BIO

Urodzony 27 października 1913 w Tarnopolu, w rodzinie urzędniczej; syn Karola Filipowicza i Stanisławy z domu Futyma. Ukończył gimnazjum matematyczno-przyrodnicze w Cieszynie. Od 1933 studiował biologię na Uniwersytecie Jagiellońskim. Był członkiem Związku Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej. W 1934-38 należał do Międzynarodowej Organizacji Pomocy Rewolucjonistom. Debiutował w 1934 opowiadaniem Zapalniczka, ogłoszonym w „Zaraniu Śląskim” (nr 3); z pismem tym współpracował następnie do 1937. W 1936-39 wraz z Heleną Wielowieyską i Władysławem Bodnickim był członkiem komitetu redakcyjnego miesięcznika „Nasz Wyraz”. Po wybuchu II wojny światowej brał udział w kampanii wrześniowej. Wzięty do niewoli, zbiegł w ostatnich dniach września 1939. W czasie okupacji niemieckiej pracował od marca 1940 do czerwca 1941 jako urzędnik w kamieniołomach w Zagnańsku pod Kielcami, następnie w Krakowie w antykwariacie i w biurze budowlanym. Brał udział w działalności konspiracyjnej, współpracując z Grupą Komunistyczną „Polska Ludowa”, zorganizowaną przez Ignacego Fika. Kontynuował twórczość literacką, pisząc wiersze i ogłaszając je konspiracyjnie. Aresztowany przez gestapo w kwietniu 1944, był przetrzymywany w więzieniu na Montelupich w Krakowie, a następnie w obozach Gross-Rosen i Oranienburg. Po wyzwoleniu w 1945 powrócił do Krakowa i podjął pracę literacką. W tymże roku ożenił się z Marią Jaremą, malarką (zmarła w 1958). Pracował krótko w Rozgłośni Krakowskiej Polskiego Radia jako recenzent. W 1948 otrzymał nagrodę literacką miasta Krakowa. Współpracował z licznymi czasopismami, m.in. z „Odrodzeniem” (1944-49), „Dziennikiem Literackim” (1947-50), „Życiem Literackim” (1951-72), „Wieściami” (1957-63), „Tygodnikiem Powszechnym” (od 1968), „Odrą” (od 1974). W 1964 ożenił się z Marią Próchnicką, historykiem sztuki. W tymże roku został członkiem Polskiego PEN Clubu. Za twórczość literacką otrzymał nagrodę Ministra Kultury i Sztuki II stopnia (1965) i I stopnia (1975) oraz nagrodę literacką „Odry” (1973). Od 1967 związany był z Wisławą Szymborską, poetką. Od 1975 był członkiem zarządu Oddziału Krakowskiego Związku Literatów Polskich, a od 1980 jego wiceprezesem. W grudniu 1975 należał do sygnatariuszy „Memoriału 59” wyrażającego protest przeciwko projektowanym zmianom w Konstytucji Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. Był członkiem działającego nieoficjalnie Towarzystwa Kursów Naukowych. Publikował w wydawnictwach ukazujących się poza zasięgiem cenzury, m.in. w „Zapisie” (od 1977). W 1981 był współzałożycielem, następnie zastępcą redaktora naczelnego miesięcznika „Pismo”; po jego zawieszeniu przez władze w grudniu 1981 był uczestnikiem mówionego miesięcznika „NaGłos”. W 1989 należał do współzałożycieli Stowarzyszenia Pisarzy Polskich i był pierwszym prezesem Oddziału Krakowskiego. W tymże roku otrzymał nagrodę im. S. Vincenza. Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1955), Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1963). Zmarł 28 lutego 1990 w Krakowie; pochowany tamże na Cmentarzu Salwatorskim.

Twórczość

1. Mijani. [Wiersze]. Ilustracje: M. Jarema. Kraków: [Nakład autora] 1943, [10] k. Wyd. 2 rozszerzone Kraków 1944, 14 k.

Wyd. konspiracyjne; druk anonimowy.

2. Krajobraz niewzruszony. Opowiadania. [Warszawa:] Czytelnik 1947, 209 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1948, wyd. 3 zmienione 1956.

Zawartość

Śnieg; Spotkanie w dewonie; Kłamstwo; Krajobraz, który przeżył śmierć; Zwycięstwo; Złoty krzyżyk; Książę Galicyn; Dom nad rzeką; Chleb oddany; Ballada; Droga powrotna. – W wyd. 3 pominięto opowiadanie Kłamstwo, dodano: W złą pogodę.

3. Nauka o ziemi ojczystej. Powieść. Warszawa: Czytelnik 1950-1955.

T. 1. Księżyc nad Nidą. 1950, 211 s. Wyd. 2 tamże 1955.

T. 2. Błękitny zeszyt. 1955, 286 s.

Przekłady

czeski

Modrý sešit. [Przeł.] I.R. Burian. Praha 1959.

4. Profile moich przyjaciół. [Opowiadania]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1954, 214 s. Wyd. 2 poszerzone tamże 1958.

Zawartość

Feliks; Klementyna; Bazyli; Kali; Wiktor; Ryszard; Władysław; Michał; Henryk; Czesław; Jan; Zygmunt. – W wyd. 2 nadto: Ernest; Stanisław; Ludwik.

