BIO

Urodzony 18 sierpnia 1902 w Warszawie; syn Kazimierza Flukowskiego, czeladnika krawieckiego, i Jadwigi z Zakrzewskich, robotnicy w fabryce włókienniczej. W 1921 zdał egzamin maturalny w Gimnazjum Wojciecha Górskiego, po czym podjął studia filozoficzne i prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim. W 1922-26 był członkiem warszawskiej grupy literackiej Złocień. Po uzyskaniu magisterium w 1926 pracował do 1937 kolejno jako aplikant sądowy, aplikant adwokacki i asesor sądowy. Debiutował w 1927 wierszem pt. Musimy zdobyć wzajemność jaskółek..., ogłoszonym w miesięczniku „Kwadryga” (nr 2). W tym czasie związał się też z grupą poetów skupioną wokół tego czasopisma, a w 1927-31 był członkiem jego redakcji. Współpracował z miesięcznikiem „Droga” (1931-33), publikując recenzje (w stałym dziale Książki), poezje, prozę artystyczną i artykuły polemiczne. W 1933-34 pełnił funkcję sekretarza technicznego i korektora w tygodniku literacko-społecznym „Pion”; ogłaszał tu też wiersze i artykuły oraz recenzje audycji radiowych w dziale Sztuka i antena (1934, 1936-37). Współpracował z „Rocznikiem Literackim”, umieszczając w nim przeglądy sprawozdawczo-krytyczne z przekładów polskich z literatury żydowskiej (1934-36) oraz prowadząc Kronikę (1935). Od 1937 zajmował się wyłącznie pracą literacką; oprócz wierszy i opowiadań zaczął pisać utwory dramatyczne (niepublikowane): Miary sprawiedliwości (1937), Przemytnicy wolności (1939). W 1937-39 był członkiem redakcji „Tygodnika Ilustrowanego”. W 1938 współpracował z wydawnictwem Książnica-Atlas jako adaptator i korektor. W 1939 ożenił się z Marią z Lityńskich, primo voto Leszczyńską. Po wybuchu II wojny światowej brał udział w kampanii wrześniowej, po czym przebywał w obozach jenieckich w Arnswalde (Oflag II B) i Woldenbergu (Oflag II C), gdzie uczestniczył w organizacji życia kulturalnego, m.in. należąc do grupy literackiej Zaułek Literacki. Po powrocie do kraju w 1945 kontynuował twórczość literacką, publikując wiersze, artykuły i recenzje literackie i teatralne oraz tłumaczenia literackie z języka francuskiego, niemieckiego i rosyjskiego w wielu czasopismach, m.in. w „Odrodzeniu” (1945-49), „Radiu i Świecie” (1946, 1949), „Twórczości” (1946-58, z przerwami), „Nowinach Literackich” (1947-48), „Tygodniku Powszechnym” (1947-48). W 1946-47 zajmował stanowisko kierownika literackiego Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie. W 1946-47 pełnił funkcję kierownika literackiego „Przeglądu Artystycznego” i do 1948 był członkiem jego komitetu redakcyjnego; tu też z przerwami do 1955 ogłaszał własne utwory literackie i przekłady poezji francuskiej. W tym samym czasie (1946-49) był członkiem komitetu redakcyjnego „Listów z Teatru”. Równocześnie (1947-49) redagował Bibliotekę Dramatyczną „Nowy Teatr Spółdzielni Pracy i Użytkowników „Czytelnik” w Krakowie. W 1948-49 był prezesem Oddziału Krakowskiego Związku Literatów Polskich. W 1948-49 pełnił funkcję komisarza ruchomych wystaw dzieł Xawerego Dunikowskiego. W 1950 zamieszkał w Warszawie. Kontynuował twórczość własną i przekładową, publikując w wielu czasopismach, m.in. w „Nowej Kulturze” (1950-53), „Przemianach” (1956-57), „Współczesności” (1963-70, z przerwami), „Odgłosach” (1964-65), „Kulturze” (1964-68), „Życiu Literackim” (1964-69), „Tygodniku Kulturalnym” (1965, 1968) oraz „Poezji” (1966, 1968). W 1961 został członkiem Polskiego PEN Clubu (w 1965-66 był członkiem Zarządu Głównego). Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1967). Zmarł nagle 8 maja 1972 w Świnoujściu; pochowany na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.
W 1997 w Książnicy Pomorskiej w Szczecinie, w której znajduje się archiwum pisarza, została otwarta Sala Stefana Flukowskiego (rekonstrukcja jego pracowni), będąca oddziałem Muzeum Literatury. W tymże roku odbył się I Konkurs Literacki im. S. Flukowskiego na debiut książkowy (w dwóch kategoriach: poezja oraz proza i esej), zorganizowany przez Oddział Szczeciński Stowarzyszenia Pisarzy Polskich i Książnicę Pomorską.

