BIO

Born on 5 January 1936 in the village of Berezów (now incorporated into the town of Suchedniów, Świętokrzyskie voivodeship); son of the worker Marian Adamczyk and Alfreda, née Pajek. He attended the A. Witkowski Grammar School in Skarżysko-Kamienna, where he completed advanced secondary education in 1953. The same year he started a degree in Polish studies at Warsaw University (UW). She published her debut article Powszednie dni (Weekdays), a discussion of P. Gojawiczyńska's prose, in "Sztandar Młodych" in 1956 (no. 216). He published other texts on literature and film, including reviews, in newspapers and periodicals such as "Żołnierz Wolności" (1956) and "Głos Pracy" (1958; likewise using the alias (ZJA)). In 1957 he graduated with a master's degree in Polish philology. He was employed as an editor at the publishing house of the Ministry of Defence, remaining in Warsaw until October 1959 before moving to Radom. He was director of the reading room at the city's public library to 1961 before spending the next ten years employed at the teaching training college (Studium Nauczycielskie) in Radom, initially as a librarian before going on to be a lecturer and then head of the Polish Philology Section. In 1962 he joined the ruling Polish United Workers' Party (PZPR – Polska Zjednoczona Partia Robotnicza), remaining a member until its dissolution in January 1990. He was chairman of Radom's Klub Literacki, a literary club supported by the Warsaw branch of the Union of Polish Writers (ZLP – Związek Literatów Polskich). He made his debut as a literary editor in 1961, preparing a letter by Stefan Żeromski for print in "Literatura Ludowa" (no. 3). It was published under the title Żeromski, Orkan i Kajetan Sawczuk [Żeromski, Orkan and Kajetan Sawczuk]. He later published original source materials (primarily excerpts from Żeromski's correspondence), articles and reviews in periodicals including the Kielce-based daily newspaper "Słowo Ludu" (1962 to 1969, then sporadically until 1988), "Polonistyka" (intermittently from 1968 to 1974), "Twórczość" (1968 and 1971), "Tygodnik Kulturalny" (intermittently from 1968 to 1982), "Pamiętnik Literacki” (sporadically in 1969 and 1988), "Przegląd Humanistyczny" (intermittently from 1969 to 1977), in the Kielce-based monthly "Przemiany" (1970 to 1987), where he signed off some of the pieces as (zja)) and in the yearbook "Rocznik Świętokrzyski" (1985 and 1989). He was awarded a doctoral degree from Warsaw University in 1971 for his dissertation Poglądy estetyczne i historycznoliterackie Stefana Żeromskiego [Stefan Żeromski's aesthetic and literary-historical views], which was supervised by Prof. Jan Zygmunt Jakubowski. In summer of the same year, he settled permanently in Kielce and started working at the teacher training college (which in 1973 became the Pedagogical University of Kielce – WSP). He was senior research assistant, assistant lecturer and then, from 1975, senior lecturer. From 1975 to 2006 he was director of the Department for Polish Literature of the Positivist and Young Poland Eras. He also served in administrative roles as associate dean (from 1972 to 1974) and dean of the Faculty of Humanities (from 1974 to 1978 and again from 1982 to 1984), while also serving as deputy director of the Institute of Polish Philology (from 1980 to 1982 and again from 1984 to 1986). In 1975 he