BIO

Urodzony 26 lutego 1892 w Warszawie; syn Franciszka Teodora Ejsmonda, artysty malarza, i Marii z Wieniawskich; wnuk Juliana Wieniawskiego, powieściopisarza i dramaturga. Debiutował jako jedenastoletni chłopiec bajką wplecioną (bez podania autora) w wierszowany felieton Edwarda Laskowskiego opublikowany w „Kurierze Warszawskim” pt. Bańki mydlane . W 1909 z pomocą rodziców wydał tomik Wiersze . W 1911 ukończył Gimnazjum Pawła Chrzanowskiego, maturę zdał w V Gimnazjum Rządowym w Warszawie. W 1912 rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim; po wybuchu I wojny światowej przeniósł się w 1915 na Uniwersytet Warszawski. Studia łączył z działalnością literacką i publicystyczną, ogłaszał felietony, drobne utwory poetyckie i pierwsze przekłady z poezji łacińskiej, m.in. w „Tygodniku Ilustrowanym” (1911-13), „Kurierze Warszawskim” (1913-16), „Kurierze Lwowskim” (1914-17), „Bluszczu” (1915-18), „Pro arte et studio” (1916-18). W 1916 przerwał naukę, wstąpił do 3. Pułku Legionów i niebawem otrzymał stopień oficerski. W 1919 zawarł związek małżeński z Janiną Scheinkönig, pielęgniarką. W tymże roku został wysłany do Szkoły Wojskowej w Saint-Cyr. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920, za co został odznaczony Krzyżem Walecznych. W 1920 powrócił do kraju i pracował początkowo w Sztabie Generalnym, następnie w 1923 kierował wydziałem prasowym Prezydium Rady Ministrów. W tymże roku zakończył służbę wojskową w stopniu kapitana. W 1925 objął referat łowiecki w Ministerstwie Rolnictwa. Pełnił obowiązki redaktora pism, kalendarzy i wydawnictw łowieckich: „Przeglądu Myśliwskiego” (od 1923; od 1924 wydawany jako „Przegląd Myśliwski i Łowiectwo Polskie”), „Łowcy Polskiego” (1926-30), „Ilustrowanego Kalendarzyka na rok 1926”, „Kalendarzy Myśliwskich” na lata 1928, 1929, 1930 oraz serii Biblioteka Łowiecka i Biblioteka Przygód Myśliwskich , w których, jako zapalony myśliwy, zamieszczał gawędy i wspomnienia z polowań. Felietony, teksty satyryczne, wiersze i opowiadania publikował też w wielu innych czasopismach, m.in.: „Świecie” (1919-30), „Kurierze Porannym” (1922-29), „Kurierze Warszawskim” (1922-30; w 1925-30 stały miesięczny dodatek „Kurier Warszawski – Dzieciom”), „Tygodniku Ilustrowanym” (1922-30), „Wiadomościach Literackich” (1924-30), „Gazecie Porannej” (1924-30). Był członkiem Polskiego PEN Clubu i Związku Zawodowego Literatów Polskich (w 1923 wchodził w skład Zarządu w Warszawie oraz Komisji Propagandy Zagranicznej). W 1929 za działalność przekładową otrzymał nagrodę Towarzystwa Literatów i Dziennikarzy Polskich. Zmarł 26 czerwca 1930 w Zakopanem po wypadku samochodowym, któremu uległ w czasie wycieczki do Morskiego Oka, zorganizowanej na zakończenie warszawskiego kongresu PEN Clubów; pochowany na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.

Twórczość

1. Wiersze. Warszawa: K. Kowalewski 1909, 32 s.

2. Bajki i prawdy. [Wiersze]. Warszawa: Biblioteka Dzieł Wyborowych [1912], 135 s. Przedruk zob. poz. .

Zawartość

Cykle: Bajki; Profile zwierząt; Baśń o życiu; Słodycze szczęścia i smutków; Filozofia słoneczna; Żywot wieczny; Śmierć pogodna; Granice szczęścia i smutku.

3. Baśń o ziemnych ludkach. 10 prześlicznych obrazków kolorowych opisał wierszem J. Ejsmond. Warszawa: M. Arct [1913], 22 s. Wyd. nast.: Warszawa: Gebethner i Wolff 1950; wyd. 2 [!] Warszawa: Nasza Księgarnia 1956, tamże: wyd. 3 1959, wyd. 4 1962, wyd. 5 1964; Bielsko-Biała: Beskidzka Oficyna Wydawnicza [1992], [wyd. 8] [Warszawa:] Morex [1993].

4. Miłość wieczna. Poezje. Warszawa: Ignis 1922, 52 s.

Zawartość

Cykle: Poeta mówi; W słońcu; Wniebowstąpienie; Romanca o miłości; Miłość wieczna.

