BIO

Born on 13 August 1972 in Warsaw; son of the economist Mirosław Sokołowski and the teacher Danuta Binkowska. He completed advanced secondary education at the Stefan Batory Grammar School No. II in Warsaw, where he was a pupil in a class with Italian-language teaching. He started studying Polish philology, with a major in teaching, at the University of Warsaw (UW) in 1991. He graduated with a master's degree (graded summa cum laude) in 1996, submitting the thesis Aniołowie myśli. Mowa, pismo, mesjanizm wedle Mickiewicza (Angels of Thought: Speech, writing and messianism according to Mickiewicz), which was supervised by Prof. Maria Janion. He made his debut in 1995 with an excerpt of his master's thesis that was published in 1995 in "Teksty Drugie" (no. 6). From 1996, he was on the doctoral programme at the School of Social Sciences at the Institute of Philosophy and Sociology (IFiS) of the Polish Academy of Sciences, developing a thesis with the working title Romantyzm i pismo (Romanticism and Writing). He also gave a series of guest lectures there on the subject of Italian philosophy. In 2001, he was appointed to a post at the Department of Romantic Literature at the Institute of Literary Research of the Polish Academy of Sciences (IBL PAN). His research focused on Romantic literature as well as other themes, including the connections between Slavic and Romance (primarily Italian) literatures. His reviews, articles and translations from Italian appeared in periodicals including "Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej" (2000 and 2001), "Kresy" (2000, 2003, and 2006), "Przegląd Filozoficzny" (2000), "Pamiętnik Literacki" (2001, 2004, and 2005), "Teksty Drugie" (2004 and 2007), "Teatr" (2006-08, 2010, 2012, and 2014), "Kronos" (2007), "Studi Comparatistici" (2009) and "pl.it" (2013). In 2003, he was awarded a doctoral degree for his dissertation "Król Duch" Juliusza Słowackiego a epopeja słowiańska. Wybrane zagadnienia (Juliusz Słowacki's "King-Spirit" and Slavic Epic Poetry: Selected issues), which was supervised by Prof. M. Janion and for which he received second prize in the K. Szaniawski Award, presented by the Society for the Support and Propagation of Science. That year, he was appointed lecturer at IBL and a secretary at the IBL PAN Scientific Council. He served in this role until 2006, the same year that he was awarded a habilitation degree for his study Idee dodatkowe. Mickiewicz i włoski sensualizm (Auxiliary Ideas: Mickiewicz and Italian sensualism). From 2006 to 2009, he was deputy director for academic affairs and in 2010 was appointed director of IBL PAN. In 2009, he received a grant from the Foundation for Polish Science to conduct research at the Royal Library of Turin (Biblioteca Reale di Torino). In 2010, he was made associate professor, then in 2012 state-appointed professor and full professor at IBL PAN. In 2010, he was appointed to the Council of Directors of Scientific Institutes of the Polish Academy of Sciences, while in 2017 he was made Head of the Council of Understanding of Scientific Institutes of PAN (PIN PAN), an organization the brings together research institutions of the Polish Academy of Sciences in order to maintain their broadly conceived legal, research and economic autonomy. In 2011, he joined the scientific council of the publication series Czarny Romantyzm (Black Romanticism) and the editorial council of the periodical "Świat Tekstów". In 2013, he joined the board of the international journal "Ri-cognizioni" and the Scientific Council of the Institute of Slavic Studies of the Polish Academy of Sciences. He is a member of the Italian Association of Polish Studies Scholars (AIP). He lives in Warsaw.

Twórczość

1. Król Duch” Juliusza Słowackiego a epopeja słowiańska. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN 2004, 237 s.

Rozprawa doktorska.

2. Idee dodatkowe. Mickiewicz i włoski sensualizm. Warszawa: Semper 2005, 168 s.

Rozprawa habilitacyjna.

3. Techniki asocjacyjne. Angielskojęzyczne „poematy o wzroście indywidualnego umysłu” od XVIII do XX wieku. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN 2007, 302 s.