Twórczość

1. Słońce w kieracie. [Wiersze]. Warszawa: Księgarnia F. Hoesicka 1929, 85 s. Biblioteka Kwadrygi.

2. Pada deszcz. [Opowiadania]. Warszawa: Nakład „Kwadrygi 1931, 240 s. Biblioteka Kwadrygi.

Zawartość

Zapach księżyca; Opowiadania irracjonalne; Sen kota; Sen psa; Modlitwa; Zabić lisa. Studium powieściowe; Listy do matki.

3. Dębem rosnę. [Wiersze]. Warszawa: Skład główny Towarzystwo Wydawnicze 1936 [antydatowane 1935], 112 s.

4. Odys u Feaków. Sztuka w 3 aktach. Warszawa: J. Mortkowicz [1939], 65 s. Prapremiera: Kraków, Teatr Stary 1947.

Cz. 1 tryptyku dramatycznego „Odys syn Laertesa”.

5. Urlop bosmanmata Jana Kłębucha. [Powieść]. Warszawa: Gebethner i Wolff 1939, 287 s. Wyd. nast.: wyd. z posłowiem P. Kuncewicza Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1965; wyd. 2 [!] z posłowiem P. Kuncewicza Warszawa: Książka i Wiedza 1973.

6. Tęsknota za Julią. Komedia w 1 akcie. Prapremiera: teatralna: Arnswalde, Zespół Oflagu II B 1940; telewizyjna: Telewizja Polska 1958. Druk. zob. poz. .

7. Jajko Kolumba. Komedia muzyczna w 5 aktach. [Współautorzy:] L. Natanson, A. Nowicki, H. Rostworowski. Powst. 1941. Prapremiera: Woldenberg, Zespół Oflagu II C 1941. Wystawienie: w wersji przerobionej Kraków, Teatr Stary 1946. Druk fragmentów aktu I „Dziennik Polski” 1946 nr 34 s. 6-7.

8. Chwila królewskiej niemocy. Sztuka w 2 aktach. Twórczość 1946 nr 10 s. 23-61. Prapremiera: Kraków, Teatr Bagatela 1985. Przedruk zob. poz. .

Adaptacje

radiowe

J. Koecher. Polskie Radio 1975.

9. Gwiazda dwóch horyzontów. Sztuka w 1 akcie. Przegląd Artystyczny 1946 nr 10 s. 4-7, nr 11/12 s. 6-9. Przedruk zob. poz. .

Dramat o Tycjanie; wyd. z reprodukcjami obrazów Tycjana.

10. Soczewica, Koło miele młyn, albo Miecz Łokietka. Komedia historyczna w 5 aktach. Prapremiera: Kraków, Teatr Kameralny TUR 1946. Druk fragmentów aktu III „Dziennik Polski” 1946 nr 258 s. 4-5.

11. Horyzont Afrodyty. [Utwory dramatyczne]. Kraków: Czytelnik 1947, 156 s.

Zawartość

Tęsknota za Julią [poz. ]; Gwiazda dwóch horyzontów [poz. ]; Chwila królewskiej niemocy [poz. ].

