Print

BIO

Urodzony 23 czerwca 1918 we Lwowie[P]; syn Władysława Lutowskiego, lekarza, i Michaliny z domu Rewcio. W 1938 ukończył VII Gimnazjum im. T. Kościuszki i rozpoczął studia medyczne na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. We wrześniu 1939 walczył jako ochotnik w obronie Lwowa, a następnie służył w szpitalu wojskowym nr 403. W czasie okupacji niemieckiej (od 1941) pracował w warsztatach samochodowych we Lwowie, a po przeniesieniu się do Warszawy jako robotnik kolejowy na Dworcu Zachodnim. W tym okresie zaczął pisać utwory dramatyczne (nie publikowane). Ożenił się z Barbarą Mankiewicz (rozwiedzeni). Jako żołnierz Armii Krajowej brał udział w powstaniu warszawskim. Był szefem I Kompanii Sanitarnej Batalionu im. J. Kilińskiego. Po upadku powstania uciekł z transportu jeńców i przebywał w Milanówku pod Warszawą. Po zakończeniu wojny kontynuował od 1945 studia medyczne na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Równocześnie od 1945 był zatrudniony jako dziennikarz w „Rzeczypospolitej”. Współpracował też z „Gazetą Lubelską” (1946), eseje i recenzje teatralne publikował w „Kuźnicy” (1945-49) i „Odrodzeniu” (1946-49). W 1946 założył kabaret studencki Konfiturka. Po uzyskaniu dyplomu w 1949 został skierowany do Warszawy i pracował w Wojskowym Szpitalu nr 1. Od 1950 ogłaszał utwory dramatyczne oraz scenariusze filmów fabularnych i krótkometrażowych. W 1957-63 był kierownikiem artystycznym Wytwórni Filmowej Czołówka. Od 1966 pracował jako starszy asystent w Klinice Gastroenterologii i Chorób Przemiany Materii w Warszawie. W 1953 został członkiem Związku Literatów Polskich. Był przewodniczącym Unii Polskich Pisarzy Medyków (1970-75 i od 1980) oraz wiceprezesem Światowej Unii Pisarzy Lekarzy (od 1973). Należał do Stowarzyszenia Kultury Europejskiej (SEC), Polskiego Ośrodka Międzynarodowego Instytutu Teatralnego (ITI) i Stowarzyszenia Filmowców Polskich. W 1971 opublikował w „Polityce” cykl miniatur satyrycznych pt. Teatrzyk «Ildeforma» (podpisany Elle). Odznaczony Warszawskim Krzyżem Powstańczym, Złotym Krzyżem Zasługi (1952), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1956), Złotą Odznaką Związku Zawodowego Pracowników Służby Zdrowia (1972). Zmarł 3 stycznia 1985 w Paryżu, gdzie przebywał na leczeniu; pochowany w Warszawie.

Twórczość

1. Pieśń. [Dramat]. Powst. 1943. [Inf. autora].

See Studies Zobacz szczegóły pozycji

2. Trzecia barykada. [Dramat]. Powst. ok. 1944. [Inf. autora].

3. Próba sił. Sztuka w 3 aktach. Prapremiera: Częstochowa, Teatr Kameralny 1950. Wyd. Warszawa: Czytelnik 1950, 115 s. Wyd. inne Lublin: [b.w.] 1950, 35 s., maszynopis powielony. Polskie Radio 1951.

See Studies Zobacz szczegóły pozycji

4. Wzgórze 35. Sztuka w 4 aktach. Prapremiera: Jelenia Góra, Teatr Dolnośląski 1951. Wyd. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1951, 87 s. Telewizja Polska 1961. Por. poz. ↑.

Druk skrócony i w adaptacji W. Fillera: „Materiały Repertuarowe” 1961 nr 1 s. 45-65.

Adaptacje

radiowe

Adaptacja: Z. Orszulska. Polskie Radio 1974.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

5. Drzwi pancerne „B”. Opowieść filmowa. Warszawa: Czytelnik 1952, 157 s.

Nagrody

Nagroda Filmu Polskiego za scenariusz w 1952.

6. Sprawa rodzinna. (Sztuka w 3 aktach). „Po Prostu” 1952 nr 28-36, 38-39, 41. Prapremiera: Warszawa, Teatr Ateneum 1952. Wyd. Warszawa: Czytelnik 1953, 134 s. Wyd. 2 z uwagami inscenizacyjnymi J. Grudy tamże 1955.