5. Niepokój młodego serca. [Powieść]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1955-1958.

[T. 1]. Ulica Gołębia. 1955, 319 s.

[T. 2]. Jutro znów wojna. 1958, 197 s.

Wyd. nast. łącznie pt. Ulica Gołębia: wyd. 2 Warszawa: Czytelnik 1966, 606 s., wyd. 3 tamże 1978.

6. Po burzy. [Opowiadania]. Warszawa: Czytelnik 1956, 181 s. Wyd. 2 poszerzone tamże 1959.

Zawartość

Trzy kobiety z obozu [por. poz. ]; Mina; Ucieczka do Nowej Huty. – W wyd. 2 ponadto: Gość z innego świata.

7. Trzy kobiety. Scenariusz filmowy według opowiadania Trzy kobiety z obozu. [Współautor:] T. Różewicz. Ekranizacja 1957. Por. poz. .

8. Ciemność i światło. [Opowiadania]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1959, 158 s.

Zawartość

Ciemność i światło; Mieszkanie; Adela; Zabić jelenia!; Pyłek w oku; Niech nie wie lewica...; Przed końcem wojny; Pensjonat „Pod Złotą Różą”; Człowiek, który nienawidził ojczyzny; Spokojne popołudnie.

Adaptacje

telewizyjne

opowiadania Pyłek w oku: Adaptacja: J. Wójcik. Telewizja Polska 1980.

9. Biały ptak. [Opowiadania]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1960, 123 s.

Zawartość

Srebrna łyżka; Mamy Polskę; Jutro także będzie dzień; Dlaczego ojciec wącha miętę?; Biały ptak; Ziemia obiecana; Suchy piorun; Fortepian; Pistolet; Ja ciebie nie kocham!; Zaćmienie słońca.

10. Miejsce na ziemi. Scenariusz filmowy. [Współautor:] T. Różewicz. Ekranizacja 1960.

11. Romans prowincjonalny. [Powieść]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1960, 101 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1962, wyd. 3 1964, wyd. 4 1970, wyd. 5 [właśc. 6] 2001. Przedruk zob. poz. . Por. poz. .

Przekłady

bułgarski

Provincialen romans. Wyd. łączne z poz. pt. Provincialen romans; Gradinata na gospodin Niǎke. [Przeł.] V. Popova. Sofiâ 1968.

łotewski

Provinces romāns. [Przeł.] I. Birzvalka. W: K. Filipowicz: Mikroromāni. Rīgā 1974.

niemiecki

Provinzielle Romanze. [Przeł.] K. Staemmler. W: K. Filipowicz: Männer sind wie Kinder; Provinzielle romanze; Der Gefangene und das Mädchen. Hamburg 1969.

rosyjski

Provincial'nyj roman. [Przeł.] N. Podol'skaă. W: K. Filipowicz: Mikroromany. Moskva 1972.

rumuński

Aventura provinciala. [Przeł.] I. Petrică. Wyd. łączne z poz. pt. Prizonierul şi fată. Bucureşti 1980.

serbsko-chorwacki

Provincijska ljubov. Wyd. łączne z poz. pt. Provincijska ljubov; Zarobljenik i djevojka. [Przeł.] P. Vujičić. Sarajevo 1966.

ukraiński

Provìncìjnij roman. [Przeł.] J. Letvynenko. Wyd. łączne z poz. pt. Sad pana Ničke; Provincijnij roman. Kiïv 1975.

Adaptacje

filmowe

Z. Hübner. Telewizja Polska 1969.

12. Pamiętnik antybohatera. [Powieść]. Warszawa: Czytelnik 1961, 94 s. Wyd. 2 tamże 1964. Przedruk zob. poz. . Por. poz. .

Przekłady

czeski

Antihrdina. [Przeł.] J. Vlášek. W: K. Filipowicz: Co je v človeku. Praha 1974.

estoński

Antikangelase päevik. [Przeł.] N. Kaplinski. Tallinn 1966.

niemiecki

Tagebuch eines Antihelden. [Przeł.] J. Hahn. München 1964.

rosyjski

Dnevnik antigeroâ. [Przeł.] F. Svetov. Moskva 1966.
Dnevnik antigeroâ. [Przeł.] M. Ignatov. W: K. Filipowicz: Mikroromany. Moskva 1972.

13. Głos z tamtego świata. Scenariusz filmowy. [Współautor:] T. Różewicz. Ekranizacja 1962.

14. Światło każdego dnia. [Wybór opowiadań]. Warszawa: Czytelnik 1962, 321 s.

Zawartość

Utwory z poz. : Śnieg; Krajobraz, który przeżył śmierć; Zwycięstwo; Chleb oddany; Dom nad rzeką, – z poz. : Feliks; Ernest; Bazyli; Klementyna; Wiktor; Ludwik, – z poz. : Gość z innego świata, – z poz. : Niech nie wie lewica; Przed końcem wojny; Człowiek, który nienawidził ojczyzny; Mieszkanie; Spokojne popołudnie, – z poz. : Srebrna łyżka; Jutro także będzie dzień; Biały ptak; Ziemia obiecana; Fortepian; Zaćmienie słońca.