joined the editorial committee, led by editor-in-chief Zbigniew Goliński, working on Stefan Żeromski's collected writings (Pisma zebrane) published by the Institute of Literary Studies of the Polish Academy of Sciences (IBL PAN). He made significant contributions to the development of research on the history of the Young Poland literary movement, focusing above all on editing the writings and letters of Stefan Żeromski. In 1985 he was awarded his habilitation by IBL PAN for his study „Przedwiośnie” Stefana Żeromskiego w świetle dyskusji i polemik z 1925 roku (Stefan Żeromski's "The Coming Spring" in the context of the discussions and polemics of 1925). He continued working as a researcher and teacher at the Pedagogical University of Kielce which in 2000 became Akademia Świętokrzyska (the Holy Cross Region Academy). He also served as director of the Institute of Polish Philology between 1987 and 1991 and again from 1996 to 2002. He combined these duties with an editorial role with the teachers' periodical "Język Polski w Szkole Średniej" (Polish in Middle Schools) as head of the literary section between 1986/87. Between 1992 and 2000 he was director and editor-in-chief of the Pedagogical University's publishing house, while from 1996 to 2007 he was also professor at Wyższa Szkoła Humanistyczno-Przyrodnicza (the Higher School of Humanities and Natural Sciences), a private university in Sandomierz. In 1996 he was made state-appointed professor of the humanities. He published articles, reviews and source texts in journals and periodicals including "Przegląd Humanistyczny" (intermittently between 1992 and 2008), "Ikar" (1993–95), "Wiadomości Kulturalne" (1994 and 1996), "Kieleckie Studia Filologiczne" (1997–98 and 2000) and in "Pamiętnik Literacki" (2013–15). His search for sources and information on Stefan Żeromski's correspondence and journalistic writing took Adamczyk to various parts of Poland and foreign cities, including Paris, Rome, Florence, Prague, Lviv and Vilnius. He retired in 2006 and stopped working at Akademia Świętokrzyska (which in 2008 became Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy Jana Kochanowskiego and then in 2011 Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach – the Jan Kochanowski University in Kielce). Between 2006 and 2015 he was employed as a professor at Akademia Humanistyczna im. A. Gieysztora (a private university) in Pułtusk. Following Z. Goliński's death in 2011, he became head of the editorial committee working on Stefan Żeromski's collected writings (Pisma zebrane). In 2013 he became a member of the Polish PEN Club and was awarded the J. Żuławski Editorial Prize (Nagroda Edytorska im. J. Żuławskiego) by the organisation for work on Żeromski's writings, particularly his letters. He is a four-time winner of the Prize of the Minister of Higher Education (in 1976, 1984, 1989 and 2011). For his work as a researcher and educator he was awarded the Gold Cross of Merit (1975), the Knight's Cross (1984) and the Officer's Cross (2001) of the Order of Polonia Restituta.
In 1958 he married Danuta Domagała, a librarian and later professor of the Jan Kochanowski University in Kielce. They divorced in 1981. They had two daughters together, Agnieszka (married name: Bogucka; a teacher) and Justyna (married name: Dobrołowicz; an education expert and university teacher). He lives in Kielce.

