9. Sprawa literatury. [Szkice]. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1970, 143 s.
Zawartość
10. Współczesna literatura polska (1939-1969). Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych 1970, 199 s.
11. Filipowicz. [Studium]. Warszawa: Agencja Autorska 1972, 64 s.
Przekłady
angielski
12. Zarys dziejów literatury polskiej. Cz. 1 i 2 (od początków do 1918 roku) napisał J. Kleiner. Cz. 3 (1918-1966) napisał W. Maciąg. Cz. 1 i 2 przejrzał i uzupełnione: S. Kawyn, J. Spytkowski, T. Ulewicz. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1972, 590 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 poprawione 1974, wyd. 4 [!] 1985, wyd. 5 1990.
13. Żywi i współcześni. Szkice krytyczne. Warszawa: Czytelnik 1972, 207 s.
Zawartość
14. Konfederacja albo Próba Mokronowskiego. [Powieść biograficzna]. Warszawa: Czytelnik 1973, 215 s.
15. Literatura Polski Ludowej 1944-1964. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1973, 561 s.
Nagrody
16. Deszcze jesienne. [Powieść]. Warszawa: Czytelnik 1975, 228 s.
17. Die polnische Gegenwartsliteratur. [Wyd. i przeł.] K. Staemmler. München: W. Fink 1979, 279 s.
18. Życie Ignacego Krasickiego. Zapisy i domysły. [Biografia literacka]. Warszawa: Czytelnik 1984, 372 s.
19. O poezji Zbigniewa Herberta. [Studium]. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1986 [właśc. 1987], 68 s. Polska Akademia Nauk, Oddział w Krakowie.
20. Kazimierz Brandys. [Szkic]. Powst. ok. 1990.
Przekłady
angielski
21. Nasz wiek XX. Przewodnie idee literatury polskiej 1918-1980. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1992, 387 s.
Nagrody
Zawartość
22. Czy świat jest dla nas? [Esej filozoficzny]. Kraków: Baran i Suszczyński 2001, 159 s.
Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.
Prace redakcyjne
Zawartość
Omówienia i recenzje
• Ankiety dla IBL PAN 1956, 1966, 1973, 1978, 1988, 1997.