15. Mój przyjaciel i ryby. [Opowiadania]. Warszawa: Czytelnik 1963, 126 s.

Zawartość

O świcie; Mój przyjaciel i ryby; Litość – uczucie niepotrzebne; Trzy dni deszczu; Po trzydziestu latach; Sum; Kobieta czeka; Wielki łosoś; W dolinie rzeki.

16. Jeniec i dziewczyna. [Powieść]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1964, 125 s. Wyd. 2 tamże 1965. Przedruk zob. poz. .

Przekłady

czeski

Zajatec a divka. [Przeł.] J. Vlašek. Praha 1966.

estoński

Vang ja tüdruk. [Przeł.] N. Kaplinski. W: K. Filipowicz: Kolm mikroromaani. Tallinn 1975.

łotewski

Gusteknis un meitene. [Przeł.] I. Birzvalka. W: K. Filipowicz: Mikroromāni. Rīgā 1974.

niemiecki

Der Gefangene und das Mädchen. [Przeł.] K. Staemmler. W: K. Filipowicz: Männer sind wie Kinder; Provinzielle romanze; Der Gefangene und das Mädchen. Hamburg 1969.

rosyjski

Plennik i devuška. [Przeł.] M. Ignatov. W: K. Filipowicz: Mikroromany. Moskva 1972.

rumuński

Prizonierul şi fata. [Przeł.] I. Pertică. Bucureşti 1980.

serbsko-chorwacki

Zarobljenik i djevojka. [Przeł.] P. Vujičić. Wyd. łączne z poz. pt. Provincijska ljubov; Zarobljenik i djevojka. [Przeł.] P. Vujičić. Sarajevo 1966.

17. Opowiadania wybrane. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1964, 440 s. Wyd. 2 tamże 1968.

Zawartość

Utwory z poz. [z wyjątkiem: Kłamstwo; Książę Galicyn; Dom nad rzeką; Chleb oddany; Droga powrotna], – z poz. : Wiktor; Ryszard; Władysław; Henryk; Czesław; Ernest; Ludwik, – z poz. [z wyjątkiem: Mieszkanie; Adela, Przed końcem wojny; Pensjonat „Pod Złotą Różą”], – z poz. [z wyjątkiem: Srebrna łyżka; Jutro także będzie dzień; Ziemia obiecana], – z poz. [z wyjątkiem: Litość – uczucie niepotrzebne; Trzy dni deszczu], – oraz: Biała ręka; Doxa; Fortepian; Mój ojciec milczy. 2]. – W wyd. 2 bez zgody autora pominięto opowiadanie: Krajobraz, który przeżył śmierć [z poz. ].

18. Pamiętnik antybohatera. [Utwór dramatyczny]. Prapremiera: Gorzów, Teatr im. J. Osterwy 1964.

Adaptacja powieści zob. poz. .

19. Ogród pana Nietschke. [Powieść]. Warszawa: Czytelnik 1965, 143 s. Wyd. 2 tamże 1967. Przedruk zob. poz. .

Przekłady

bułgarski

Gospodin Ničke. Wyd. łączne z poz. pt. Provincialen romans; Gospodin Ničke. [Przeł.] V. Popova. Sofiâ 1968.

czeski

Zahrádka pana Nietschka. [Przeł.] J. Vlášek. Praha 1969.

estoński

Härra Nietschke aed. [Przeł.] N. Kaplinski. W: K. Filipowicz: Kolm mikroromaani. Tallinn 1975.

litewski

Pono Nyčkes sodas. Wyd. łączne z poz. pt. Vyras tai kaip vaikas; Pono Nyčkes sodas. [Przeł.] A. Antanavičius. Vilnius 1971.

łotewski

Ničkes kunga darzs. [Przeł.] I. Birzvalka. W: K. Filipowicz: Mikroromāni. Rīgā 1974.

łużycki

Zahradka knjeza Nietschke. [Przeł.] B. Budar. Budyšin 1968.

niemiecki

Der Garten des Herrn Nietschke. [Przeł.] H. Olschowsky. Berlin 1968, wyd. 2 1971.

rosyjski

Sad gospodina Ničke. [Przeł.] V. Borisov. W: K. Filipowicz: Mikroromany. Moskva 1972.

serbski

Vrt gospodina Ničkea. [Przeł.] P. Vujičić. Beograd 1970.

ukraiński

Sad pana Ničke. [Przeł.] M. Durkevyč. Wyd. łączne z poz. pt. Sad pana Ničke; Provincijnij roman. Kiïv 1975.

węgierski

Nietschke ůr kertje. [Przeł.] B. Murányi. Budapest 1969.

20. Piekło i niebo. Scenariusz filmowy. [Współautor:] T. Różewicz. Ekranizacja 1966.

21. Mężczyzna jak dziecko. [Powieść]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1967, 191 s. Przedruk zob. poz. .

Przekłady

estoński

Mees nagu laps. [Przeł.] R. Karemaë. W: K. Filipowicz: Kolm mikroromaani. Tallinn 1975.

litewski

Vyras tai kaip vaikas. Wyd. łącznie z poz. pt. Vyras tai kaip vaikas; Pono Nyčkes sodas. [Przeł.] A. Antanavičius. Vilnius 1971.