Twórczość

1. Przedwiośnie” Stefana Żeromskiego w świetle dyskusji i polemik z 1925 roku. Kielce: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej 1988, 208 s. Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Kielcach. Wyd. 2 poszerzone Warszawa: Czytelnik 1989, 371 s.

Rozprawa habilitacyjna.

2. Przedwiośnie” – prawda i legenda. [Monografia]. Poznań: G & P [Gościański, Prętnicki] 2001, 204 s. Fakty i Mity.

Dot. powieści S. Żeromskiego.
W aneksie materiały w oprac. W. Branieckiego (pt.Przedwiośnie” Bajona, ­czyli zapiski z planu filmowego), dot. filmowej adaptacji utworu w reżyserii F. Bajona (z 2001).

3. Manipulacje i tajemnice. Zagadki późnej biografii Stefana Żeromskiego. [Szkic]. Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik 2017, 244 s.

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument elektroniczny: Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik2017, pliki w formacie EPUB, MOBI, PDF .

Nagrody

Nagroda książki miesiąca, przyznana w 2018 przez „Magazyn Literacki Książki” (za 2017) .

Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.

Dzienniki” jako dokument formowania się programu literackiego i poglądów estetycznych Stefana Żeromskiego. „Przegląd Humanistyczny1970 nr 3 s. 133.
Świadomość estetyczna i program pisarski Stefana Żeromskiego w latach 1900–1918. „Przegląd Humanistyczny1971 nr 1 s. 2747.
Stanisław Piołun-Noyszewski jako komentator twórczości i biograf Stefana Żeromskiego. „Zeszyty Kieleckie1973 s. 145157.
Wstęp. W: Żeromski. Z dziejów recepcji twórczości. 1895–1964. Warszawa 1975 s. 923.
Recepcja twórczości Stefana Żeromskiego poza Polską. W: O Stefanie Żeromskim. Kraków 1976 s. 193205.
Z zagadnień europejskiej recepcji twórczości Stefana Żeromskiego. W: Stefan Żeromski. W pięćdziesiątą rocznicę śmierci. Warszawa 1977 s. 396419.
Wstęp. W: S. Żeromski: Wierna rzeka. Wrocław 1978 s. III–LXXIV.
Edytorskie zagadki tomu „Sen o szpadzie i sen o chlebie” [S. Żeromskiego]. „Studia Kieleckie1985 nr 4 s. 4974.
Polemiki wokół „Przedwiośnia” w 1925 roku. „Rocznik Świętokrzyski1985 t. 13 s. 69–82.
Wstęp. W: S. Żeromski: Echa leśne. Łódź 1985 s. 541.
Cenzura carska wobec twórczości Stefana Żeromskiego. „Rocznik Świętokrzyski1989 t. 16 s. 175–185.
Stefan Żeromski wobec Henryka Sienkiewicza. W: Henryk Sienkiewicz. Twórczość i recepcja. Lublin 1991 s. 335343.
Stefana Żeromskiego idea regionalizmu. W: W hołdzie Aleksandrowi Patkowskiemu. Kielce 1991 s. 7484.
Powstanie styczniowe w twórczości Stefana Żeromskiego. Propozycja interpretacji wybranych utworów dla klasy III liceum i technikum. „Język Polski w Szkole Średniej1992/1993 z. 4 s. 725.
Stefan Żeromski wobec powstania styczniowego. W: Rok 1863. Kielce 1993 s. 8189.
Siłaczka” [S. Żeromskiego], czyli opowieść o doktorze Pawle Obareckim. W: Nowela – opowiadanie. Ewolucja gatunku. Kielce 1994 s. 108115.
O listach Stefana Żeromskiego; Żeromski na probostwie w Wyszkowie. „Język Polski w Szkole Średniej1995/1996 z. 1 s. 1319; 20–27.
O „Syzyfowych pracach” – trochę inaczej. „Przegląd Humanistyczny1995 nr 6 s. 1122; przedruk pt. O „Syzyfowych pracach” – inaczej. W: Wokół „Syzyfowych prac. (Problemy edukacji wiejskiej w Polsce w XIX i XX wieku). Kielce 1999 s. 13-22.