4. Nikt tylko Mickiewicz. Gdańsk: słowo/obraz terytoria 2008, 245 s. Wokół Literatury, 3.

Zawartość

Nikt” w literaturze romantycznej przed wystąpieniem Mickiewicza; Gustaw; Konrad.

5. Prezentacja Instytutu Badań Literackich PAN. [Dokument elektroniczny]. Multimedialny pokaz Instytutu, Biblioteki i Wydawnictwa Instytutu Badań Literackich w związku z wystawą jubileuszową. Fotografie, prezentacja M. Sokołowskiego i film A. Orlewicza. Warszawa: Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza; Biblioteka Instytutu Badań Literackich PAN, 2009, dysk optyczny DVD-ROM.

6. Adwokat diabła – Attilio Begey. [Biografia]. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN 2012, 482 s.

7. Canonico. Antologia. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN 2016, 287 s.

Praca zawiera biografię T. Canonica, s. 11-138, oraz jego teksty („Dziennik wewnętrzny” oraz obszerny wybór poezji) w oryginale i przekładzie polskim.

8. Mémoires” de Władysław (Ladislas) Mickiewicz – introduction. [Przeł.] ?. W: L. Mickiewicz: Mémoires (cahiers). T. 1. Warszawa 2023 s. 5-129.

9. Paris, Ladis, Paradis. Biografia polityczna Władysława Mickiewicza. Warszawa: IBL 2023, 311 s.

Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.