łotewski

Virietis – tas ir berns. [Przeł.] I. Birzvalka. W: K. Filipowicz: Mikroromāni. Rīgā 1974.

niemiecki

Männer sind wie Kinder. [Przeł.] K. Staemmler. W: Männer sind wie Kinder; Provinzielle romanze; Der Gefangene und das Mädchen. Hamburg 1969.

rosyjski

Mužčina, èto rebënok. [Przeł.] T. Lur'je. W: K. Filipowicz: Mikroromany. Moskva 1972.

22. Dziewczyna z lalką czyli o potrzebie smutku i samotności. [Opowiadania]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1968, 197 s.

Zawartość

Zazdrość, czyli o nadmiarze i doskonałości środków; Dziewczyna z lalką, czyli o potrzebie smutku i samotności; Ślub w małym drewnianym kościółku; Kulifant; Moja kochana dumna prowincja; Noc z mordercą; Sen; Jak dmuchawiec; Radość w próżni.

23. Co jest w człowieku. [Opowiadania]. Warszawa: Czytelnik 1971, 194 s.

Zawartość

Łzy; Dzień poprzedzający; Chwila na wolności; Badyle; Nasz blokowy Hans Muffke; Kot; Biała ręka; Egzekucja w ZOO; Dom Spokojnej Starości; Co jest w człowieku?; Doxa [zob. poz. ]; Poczta Główna; Święty.

Adaptacje

telewizyjne

opowiadania Co jest w człowieku w środku [na podstawie pierwodruku w prasie]: Adaptacja: Z. Hübner. Telewizja Polska 1969.

24. Szklana kula. Scenariusz filmowy. [Współautor:] T. Różewicz. Ekranizacja 1972.

25. Śmierć mojego antagonisty. [Opowiadania]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1972, 173 s.

Zawartość

Śmierć mojego antagonisty; Przeszkody; Sen, który mnie jeszcze czasem, coraz rzadziej, nawiedza; Krajobraz doskonały; Co jest złączone; Rozstanie; Epizod; Misja doktora Meyera; Gruzy i piękne wspomnienia; Słowo; Złe przeczucia; Światopogląd; Proszę o przyjemny wyraz twarzy.

26. Biały ptak i inne opowiadania. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1973, 334 s.

Zawartość

Utwory z poz. : Krajobraz, który przeżył śmierć; Zwycięstwo, – z poz. : Klementyna; Kali; Bazyli; Ernest; – z poz. : Pyłek w oku; Niech nie wie lewica...; Człowiek, który nienawidził ojczyzny; Zabić jelenia!; Mieszkanie, – poz. [z wyjątkiem opowiadań: Mamy Polskę; Dlaczego ojciec wącha miętę?; Fortepian; Pistolet], – z poz. : Po trzydziestu latach; Mój przyjaciel i ryby, – z poz. : Biała ręka; Doxa, – z poz. : Jak dmuchawiec; Moja kochana dumna prowincja; Radość w próżni; Ślub w małym drewnianym kościółku, – z poz. : Dzień poprzedzający; Nasz blokowy Hans Muffke; Egzekucja w ZOO, – z poz. : Sen, który mnie jeszcze czasem, coraz rzadziej, nawiedza; Przeszkody; Krajobraz doskonały; Śmierć mojego antagonisty.

27. Motywy. [Powieści]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1973, 517 s.

Zawartość

Zawiera poz. 10, 11, 16, 19, 21.

28. Gdy przychodzi silniejszy. [Opowiadania]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1974, 122 s.

Zawartość

Pan X, czyli o subiektywizmie przeżyć; Miejsce i chwila; Foto-Vérité; Dzień wielkiej ryby, czyli o nienasyceniu; Imieniny; Mój przyjaciel korzenioplastyk; Piękne życie Natana Ruffa; Wieża Babel; Gdy przychodzi silniejszy; Prawo łaski; Mój ojciec śmieje się ze mnie, czyli o wychowaniu; Tajemnica chochli; Portret mojej babki, dziwna piosenka i śmieszna zabawa.

29. Światło i dźwięk, czyli o niedoskonałości świata. [Opowiadania]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1975, 103 s.

Zawartość

Wspomnienia są moim słodkim pokarmem; Światło i dźwięk, czyli o niedoskonałości świata; Miód, czyli o nadmiarze; Po wigilii, czyli o przewrotności uczuć i tęsknocie za ubóstwem; Początek; Obywatel Wolny; Chwila, w której wszystkie języki świata...; Szczur; Niedzielna wycieczka, czyli o prostocie serca; Głupia rozmowa dwóch starych ludzi o pięknym krajobrazie; Z notatnika snów; Pomnik.

30. Kot w mokrej trawie. [Opowiadania]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1977, 129 s.

Zawartość

Rzadki motyl; Wojny religijne; Decydujcie się, moi kochani, czyli o miłości rodzinnej; Gutmann albo ostatnia przed wakacjami lekcja języka niemieckiego; Wszystko, co mieć można; Wóz pełen chleba; Kot w mokrej trawie; Pies wdowy Wurm; Scena końcowa; W dniu urodzin.

