BIO
Urodzony 5 grudnia 1914 w Warszawie; syn Antoniego Dygata, architekta, i Jadwigi z Kurowskich. Uczył się początkowo w Gimnazjum Ziemi Mazowieckiej, potem w Gimnazjum im. M. Reja, a następnie przez rok w krakowskim Gimnazjum oo. Pijarów. Po zdaniu matury w 1935, studiował w Wyższej Szkole Handlowej w Warszawie, a następnie architekturę na Politechnice Warszawskiej i filozofię na Uniwersytecie Warszawskim. Debiutował w 1938 opowiadaniem Różowy kajecik, opublikowanym w dodatku literackim „Kuriera Porannego” pt. „Apel” (nr 24). Po kampanii wrześniowej 1939 był przez pół roku internowany (jako obywatel francuski) w niemieckim obozie dla cudzoziemców w Konstancji nad Jeziorem Bodeńskim. Od 1940 przebywał w Warszawie i uczestniczył w konspiracyjnych zebraniach literackich oraz kontynuował twórczość prozatorską. Po upadku powstania warszawskiego mieszkał w Komorowie, po czym przeniósł się do Krakowa. Ożenił się z Władysławą Nawrocką, aktorką. W 1945 nawiązał współpracę z tygodnikiem „Odrodzenie” oraz został członkiem Związku Zawodowego Literatów Polskich (następnie Związku Literatów Polskich, ZLP). W 1946-48 mieszkał w Łodzi i współpracował z „Kuźnicą” (1946-49). W 1948 wyjechał do Wrocławia, gdzie w 1949-50 pracował w redakcji „Gazety Robotniczej”, w której publikował m.in. stały felieton pt. Notatnik. W 1948-56 był członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W 1949-50 pełnił funkcję prezesa Oddziału Wrocławskiego ZLP. Po przeniesieniu się w 1950 do Warszawy, od 1952 współpracował stale z „Przeglądem Kulturalnym” (tu m.in. cykle felietonów: Jak na dłoni, 1952-53, 1955-56, Opowiadania najkrótsze, 1956-57, Rozmyślania przy goleniu, 1958-59 i Czekając na tramwaj, 1962). W 1958 ożenił się z Kaliną Jędrusik, aktorką. W marcu 1964 podpisał List 34 pisarzy i uczonych w obronie wolności słowa. W 1970 publikował w tygodniku „Polityka” cykl felietonów pt. W poszukiwaniu straconego czasu, a w 1972-75 zamieszczał felietony i artykuły w „Literaturze” (m.in. ciąg dalszy cyklu Rozmyślania przy goleniu). Wiele podróżował, m.in. do Włoch, Francji, Anglii, USA, Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, Japonii. W lutym 1976 był jednym z sygnatariuszy Memoriału 101, przeciw projektowanym zmianom w Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1959). Zmarł 29 stycznia 1978 w Warszawie; pochowany tamże na Cmentarzu Powązkowskim.
Works
1. Jezioro Bodeńskie. [Powieść]. Powst. 1942-1943. Wyd. Warszawa: Wiedza 1946, 290 s. Wyd. nast.: wyd. 1 [!] Warszawa: Czytelnik 1956; [wyd. 3] Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1959; wyd. 4 Warszawa: Czytelnik 1966, tamże: wyd. 5 1968, wyd. 6 1971, wyd. 7 1976; wyd. 8 Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1981 (Dzieła); [wyd. 9] Warszawa: Książka i Wiedza 1987; [wyd. 17] Kraków: Wydawnictwo Literackie 1995; Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1998. Por. poz. ↑, ↑.
Przekłady
bułgarski
chorwacki
czeski
francuski
rumuński
słowacki
węgierski
Adaptacje
teatralne
filmowe
2. Zamach. Sztuka w 3 aktach. [Współautor:] T. Breza. Prapremiera: Poznań, Teatr Polski 1945. Druk aktu I „Odrodzenie” 1946 nr 4 s. 1-3.
3. Pola Elizejskie. Opowiadania. Warszawa: AWIR 1949 [właśc. 1948], 223 s. Wyd. 2 Warszawa: Czytelnik 1956. Przedruk zob. poz. ↑.
Zawartość
Adaptacje
filmowe
4. Pożegnania. Powieść. [Warszawa:] Czytelnik 1949, 197 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1955, wyd. 3 1960, wyd. 4 1964, wyd. 5 1967, wyd. 6 1969, wyd. 7 1973; wyd. 8 Warszawa: Książka i Wiedza 1979; wyd. 9 w oprac. K. i M. Milewskich. (Dzieła). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1981; [wyd. 10] Warszawa: Czytelnik 2001. Por. poz. ↑, ↑.
Przekłady
chorwacki
łotewski
rosyjski
słoweński
węgierski
Adaptacje
radiowe
5. Gorące uczynki. [Powieść]. „Gazeta Robotnicza” 1950 nr 92-356, 1951 nr 2-87, „Słowo Ludu” 1950 nr 185-358, 1951 nr 1-90 [z przerwami].
6. Nowy Świętoszek. Komedia w 5 aktach. [Współautor:] J. Kott. Prapremiera: Wrocław, Teatr Kameralny 1950. Wyd. osobne Warszawa: Książka i Wiedza 1950, 114 s.
7. O zdradzie i wierności. (Nowela filmowa). „Film” 1952 nr 25-27. Przedruk zob. poz. ↑.
8. Wiosna i niedźwiedzie. [Felietony]. Warszawa: Iskry 1953, 170 s. Wyd. nast. łącznie z poz. ↑ pt. Wiosna i niedźwiedzie; Rozmyślania przy goleniu. Oprac.: K. i M. Milewscy. (Dzieła). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1985, 305 s.
