BIO

Urodzony w 23 czerwca 1878 w Grabownicy pod Sanokiem; syn Tadeusza Cybulskiego, agronoma, i Zofii z Gniewoszów. W młodości mieszkał w pobliskich Humaniskach. Maturę zdał w III Gimnazjum im. Króla Jana Sobieskiego w Krakowie, po czym w 1896/97 studiował przez jeden semestr prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim (UJ) w Krakowie, w 1898 przeniósł się na Wydział Filozoficzny UJ. Debiutował w 1896 artykułem pt. W sprawie kompozycji Stanisława Moniuszki do „Nowego Don Kiszota», zamieszczonym w „Tygodniku Ilustrowanym” (nr 6; podpisany Adam Cybulski). W 1897-98 drukował artykuły i przekłady z języka francuskiego w krakowskim czasopiśmie literacko-artystycznym „Życie”. Studia filozoficzne kontynuował na Uniwersytecie Lwowskim. Wiersze, artykuły i recenzje publikował w tym czasie m.in. w pismach „Ilustracja Polska” (1901-03), „Krytyka” (1901-04), „Tydzień” (1902-04 w stałej rubryce Z piśmiennictwa i sztuki), „Tygodnik «Słowa Polskiego»” (1902). Następnie przebywał przez pewien czas we Francji. Od 1906 pełnił funkcję sekretarza, a od 1908 także docenta historii sztuki i nauki o stylach w Akademii Sztuk Pięknych (ASP) w Krakowie. Zajmował się nadto biblioteką tej uczelni oraz był kuratorem organizacji studenckiej Bratnia Pomoc. W 1911, z powodu konfliktów z władzami ASP, zrezygnował z pracy i w 1912 wyjechał do Francji, gdzie osiedlił się na stałe. Mieszkał w Paryżu, a następnie od 1918 w Cannes, prowadził tam przez pewien czas sklepik filatelistyczny. Miał niedużą farmę i zajmował się też okresowo ogrodnictwem. Ogłaszał artykuły w czasopismach francuskich, m.in. w „L'Art et les Artistes”, „Mercure de France”, „Revue Bleue” (podpisane Adam de Lada). Przekładał na język francuski dramaty Stanisława Wyspiańskiego oraz współczesne artykuły o Józefie Marii Hoene-Wrońskim (nieogłoszone drukiem). W 1932-35 nadsyłał do warszawskiego dwutygodnika „Zet” liczne artykuły dotyczące twórczości S. Wyspiańskiego. Odznaczony francuskim Krzyżem Legii Honorowej. Zmarł w maju w 1957 w Cannes.

Twórczość

1. Przewodnik artystyczny. Katalog dzieł mistrzów klsycznych i współczesnych obcych i polskich. W reprodukcjach i na składzie w księgarni H. Altenberga we Lwowie. Ułożył i w krótkie objaśnienia historyczne zaopatrzył A. Łada-Cybulski. Lwów: H. Altenberg [1903], 216, XXXII s.

2. Bagno wyzwolone! List otwarty do wszystkich i do nikogo. Kraków: Nakład autora, Drukarnia Narodowa [1911], [14] s.

3. Psyche polska w kabarecie.[1-3]. [Kraków:] Nakład autora, Drukarnia Narodowa 1911.

[1]. Pan Józef spod figowego listka albo prof. Mehoffer nie jest intrygantem, 36 s.

[2]. Boy [T. Żeleński] piosenkarz, 49 s.

[3]. O szopce krakowskiej, 113 s.

4. W bagnie polskiej sztuki. Rzecz o C.K. Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. [Kraków:] Nakład autora, Drukarnia Narodowa 1911, 114 s.

5. Na święto ducha. W 300-letnią rocznicę śmierci księdza Piotra Skargi. [Kraków:] Drukarnia Narodowa 1912, 14 s.

6. Le Théatre slave de l'Avenir. La mystère de la Pologne. Revue Bleue”, Paryż 1922 nr 7 s. 200-203, nr 8 s. 242-245. Odbitka. Paris: Éditons de „La Revue Politique et Littéraire (Revue Bleue) et de La Revue Scientifique” [1922], 24 s.

7. Z mroku jaśniejące słowo. Rzecz wstępna o teatrze Stanisława Wyspiańskiego. Lwów: H. Altenberg 1922, 70 s. Wyd. nast. poszerzone z podtytułem Walka z szatanem. Rzecz o teatrze Stanisława Wyspiańskiego 1907-1931. Paryż: Nakład autora 1931, 149 s.