Wyd. osobne cyklu: Romanca o miłości. Warszawa: Miejska Szkoła Sztuk Zdobniczych 1938, [11] s. Przedruk zob. poz. .

5. Podręcznik całowania. Warszawa: Ignis 1923, 107 s. Wyd. nast.: Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe 1984; wyd. 2 [!] tamże 1985.

Zbiór cytatów z literatury polskiej i obcej powiązanych komentarzem autorskim.

6. W zbożu. Opowieść o polnych szczurkach. [Wiersze]. Warszawa: Księgarnia Niklewicz, Perzyński 1924, 11 s. Wyd. 2 Warszawa: Ex-Libris 1948.

7. Opowieść o Janku kominiarczyku i dymiącym piecu Króla Stasia. Płock: Bracia Detrychowie [1925], 17 k. Wyd. 2 Warszawa: Ex-Libris [1948].

8. Wspomnienia myśliwskie. [Opowiadania]. Warszawa: Drukarnia Rola [1925], 154 s. Przedruk zmieniony zob. poz. .

Zawartość

Serce myśliwego (zamiast wstępu); W zimowej kniei; Pod pieśnią głuszca; Na wiosennych rozlewach Prypeci; „W krainie komarów, cietrzewi i bandytów”; Pardwy; Na jesiennych zlotach w Pińszczyźnie; Obławy; Piękno i słodycz wspomnień myśliwskich (zamiast zakończenia).

9. Nosił wilk razy kilka... (Przygody łowieckie). [Opowiadania]. Warszawa: Biblioteka Dzieł Wyborowych [1926], 141 s. Przedruk zmieniony zob. poz. .

Zawartość

Zamiast wstępu; W Puszczy Rudnickiej na głuszcowych tokach; Srebrne i złote; Lato; Polowanie z puchaczem; Kopanie borsuków; Siedzi sobie zając pod miedzą...; Nosił wilk razy kilka...; Wiosna białowieska; Holcza; Na rykowiskach jeleni w Karpatach.

10. Wielkie łowy królów polskich. [Opowieść]. Warszawa: Rój 1926, 64 s.

11. Zabobony myśliwskie. [Opowieść]. Warszawa: Rój 1926, 53 s.

12. Bajeczki Krasickiego o „Reducie sylwestrowej” Towarzystwa Literatów i Dziennikarzy Polskich w Teatrze Wielkim i Salach Redutowych (w noc na 1 stycznia 1927 roku). Trawestował J. Ejsmond. Warszawa: Nasza Drukarnia 1927, [4] s.

13. Bajki. [Wiersze]. [B. m.:] Nakład autora 1927, 127 s. Przedruk zob. poz. .

Zawartość

Cykle: Psia dola; Nie święci garnki lepią...; I w Paryżu nie zrobisz z posła ryżu... (Bajki poselskie); Ślimak, ślimak pokaż rogi... (Bajki urzędnicze); W piętę mierzył... (Bajki o sprawiedliwości); Nie kładź palca między drzwi... (Bajki miłosne); Nie miała baba (syrena) kłopotu... (Bajki warszawskie); Pan strzela, a chłop kule nosi... (Bajki myśliwskie); Kruk krukowi... (Bajki prasowe); Karczma na rozdrożu.

14. Sztuka wymyślania. Warszawa: Rój 1927, 125 s.

Zawartość

Zawiera felietony oraz cykl wierszy humorystycznych: Anteny miłujemy ponad antenatów.

15. W puszczy. (Opowieści o sercu zwierzęcym). Przedmowa: J. Weyssenhoff. Warszawa: Gebethner i Wolff 1927, 129 s. Wyd. 2 tamże 1928 Wyd. łączne z poz. pt. W puszczy; Żywoty drzew. Przedmowa: J. Weyssenhoff. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1962, 135 s., wyd. 2 tamże 1977.

Zawartość

Matka; Dwie moce; Akademik smorgoński; Miłość i śmierć; Przerwana pieśń; Ostatni; Kara.

Przekłady

francuski

En forêt. [Przeł.:] F.L. Schoell, M. Heinzel-Walewska. Paris [1930].

Wyd. łączne z poz. pt. W puszczy; Żywoty drzew. Przedmowa: J. Weyssenhoff. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1962, 135 s. Wyd. 2 tamże 1977.

16. Moje przygody łowieckie. [Opowiadania]. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha [1929], 315 s. Wyd. nast. z przedmową J. Parandowskiego Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1961.

