BIO

Urodzony 23 listopada 1890 w Warszawie; syn Ludwika Józefa Everta, ekonomisty, działacza społecznego, i Pelagii z Czaplic-Pohoreckich. Od 1896 mieszkał w Moskwie, gdzie w 1909 ukończył Gimnazjum Humanistyczne R. Krejmana. Następnie studiował prawo na Uniwersytecie Moskiewskim, w 1913 uzyskał tytuł kandydata nauk prawnych. Debiutował w 1911 wierszem Ostatni dar , opublikowanym w piśmie „Literatura i Sztuka” (nr 10). W 1913-14 studiował na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego (UJ) w Krakowie. Należał do Drużyn Strzeleckich. W czasie I wojny światowej praktykował jako adwokat w Moskwie. Jednocześnie wykładał historię i ekonomię polityczną na wyższych kursach żeńskich. Brał udział w pracach Polskiego Komitetu Pomocy Ofiarom Wojny, był prezesem moskiewskiego okręgu Stronnictwa Narodowo-Zachowawczego i Zrzeszenia Stronnictw Niepodległościowych. W 1917 wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej w Moskwie. W 1918 powrócił do kraju i kontynuował studia na Wydziale Filozoficznym UJ w Krakowie. W 1919 był redaktorem i wydawcą czasopisma „Życie Polskie”. W 1920 służył ochotniczo w Wojsku Polskim. Brał też udział w powstaniu górnośląskim. W 1921-23 mieszkał w Sosnowcu, gdzie był sekretarzem generalnym Związku Pracowników Przemysłowych i Handlowych Zagłębia Dąbrowskiego, prezesem zarządu wojewódzkiego Narodowej Partii Robotniczej. Był redaktorem naczelnym dziennika „Głos Pracy” (1920-21) oraz założycielem i redaktorem naczelnym „Związkowca Polskiego” (1921-22; z pismem tym współpracował następnie do 1929). W tym czasie brał także udział w redagowaniu tygodników „Myśl” i „Pochodnia”. W 1921 ożenił się z Janiną Giżeńską. W 1923 założył Gimnazjum Zrzeszenia Rodzicielskiego w Sosnowcu i został jego dyrektorem. W tymże roku przeniósł się do Warszawy, gdzie w 1923-27 pracował jako nauczyciel historii w Gimnazjum Władysława Giżyckiego i w Gimnazjum im. M. Reja. Od 1926 działał w Związku Strzeleckim i był zastępcą komendanta okręgu stołecznego. W 1927-30 redagował i wydawał tygodnik „Naród i Wojsko”, a w 1928-33 był redaktorem naczelnym „Polski Zbrojnej”. W 1930 został członkiem korespondentem Académie Latine des Sciences et Belles Lettres w Paryżu. Od 1935 był dyrektorem Gimnazjum Kazimierza Nawrockiego w Warszawie. Od tegoż roku był prezesem okręgu warszawskiego Partii Pracy, członkiem prezydium zarządu głównego oraz założycielem i głównym komendantem organizacji młodzieżowej Narodowy Front Młodych przy Partii Pracy. W 1935-38 redagował i wydawał własny tygodnik polityczno-społeczny „Dziś i Jutro”, w którym prowadził m.in. stały dział recenzji Książki – książki . Publikował broszury o treści politycznej i ekonomicznej w serii Mała Biblioteka Narodowego Frontu Młodych przy Partii Pracy. W 1937-39 był prezesem Federacji Ewangelistów Polskich; od 1938 redagował pismo „Zwiastun Ewangeliczny”. Równocześnie rozwijał twórczość publicystyczną. Po wybuchu II wojny światowej brał udział w kampanii wrześniowej. Od 19 września 1939 przebywał w obozach jenieckich, kolejno w Kamieńcu Podolskim, Jarmolnikach i Starobielsku, gdzie w październiku tegoż roku należał do organizatorów komisji kulturalno-oświatowej wśród aresztowanych oficerów, która stawiała sobie za cel podniesienie morale żołnierzy. Oskarżony przez władze obozu o organizowanie pracy niepodległościowej i prowadzenie propagandy antysowieckiej 20 listopada 1939 został wywieziony do więzienia śledczego w Charkowie, a potem w Kijowie. W maju 1940 skazano go na karę śmierci, zamienioną następnie na osiem lat pobytu w Wiatłagu, obozie zlokalizowanym w rejonie dzisiejszej Wiatki. Po zwolnieniu na mocy układu Sikorski-Majski w sierpniu 1941 wstąpił do Armii Polskiej. Od sierpnia do listopada 1941 kierował referatem prasy w Wydziale Prasy i Propagandy Polskich Sił Zbrojnych w Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich. Następnie pełnił funkcję oficera oświatowego w Buzułuku, a od stycznia do kwietnia 1942 kierownika referatu kulturalno-oświatowego 9. Dywizji Piechoty, ewakuowanej do Iranu w marcu 1942. Do końca wojny służył w Armii Polskiej na Wschodzie, pełniąc różne funkcje kulturalne i oświatowe. We wrześniu 1947 przybył do Anglii, gdzie do demobilizacji w 1948 służył w Polskim Korpusie Przysposobienia i Rozmieszczenia. Do kraju powrócił w 1948 i zamieszkał w Warszawie. Był nauczycielem języka rosyjskiego w liceach ogólnokształcących, a następnie lektorem na studiach zaocznych Politechniki Warszawskiej i Szkoły Głównej Planowania i Statystyki; opracowywał podręczniki metodyczne do nauki języka rosyjskiego. Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi, Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami, Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, dwukrotnie Medalem Wojska oraz odznaczeniami zagranicznymi: Krzyżem Komandorskim Świętego Grobu, Croix de la Légion d'Honneur IV klasy oraz innymi. Zmarł 28 maja 1965 w Warszawie; pochowany tamże na cmentarzu ewangelicko-augsburskim.[P]

