LEJA Magda

Urodzona 27 kwietnia 1935 w Warszawie; córka Adama Lei, oficera, i Heleny z Banasińskich. Od 1937 w związku ze służbowym przeniesieniem ojca na stanowisko dowódcy radiostacji wojskowej, przebywała w Równem. Po wkroczeniu 17 września 1939 na Wołyń armii radzieckiej, zbiegła wraz z rodziną do Przemyśla, a następnie do Lwowa. W lutym 1940 udało jej się powrócić z rodziną do Warszawy. Od 1948 uczęszczała do Liceum im. N. Żmichowskiej w Warszawie; w 1952 zdała maturę. Następnie do 1956 studiowała historię sztuki na Uniwersytecie Warszawskim. W tym okresie należała do Związku Młodzieży Polskiej. Debiutowała w 1953 wierszem pt. Mróz na szybach, opublikowanym na łamach tygodnika „Sztandar Młodych” (nr 278); w piśmie tym pisała też w latach następnych (w 1961-79 była członkiem zespołu redakcyjnego). Debiutowała jako prozaik w 1954 utworami pt. Karawany, Kompozytor, Lubię jeździć tramwajem, ogłoszonymi w dodatku do „Sztandaru Młodych” pt. „Przedpole” (nr 8). W 1956-60 pracowała też w tygodniku „Walka Młodych”, ogłaszając na jego łamach liczne artykuły, recenzje i reportaże. W 1959 otrzymała nagrodę im. J. Bruna dla młodych dziennikarzy przyznaną przez Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich (SDP). Od tegoż roku była członkiem SDP oraz Związku Literatów Polskich (do rozwiązania Związku w 1983). W 1960 odbyła podróż po Indiach, z której nadsyłała liczne reportaże publikowane na łamach pism „Walka Młodych”, „Sztandar Młodych”, „Nowa Kultura”. Dwukrotnie otrzymała nagrodę SDP (w 1965 Klubu Publicystyki Oświatowej, w 1976 Klubu Łączności z Czytelnikami). W 1967 przebywała we Francji, na stypendium literackim rządu francuskiego. Kontynuowała współpracę ze „Sztandarem Młodych” (tu m.in. w 1969-71, 1974 cykl wywiadów z naukowcami pt. Polska 2000 oraz w 1971-78 cykl publicystyczny pt. Ośrodek Badania Opinii Młodzieży w rubryce My). W 1981-89 współpracowała z wydawnictwami i prasą działającą poza cenzurą (pod pseudonimami: Maria Radecka; Magdalena Radecka; Obserwator, służba czynna). Wraz z Czesławem Bieleckim i Zygmuntem Stępińskim była na przełomie 1981/82 współorganizatorem Wydawnictwa CDN i do czerwca 1984 kierowała jego kolegium redakcyjnym. Pod koniec 1984 zorganizowała wraz z Januszem Surowcem wydawnictwo niezależne, które działało do 1988 pod różnymi nazwami (Wydawnictwo Skorpion, Spółka Wydawnicza „X”, Wydawnictwo S, Akademia Przydrożna). Za działalność wydawniczą otrzymała nagrodę POLCUL Foundation (Australia). W 1989 została członkiem komitetu założycielskiego Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, a następnie członkiem Stowarzyszenia, w 1990 członkiem Polskiego PEN Clubu. Odznaczona Srebrnym Krzyżem Zasługi (1975). Zmarła 14 maja 2006 w Warszawie.