BIO
Urodzony 19 marca 1909 w Purwiszkach na Suwalszczyźnie (obecnie Litwa) w rodzinie inteligenckiej; syn Władysława Łobodowskiego, pułkownika armii rosyjskiej, i Stefanii z Doborejko-Jarząbkiewiczów. Dzieciństwo spędził w Lublinie. Od 1914 przebywał wraz z rodziną w Moskwie, a od 1917 w Jejsku na północnym Kaukazie. W 1922 powrócił do Lublina. Uczęszczał do Gimnazjum im. Hetmana Jana Zamoyskiego; tu w 1928-29 redagował miesięcznik młodzieżowy „W słońce”. W tym czasie rozpoczął twórczość poetycką; debiutował w 1929 zbiorem wierszy pt. Słońce przez szpary. Po zdaniu matury w 1931 podjął studia prawnicze na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim; w 1932, po konfiskacie tomu O czerwonej krwi, został relegowany z uczelni za lewicową działalność polityczną. W tymże roku należał do współorganizatorów Oddziału Lubelskiego Związku Zawodowego Literatów Polskich (ZZLP). Związał się z kręgiem Józefa Czechowicza i awangardą lubelską. Od marca do maja 1932 redagował dwutygodnik Związku Młodzieży Demokratycznej „Trybuna” (skonfiskowany po 6 nrze), a także krótko „Kurier Lubelski” (październik – listopad 1932). W tymże roku powołał pismo literackie „Barykady” (w październiku 1932 ukazał się nr 1, dwa następne zostały w 1932 i 1933 skonfiskowane). Od 1932 odbywał służbę w 44. Pułku Strzelców Kresowych w Równem, następnie, po nieudanej próbie samobójstwa, został pozbawiony stopnia podchorążego i przeniesiony karnie do 45. Pułku Piechoty. W 1933 został prezesem Oddziału Lubelskiego ZZLP. W 1934-35 był faktycznym redaktorem miesięcznika „Dźwigary” (ukazały się dwa numery; nr 1 listopad 1934, nr 2 styczeń 1935; w piśmie tym publikował pod pseudonimami: Iwan Krawczenko, Szymon Marienholz). Współpracował jako poeta i publicysta z pismami „Kamena” (1933-38), „Wołyń” (1933-37) i „Zet” (1933-37), a także z „Gazetą Polską” (1934-36), „Państwem Pracy” (1934-37), „Pionem” (1934-36), „Skamandrem” (1935-36, 1938-39), „Tygodnikiem Ilustrowanym” (1935-37). Od 1934 przez rok mieszkał w Warszawie. W tym czasie zaczął zajmować się problematyką ukraińską; nawiązał kontakt z ośrodkami ukraińskiej emigracji i grupą polskich publicystów skupionych przy Instytucie Wschodnim; współpracował z „Biuletynem Polsko-Ukraińskim” (1937-38). W 1937 ponownie redagował krótko „Kurier Lubelski”. W tymże roku otrzymał Nagrodę Młodych Polskiej Akademii Literatury. Kontynuując twórczość literacką publikował m.in. w „Kurierze Porannym” (1937-39), „Myśli Polskiej” (1937-39), „Zniczu” (1937-38) i „Drodze” (stale w 1938-39). W 1938 ożenił się z Jadwigą Kuryłło, polonistką (rozwód ok. 1950). W tymże roku, na zaproszenie wojewody wołyńskiego Henryka Józewskiego, przeniósł się do Łucka, gdzie od marca do czerwca 1938 redagował tygodnik „Wołyń” (publikował tu pod pseud. Pszonka), następnie zamieszkał w Warszawie i nawiązał współpracę z Polskim Radiem. Po wybuchu II wojny światowej otrzymał powołanie do 21. Pułku Dzieci Warszawy, następnie wziął udział w kampanii wrześniowej 1939 jako podoficer w 10. Brygadzie Kawalerii Zmotoryzowanej Stanisława Maczka. Brał udział w bitwach pod Wiśniczem, Łańcutem i Bolechowem. Po wkroczeniu do Polski armii radzieckiej, przeszedł 19 września razem z Brygadą na Węgry, i przebywał w obozach dla internowanych żołnierzy w Topolce, Nagy Kanizsa i Marakeresztur. W listopadzie 1939 przedostał się do Paryża, gdzie od lutego do września 