Twórczość

1. Ciemnie i szały. [Wiersze]. Kraków: G. Gebethner i Sp. 1913, 139 s. Wyd. 2 pt. Ciemnie i szały (1910-1912). Warszawa: M. Arct 1919.

Wyd. 1 zostało skonfiskowane.

2. Uśmiechy nocy. Poezje. Kijów: N. Gieryn 1915, 55 s. Wyd. nast. [rozszerzone] z podtytułem: (1913-1914) tamże 1916, 82 s.

3. Pięć Pater Noster i pięć Ave (1914-1915). [Wiersze]. Moskwa: W. Lehman 1916, 53 s.

4. Płomienie w lustrach. [Wiersze]. Warszawa: Trzaska, Evert i Michalski 1920, 49 s.

5. Spór o życie. Streszczenie większej całości. [Szkic publicystyczny]. Warszawa: Drukarnia Literacka 1920, 20 s. Wyd. nast.: wyd. 2 Sosnowiec: Nakład autora 1923; Dąbrowa: E. Mirek 1923; Warszawa: W. Jakowiec 1927.

6. Szkodliwy zabobon. [Szkic publicystyczny]. [Sosnowiec:] „Głos Pracy1922, 14 s.

7. Kurs historii nowożytnej (polskiej i powszechnej). Tercjał 1 i 2. [Wykłady]. Notował uczeń I.H. Warszawa: Nakład Grona Uczni 1924, 112 s.

Na prawach rękopisu.

8. Handlarze spojrzeń. Opowieść naiwna i wielce prawdziwa. Warszawa: Towarzystwo Wydawnicze Polska Zjednoczona [1928], 106 s.

9. Poza frazesem i demagogią. Na marginesie dyskusji ustrojowej. Warszawa: Naród i Wojsko 1930, 104 s.

Zawartość

Łupinożercy; Nie trzeba kłamać; Vae victis; Demokracja w niebezpieczeństwie; Za parawanem etykietki; Zmurszałe tyny; Poza frazesem i demagogią.

10. Musimy zwyciężyć. [Wybór publicystyki]. Warszawa: Naród i Wojsko 1933, 180 s.

11. Demokracja na wirażu. Warszawa: Dziś i Jutro 1934, 52 s.

12. Miecz i lemiesz. Przemówienie komendanta głównego Narodowego Frontu Młodych Ludwika Władysława Everta na organizacyjnym zebraniu Warszawskiego Okręgu. [Kraków:] „Dziś i Jutro” [1935], 15 s.

13. Tradycja. [Szkic]. Warszawa: Narodowy Front Młodych przy Partii Pracy 1935, 15 s.

14. Jego dławiąca mość... kryzys. Warszawa: Dziś i Jutro 1936, 107 s. Wyd. 2 tamże 1936.

15. Między nicością a grobów marzeniem. Warszawa: F.H. Bogucki 1939, 63 s.

Zawartość

O ewangelicyzmie w dziejach Polski; Uzasadnienie powstania Federacji Ewangelików Polskich.

Przekłady

1. M. Morozow: Szekspir. Przekł. poprawiony i uzupełniony przez S. Helsztyńskiego. Warszawa: Czytelnik 1950, 222 s.
2. Pedagogika. Pod red. I. Kairowa. T. 1. Wyd. 2 zmienione i uzupełnione Warszawa: Nasza Księgarnia 1950, 235 s.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1951, 1956.

Słowniki i bibliografie

Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 1. Warszawa 1963.

Ogólne

Artykuły

J. Tucholski: Sprawa Komisji Kulturalno-Oświatowej obozu w Starobielsku. Wojskowy Przegląd Historyczny 1993 nr 4.

Ciemnie i szały

[W. Prokesz] W. Pr.: Z najnowszej liryki. Nowa Reforma 1914 nr 94.

Uśmiechy nocy

M.H. Szpyrkówna: Dookoła książek. Głos Polski”, Piotrogród 1916 nr 49.

Płomienie w lustrach

W. Wolski: Poeta „zmierzchu bogów. Robotnik 1921 nr 1.