31. Romans prowincjonalny. Scenariusz filmowy. Ekranizacja 1977. Por. poz. .

32. Dzień wielkiej ryby. Opowiadania rybackie 1946-1976. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1978, 278 s.

Zawartość

Utwory z poz. : Feliks; Stanisław, – z poz. , z poz. , z poz. : Dzień wielkiej ryby, czyli o nienasyceniu, – z poz. : Światło i dźwięk, czyli o niedoskonałości świata; Chwila, w której wszystkie języki świata...; Głupia rozmowa dwóch starych ludzi o pięknym krajobrazie, – z poz. : Kot w mokrej trawie.

33. Zabić jelenia. [Wybór opowiadań]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1978, 65 s.

Zawartość

Zabić jelenia! [poz. ]; Moja kochana dumna prowincja [poz. ]; Doxa [poz. ]; Chwila, w której wszystkie języki świata... [poz. ].

34. Między snem a snem. [Opowiadania]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1980, 142 s.

Zawartość

Stałość uczuć; Formikarium; Opowieść nie dokończona; Moja mama z Europy środkowowschodniej; Między snem a snem; Gałąź; Czar „Pewexu”; Podróż do Sopotu, czyli opowiadanie naiwne; Wspomnienia zobowiązują.

35. Koncert f-moll i inne opowiadania. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1982, 145 s.

Zawartość

Koncert f-moll; Szachy z ojcem; Sprawy na tamtym świecie; Fizjologia; Moja mama kłamie; Korespondencja; Gdy przychodzą we śnie; Modlitwa za odjeżdżających; Krótka rozmowa z panem B.; Spółdzielnia „Czystość” czyli opowieść o bałaganie, starzeniu się i początkach wielkiej dezorientacji.

36. Powiedz to słowo. [Wiersze]. [Kraków: b.w.]* 1984, 28 s. Wyd. nast.: Kraków: Krakowski Komitet Kultury Niezależnej* 1985, 40 s.; Poznań: a5 1992, 87 s., wyd. 2 [właśc. 4] Poznań: a5 1997.

37. Miejsce i chwila. [Wybór opowiadań]. Kraków, Wrocław: Wydawnictwo Literackie 1985, 536 s.

Zawartość

Utwory z poz. : Ryszard; Czesław; Jan Zygmunt, – z poz. [z wyjątkiem: Pyłek w oku; Niech nie wie lewica...; Przed końcem wojny], – z poz. : Doxa, – z poz. : Dom Spokojnej Starości; Co jest w człowieku?; Poczta Główna; Święty, – z poz. [z wyjątkiem opowiadań: Krajobraz doskonały; Misja doktora Meyera; Gruzy i piękne wspomnienia; Słowo], – z poz. [z wyjątkiem opowiadań: Dzień wielkiej ryby; Mój ojciec śmieje się ze mnie, czyli o wychowaniu; Tajemnica chochli; Portret mojej babki, dziwna piosenka i śmieszna zabawa], – z poz. : Wspomnienia są moim słodkim pokarmem; Szczur; Niedzielna wycieczka, czyli o prostocie serca; Z notatnika snów; Pomnik, – z poz. : Rzadki motyl; Kot w mokrej trawie; Pies wdowy Wurm; Scena końcowa, – z poz. [z wyjątkiem: Formikarium; Gałąź; Podróż do Sopotu, czyli opowiadanie naiwne].

38. Krajobraz, który przeżył śmierć. [Wybór opowiadań]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1986, 477 s.

Zawartość

Utwory z poz. [z wyjątkiem: Książę Galicyn; Droga powrotna], – z poz. : Ernest; Klementyna; Bazyli; Kali; Władysław, – z poz. : Pyłek w oku; Niech nie wie lewica...; Przed końcem wojny, – z poz. : Ślub w małym drewnianym kościółku, – z poz. : Dzień poprzedzający; Chwila na wolności; Badyle; Nasz blokowy Hans Muffke; Kot; Biała ręka; Egzekucja w ZOO, – z poz. : Gruzy i piękne wspomnienia; Misja doktora Meyera, – z poz. : Początek; Obywatel Wolny, – z poz. : Wóz pełen chleba, – z poz. : Moja mama kłamie.

39. Rozmowy na schodach. [Opowiadania]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1989, 205 s.

Zawartość

Nieśmiertelni; Matka; Silberstein nie zdążył; Nemezis; Genialne dziecko; Opowiadanie z epilogiem; Śmiechu warte; Rozmowa w parku; Ze wspomnień mojego przyjaciela. Opowieść; O kapitanie M.; Trzej panowie; Noc nad wodą; Temat prawie bez komplikacji; Starsza pani w kapeluszu fioletowym; Świadek, który nie umiał mówić; Rozmowy na schodach; Nike.