Wystawienie: też pt. Posądzenie.

Przekłady

czeski

Rodinná záležitost. [Przeł.] K. Malek. Praha 1955.

rosyjski

Semejnoe delo. [Przeł.:] P. Argo, A. Uspienski. Moskva 1954.

słowacki

Rodinná vec. [Przeł.] J. Straka. Martin 1954.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

7. Kret. [Sztuka w 4 aktach]. Prapremiera: Warszawa, Teatr Narodowy 1953. Wyd. Warszawa: Czytelnik 1954, 132 s. Wyd. 2 z uwagami inscenizacyjnymi J. Wyszomirskiego. tamże 1955.

Nagrody

Nagroda Ministerstwa Kultury i Sztuki, Centralnego Zarządu Teatrów, Oper i Filharmonii oraz Związku Literatów Polskich za sztukę poświęconą 10-leciu Polski Ludowej.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

8. Ostry dyżur. Sztuka w 3 aktach. Prapremiera: Warszawa, Teatr Narodowy 1955. Polskie Radio 1955. Wyd. Warszawa: Czytelnik 1956, 85 s. Telewizja Polska 1964.

Przekłady

Według informacji autora utwór wystawiany w Czechosłowacji, Niemczech i Jugosławii oraz w telewizji Holandii, Belgii, Szwajcarii i Francji według informacji: „Nowa Kultura” 1958 nr 10.

czeski

Nočni služba. [Przeł.] M. Janišová. Praha 1956.

niemiecki

Nachtdienst. [Przeł.] E. von Hollander-Lossow. Berlin [ok. 1954], maszynopis powielony.
[Przeł.] V. Mika. Berlin 1956.

rosyjski

Noč' ispytanij. (Trudnoe dežurstvo). [Przeł.] P. Argo. Moskva 1956. Przedruk w: Sovremennaâ pol’skaâ p’esa. Moskva 1974.

słowacki

Nočná služba. [Przeł.] J. Vdovják. Bratislava 1956.

słoweński

Dežurna služba. [Przeł.] U. Kraigher. Ljubljana 1957.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

9. Cena barykady. [Scenariusz filmowy]. „Dialog” 1956 nr 4 s. 38-90. Por. poz. ↑.

10. Szkoła dobroczyńców. Sztuka w 3 częściach. Powst. 1957-1965.

Przekłady

jidysz

Die Szu fin wijlteter. Przeł. I. Dogim. Wystawienie: Warszawa, Teatr Żydowski im. E.R. Kamińskiej 1967.

[Cz. 1]. Tryptyku część trzecia. „Dialog” 1965 nr 8 s. 5-8.

[Cz. 2]. Oswobodziciele i oswobodzeni. „Dialog” 1957 nr 1 s. 57-66.

Przekłady

Według informacji autora przekłady przed 1977:.

francuski

[Przeł.] P. Cazin.

niemiecki

[Przeł.] H.H. Kunstmann.

szwedzki

M. Umgren.

[Cz. 3]. Fala. (Dramat w 1 akcie). „Dialog” 1960 nr 5 s. 34-46. Prapremiera: teatralna (łącznie z: S. Grochowiak: Partita na instrument drewniany; J. Krasiński: Kwatery): Bielsko-Biała, Bielski Klub Propozycji 1962; radiowa: Polskie Radio 1981. Przedruk zob. poz. ↑.

Przekłady

serbski

[Przeł.] R. Jedliński (inf. autora).

Prapremiera łączna cz. 1-3: Warszawa, Wojskowa Akademia Polityczna im. F. Dzierżyńskiego 1965. Wystawienie w teatrze zawodowym: Bielsko-Biała, Teatr Polski 1982.

Wyd. łączne (bez tytułów poszczególnych części) Warszawa: Czytelnik 1980, 77 s.

Przekłady

Przekłady całości według informacji autora przed 1977:.

francuski

[Przeł.] M. de Miomandre.

niemiecki

[Przeł.] K. Vogel.

11. Cena barykady. Fresk filmowy. [Opowiadania]. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo „Iskry” 1958, 180 s.