1940 był przetrzymywany w więzieniu z powodu znalezionych przy nim ulotek propagandowych w języku ukraińskim. Następnie przebywał w obozie dla internowanych żołnierzy polskich w Camp-de-Livron pod Caylus (departament Tarn-et-Garonne), gdzie od grudnia 1940 do maja 1941 redagował powielane pismo literacko-polityczne „Wrócimy” (nr 1-6; nr 5 i 6 wyd. w Tuluzie); publikował w nim wiersze (niektóre podpisane: Pszonka), opowiadania i artykuły (m.in. podpisane S.K., Stefan Kuryłło). W sierpniu 1941 nielegalnie przedostał się przez Pireneje do Hiszpanii, tam został aresztowany przez straż graniczną i na półtora roku osadzony w więzieniu w Figueras. Po zwolnieniu, zamieszkał w połowie 1943 w Madrycie. Po zakończeniu wojny rozpoczął studia w Obra Catolica de Asistencia Universitaria. W 1949 był współtwórcą sekcji polskiej Radio Nacional de España w Madrycie, z którą współpracował następnie do 1975. Wiersze, artykuły, felietony i przekłady poetyckie z rosyjskiego, ukraińskiego i hiszpańskiego publikował w londyńskich „Wiadomościach” (od 1946; tu od 1970 stały cykl felietonów literackich pt. Worek Judaszów, zapoczątkowany w nrze 28 Manifestem wstępnym), paryskiej „Kulturze” (stale od 1947), w piśmie „Polonia” wydawanym w języku hiszpańskim (1955-70), „Orle Białym” (Londyn, od 1956; tu m.in. w 1982-83 cykl felietonów pt. Ogród nieplewiony podpisywany: Pszonka, Pszonka z Babina), dodatku tygodniowym „Dziennika Polskiego i Dziennika Żołnierza” pt. „Tydzień Polski” (Londyn, od 1959; tu od 1971 m.in. cykle recenzji oraz przeglądy pt. Z prasy krajowej podpisane Szperacz). Współpracował też z „Zeszytami Historycznymi” (Paryż, od 1970), tygodnikiem „Gwiazda Polarna” (Stevens Point, od 1982). Był od 1972 członkiem jury nagrody literackiej „Wiadomości”. Za twórczość poetycką i publicystyczną otrzymał nagrody literackie przyznawane na emigracji: paryskiej „Kultury” (1961), Klubu Srebrnej Ostrogi w Los Angeles (1961), Fundacji A. Jurzykowskiego w Nowym Jorku (1967), Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie (1967), „Wiadomości” (1969), nagrodę im. A. Godlewskiej w Szwajcarii (1971) oraz Kiermaszu Książki Polskiej Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w Szwajcarii (1975), nagrodę Grona Przyjaciół poezji polskiej w Detroit (1976), nagrodę im. J. Ławruka ze Starzyckich w Kanadzie (1976), nagrodę im. Z. Hertza, przyznawaną przez paryską „Kulturę” (1982). W 1983 został mianowany członkiem honorowym Towarzystwa Polsko-Ukraińskiego w Paryżu. Odznaczony przez Rząd Rzeczpospolitej Polskiej na emigracji Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1985). Zmarł 18 kwietnia 1988 w Madrycie; 28 października tegoż roku prochy zostały przewiezione do Lublina i złożone na Cmentarzu Rzymskokatolickim. W 1991 przyznano mu pośmiertnie honorową nagrodę im. J. Czechowicza.
Od 1989 pamiątki po pisarzu znajdują się w Oddziale Literackim Muzeum Okręgowego w Lublinie.
Twórczość
1. Słońce przez szpary. [Wiersze]. Lublin: Nakład autora; Drukarnia Ludowa J. Popiela 1929, 79 s.
2. Gwiezdny psałterz. [Wiersze]. Lublin: Nakład autora; Drukarnia Ludowa J. Popiela 1931, 95 s.
3. O czerwonej krwi. [Wiersze]. Lublin 1931.
4. W przeddzień. [Wiersze]. Lublin 1932.
5. Rozmowa z Ojczyzną. [Wiersze]. Lublin: Drukarnia Popularna 1935, 60 s. Biblioteka Poetycka „Dźwigarów” t. 2. Wyd. 2 uzupełnione i poprawione Warszawa: F. Hoesick 1936, 76 s.