40. Wszystko, co mieć można. [Wybór opowiadań]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1991, 295 s.

Zawartość

Utwory poz. 9, – z poz. : Mój ojciec milczy, – z poz. : Kulifant, – z poz. : Łzy, – z poz. : Mój ojciec śmieje się ze mnie, czyli o wychowaniu; Tajemnica chochli; Portret mojej babki, dziwna piosenka i śmieszna zabawa; z poz. : Światło i dźwięk, czyli o niedoskonałości świata; Po wigilii, czyli o przewrotności uczuć i tęsknocie za ubóstwem; Miód, czyli o nadmiarze, – z poz. : Wojny religijne; Decydujcie się, moi kochani, czyli o miłości rodzinnej; Gutman albo ostatnia przed wakacjami lekcja języka niemieckiego; Wszystko, co mieć można, – z poz. : Stałość uczuć; Formikarium, – z poz. : Szachy z ojcem, – z poz. : Silberstein nie zdążył; Nemezis.

41. Rozstanie i spotkanie. Opowiadania ostatnie. Posłowie: S. Balbus. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak 1995, 219 s.

42. Rzadki motyl. [Opowiadania]. Wyboru dokonała W. Szymborska. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1995, 229 s.

43. Opowiadania wybrane. Wrocław: Siedmioróg 1999, 197 s.

44. Opowiadania cieszyńskie. Cieszyn: Cieszyński Ośrodek Kultury „Dom Narodowy 2000, 255 s.

45. Modlitwa za odjeżdżających. [Opowiadania]. Warszawa: Rosner & Wspólnicy 2004, 430 s.

46. Cienie. [Opowiadania]. Wybór: W. Szymborska. Kraków: Wydawnictwo Literackie 2007, 203 s.

Wybory utworów literackich w przekładach

czeski

Co je v človeku. [Wybór i przekł.] J. Vlášek. Praha 1974.

francuski

La belle vie de Nathan Ruff. [Przeł.] E. Destrée-Van Wilder. [Arles] 1988.

łotewski

Mikroromāni. [Przeł.] I. Birzvalka. Rīgā 1974.

niemiecki

Meine geliebte stolze Provinz und andere Erzählungen. [Przeł.] H. Schumann. Berlin 1976.
Der Kater im nassen Gras. [Przeł.] K. Staemmler. Frankfurt am Main 1987.

rosyjski

• Mikroromany. Moskva 1972.
Den' nakanune. Moskva 2003.

Adaptacje

Nowy Guliwer. Widowisko dla teatru lalek w 7 obrazach z prologiem i epilogiem. [Współautor:] W. Jarema. Oprac. muzyczne: J. Katlewicz (oparte na tematach muzyki starofrancuskiej). Warszawa: Nasza Księgarnia 1952, 115 s.

Nagrody

Nagroda Ministra Kultury i Sztuki w 1951.

Omówienia i recenzje

Ankiety dla IBL PAN 1966, 1988, 1989.

Słowniki i bibliografie

Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 1. Warszawa 1963.
Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 1. Warszawa 2000 (W. Maciąg).

Ogólne

Książki

S. Rogala: Twórczość literacka Kornela Filipowicza. Kielce: Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej 2005, 273 s.