Wierna rzeka” w powieści i filmie. W: Żeromski na ekranie. Kielce 1997 s. 2531 [dot. filmu w reżyseria T. Chmielewskiego].
Wstęp. W: S. Żeromski: Przedwiośnie. Wrocław 1982 s. III–CVIII, przedruk skrócony w: S. Żeromski: Przedwiośnie. Kraków 1997 s. 571.
Półtora miesiąca w Rapperswilu. Nowe materiały źródłowe o Bolesławie Prusie. „Kieleckie Studia Filologiczne1998 t. 12 s. 163-171 [dot. pobytu Prusa w Rapperswilu w 1895 r.; z podejmującymi ten temat listami O. Żeromskiej do H. Bukowskiego (4 z 1985 r.) oraz listem J. Gałęzowskiego do B. Prusa (z 1985 r.)].
Zygmunt Wasilewski i Stefan Żeromski. Zygzaki znajomości. W: Zygmunt Wasilewski: polityk – krytyk – regionalista. Kielce 2002 s. 97107.
Cherchez la femme”? Bolesław Prus w listach (czyli w życiu) Stefana Żeromskiego. W: Prus i inni. Lublin 2003 s. 281293.
O korespondencji Stefana Żeromskiego. W: Stefan Żeromski 1864–1925. Warszawa 2003 s. 6572.
Trzy ciągi dalsze „Przedwiośnia. W: Klucze do Żeromskiego. Lublin 2003 s. 137146.
Problemy świadomości pisarskiej Stefana Żeromskiego w świetle jego wypowiedzi publicystycznych i korespondencji. W: Światy Stefana Żeromskiego. Warszawa 2005 s. 1122.
Stanisława Pigonia praca nad listami Stefana Żeromskiego. W: Profesor z Komborni. Stanisław Pigoń w czterdziestą rocznicę śmierci. Kraków 2010 s. 187194.
Żeromski zakłada polski Pen Club. „Twórczość2010 nr 3 s. 7789.
Tajemnice rodzinne. Zagadki późnej biografii Stefana Żeromskiego. „Twórczość2011 nr 9 s. 83108.
Jeszcze raz o Prusie i Żeromskim. Czego nie wydrukował Pigoń. „Pamiętnik Literacki2013 z. 2 s. 199203.
Boje Stanisława Pigonia o pełne wydanie utworów Stefana Żeromskiego. W: Stefan Żeromski. Kim był? Kim jest? Kielce 2015 s. 375392.
Stefan Żeromski wobec jubileuszu Lwa Tołstoja. „Pamiętnik Literacki2015 z. 2 s. 185190.
Do czego potrzebny był Żeromskiemu Andrzej Radek. Trochę nowego światła na „Syzyfowe prace”. „Rocznik Muzeum Narodowego w Kielcach2016 t. 31 s. 15–40.
Zbigniew Goliński jako redaktor krytycznej edycji pism Stefana Żeromskiego. W: Zbigniew Goliński. Portret badacza. Warszawa 2016 s. 137163.
Żeromski. Pod rozkazami Piłsudskiego. W: Marzenia, projekty i testamenty Stefana Żeromskiego. Warszawa 2016 s. 39-64.
Czego nie wiemy o młodości Stefana Żeromskiego. „Twórczość2018 nr 11 s. 63-88.
Czy można dobrze wydać „Dziennik” Stefana Żeromskiego? Pierwsze spostrzeżenia oraz nieustanne wahania i rozterki wydawcy. W: Stefan Żeromski – twórca, działacz, obywatel. Kielce 2019 s. 121-138.
Na probostwie w Wyszkowie”. Publicystyka społeczna Stefana Żeromskiego w latach odzyskania niepodległości. „Świętokrzyskie2019 nr 24 s. 5-15.
Przed nowym wydaniem dzienników Żeromskiego – losy autografów. „Pamiętnik Literacki2019 z. 1 s. 161-189.
Przedwiośnie” w świetle wcześniejszej publicystyki Żeromskiego. Przedmowa w: S. Żeromski: Przedwiośnie. Kielce 2019 s. 9-51. Dostępny w Internecie: Zob. link [dostęp 24 stycznia 2024].
Suchedniów w dziennikach Żeromskiego. „Świętokrzyskie2021 nr 27 s. 4-13.
Tajemnice rodzinne Stefana Żeromskiego. Rewelacje z Moskwy. „Pamiętnik Literacki2022 z. 4 s. 175-195; przedruk „Świętokrzyskie” 2023 nr 32 s. 4-21.