Zawartość

Ze zmianami tytulatury i poprawkami autorskimi (oprócz wstępu, zakończenia i opowiadania Obławy) utwory z poz. oraz ze zmianami tytulatury i bez wstępu utwory z poz. : Zamiast wstępu. – Wiosna: Pod pieśnią głuszca; Toki cietrzewie; Na ciągu słonek; Na wiosenne kaczory; Kozły ofiarne. – Lato: Na kaczki; Na kury; Pardwy i cietrzewie. – Jesień: Na rykowisku jeleni; Zloty kacze; Na dzikie gęsi; Kopanie borsuków; Z puchaczem. – Zima: Na dziki; Nosił wilk razy kilka ...; Bażanty; Na lisy i szaraki; W królestwie rysi.

Przekłady

niemiecki

Meine Jagderlebnisse. [Przeł.] V. Mika. Berlin 1968, wyd. 2 skrócone tamże 1975.

17. Przygody wiewióreczki. Lwów: K.S. Jakubowski 1929, [16] s.

18. Żywoty drzew. (Druga księga „W puszczy”). [Opowiadania]. Warszawa: Gebethner i Wolff 1929, 92 s. Wyd. nast. łączne z poz. pt. W puszczy; Żywoty drzew. Przedmowa: J. Weyssenhoff. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1962, 135 s. Wyd. 2 tamże 1977.

Zawartość

Dzieje dębu; Tajemnicza lipa; Śmierć choinki; „Pod umówionym jaworem...”; Wierzby płaczące; Scena na wzgórzu; Los małej brzózki; Legenda o osinie.

Wyd. nast. łączne z poz. pt. W puszczy; Żywoty drzew. Przedmowa: J. Weyssenhoff. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1962, 135 s. Wyd. 2 tamże 1977.

19. W słońcu. Wybór poezji. (Wydanie pośmiertne). Poznań: Księgarnia św. Wojciecha 1930, 105 s.

Zawartość

Wiersze z poz. oraz pierwodruki.

20. Bajka o roześmianym Staśku. [Wiersze]. Zamość: Z. Pomerański 1931, 22 s.

21. Janek w puszczy. [Wiersze]. Zamość: Z. Pomerański 1931, [29] s. Wyd. 2 Warszawa: Książnica Pol. 1948.

22. Mali myśliwi. [Wiersze]. Zamość: Z. Pomerański 1931, [14] s.

23. Patrząc na moich synków. Dziecięcy światek. [Wiersze i felietony]. Warszawa: Nakład J. Ejsmondowa 1931 [antydatowane 1930], 84 s. Przedruk w wyborze zob. poz. .

Zawartość

Wiersze w cyklach: Cud; Sonety do moich synków; W mieście; Na wsi; Do moich skarbów ...; Bajka o szkole; Brzoza i choinka. –Wiersze i felietony w cyklach: Do dzieci; Dzieci; Patrząc na moich synków.

24. Psia dola. (Bajka). [B. m.]: Drukarnia Odrodzenie 1932, [4] s. Wyd. nast. z podtytułem Bajka dla starszych niepolityczna. Warszawa: Drukarnia Alter 1933.

Wyd. z adnotacją: Na rzecz bezrobotnych pracowników umysłowych.

25. Stół i nożyce... (Zbiór bajek). Wyd. pośmiertne z przedmową J. Ujejskiego. Warszawa: Drukarnia P. Pyz i S-ka 1935 [antydatowane 1934], 304 s.

Zawartość

Utwory z poz. , .

26. Perły liryczne. [Wybór wierszy]. Kraków: F. Czerski 1939, 16 s.

Druk bibliofilski.

27. Dziecko. [Wiersze]. [Wybór: W. Stykowski]. Warszawa: [Drukarnia Więzienia Karnego na Mokotowie] 1943, 52 s.

Wyd. konspiracyjne w 3 egzemplarzach. Wybór z tomu poz. .

28. Bajki. Wybór i przedmowa: T. Jodełka [-Burzecki]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1958, 254 s.

Zawartość

Wybór bajek z poz. , .

Przekłady

1. G. D'Annunzio: Dziewicza ziemia. [Opowiadania]. Warszawa: Biblioteka Dzieł Wyborowych 1914, 121 s.
2. Polska w pieśniach cudzoziemskich. Utwory o Polsce poetów łacińskich, francuskich, włoskich, hiszpańskich, szwedzkich, niemieckich, angielskich, rosyjskich, rusińskich i czeskich. Warszawa: Drukarnia J. Cotty 1915, 61 s.
3. J. Kochanowski: Utwory łacińskie. Wyd. 1 pt. Przekład łacińskich utworów Jana Kochanowskiego z Czarnolasu. Warszawa: Gebethner i Wolff 1919, 303 s. Wyd. nast.: wyd. 2 pt. Pod lipą czarnoleską. Przekład najpiękniejszych wierszy łacińskich Jana z Czarnolasu w 400-setną rocznicę urodzin wielkiego poety, 1530-1930. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha 1930; wyd. 3 pt. Jan Kochanowski: Utwory łacińskie. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1953.