Zawartość

Prolog; Cena barykady [por. poz. ↑]; Pierwsze intermedium; Zdarzenie; Drugie intermedium; Meldunek; Trzecie intermedium; Ostatni z włazu; Czwarte intermedium; Butelka burgunda; Piąte intermedium; Omyłka; Szóste intermedium; Gruzy; Epilog.

12. Czarna Mańka. Komedia muzyczna w 3 aktach. [Współautor:] J. Waldorff. Muzyka: Z. Turski. Prapremiera: Katowice Teatr Śląski im. S. Wyspiańskiego 1959.

13. Pociąg. Scenariusz filmowy. [Współautor:] J. Kawalerowicz. Ekranizacja 1959. Telewizja Polska 1985. Por. poz. ↑.

Nagrody

Nagroda krytyki na festiwalu filmowym w Wenecji w 1959.

Przekłady

niemiecki

Nachtzug. [Przeł.] P. Lachmann. Współwyd. z: J. Iwaszkiewicz: Mutter Johanna von den Engeln. München 1963.

14. Przygoda w terenie. Scenariusz filmowy. Powst. przed 1960.

Informacja na stronie internetowej www.filmpolski.pl.

15. Okulary. Sztuka w 2 częściach. Prapremiera: Łódź, Teatr Powszechny 1961.

See Studies Zobacz szczegóły pozycji

16. Rodzina Milcarków. Scenariusz filmowy: J. Lutowski, J. Wyszomirski na podstawie sztuki J. Lutowskiego. „Wzgórze 35” [por. poz. ↑]. Ekranizacja 1962.

See Studies Zobacz szczegóły pozycji

17. Wigilia. Sztuka w 1 akcie. „Materiały Repertuarowe” 1962 nr 4 s. 5-16.

18. Ostatni po Bogu. [Powieść]. Gdynia: Wydawnictwo Morskie 1968, 165 s. Por. poz. ↑.

19. Ostatni po Bogu. [Scenariusz filmowy]. Ekranizacja 1968. Por. poz. ↑.

Nagrody

Nagroda zespołowa Ministra Obrony Narodowej II stopnia w 1968 dla twórców filmu.

20. Miejsce samobójcy. [Utwór dramatyczny]. „Teatr Polskiego Radia” 1973 nr 1 s. 45-63. Polskie Radio 1978. Przedruk zob. poz. ↑.

21. Sygryda Dumna. Scenariusz filmowy powst. ok. 1974. [Inf. autora].

Film był w realizacji pod tytułem: „Sygrida Storada” w zespole filmowym „Silesia” w 1976.

22. Uwieńczenie bohatera. [Utwór dramatyczny]. „Służba Zdrowia” 1975 nr 13 s. 6. Polskie Radio 1980. Przedruk zob. poz. ↑.

23. Cela. [Utwór dramatyczny]. Powst. ok. 1977. [Inf. autora]. Druk fragmentów „Literatura” 1981 nr 7 s. 9-10.

See Studies Zobacz szczegóły pozycji

24. Kazimierz Wielki. Powieść. Powst. ok. 1977. [Inf. autora].

25. Kazimierz Wielki. Scenariusz serialu telewizyjnego w 13 odcinkach. Powst. ok. 1977.

Data powstania według informacji autora oraz w: „Teatr” 1984 nr 11.

26. Szarada. Scenariusz filmowy. [Współautor:] P. Komorowski. Ekranizacja 1977.

27. Epizod. Scenariusz filmowy na podstawie opowiadania J. Lutowskiego pt. Omyłka. Powst. 1979. Telewizja Polska 1997. Por. poz. ↑.

Film był w realizacji w zespole filmowym „Perspektywa” w 1979.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

28. Tarabumba. [Dramaty]. Warszawa: Wydawnictwa Radia i Telewizji 1984, 145 s.

Zawartość

Tarabumba (Groteska z podtekstem tragicznym); Miejsce samobójcy [poz. ↑]; Uwieńczenie bohatera [poz. ↑]; Fala [poz. ↑]. — Po emisji [zapis wywiadu radiowego z J. Lutowskim].

