FIK Ignacy

Urodzony 4 kwietnia 1904 w Przeciszowie pod Wadowicami; syn Macieja Fika, robotnika budowlanego, i Pauliny z Kluzków; ojciec Marty Fik, teatrologa i krytyka teatralnego. Uczęszczał do gimnazjum w Wadowicach, a następnie od 1915 kontynuował naukę w Gimnazjum im. Jana Sobieskiego w Krakowie. W tym okresie zaczął pisać wiersze (nieopublikowane). Od 1918 działał w Związku Harcerstwa Polskiego; był autorem tekstów pieśni harcerskich. W 1920 brał ochotniczo udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Po zdaniu matury w 1923 studiował polonistykę i filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim. Działał w tym czasie w Wolnym Harcerstwie, współpracował z pismem „Płomienie”. Wykluczony z tej organizacji w 1924 (za zbyt radykalne poglądy), należał do projektodawców Związku Pionierów, lewicowej organizacji młodzieżowej i współdziałał w przygotowywaniu pisma „Pionier”. Aresztowany za tę działalność w 1925, przebywał przez kilka miesięcy w krakowskim więzieniu św. Michała. Po wyjściu na wolność kontynuował studia w Krakowie. Jednocześnie działał aktywnie w Związku Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej „Życie”. W 1927/28 studiował na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. Równocześnie podjął pracę w szkolnictwie: najpierw jako praktykant w Borszczowie (1927), a następnie w 1928/29 uczył języka polskiego, łaciny i propedeutyki filozofii w Gimnazjum im. H. Kołłątaja w Pińczowie. Po odbyciu rocznej służby wojskowej w Cieszynie i Biedrusku przyjął posadę nauczyciela w Brzeżanach, a od 1930/31 w Prywatnym Gimnazjum i Liceum Koedukacyjnym im. S. Konarskiego w Oświęcimiu. W 1932 uzyskał dyplom nauczyciela szkół średnich. Kontynuował działalność polityczną i społeczną; począwszy od lat trzydziestych współpracował z Organizacją Młodzieży Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego, przewodniczył zarządowi Towarzystwa Obrony Ziem Zachodnich w Oświęcimiu, brał udział w pracy Związku Nauczycielstwa Szkół Wyższych i Związku Nauczycielstwa Polskiego. W 1932 został przyjęty do Związku Zawodowego Literatów Polskich. Latem 1934 odbył podróż do Włoch. W tymże roku rozpoczął pracę krytyczną artykułem O reportażu, opublikowanym w „Gazecie Artystów” (nr 5). W następnych latach ogłaszał prace krytyczne i wiersze przede wszystkim w „Naszym Wyrazie” (1936-39) i „Sygnałach” (1936-39), a także m.in. w „Miesięczniku Literatury i Sztuki” (1934/35 – 1935/36), „Okolicy Poetów” (1935-38), „Pionie” (1937-38), „Kamenie” (1938-39). W 1936 ożenił się z Heleną Moskwianką, nauczycielką i pisarką. W 1938 przeniósł się do Mysłowic, gdzie pracowała żona i zaczął uczyć w Gimnazjum im. T. Kościuszki. W 1937 był współzałożycielem Klubu Dyskusyjnego, a następnie „Klubu Demokratycznego” w Katowicach i w Krakowie; od 1938 wchodził w skład zarządu Klubu. Współpracował ze Spółdzielnią Wydawniczą „Czytelnik”. W czasie okupacji niemieckiej mieszkał w Krakowie. Pracował początkowo w małej mleczarni, a potem odnowił kontakty z wydawnictwem „Czytelnik”, w 1940 został wybrany na członka rady nadzorczej, a następnie na członka zarządu. Uczył tajnie literatury i historii Polski pod pretekstem korespondencyjnych kursów handlowych. Kontynuował twórczość literacką, pisząc wiersze i nowele, zbierał materiały do monografii o Jakubie Jasińskim i Edwardzie Dembowskim, organizował także wieczory literackie. Równocześnie rozwijał konspiracyjną działalność polityczną (używając pseudonimów: Andrzej i Wróblewski): był współzałożycielem grupy i czasopisma „R” (1939/40), przekształconych w 1940 w Grupę Komunistyczną „Polska Ludowa” i miesięcznik „Polska Ludowa”. Współredagował te czasopisma oraz ulotki agitacyjne organizacji, a wiosną 1942, wespół z jej kierownictwem, wszedł do pierwszego Komitetu Miejskiego Polskiej Partii Robotniczej w Krakowie, w którym objął stanowisko sekretarza. Był również współredaktorem wydawanego przez Komitet pisma „Na Front”, od lipca 1942 wychodzącego jako „Trybuna Ludowa”. Uczestniczył w tworzeniu Gwardii Ludowej. W nocy z 21 na 22 października 1942 został aresztowany przez gestapo i osadzony w więzieniu na Montelupich. Zginął rozstrzelany 26 listopada tegoż roku w Krakowie[P].