6. Demonom nocy. [Wiersze]. Warszawa: F. Hoesick 1936, 85 s.
Nagrody
7. Lubelska szopka polityczna. Prapremiera: Lublin 1937. Wyd. osobne: Lublin: Okręg II Związku Rezerwistów 1937, 76 s.
8. Z dymem pożarów. [Wiersze]. [Nicea:] U Tyszkiewicza w Nicejskiej Filii jego Oficyna 1941, 111 s.
9. Por nuestra libertad y la vuestra. Polonia sigue luchando. [Rozprawa]. Madrid: Editora Mundial 1945, 287 s.
10. Literaturas eslavas. [Rozprawa]. Madrid: Atlas 1946.
11. Modlitwa na wojnę. [Wiersze]. Londyn: Światopol [Światowy Związek Polaków z Zagranicy] 1947, 107 s.
12. Uczta zadżumionych. [Wiersze]. Paryż: Nakład subskrybentów i autora 1954, 179 s.
Zawartość
13. Złota Hramota. [Wiersze]. Paryż: Instytut Literacki 1954 189 s.
14. Komysze. Powieść. Londyn: Gryf 1955, 333 s.
15. W stanicy. Powieść. „Orzeł Biały”, Londyn 1956 nr 1-51/52, 1957 nr 1-20, 35-51/52, 1958 nr 1-26. Wyd. osobne Londyn: Gryf 1958, 378 s.
16. Pieśń o Ukrainie. Z przekładem na język ukraiński Ś. Hordyńskiego. Paryż: Instytut Literacki 1958, 35 s. Wyd. nast. tamże 1959.
17. Droga powrotna. Powieść. „Orzeł Biały”, Londyn 1959 nr 26-51/52, 1960 nr 1-6. Wyd. osobne Londyn: Gryf 1960, 375 s.
18. Kasydy i gazele. [Wiersze]. Londyn: Oficyna Poetów i Malarzy 1961, 109 s.
19. Dzieje Józefa Zakrzewskiego. [Cykl powieściowy]. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna 1965-1970.
Cz. 1. Czerwona wiosna. 1965, 318 s.
Cz. 2. Terminatorzy rewolucji. 1966, 317 s.
Cz. 3. Nożyce Dalili. 1968, 239 s.
Cz. 4. Rzeka graniczna. 1970, 239 s.
20. Jarzmo Kaudyńskie. [Wiersze z lat 1936-1953]. Londyn: Księgarnia Polska Orbis 1969, 91 s.
21. W połowie wędrówki. [Wiersze]. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna 1972, 179 s.
22. Droga do Tobozo. Powst. ok. 1975.
Zawartość
23. Dwie książki. [Wiersze]. Paryż: Instytut Literacki 1984, 109 s.
24. Mare nostrum. [Wiersze]. New York, Greenpoint, Brooklyn: Polander 1986, 53 s.
25. Pamięci Sulamity. [Wiersze]. Toronto: Polski Fundusz Wydawniczy w Kanadzie 1987, 64 s.
26. Rachunek sumienia. Wybór wierszy 1940-1980. Paryż: Spotkania 1987, 257 s.
27. Dytyramby patetyczne. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna 1988, 127 s.
28. Wspomnienia lubelskie. Powst. przed 1988. Druk „Kresy” 1991 nr 8 s. 130-136, 1992 nr 9/10 s. 167-171.
29. List do kraju. [Wiersze]. Wybór i oprac.: J. Święch. Lublin: Red. Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 1989, 193 s.
30. Kassandra jest niepopularna. Wybór tekstów z „Orła Białego” z lat 1956-1980. Oprac. i wstępem opatrzył J. Obszyński. Poznań: Wydawnictwo im. Lecha Zondka* 1990, 62 s.
Zawartość
31. Poezje. Wybrał i wstępem opatrzył J. Zięba. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie 1990, 363 s.
32. Poezje wybrane. Wybór i wstęp: J. Zięba. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1990, 134 s.
33. Wiersze i poematy. Wybór, wstęp i nota edytorska: I. Szypowska. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1991, 308 s.
34. Worek Judaszów. [Wybór felietonów]. Oprac. P. Kądziela. Warszawa: Interim 1995, 242 s.
35. Naród jest nieśmiertelny. [Szkice]. Oprac. i wstęp: B. Truchan. Poznań: Wers 1996, 104 s.
Zawartość
Przekłady
ukraiński
36. Żywot człowieka gwałtownego. Wspomnienia [do 1939]. Oprac. i wstępem poprzedził J. Trznadel. Warszawa: Editions Spotkania 1997, 257 s.
Przekłady
Zawartość
Omówienia i recenzje
• Rozmowa z J. Łobodowskim. Rozm. I. Szypowska. „Poezja” 1988 nr 6.
• Józef Łobodowski o sobie i o swojej poezji. Spisał i oprac. F. Śmieja. „Odra” 1991 nr 4.