Mowa, pismo, mesjanizm (według Mickiewicza). Teksty Drugie 1995 nr 6 s. 148-157.
Antropologiczny tragizm („Konrad Wallenrod”). Młoda Polonistyka 1997 nr 1 s. 107-115.
Oralność i piśmiennictwo. Słowo poddane seksualizacji. Świat Psychoanalizy 1998 nr 2 s. 64-72.
Tajemnica słowa. Mickiewicz wobec oralności i piśmienności. W: Tajemnice Mickiewicza. Warszawa 1998 s. 155-165.
Słowacki rhizomatyczny. W: Słowacki współczesny. Warszawa 1999 s. 164-169.
Król-Duch” Słowackiego – „zupełnie nieudane arcydzieło” czy romantyczna anomalia?Kresy2000 nr 42/43 s. 265-271.
Nihil ex machina” w myśli Luigiego Pareysona. Archiwum Historii Filozoofii i Myśli Społecznej 2000 t. 45 s. 59-68, nadbitka.
Idee drugorzędne – recepcja filozofii Johna Locke’a we Włoszech na przełomie XVIII i XIX wieku. Archiwum Historii Filozoofii i Myśli Społecznej 2001 s. 13-26.
O początku. Praktyki etymologiczne w „Królu-Duchu” Juliusza Słowackiego. W: Ciało, płeć, literatura. Warszawa 2001 s. 25-48.
Pan Tadeusz” i jego dziedzictwo „Pamiętnik Literacki2001 z. 3 s. 231-246.
Stereotip russkogo nigilista v tvorčestve Juzefa Ignacy Kraševskogo = Stereotyp „Rosjanina-nihilisty” w twórczości Józefa Ignacego Kraszewskiego. W: Rossiâ – Polša. Rosja – Polska. Moskva 2002 s. 181-191, przedruk w: Nihilizm i historia. Warszawa, Białystok 2009 s. 357-367.
Przeobrażenie terminologii biblijnej w „Księgach narodu i pielgrzymstwa polskiego” Adama Mickiewicza. Kresy 2003 nr 4 s. 50-72.
Słowo-idea. Archiwum Historii Filozoofii i Myśli Społecznej 2003 nr 4 s. 173-189.
O inności w „Księdzu Marku” Juliusza Słowackiego. W: Inny, inna, inne. Warszawa 2004 s. 86-97.
Rewolucyjny sentymentalizm Tarasa Szewczenki na przykładzie wierszy o „pokrytkach. W: Taras Szewczenko. Narodna Kultura. T. 2. Czerkasy 2004 s. 40-47.
Włoskie badania nad romantyzmem w latach 1980-2000. Pamiętnik Literacki 2004 z. 3 s. 91-111, nadbitka.
Mowy pogrzebowe wygłaszane z powodu śmierci Adama Mickiewicza wobec tradycji gatunku. Pamiętnik Literacki 2005 z. 4 s. 123-141, przedruk w: Śmierć Mickiewicza. Warszawa 2008 s. 55-83.
Wątki towianistyczne we współczesnej filozofii włoskiej. (Wybrane przykłady). W: Mit jedności słowiańsko-romańskiej w życiu i twórczości Adama Mickiewicza. Warszawa 2005 s. 197-215.
Filomackie marzenia o „dziwnej Europie. W: Romantycy i Europa. Warszawa 2006 s. 25-41.
Literatura gotycka a dyskurs władzy. W: Księga Janion. Gdańsk 2007 s. 501-506.
Unorthodoxe Motive im Werk Adam Mickiewiczs, Andrzej Towiańskis und ihrer italienischen Anhaenger. W: Romantik und Geschichte. Wiesbaden 2007 s. 152-169.
Il sensismo e la letteratura romantica polacca. W: La tradizione italiana nella vita intellettuale ed artistica in Europa centrale e orientale. Warszawa 2008 s. 125-133.
Koncepcja konwersacji w „Zibaldone” Giacoma Leopardiego. W: Dialogi romantyczne. Warszawa, Pułtusk 2008 s. 457-469.
Rozrachunki inteligenckie” w prozie roczników siedemdziesiątych [XX w.]. W: Inteligencja w Polsce. Warszawa 2008 s. 440-464.
Uwagi na temat „Mickiewiczologia XXI wieku. W: Śmierć Mickiewicza. Warszawa 2008 s. 55-83.
Źródła zachowawczego nihilizmu Ksawerego Branickiego. W: Nihilizm i historia. Białystok, Warszawa 2008 s. 415-440.
Nikt. Mickiewiczowska interpretacja klasycznego motywu. W: Romantyzm i nowoczesność. Kraków 2009 s. 217-230.
Unde malum?” – zagadnienie zła w filozofii Luigiego Pareysona i jego współczesne interpretacje. Archiwum Historii Filozoofii i Myśli Społecznej 2009 s. 105-126.
Władysław, syn Adama. W: Chrześcijańskie dziedzictwo duchowe narodów słowiańskich. Białystok 2009 s. 233-254.
Włoscy towiańczycy a kształtowanie się chrześcijańskiej demokracji w Italii przed 1939 rokiem. Słupskie Prace Filologiczne. Seria Filologia Polska 2009 nr 7 s. 81-91.
Poststrukturalizm w polskich badaniach nad romantyzmem. Słupskie Prace Filologiczne. Seria Filologia Polska 2010 nr 8 s. 353-360.
The city of dreadful night” Jamesa Thomsona – przykład wiktoriańskiej analogii. W: Noc. Symbol – Temat – Metafora. T. 1. Wokół „Straży nocnych” Bonawentury. Białystok 2011 s. 343-362.
Kraszewski, Rosja, towianizm. W: Obraz Rosji w literaturze polskiej. Poznań 2012 s. 237-248.
Iridione” di Zygmunt Krasiński. Il contesto ideologico della traduzione italiana. Kwartalnik Neofilologiczny 2014 z. 2 s. 357-365 [sprawozdanie z konferencji „Visto dall'altra parte. Lingua, letteratura, cultura in traduzione”].
La traduzioni polacche dei testi towianisti italiani. Un caso di doppia traduzione oppure un caso della ritraduzione della terminologia towianista. Kwartalnik Neofilologiczny 2015 z. 2 s. 151-160 [sprawozdanie z konferencji „La traduzione strumenti problemi, esperienze”].
Edward Young – biografia literacka. W: E. Young: Myśli nocne. Białystok 2016 s. 19-31.
Katolicy melancholicy. Tancredi Canonico. W: Piłeczka. Studia o ruchu i melancholii. Katowice 2016 s. 103-112.
Polska w najpopularniejszych zachodnich przewodnikach wieku XIX. W: Romantyzm środkowoeuropejski w kontekście postkolonialnym. Cz. 1. Warszawa 2016 s. 69-91.
Attraverso Słowacki. Sulle traduzioni Carducciane di Julia Dickstein-Wieleżyńska. Kwartalnik Neofilologiczny 2017 z. 4 s. 497-505 [dot.: Król Duch].
Dzieła Michała Chodźki – kilka aspektów estetycznych i pomysłów interpretacyjnych (wprowadzenie do lektury). W: M. Chodźko: Noc pielgrzyma. Pisma wierszem i prozą. Białystok 2022 s. 45-76. Czarny Romantyzm, 53.
Jarosław Marek Rymkiewicz, Myśli różne o ogrodach. Dzieje jednego toposu. Recenzja po pół wieku. „Kronos2023 nr 1 s. 291-301.
Nowe źródła romantyzmu. W: Literatura polska w historiach i kulturach. Wrocław 2023 s. 157-167.
Du côté des archives. „CAHIERS Maria Szymanowska”, Paryż 2024 nr 5 s. 33-38.
Romantische Literatur als kulturelles Grundmuster. W: Polnische Literatur im langen 19. Jahrhundert. Grundbegriffe – Autor:innen – Textinterpretationen. Tübingen 2024 .