Prace edytorskie i redakcyjne

1. O. Żeromska: Listy do Stefana Żeromskiego. Oprac., wstępem i przypisami opatrzył: Z.J. Adamczyk. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1972, XXVII, 151 s., 12 k. tabl.
2. Żeromski. Z dziejów recepcji twórczości. 1895–1964. Wybór tekstów i wstęp: Z.J. Adamczyk. Przedmowa: J.Z. Jakubowski. Bibliografia przekł. i indeks tłumaczy oprac. D. Bilikiewicz-Piotrowska. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1975, 460 s.
Wybór wypowiedzi krytyków, historyków literatury i pisarzy opublikowanych w latach 1895–1964, dot. recepcji Żeromskiego w kraju i za granicą.

Nagrody

Nagroda miesięcznika „Przemiany” w 1976.
3. S. Żeromski: Wierna rzeka. Klechda domowa. [Powieść]. Oprac. [i wstęp]: Z.J. Adamczyk. Wrocław; Kraków: Wydawnictwo Ossolineum 1978, LXXIV, 178 s., tabl. 8. Biblioteka Narodowa I, 232.
4. S. Żeromski: Pisma zebrane. Pod red. i ze wstępem Z. Golińskiego, [od 2011 pod red.] Z.J. Adamczyka. Warszawa: Czytelnik 1981 – [od 2001 współwydawca] Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN, [w 2012 wydawca:] Warszawa: Fundacja Akademia Humanistyczna; Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN, [od 2014 współwydawcy:] Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach. Instytut Badań Literackich PAN.

Tu w oprac. Z.J. Adamczyka (jeśli zaznaczono, także jako jako współedytora):.

Seria 1. Nowele, opowiadania i inne utwory epickie:.

T. 1. Opowiadania. 1981, 415 s.

T. 2. „Rozdzióbią nas kruki, wrony”. [Opowiadania]; Utwory powieściowe. 1983, 416 s.

T. 4. Sen o szpadzie; Pomyłki i inne utwory epickie. 1990, 444 s.

Seria 2. Powieści:.

T. 15. Wierna rzeka. Klechda domowa. 1990, 235 s.

T. 19. Przedwiośnie. 1996, 388 s.

Seria 4. Pisma społeczne i wspomnienia:.

T. 24. Pisma raperswilskie. Wspomnienia i sylwetki. 2015, 595 s.

T. 25. Publicystyka 1889-1919. 2016, 512 s.

T. 26. Publicystyka 1920-1925. 2016, 662 s.

Seria 5. Dzienniki :.

T. 1. Dzienniki. 1882-1883 . Oprac.: Z.J. Adamczyk, B. Utkowska. 2021 , 544 s.

T. 2. Dzienniki. 1883-1885 . Oprac.: Z.J. Adamczyk, B. Utkowska. 2023 , 544 s.

Seria 6. Listy:.

T. 34. Listy 1884–1892. 2001, 363 s.

T. 35. Listy 1893–1896. 2001, 412 s.

T. 36. Listy 1897–1904. 2003, 336 s.

T. 37. Listy 1905–1912. 2006, 448 s.

T. 38. Listy 1913–1918. 2008, 397 s.

T. 39. Listy 1919–1925. 2010, 634 s.

Nagrody

Nominacja do Nagrody im. prof. A. Gieysztora (za przygotowanie pierwszej, pełnej, naukowej edycji listów Żeromskiego) w 2010, Nagroda Edytorska im. J. Żuławskiego, przyznana przez Polski PEN Club (za edycję dzieł Żeromskiego, ze szczególnym uwzględnieniem listów) w 2013.

Seria 1. Nowele, opowiadania i inne utwory epickie:.

T. 5. Wisła; Wiatr od morza; Międzymorze. Oprac.: Z. Goliński, 2012, 583 s.

Seria 2. Powieści:.

T. 16. Nawracanie Judasza. Oprac.: B. Utkowska, 2014, 457 s.

T. 17. Walka z szatanem. T. 2. Zamieć. Oprac.: B. Utkowska, 2015, 339 s.

T. 18. Walka z szatanem. T. 3. Charitas. Oprac.: B. Utkowska, 2016, 424 s.

Seria 3. Dramaty:.