9. Zwycięstwo będzie za metą. [Opowiadanie dla młodzieży]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1954, 47 s. Przedruk zob. poz. ↑.
10. Bartek i śmierć. [Opowiadanie dla dzieci]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1955, 38 s. Przedruk zob. poz. ↑.
11. Syrena warszawska. (Nowela filmowa). Druk fragmentów „Film” 1955 nr 41 s. 4-5. Przedruk zob. poz. ↑.
Adaptacje
filmowe
12. Słotne wieczory. Opowiadania najkrótsze. Warszawa: Czytelnik 1957, 131 s. Wyd. 2 tamże 1958. Przedruk zob. poz. ↑.
Zawartość
13. Podróż. [Powieść]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1958, 316 s. Wyd. nast.: tamże: wyd. 2 1959, wyd. 3 1961, wyd. 4 1963, wyd. 5 1963, wyd. 6 1965, wyd. 7 1969, wyd. 8 1973, wyd. 9 1979, wyd. 10 w oprac. K. i M. Milewskich. (Dzieła). 1981; [wyd. 11] Kraków: Wydawnictwo Literackie 2003. Por. poz. ↑.
Nagrody
Przekłady
bułgarski
chorwacki
czeski
estoński
francuski
łotewski
niemiecki
rosyjski
słowacki
szwedzki
węgierski
włoski
14. Pożegnania. Scenariusz filmowy. Ekranizacja 1958. Por. poz. ↑.
15. Różowy kajecik. [Opowiadania]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1958, 189 s. Przedruk zob. poz. ↑.
Zawartość
16. Jezioro Bodeńskie. Scenariusz telewizyjny. Telewizja Polska 1959. Por. poz. ↑.
17. Podróż. Scenariusz telewizyjny. Telewizja Polska 1959. Por. poz. ↑.
18. Rozmyślania przy goleniu. [Felietony]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1959, 189 s. Wyd. nast.: tamże: wyd. 2 1966; [wyd. 4] Kraków: Wydawnictwo Literackie 2002.
Adaptacje
telewizyjne
Wyd. łącznie z poz. ↑ pt. Wiosna i niedźwiedzie; Rozmyślania przy goleniu. Oprac.: K. i M. Milewscy. (Dzieła). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1985, 305 s.
19. Jezioro Bodeńskie. [Utwór dramatyczny]. Prapremiera: Gdynia, Teatr Wybrzeże 1960. Por. poz. ↑.
20. Na pięć minut przed zaśnięciem. Opowiadania wybrane. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1960, 448 s. Wyd. nast. wspólnie z poz. ↑ pt. Na pięć minut przed zaśnięciem; W cieniu Brooklynu. Oprac.: K. i M. Milewscy. (Dzieła). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1983, 490 s.
Zawartość
Przekłady
estoński
21. Disneyland. [Powieść]. „Przegląd Kulturalny” 1962 nr 24-50, 1963 nr 1-2. Wyd. osobne Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1965, 246 s. Wyd. nast.: tamże: wyd. 2 1966, wyd. 3 1967, wyd. 4 1968, wyd. 5 1971, wyd. 6 1975, wyd. 7 w oprac. K. i M. Milewskich. (Dzieła). 1981; Szczecin: Glob 1986; [wyd. 9] Warszawa: Świat Książki 1999; Kraków: Wydawnictwo Literackie 2001.
Przekłady
angielski
chorwacki
czeski
litewski
łotewski
niemiecki
rosyjski
słowacki
ukraiński
węgierski
Adaptacje
radiowe
filmowe
22. Spóźnieni przechodnie. Scenariusz filmowy. Ekranizacja 1962.
23. Pożegnania. Scenariusz telewizyjny. Telewizja Polska 1964. Por. poz. ↑.
24. Karnawał. [Opowiadanie]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1968, 48 s. Wyd. 2 Warszawa: Książka i Wiedza 1974. Przedruk zob. poz. ↑.
Przekłady
czeski
rosyjski
turecki
Adaptacje
filmowe
Wyd. łącznie z poz. ↑ pt. Karnawał; Dworzec w Monachium. Oprac.: K. i M. Milewscy. (Dzieła). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1981, 123 s.
25. Dworzec w Monachium. [Powieść]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1973, 107 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1978.
Adaptacje
teatralne
Wyd. łącznie z poz. ↑ pt. Karnawał; Dworzec w Monachium. Oprac.: K. i M. Milewscy. (Dzieła). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1981, 123 s.
26. W cieniu Brooklynu. Opowiadania. Warszawa: Czytelnik 1973, 181 s. Wyd. nast. łącznie z poz. ↑ pt. Na pięć minut przed zaśnięciem; W cieniu Brooklynu. Oprac.: K. i M. Milewscy. (Dzieła). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1983, 490 s.
Zawartość
27. Palace Hotel. Scenariusz filmowy. [Współautor:] E. Kruk. Ekranizacja 1977.
Adaptacje
28. Kołonotatnik. Felietony. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1979, 226 s. Wyd. 2 tamże 1984.
29. Upiór. [Opowiadania]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1983, 152 s.
Zawartość
30. Utwory rozproszone. Edycję przygotowała K. Milewska. T. 1-2. (Dzieła). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1991, 283 + 398 s.
Zawartość
Dialogi do filmów
Wybory utworów literackich w przekładach
rosyjski
Przekłady i adaptacje
Analyses and reviews
• Questionnaire for IBL PAN 1956.