29. Pociąg. [Opowieść filmowa]. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe 1985, 118 s. Por. poz. ↑.

30. Tarabumba. Polskie Radio 1985. Druk zob. poz. ↑.

Adaptacje

• Czerwone berety. Scenariusz filmowy na podstawie opowiadania A. Siekierskiego: Pół godziny przyjaźni. [Współautor:] A. Siekierski. Ekranizacja 1963.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji
• Pan Wołodyjowski. Scenariusz filmowy na podstawie powieści H. Sienkiewicza. [Współautor:] J. Hoffman. Ekranizacja 1969.

Nagrody

Nagroda zespołowa Ministra Kultury i Sztuki II stopnia w 1969.
• Przygody pana Michała. Scenariusz serialu telewizyjnego na podstawie powieści H. Sienkiewicza: Pan Wołodyjowski. Telewizja Polska 1969. Por. poz. ↑.
W 13 odcinkach: 1. Brat Jerzy. 2. Hetmański ordynans. 3. Zrękowiny pana Michała. 4. Cztery serca. 5. Mąż Basi. 6. Komendant stanicy. 7. Tajemnica Azji. 8. Azja-syn Tuhaj-Beja. 9. Porwanie. 10. Smak zemsty. 11. Bułat i szabla. 12. Dymy nad twierdzą. 13. Hektor krzemieniecki.
• Przygody pana Andrzeja. Scenariusz filmowy na podstawie powieści H. Sienkiewicza „Potop”. [Współautor:] P. Komornicki. Powst. ok. 1970.
Informacja o powstaniu: A. Czałbowski. [Wywiad]. Rozm. H. Jankowska. „Życie Częstochowy” 1970 nr 73.

Omówienia i recenzje

• Ankieta dla IBL PAN 1957, 1966, 1977.

Wywiady

• O medycynie i literaturze. Rozm. B. Wit-Wyrostkiewicz. „Tygodnik Kulturalny” 1977 nr 33.

Słowniki i bibliografie

• Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 2. Warszawa 1964.
• Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 1. Warszawa 2000 (S. Gąssowski).

Ogólne

Artykuły

• H. Chabros: Zaczęło się w Lublinie... 15-letnia droga Jerzego Lutowskiego. „Kurier Lubelski” 1959 nr 182-183.
• S. Treugutt: Tryptyk dramatyczny Jerzego Lutowskiego. „Kultura” 1965 nr 16.
• J. Kłossowicz: Jerzy Lutowski. „Tygodnik Kulturalny” 1966 nr 26.
• Sz. Gąssowski: Lutowski. W tegoż: Współcześni dramatopisarze polscy 1945-1975. Warszawa 1979.
• B. Barczyk: Jerzy Lutowski i jego krytycy. „Dialog” 1985 nr 4.

Próba sił

• J. Siekierska: O chorobach wzrostu współczesnego dramatu. „Teatr” 1951 nr 4-5.
• A. Sowiński: O postawie moralnej lekarza. „Nowa Kultura” 1951 nr 16.
• J.A. Szczepański: Próby „Próby sił”. „Teatr” 1951 nr 3.
Go back to position Wróć do pozycji

Wzgórze 35

• Z. Hierowski: Dziś w Ameryce i niegdyś na Śląsku. „Życie Literackie” 1952 nr 11.
Go back to position Wróć do pozycji

Sprawa rodzinna

• R. Barnaś: Lekarz dramaturgii. „Echo Tygodnia” 1952 nr 42.
• J.W. Gruda. „Przegląd Kulturalny” 1952 nr 11.
Go back to position Wróć do pozycji

Kret

• E. Csató: O Lutowskim z okazji „Kreta”. „Nowa Kultura” 1954 nr 16.
• J. Kott: „Kret”, czyli jak trudno pokazać prawdziwego człowieka. „Przegląd Kulturalny” 1954 nr 2.
• J. Szczawiński: Opowieść prawdziwa. „Tygodnik Powszechny” 1954 nr 5.
Go back to position Wróć do pozycji

Ostry dyżur

• M. Czanerle: Ostry spór o „Ostry Dyżur”. „Teatr” 1955 nr 22.
• J.A. Szczepański: W czym tkwi błąd? „Teatr” 1955 nr 22.
• S. Treugutt. „Teatr” 1955 nr 17.
Go back to position Wróć do pozycji

Rodzina Milcarków

• A. Braun. „Zwierciadło” 1962 nr 48.
• Z. Dolecki: Śląsk 1921. „Kierunki” 1962 nr 46.
Go back to position Wróć do pozycji
Print
LICENCE_INFO