12. Prolog do „Chorego z urojenia” Moliera. Listy z Teatru 1947 nr 15 s. 13-16. Wystawienie: Kraków, Teatr im. J. Słowackiego 1947.

13. Xawery Dunikowski. [Poemat]. Twórczość 1948 z. 11 s. 18-27.

14. Chwała Puszkina. Sztuka w 3 aktach. Powst. ok. 1949. Druk aktu II pt. Wieczór w Michajłowskoje. Sztuka w 1 akcie. „Twórczość” 1949 nr 10 s. 24-40; aktu I pt. Popołudnie w Trigorskoje. Tamże 1951 nr 3 s. 90-115. Prapremiera: Katowice Teatr Śląski im. S. Wyspiańskiego 1950. Wyd. osobne całości Warszawa: Czytelnik 1952, 109 s.

15. Oranżeria. Sztuka w 4 aktach. Kraków: Spółdzielnia Pracy i Użytkowników Placówka 1949, 56 s.

16. Treść i zakres rewolucyjności Puszkina. [Szkic]. Powst. [ok. 1949], [26] k.

Maszynopis z poprawkami autora w Bibliotece Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.

17. [Tekst w:] Kopernik. [Album reprodukcji obrazów J.M. Szancera]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1953, 19 s., 16 tabl.

18. Pada deszcz. Opowiadania, nowele. Wyd. 1 powojenne, rozszerzone. Warszawa: Czytelnik 1958, 286 s.

Zawartość

Ojciec; Gospodarność; Musimy zdobyć wzajemność jaskółek; Mit; Moje Mazowsze; Przejście; Trąbki; W Collegium Maius; Na plaży; W pracowniach Dunikowskiego; Cyrk nr 1; Cyrk nr 5; Jan Sebastian, organista.

19. Wiersze. Londyn: Oficyna Poetów i Malarzy 1958, 38 s.

20. Płomień róży. [Powieść o J. Słowackim i C.K. Norwidzie]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1959, 136 s.

21. Napomknięte cieniem. [Wiersze]. Warszawa: Czytelnik 1961, 76 s.

22. Wybór wierszy. 1926-1962. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1963, 181 s.

23. Rzeka gwiazdy. [Wiersze]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1965, 89 s.

24. Po stycznej słońca. [Wiersze]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1971, 138 s.

25. Oko Byka. [Poemat o M. Koperniku]. [Posłowie:] A. Chojnacki. Olsztyn: Pojezierze 1972 [właśc. 1973], 95 s.

Adaptacje

teatralne

W. Brzozowicz. „Scena1973 nr 1 s. 44-52.

26. Tęcze i pioruny. [Powieść powst. przed 1972]. Druk fragmentów: W Warszawie powstanie. Miesięcznik Literacki 1973 nr 7 s. 18-27; Spotkanie z matką. Tamże 1985 nr 10/11 s. 20-34.

27. Poezje wybrane. Wybór i wstęp autora. [Warszawa:] Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1974, 135 s.

Zawartość

Ściana warszawska [wiersz]. – Wiersze z tomów: poz. , , , , , , , – oraz: Parametry tęczy [poemat powst. w 1971, pierwodruk].

28. Olimpijskie strofy. [Wiersze]. Warszawa: Iskry 1976, 59 s.

29. Zapach księżyca. [Opowiadania]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1981, 100 s.

Zawartość

Z poz. 2: Zapach księżyca; Sen kota; Sen psa; Zabić lisa. (Studium powieściowe).

30. Obraz oszczepu i inne wiersze. Wybór, przedmowa: E. Balcerzan. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1983, 201 s.

31. Napomknięty cieniem. [Wybór wierszy]. Wiersze wybrali: H. Pachlowska, J. Pachlowski. Posłowie napisał J. Pachlowski. Szczecin: Książnica Pomorska 1997, 51 s.

Utwory niepublikowane

• Według informacji autora:.
Miary sprawiedliwości. Powst. 1937.
Przemytnicy wolności. Powst. 1939.
Sceny współczesne. Etiudy dramatyczne. Powst. 1950-1956, rękopis.
Kantata Wiślana. Poemat. Powst. 1953/1954, rękopis.