Przekłady

1. E. Severino: Powrót do Parmenidesa. Przeł. i posłowiem opatrzył M. Sokołowski. Wstępem poprzedził D. Facca. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN 2005, 91 s. Studia z Filozofii Systematycznej, 5.

Zob. też. Twórczość poz. .

Prace redakcyjne

1. Mit jedności słowiańsko-romańskiej w życiu i twórczości Adama Mickiewicza. Konfrontacje polsko-włoskie w 150 rocznicę śmierci poety. Pod red. M. Sokołowskiego. Warszawa: Fundacja Akademia Humanistyczna; Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN 2005, 251 s.
Tekst częściowo w języku włoskim.
2. Nihilizm i historia. Studia z literatury XIX i XX wieku. Wstęp: M. Sokołowski. Pod red. M. Sokołowskiego i J. Ławskiego. Białystok: Trans Humana; Warszawa: [Instytut Badań Literackich PAN] 2009, 727 s. Zakład Literatury Oświecenia i Romantyzmu. Uniwersytet w Białymstoku; Instytut Badań Literackich PAN. Czarny Romantyzm..

T. 1. Literatura i słowo.

T. 2. Historia, język, kultura.

3. S. Witwicki: Edmund. Wstęp i oprac. tekstu: M. Sokołowski. Aneks, oprac. i wstępem poprzedziła M. Burka-Janik. Red. tomu: J. Ławski, H. Krukowska. Białystok: Alter Studio 2015, 297 s. Czarny Romantyzm, 32.
4. „Inna komparatystyka”. Od dokumentu do wyobraźni. Pod red. naukową G.B. Bercoff, M. Ciccarini, M. Sokołowskiego. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN [2017], 275.
Książka dedykowana pamięci prof. Hanny Dziechcińskiej.
5. Katalog rękopisów Muzeum Adama Mickiewicza w Paryżu. T. 2. Archiwum Władysława Mickiewicza. Rękopisy nr 1114-1284. Opracowali A. Biernat i W. Kordaczuk przy współpracy M. Sokołowskiego i E. Rutkowskiej z pomocą M. Bazeli, M. Chilińskiej, E. Kolinko i E. Kosieradzkiej. Paryż: Towarzystwo Historyczno-Literackie w Paryżu; Warszawa: Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk 2023, 895 s.

Omówienia i recenzje

• Ankieta dla IBL PAN 2015.

Adwokat diabła – Attilio Begey

M. ROGALSKI: Balansowanie na granicy syntezy. Kronos 2013 nr 1.
L. HENCZEL-WRÓBLEWSKA. „Sensus Historiae2014 nr 2.

Canonico

K. JAWORSKA. „Rassegna Italiana di Argomenti Polacchi2017 nr 8.