Zawartość

Od autora; Motyw wesela-pogrzebu; Rodowód chochoła; Paryska dramaturgia Mickiewicza.
W wyd. 2 nadto: Przedmowa: do wyd. 2; Le Théatre slave de l'Avenir [poz. ]; Walka z szatanem [polemika z krytykami S. Wyspiańskiego].

Przekłady

1. S. Wyspiański: Protésilas et Laodamie. Tragédie. [Przeł.:] A. Łada-Cybulski, L. Maury. „Revue Bleue”, Paryż 1912 nr 13-15. Wyd. osobne Paris: Libraire Académique Perrin 1913, 86 s.
Tytuł polskiego oryginału: Protesilas i Leodamia.
Współautor przekładu podpisany: Adam de Lada.
2. S. Wyspiański: Les noces. Drame en 3 actes. [Przeł.:] A. Łada-Cybulski, G. Lenormand. Wyd. 2 Paris: „Nouvelle Revue Francaise1917, 277 s. Wystawienie: Paryż, Théâtre Art et Action 1923.
Tytuł polskiego oryginału: Wesele.
Współautor przekładu podpisany: Adam de Lada. Wstęp: Adam Łada-Cybulski: Avant-propos, s. 9-30.
3. S. Wyspiański: Deux tragédies: L'anathèma. [Przeł.:] A. Łada-Cybulski, H. Purrat; Les juges. [Przeł.:] A. Łada-Cybulski, L. Maury. [Wstęp:] L. Maury. Paris: Librairie Stock 1925, IX, 219 s.

Przedruk L'anathèma: „Le Théatre en Pologne”, Warszawa 1933 nr 3 s. 41-60, odbitka. Varsovie: Société d'Exposition d'Art Polonais à l'Étranger 1933, 19 s.

Tytuły polskich oryginałów: Klątwa; Sędziowie.
Współautor przekładu podpisany: Adam de Lada.
4. J. Braun: Aperçu de la philosophie de Wronski. [Przekł. z rękopisu polskiego powst. ok. 1945]. [Przedmowa:] J. Braun. [Przeł.] W. Dzieduszycka-Kańska. Roma : Les Amis de Wronski [ok. 1968], 239 s.
Informacja o dacie powstania przekładu we wstępie.

Nadto przygotowywał przekłady dramatów S. Wyspiańskiego: (wg informacji w książce Adam Łada-Cybulski.: Le Théatre slave de l'Avenir. Paris [1922]:) Méléagre. Tragédie. [Przeł.:] A. Łada-Cybulski, M. Léna. – La délivrance. [Wyzwolenie]. Drame en 3 actes. [Przeł.:] A. Łada-Cybulski, J. Lichnerowicz, – (wg informacji we wspomnieniu J. Chmielińskiego: Monsieur „Sibouski”. W: Wyspiański żywy. Londyn 1957 s. 87, 89:) Akropolis; Bolesław Śmiały; Legenda; Warszawianka (wyd. Le Monde Nouveau).

Prace redakcyjne

1. Sztuka polska. Malarstwo. Pod kierunkiem F. Jasieńskiego i A. Łady-Cybulskiego. Przedmowa: F. Kopera. 65 reprodukcji dzieł najwybitniejszych przedstawicieli malarstwa polskiego. Lwów: H. Altenberg 1904, 65 s. Wyd. nast. tamże: skrócone z podtytułem: 55 reprodukcji dzieł najwybitniejszych przedstawicieli malarstwa polskiego [1908], 55 k., wyd. [miniaturowe] [1909].
Tu także krótkie omówienia obrazów, m.in. A. Łady-Cybulskiego.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1957.

Słowniki i bibliografie

Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 2. Warszawa 1964.

Ogólne

Artykuły

J. Chmieliński: Monsieur „Sibouski. W: Wyspiański żywy. Londyn 1957.

Z mroku jaśniejące słowo

J. Lorentowicz: Dzieło Wyspiańskiego a czerwie „przyczynków. Tydzień Polski 1922 nr 7.
T. Sinko: Nowe studium o Wyspiańskim. Czas 1922 nr 26.
I. Wieniewska: Rewizja teatru Wyspiańskiego. „Kurier Lwowski1922 nr 99 dod. „Tydzień Literacki”.
J. Braun. „Zet1932/1933 nr 17.
L. Patrycy: Wizja tajemnicy. Gazeta Literacka 1932/1933 nr 5.