Artykuły

A. Kijowski: A to Polska właśnie [recenzja: Błękitny zeszyt]; Druga książka Filipowicza [Księżyc nad Nidą]. W tegoż: Różowe i czarne. Kraków 1957.
W. Maciąg: Kornel Filipowicz. W tegoż: 16 pytań. Kraków 1961.
R. Kosiński: Kornel Filipowicz. Życie Literackie 1963 nr 27.
L. Sobierajski: Kornel Filipowicz. Tygodnik Kulturalny 1963 nr 9.
J. Kutz: Poletka Kornela Filipowicza. Twórczość 1966 nr 3.
W. Sadkowski: Elementy i konstrukcja. W tegoż: Penetracje i komentarze. Warszawa 1967.
J. Szczypka: Straszna cnota sprawiedliwości. W tegoż: Powtórka z polskiego. Warszawa 1969.
W. Maciąg: Filipowicz. Warszawa: Agencja Autorska 1972, 64 s.; toż w wersji angielskiej.
W. Natanson: Kornel Filipowicz. W tegoż: Moje przygody literackie. Poznań 1972.
I. Maciejewska: O pisarstwie Kornela Filipowicza. Odra 1973 nr 12.
J. Pawłowski: Nie buduję domów ani stawiam mostów. Teksty 1973 nr 4.
J. Niecikowski: Samotność motywów. Literatura 1974 nr 21.
M. Pieczara: Trudniejszy akord. Więź 1974 nr 11.
H. Waszkiewicz: Problematyka postawy bohatera w twórczości Kornela Filipowicza. Sprawozdanie Łódzkiego Towarzystwa Naukowego 1975 nr 8.
T. Walas: Drobiny świata. Życie Literackie 1980 nr 24.
S. Balbus: O prozie Filipowicza. Pismo 1981 nr 4.
J. Katz Hewetson: Pan Kornel. Kultura”, Paryż 1982 nr 1/2.
P. Kuncewicz: Agonia i nadzieja: Filipowicza sztuka noweli. Przegląd Tygodniowy 1985 nr 31.
K. Heska-Kwaśniewicz: Żyją nawet ci, którzy już pomarli. Tak i Nie 1986 nr 4.
M. Stala: Tajemnica naszych czasów. (O poezji Kornela Filipowicza). Arka 1988 nr 24.
A. Marzec: Proza Kornela Filipowicza czyli uporczywe szukanie tego, co jest w człowieku ukryte najgłębiej. Polonistyka 1989 nr 1.
J. Katz Hewetson: Kornel Filipowicz – Pożegnanie. Kultura”, Paryż 1990 nr 5.
I. Maciejewska: Kornel Filipowicz. W: Literatur Polens 1944 bis 1985. Berlin 1990.
B. Mamoń: Poezje energii etycznej [dot.: Powiedz to słowo]; J. Pilch: Kornel Filipowicz; M. Skwarnicki: Popielcowy poranek; J.J. Szczepański: Kornel. Tygodnik Powszechny 1990 nr 10.
J. Pieszczachowicz: Widziałem człowieka (recenzja bardzo osobista). Nowe Książki 1992 nr 5.
A. Sobolewska: Kornela Filipowicza proza doświadczeń wewnętrznych. Odra 1992 nr 4.
A. Marzec: Co jest w człowieku? [dot.: Krajobraz, który przeżył śmierć]; Proza Kornela Filipowicza, czyli uporczywe szukanie tego, co jest w człowieku ukryte najgłębiej. W tejże: Co jest w człowieku. Łódź 1993.
M. Orski: Żywa obecność czasu. Odra 1994 nr 4.
K. Heska-Kwaśniewicz: Starość rozpisana na głosy, czyli o pewnym opowiadaniu Kornela Filipowicza. W: Starość. Katowice 1995.
J. Kornhauser: Post scriptum. Cz. 7. Kwartalnik Artystyczny 1997 nr 4.
S. Burkot: Co jest w człowieku, czyli o opowiadaniach Kornela Filipowicza. Ruch Literacki 1998 nr 5.
J. Pieszczachowicz: Najmądrzej jest po prostu żyć. Gazeta Wyborcza 1999 nr 49.
Dekada Literacka 2000 nr 4/5 [zawiera artykuły dot. K. Filipowicza: A. Filipowicz: Czy warto mieć sławnych rodziców; J.J. Szczepański: Kornel; S. Czarniecki: Spotkania; W. Lipowski: Twórca obrazów].
Kornel Filipowicz – szkice do portretu. Kraków: Wydawnictwo Literackie 2000, 379 s. [materiały z konferencji „Życie i twórczość Kornela Filipowicza”, Kraków, Wyższa Szkoła Pedagogiczna 27-29 X 1998; zawartość: J. Pieszczachowicz: Osobowość twórcza Kornela Filipowicza; R. Lubas-Bartoszyńska: Odmiany autobiograficzności w prozie Kornela Filipowicza; W. Próchnicki: Fabuła i rzeczywistość w prozie Kornela Filipowicza; S. Balbus: Kornel Filipowicz jako poeta; W. Pyczek: Kosmos codzienności. O poezji Kornela Filipowicza; W. Maciąg: Tajemnice metonimii. Wokół opowiadań Kornela Filipowicza; M. Łojek: Prawdy powszechne jako inkrustacje małych form narracyjnych; B. Gryszkiewicz: Ironia w prozie Kornela Filipowicza; A. Aleksandrowicz: O kunszcie nowelistycznym Kornela Filipowicza. Kilka uwag na wybranych przykładach; E. Feliksiak: Chaos i ład w krajobrazie Kornela Filipowicza; W. Lipowski: „Między wiosną a jesienią / Oczekiwaniem a spełnieniem”. Niezwykła codzienność w prozie Kornela Filipowicza; H. Czubała: Świat jako martwa natura. Przeżycia, emocje i uczucia w prozie Kornela Filipowicza; M. Dąbrowski: Poetyka powszedniości Kornela Filipowicza. Na materiale mikropowieści; S. Burkot: Charakter i jego konteksty; J.S. Ossowski: Klucze do małych form Kornela Filipowicza; J. Maciuszek: Problem zła w prozie Kornela Filipowicza; Z. Marcinów: Temat wędkarski w literaturze na przykładzie opowiadań Kornela Filipowicza; J. Waligóra: Kobieta i mężczyzna w prozie Kornela Filipowicza; M. Jazowska-Gumulska: Świat dziecięcych doznań w „Białym ptaku” Kornela Filipowicza; K. Sokołowska: Wspomnienia z dzieciństwa. Uwagi o kompozycji „Białego ptaka” Kornela Filipowicza; D. Orzeł: Książki Kornela Filipowicza; J. Szocki: Społeczna recepcja twórczości Kornela Filipowicza; Rozmowy o Kornelu Filipowiczu. Oprac. M. Roszczynialska].
W. Lipowski: To wszystko jest ciągle tam. Tygodnik Powszechny 2000 nr 13.
S. Rogala: Przestrzeń skonstruowana w powieściach Kornela Filipowicza. W: Szkice o literaturze XIX i XX wieku. Kielce 2000.
A. Sobolewska: ...przecież życie się nie kończy. Kornela Filipowicza proza doświadczeń wewnętrznych. W: Tematy i pryzmaty. Wrocław 2000, przedruk w tejże: Maski Pana Boga. Kraków 2003.
I. Furnal: Cykle literackie Kornela Filipowicza – modele do rozwinięcia i ułożenia. W: Cykl literacki w Polsce. Białystok 2001.
I. Furnal: Nie jestem bezwolną kłodą drzewa. Kornela Filipowicza przygoda z istnieniem. Ruch Literacki 2001 z. 5.
K. Prokop: Prawdziwy debiut Kornela Filipowicza. Cz. 1-3. Akant 2002 nr 7, 9.
S. Stabro: Natura, wojna, epika – o pisarstwie Kornela Filipowicza. W tegoż: Od Emila Zegadłowicza do Andrzeja Bobkowskiego. Kraków 2002.
H. Vogler: Do zobaczenia się, Kornelu. Dekada Literacka 2002 nr 1/2.
R. Lubas-Bartoszyńska: Odmiany autobiograficzności w prozie Kornela Filipowicza. W tejże: Pisanie autobiograficzne w kontekstach europejskich. Katowice 2003.
K. Prokop: Wczesne wspomnienia Kornela Filipowicza. Teka Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Zawodowych 2004.
M. Jentys: Ostatnie opowiadania Kornela Filipowicza. W tejże: Nić Ariadny. Toruń 2005.
W. Lipowski: Zrozumieć i nazwać wszystko...” Niezwykła codzienność w opowiadaniach Kornela Filipowicza. Ruch Literacki 2005 z. 4/5.
T. Nyczek: Kino nieakcji. W tegoż: Lektury obowiązkowe. Kraków 2005.