T. 21. Sułkowski; „Ponad śnieg bielszym się stanę”. Oprac.: G. Legutko 2016, 418 s.

T. 23. Biała rękawiczka; Turoń. Oprac. B. Utkowska, 2017, 508 s.

Nadto pod red. naukową Z.J. Adamczyka:.

5. S. Żeromski: Przedwiośnie. [Powieść]. Oprac., wstęp: Z.J. Adamczyk. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1982, CVIII, 339 s. BN, I, 242.
6. S. Żeromski: Echa leśne. [Nowela]. Oprac. i wstęp: Z.J. Adamczyk. Łódź; Kielce: Wydawnictwo Łódzkie 1985, 75 s. Wyd. 2 [właśc. 5] tamże 1988.
7. L. Grzybowski: Opis powstania polskiego w roku 1863 i 1864 w województwie krakowskim. [Pamiętnik]. Oprac.: W. Caban, Z.J. Adamczyk. Kielce: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej 1994, XIV, 195 s. Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Kielcach.
8. S. Żeromski: Przedwiośnie. [Powieść]. Wstęp i oprac.: Z.J. Adamczyk. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas 1997, 370 s. Biblioteka Polska.
9. S. Żeromski: Dziennik z wiosny 1891 roku. Oprac.: Z.J. Adamczyk i Z. Goliński. Kielce: Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej, 2000, 64 s. Akademia Świętokrzyska w Kielcach.
10. S. Pigoń, M. Żeromska: Korespondencja wzajemna (1952–1968). Do druku przygotowali, wstępem i komentarzem opatrzyli: Z.J. Adamczyk i A. Kowalczykowa. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego 2004, 106 s. Uniwersytet Rzeszowski Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 157. Korespondencja (Stanisława Pigonia)..
11. Stefan Żeromski. Kim był? Kim jest? Pod red. Z. J. Adamczyka. Kielce: Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. W. Gombrowicza 2015, 480 s.
Materiały z ogólnopolskiej konferencji naukowej, zorganizowanej w Kielcach 2–4 X 2014 przez Wojewódzką Bibliotekę Publiczną im. W. Gombrowicza w Kielcach, Okręg Świętokrzyski Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, Muzeum Narodowe w Kielcach, Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach.
12. Zygmunt Wasilewski – Stefan Żeromski. Korespondencja wzajemna (1890-1925). Oprac. Z.J. Adamczyk. Kielce: Muzeum Narodowe w Kielcach 2019, 259 s., faksymilia, fotografie, ilustracje, portrety. Z korespondencji Stefana Żeromskiego, 1 .
Edycja krytyczna listów S. Żeromskiego (10) i Zygmunta Wasilewskiego (41).

Omówienia i recenzje

• Ankieta dla IBL PAN 2015, 2020.

Wywiady

Laureaci dorocznej nagrody „Przemian. Rozm. I. Jarosz. „Przemiany1976 nr 2 s. 34 [w związku z nagrodą za tom pt.: Żeromski. Z dziejów recepcji twórczości].
Nowe czytanie Żeromskiego. Rozm. L. Kaczanowski „Słowo Ludu1983 nr 24Magazynnr 1221 [dot.: S. Żeromski: Pisma zebrane].
Dzieje grzechu” Stefana Żeromskiego. Rozm. T. Z. Zapert. „Wyspa2017 nr 4 [dot. głównie: Manipulacje i tajemnice].
Manipulacje i tajemnice. O nowej książce Profesora Zdzisława J. Adamczyka. Rozm. A. Dąbrowski. „Świętokrzyskie2017 nr 20 (24).

Słowniki i bibliografie

Współcześni uczeni polscy. Słownik biograficzny. T. 1. Warszawa 1999.
Z. JUDYCKI, J. SIWEK: Z.J. Adamczyk. W tychże: Kto jest kim w Kielcach. T. 1. Toruń 2002.
B. UTKOWSKA, K. JAWORSKI: Wybór ważniejszych prac profesora Zdzisława Jerzego Adamczyka z lat 1961–2006. [Bibliografia]. W: Literatura i życie artystyczne XIX i XX wieku. Prace ofiarowane profesorowi Zdzisławowi Jerzemu Adamczykowi w roku Jubileuszu. Kielce 2006.