Przekłady

1. C.F. Ramuz: Pastwisko na Derborence. [Powieść]. Warszawa: J. Mortkowicz 1938, 223 s. Wyd. nast. z przedmową S. Flukowskiego: wyd. 2 Kraków: Książka 1947; wyd. 3 Warszawa: Książka i Wiedza 1950.
2. P. Éluard: Pablowi Picasso. [Wiersze]. Warszawa: Zarząd Główny Związku Polskich Artystów Plastyków 1948, 61 s.
3. M. Cachin: Balzac. [Studium]. Tłum. i wstępem opatrzył S. Flukowski. Warszawa: Książka i Wiedza 1950, 47 s.
4. Krwią serca. Zbiór dokumentów, listów i wierszy greckich ofiar monarcho-faszyzmu i anglosaskiego imperializmu. Tłum. z języka francuskiego i rosyjskiego S. Flukowski. Warszawa: Książka i Wiedza 1951, 96 s.
5. M. Gorki: O Jaśku głuptaku. Rosyjska bajka ludowa. [Dla dzieci]. Wyd. 3. Warszawa: Nasza Księgarnia 1952, 15 s.
6. D. Mamin-Sibirjak: Szara Szyjka. [Opowiadanie dla dzieci]. Wyd. 2. Warszawa: Nasza Księgarnia 1952, 29 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 3 1954, wyd. 4 1958. Przedruk zob. poz. .
7. K.G. Paustowski: Wybór utworów. Przeł. z języka rosyjskiego: N. Drucka, S. Flukowski, K. Jaworski, J. Jędrzejewicz, K. Truchnowski. Warszawa: Książka i Wiedza 1952, 522 s.
W przekł. S. Flukowskiego: Złoty lin; Przewodnik; Stracony dzień; Rąbany cukier; Rozkaz w szkole wojskowej; Wiejski ogród; Październikowa noc; Stalowy pierścioneczek [wyd. osobne zob. poz. ]; Lato pod Woroneżem.
8. He Yi: O wielkim drzewie na drodze. Oprac. poetyckie: S. Flukowski. Tłum. z języka duńskiego [właśc. chińskiego]: B. Kowalska. Warszawa: Nasza Księgarnia 1953, [8] k. Wyd. 2 tamże 1954.
9. D. Mamin-Sibirjak: Opowiadania i bajki. [Dla dzieci]. Tłum.: J. Brzęczkowski, S. Flukowski, J. Laskowska. Warszawa: Nasza Księgarnia 1953, 150 s. Wyd. 2 tamże 1954.
W przekł. S. Flukowskiego: Żywiciel; Kręciciel; Szara Szyjka [poz. ]; W górach.
10. A. France: Bunt aniołów. [Powieść]. Wyd. 3 Warszawa: Książka i Wiedza 1954, 223 s. Wyd. nast.: wyd. 2 [!] Warszawa: Czytelnik 1958, wyd. 3 tamże 1986.
11. Fang Ji-chjun: Jak wyrosło brzoskwiniowe drzewo. Tłum. z języka chińskiego.: B. Kowalska. Oprac. poetyckie: S. Flukowski. Warszawa: Nasza Księgarnia 1955, [8] k. Wyd. 2 tamże 1957.
12. A. Dumas, ojciec: W dwadzieścia lat później. Przeł. z francuskiego: cz. 1 S. Flukowski, cz. 2 H. Szumańska-Grossowa. Warszawa: Iskry 1957, 718 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1968, wyd. 3 1990.
13. K. Paustowski: Stalowy pierścioneczek. [Opowiadanie dla dzieci]. Przeł. S. Flukowski. Warszawa: Nasza Księgarnia 1959, 23 s. Zob. poz. .
14. Ch.F. Ramuz: Piękność wśród ludzi. [Powieść]. Przeł. [z języka francuskiego] S. Flukowski. Warszawa: Czytelnik 1960, 204 s.
15. K. Paustowski: Bieg czasu. Opowiadania. Przeł.: N. Drucka, S. Flukowski, J. Jędrzejewicz. Warszawa: Iskry 1971, 153 s. Wyd. 2 tamże 1973.
W przekł. S. Flukowskiego utwory z poz. : Przewodnik; Rąbany cukier; Rozkaz w szkole wojskowej; Październikowa noc; Stalowy pierścioneczek, – nadto: Śnieg.