Krajobraz niewzruszony

T. Breza: Pożegnanie ze śmiercią. Odrodzenie 1947 nr 50, przedruk w tegoż: Notatnik literacki. Warszawa 1956.
H. Wielowieyska: Szkoła realizmu. Twórczość 1948 nr 1.
K. Wyka: Granice krajobrazu. W tegoż: Pogranicze powieści. Kraków 1948 oraz w tegoż: Szkice literackie i artystyczne. T. 2. Kraków 1956.

Nauka o ziemi ojczystej

Z. Bukowcowa: Uwagi o składni powieści Kornela Filipowicza. „Księżyc nad Nidą”. Język Polski 1982 nr 2/3.

Profile moich przyjaciół

J. Kwiatkowski: Charaktery w czasie. Twórczość 1959 nr 2.

Po burzy

J. Kwiatkowski: Wokół Filipowicza. Życie Literackie 1956 nr 42.

Biały ptak

S. Zieliński: Róża w lodzie. W tegoż: Wycieczki balonem. Warszawa 1962 [dot. też powieści Romans prowincjonalny].
W. Maciąg: Zyski zdziecinnienia. W tegoż: Opinie i wróżby. Kraków 1963.

Romans prowincjonalny [Powieść]

S. Zieliński: Róża w lodzie. W tegoż: Wycieczki balonem. Warszawa 1962 [dot. też: Biały ptak].

Pamiętnik antybohatera [Powieść]

S. Lichański: Żaden. Więź 1962 nr 7.
W. Natanson: Klęska postawy antybohaterskiej. Twórczość 1962 nr 6.

Mężczyzna jak dziecko

J. Błoński: Smutek przeciętności i rozkosze rzemiosła. Odra 1967 nr 9.
Z. Żabicki: Żabusia i fatum. Miesięcznik Literacki 1967 nr 9.

Kot w mokrej trawie

A. Zagajewski: Szkło powiększające. Znak 1978 nr 285.

Powiedz to słowo

S. Balbus: Poetycki testament prozaika. Dekada Literacka 1992 nr 19.
J. Łukasiewicz: Rytm czyli powinność. W tegoż: Rytm czyli powinność. Wrocław 1993.
G. Mróz: Nieznany poeta Kornel Filipowicz. Res Publica Nowa 1993 nr 4.
W. Wantuch: Poezja prozy życia. Kresy 1993 nr 14.
S. Gębala. „Zdanie1994 nr 1.

Rozstanie i spotkanie

W. Bonowicz: Uśmiech nieśmiertelnego. Tygodnik Powszechny 1995 nr 43.
P. Szewc: Wspólnota odczuwania. Znak 1995 nr 12.
M. Jentys: Kornela Filipowicza opowiadania ostatnie. Twórczość 1996 nr 3.
M. Lalak: Niepokojąca reszta. Nowe Książki 1996 nr 4, przedruk w tegoż: Niepokojąca reszta. Szczecin 2004 [dot. też: Rzadki motyl].
M. Orski: Poeta prozy. Przegląd Powszechny 1996 nr 4.
L. Szaruga: Bez pointy. Literatura 1996 nr 1.

Rzadki motyl

M. Lalak: Niepokojąca reszta. Nowe Książki 1996 nr 4, przedruk w tegoż: Niepokojąca reszta. Szczecin 2004 [dot. też: Rozstanie i spotkanie].

Modlitwa za odjeżdżających

W. Lipowski: Pomiędzy oczekiwaniem a spełnieniem. Tygodnik Powszechny 2005 nr 5.
M. Miziuro: Czujność wędkarza. Odra 2005 nr 1.