„Przedwiośnie” Stefana Żeromskiego w świetle dyskusji i polemik z 1925 roku

Z. SZELĄG: Wokół „Przedwiośnia. „Tygodnik Radomski1989 nr 4.
S. ŻAK: Półka z książkami. „Język Polski w Szkole Średniej1994/1995 z. 1 [dot. m.in. Z.J. Adamczyka].

Manipulacje i tajemnice

I. MIKRUT: Dwie żony. Powst. 2017 [on-line] Dostępny w Internecie: Link wygasł [dostęp 18 grudnia 2017].
A. SZWEDOWICZ: Prof. Adamczyk: prawda o małżeństwach Żeromskiego jest inna niż przypuszczaliśmy. Powst. 2017 [on-line] Dostępny w Internecie: Zob. link [dostęp 18 grudnia 2017].
P. ŁOPUSZAŃSKI: Żeromski bez pudru. „Tygodnik Solidarność2018 nr 17.
A. PAPIESKA: Tajemnice Żeromskiego. „Nowe Książki2018 nr 1.

Zob. też Wywiady.

Żeromski. Z dziejów recepcji twórczości. 1895–1964

A. KŁOSKOWSKA: Czy możliwa jest obojętność. „Literatura1975 nr 48.
[Z. NAJDER] zn: Recepcja Żeromskiego. „Twórczość1975 nr 11.
P. BAGIŃSKI: Po roku Żeromskiego. „Polonistyka1976 nr 1.
U. GUMUŁA: Spór o Żeromskiego. „Poglądy1976 nr 10.
T. JASTRUN: Głosy o Żeromskim. „Tygodnik Kulturalny1976 nr 13.
A. PODLEWSKA: A jednak żywy!Nowe Książki1976 nr 2.
A. JOPEK. „Ruch Literacki1978 nr 1.
J. KULCZYCKA-SALONI: Literatura polska 1884–1918. „Rocznik Literacki 1975” wyd. 1978 [dot. m.in. tomu w oprac. Z.J. Adamczyka].

Zob. też Wywiady.

S. Żeromski: Wierna rzeka. Klechda domowa

A. JOPEK: Wierna rzeka” na nowo odczytana. „Przemiany1979 nr 6.
S. MIJAS: Narodowa Love Story. „Słowo Ludu1979 nr 114.
M. POPIEL. „Ruch Literacki1979 nr 6.

S. Żeromski: Pisma zebrane

J. PASZEK: Ruch Literacki 1983 nr 2 [dot.: T.1. Opowiadania].
S. FITA. „Pamiętnik Literacki2005 z. 3 [dot.: T. 34–36. Listy].
J. BECZEK: Korespondencji ciąg dalszy. „Nowe Książki2007 nr 1 [dot.: T. 37. Listy].

Zob. też Wywiady.

S. Żeromski: Przedwiośnie. Wrocław 1982

S. MIJAS: Przedwiośnie” w „Bibliotece Narodowej. „Słowo Ludu1983 nr 89 dod. „Magazyn” nr 1232.
J. RURAWSKI: Nad „Przedwiośniem” dzisiaj. „Przemiany1983 nr 6.

L. Grzybowski: Opis powstania polskiego w roku 1863 i 1864 w województwie krakowskim

M. PIECZARA: Ofiary polskiego ducha. „Wiadomości Kulturalne1994 nr 27.
W. ŚLIWOWSKA: O pożytku wydawnictw regionalnych. „Kwartalnik Historyczny1995 nr 1.

S. Żeromski: Przedwiośnie. Kraków 1997

J. RURAWSKI: Nowe wydanie „Przedwiośnia. „Język Polski w Szkole Średniej1998/1999 z. 3.