Prace redakcyjne

1. S. Ciesielczuk: Poezje zebrane. Przedmowa i oprac.: S. Flukowski. Wstęp: S. Lichański. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1965, 277 s.
2. M. Pawlikowska-Jasnorzewska: Wiersze. Wybór i wstęp: S. Flukowski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1967, 361 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1971, wyd. 3 1981, wyd. 4 1987.

Omówienia i recenzje

Ankiety dla IBL PAN 1951, 1956, 1966.

Wywiady

Rozmowa ze Stefanem Flukowskim. [Rozm.] W.P. Szymański. Tygodnik Powszechny 1964 nr 35, przedruk w tegoż: Rozmowy z pisarzami. Kraków 1981.
Słowo wokół słońca. [Rozm. 28 X 1970]. W: Z. Taranienko: Rozmowy z pisarzami. Warszawa 1986.

Słowniki i bibliografie

Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 1. Warszawa 1963.
Rocznik Literacki 1972” wyd. 1974 (J. Chudek).
Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 1. Warszawa 2000 (Redakcja).

Ogólne

Książki

A. Chojnacki: Flukowski. Warszawa: Agencja Autorska 1973, 52 s.

Artykuły

W. Kubacki: Poezje Flukowskiego. (Próba analizy). Marchołt 1936 nr 4.
A. Łaszowski: Stefan Flukowski czyli o dialektyce uczuć. Pion 1937 nr 1.
W. Szymański: Literatura trzech punktów. O Stefanie Flukowskim. W tegoż: Ballady przed burzą. Warszawa 1961.
W. Kubacki: Poezje Flukowskiego. W tegoż: Lata terminowania. Kraków 1963.
W.P. Szymański: W stronę kontrapunktu. (O poezji Stefana Flukowskiego) „Poezja1968 nr 3.
A. Chojnacki: Jak pojąć ziemię lotem ptaka wydłużoną. (O twórczości Stefana Flukowskiego). Współczesność 1971 nr 3.
Z. Bieńkowski: Blaski. Kultura 1972 nr 21.
A. Chojnacki: Stefan Flukowski. (Portret tłumacza). Literatura na Świecie 1972 nr 4.
P. Kuncewicz: O Stefanie Flukowskim. Poezja 1972 nr 8.
H. Olędzka: Stefan Flukowski, tłumacz Charlesa Ferdinanda Ramuza. Literatura na Świecie 1972 nr 4.
Z. Taranienko: Uwagi o pisarstwie Stefana Flukowskiego. Argumenty 1972 nr 22.
Z. Zaborski: Stefan Flukowski. Poezja 1972 nr 8.
W.P. Szymański: Synkretyzm – niebezpieczeństwo awangardyzmu. (Poezja Stefana Flukowskiego). W tegoż: Neosymbolizm. Kraków 1973.
J. Kryszak: Dwoistość pragnień i niemocy. W tegoż: Katastrofizm ocalający. Warszawa 1978.
S. Melkowski: Śmiałość poczynań. (O poezji Stefana Flukowskiego z czasów „Kwadrygi”). Poezja 1979 nr 11/12.
J. Marx: W cieniu futuryzmu – o poezji Stefana Flukowskiego. W tegoż: Grupa poetycka „Kwadryga. Warszawa 1983.
A. Siatecki: Muzy nigdy nie milkły. Nadodrze 1983 nr 24.
A. Boruń-Stelmaszczyk: Z badań nad działalnością teatru obozowego w Arnswalde 1940-1941 i Woldenbergu 1941-1945. „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica1984 z. 19.
Z księgozbioru Stefana Flukowskiego albo powtórka z historii kultury. Biblioteka Zachodnio-Pomorska 1988 nr 1/2.
J. Kosman: Z archiwum Stefana Flukowskiego (rosyjskie przyjaźnie). Biblioteka Zachodnio-Pomorska 1991 nr 1/2.
P. Kuncewicz: Stefan Flukowski. W tegoż: Agonia i nadzieja. Warszawa 1991.
Z. Bieńkowski: Flukowski. W tegoż: Ćwierć wieku intymności. Warszawa 1993.
L. Szaruga: Stefan Flukowski. W: Obraz literatury polskiej XIX i XX wieku. Seria 4. Literatura polska w okresie realizmu i naturalizmu. T. 4. Kraków 1993.
T. Zwilnian Grabowski: Wybieram zawsze dwie drogi, równoległe sobie. Szkic o życiu i twórczości Stefana Flukowskiego. Biblioteka Zachodnio-Pomorska 1997 nr 3.
B. Sienkiewicz: ...Nie ma nic, a wszystko jest elipsą. W: Logos i mythos w kulturze XX wieku. Poznań 2003.