Nagrody

Nagroda Ministra Kultury i Sztuki w 1919.
4. Owidiusz: Sztuka kochania. Warszawa: Ignis 1922, 113 s. Wyd. nast.: Warszawa: Rój 1928; wyd. 2 [!] Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1957; wyd. 1 [!] Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe 1981, tamże: 1983, 1987; Warszawa: Wydawnictwo Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek 1990; [wyd. 8] Kraków: Partner 2000; Wstęp: M. Szymański. Warszawa: Iskry 2006.
5. Petroniusz: Pieśni miłosne. Warszawa: Mazowiecka Spółka Wydawnicza 1924, 41 s. Wyd. nast.: Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe 1983, 83 s., tamże 1984.
6. M.K. Sarbiewski: Tęsknota do ojczyzny błękitnej. [Wybór pieśni]. Warszawa, Płock: Mazowiecka Spółka Wydawnicza 1924, 48 s.
7. Swetoniusz: Żywot Nerona. Warszawa: Rój 1925, 64 s. Wyd. 2 tamże [1928].

Prace redakcyjne

1. Antologia bajki polskiej. Oprac. i wstępem opatrzył J. Ejsmond. Warszawa: Gebethner i Wolff [1915], 198 s.
2. Prawo łowieckie. Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 3 grudnia 1927 r. o prawie łowieckim. „Dziennik Ustaw” Nr 110. Z komentarzami. Oprac.: J. Ejsmond i S. Błonarowicz. Warszawa: Drukarnia P. Pyz 1928, 60 s.
3. Polska – raj myśliwski. [Broszura propagandowa]. Oprac.: J. Ejsmond. Warszawa: Ministerstwo Komunikacji 1930, [12] s.
Tekst w języku polskim, angielskim, francuskim i niemieckim.

Omówienia i recenzje

Słowniki i bibliografie

Polski słownik biograficzny. T.6. Kraków 1948 (W. Ziembicki).
Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 1. Warszawa 1963.
Nowy słownik literatury dla dzieci i młodzieży. Wyd. 2. Warszawa 1984. (J.Z. Białek).
Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 1. Warszawa 2000 (J. Gos).

Ogólne

Książki

T. Dworak: Myśliwy i poeta. O Julianie Ejsmondzie. Warszawa: Wiedza Powszechna 1969, 270 s.

Artykuły

J. Birkenmajer: Julian Ejsmond. Tęcza 1929 nr 17.
J. Parandowski: Julian Ejsmond. Pamiętnik Warszawski 1930 z. 4/5, przedruk w tegoż: Wspomnienia i sylwety. Wrocław 1960, wyd. 2 tamże 1962.
Julian Ejsmond. Życie Szkoły 1935 nr 50, przedruk w: Smolna 30. Warszawa 1989 [artykuł biograficzny; niepodpisany].
J. Koprowski: Wspomnienie o Julianie Ejsmondzie. Dziennik Łódzki 1960 nr 177, przedruk w tegoż: Ludzie i książki. Łódź 1965.
T. Gicgier: Motyw białowieski. W tegoż: O człowieku, któremu wystarczał ogarek. Warszawa 1979.
R. Handke: Julian Ejsmond. W: Obraz literatury polskiej XIX i XX wieku. Seria 6. Literatura polska w okresie międzywojennym. T. 2. Kraków 1979.
F. Chrzanowski: Julian Ejsmond. W tegoż: W oczach felietonisty. Londyn [1981].

Miłość wieczna

J. Kleiner: Z poezji słonecznych. Gazeta Lwowska 1922 nr 243/244.

Moje przygody łowieckie

A. Janta-Połczyński: Łowy z Julianem Ejsmondem. Tęcza 1929 nr 45.
J. Wołoszynowski. „Gazeta Polska1930 nr 18 [dot. też: Żywoty drzew].

Żywoty drzew

J. Wołoszynowski. „Gazeta Polska1930 nr 18 [dot. też: Moje przygody łowieckie].

W słońcu

T. Łopalewski. „Kurier Wileński1931 nr 40/41.

J. Kochanowski: Utwory łacińskie

K. Nitsch. „Język Polski1920 nr 2 [dot. wyd. 1 pt. Przekład łacińskich utworów Jana Kochanowskiego z Czarnolasu].
J. Birkenmajer. „Ruch Literacki1930 nr 6 [dot. wyd. 2 pt. Pod lipą czarnoleską].
Z. Ciechanowska. „Przegląd Powszechny1932 t. 193 [dot. wyd. 2 pt. Pod lipą czarnoleską].