Słońce w kieracie

E. Balcerzan: Słońce w kieracie. (O poezji Stefana Flukowskiego). Pismo 1981 nr 5/6.

Dębem rosnę

S. Napierski. „Droga1936 nr 2/3.
W. Sebyła. „Pion1936 nr 32.

Urlop bosmanmata Jana Kłębucha

J. Czechowicz: Parabola o dobroci. Kurier Poranny 1939 nr 236, przedruk w tegoż: Wyobraźnia stwarzająca. Lublin 1972.
P. Kuncewicz: Ostatnie słowo pokoju. Współczesność 1965 nr 7/8.
R. Krynicki: Dziwny urlop bosmanmata Kłębucha. Nurt 1966 nr 4.
K. Rogulski: Mit i rzeczywistość. Kierunki 1966 nr 29.
P. Kuncewicz: Na przykład Flukowski. Fakty i Myśli 1971 nr 5.

Horyzont Afrodyty

M. Piechal. „Listy z Teatru1948 nr 22.
S. Lichański: Pod niebem poetyckiej baśni. W tegoż: Literatura i krytyka. Warszawa 1956.

Pada deszcz [Opowiadania, nowele]

M. Głowiński: Fantazja i świat widzialny. Twórczość 1958 nr 10.
J.J. Lipski: Marzenia senne i sny na jawie kotów, psów i ludzi. Twórczość 1958 nr 11.
S. Lichański: Stereometria wizji. W tegoż: Wśród mówiących prozą. Warszawa 1971.
M. Bujnicka: Synkretyzm gatunkowy „Pada deszcz” Stefana Flukowskiego. Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego 1977 nr 162.

Płomień róży

W. Maciąg: Poeta – ktoś bez zawodu. Życie Literackie 1959 nr 47.
S. Podhorska-Okołów: Magiczne zwierciadło poetów. Twórczość 1960 nr 2.
T. Terlecki: Słowacki oczami Norwida. Wiadomości”, Londyn 1960 nr 41.
M. Jasińska: Słowacki” Jana Wołoszynowskiego i „Płomień róży” Stefana Flukowskiego a konwencje powieści biograficznej. W: O prozie polskiej XX wieku. Wrocław 1971.

Wybór wierszy [2000]

A. Międzyrzecki: Czas, który minął...” „Nowe Książki 1963 nr 16.
J. Przyboś: Wiersze Flukowskiego. Przegląd Kulturalny 1963 nr 15.

Oko Byka

K. Pysiak: Dwa światy: ziemia – gwiazdy”. Kultura 1973 nr 29.
S. Melkowski: Życie wewnętrzne Mikołaja Kopernika. Nowe Książki 1974 nr 5, przedruk w tegoż: Rówieśnicy i bracia starsi. Warszawa 1980.