Print

BIO

Urodzona we wrześniu 1853 w Kamieńcu Podolskim; córka Aleksandra Kremera, lekarza społecznika, założyciela Towarzystwa Lekarzy Podolskich, i Modesty z Płońskich; bratanica Józefa Kremera, filozofa, ciotka Lucjana Rydla. Po upadku powstania styczniowego wraz z rodzicami opuściła Kamieniec i w 1865 zamieszkała na stałe w Krakowie. Ukończyła pensję Kamieńskiej. W 1874 poślubiła Stanisława Domańskiego, neurologa, od 1879 profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego. Debiutowała cyklem powiastek Moje dzieci. Opowiadanie jednej mamy drukowanych w 1890-91 w „Wieczorach Rodzinnych” (od nr 46; podpisana A.Do.). Zajmowała się pracą literacką i działalnością społeczną w instytucjach opieki nad dziećmi. Była postacią znaczącą w intelektualno-artystycznych kręgach Krakowa (według niektórych przypuszczeń miała być pierwowzorem Radczyni w Weselu Stanisława Wyspiańskiego). Zmarła na gruźlicę 26 stycznia 1917 w Krakowie; pochowana tamże na Cmentarzu Rakowickim.

Twórczość

1. Moje dzieci. Opowiadanie mamusi. „Wieczory Rodzinne” (dod.) 1890 nr 46-51, 1891 nr 8-44. Wyd. osobne Warszawa: M. Arct [1894], 186 s.

Pierwodruk w czasopiśmie podpisany: A.Do.

2. Perły cioci Anieli. [Opowiadanie]. „Wieczory Rodzinne” 1893 nr 13-20.

3. W Woli Tenczyńskiej. Opowiadanie dla dzieci. Warszawa: M. Arct 1899, 222 s.

Na karcie tytułowej: W Tenczyńskiej Woli.

4. [Sześćdziesiąt] 60 szarad i zagadek ułożyła swoim dzieciom mamusia. Złoczów: W. Zukerkandel [1902], 35 s.

5. Wiązanie Florka. [Opowiadanie]. Warszawa: M. Arct 1908, 32 s.

6. Hanusia Wierzynkówna. Powiastka z czasów Kazimierza Wielkiego. Warszawa: M. Arct 1909, 94 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1910; wyd. nowe Kraków: Krakowskie Towarzystwo Wydawnicze 1948.

Wyd. 2 [!] wspólnie z poz. ↑ pt. Trzaska i Zbroja; Hanusia Wierzynkówna. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1961, 199 s.

7. Marysia z Grzegórzek. [Opowiadanie]. Warszawa: M. Arct 1909, 65 s.

8. Na pensji. Dwa opowiadania. 1. Zagadka; 2. Zdarzenie z czepkami. Warszawa: M. Arct 1909, 48 s.

9. Historia jednej papugi. Warszawa: M. Arct 1910, 63 s.

10. Paziowie króla Zygmunta. Opowiadanie obyczajowe na tle dawnych wieków. Warszawa: M. Arct 1910, 218 s. Wyd. nast.: tamże: wyd. 2 1923, wyd. 3 1927, wyd. 4 1939 [właśc. 1938], wyd. 5 1947; Warszawa: Czytelnik 1958, tamże: wyd. 2 1959, wyd. 3 1960, wyd. 4 1962; wyd. 5 z posłowiem A. Jelicz Warszawa: Nasza Księgarnia 1969; wyd. 5 [!] Warszawa: Czytelnik 1971, tamże: wyd. 6 1975, wyd. 7 1978; wyd. 8 Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie 1987; Bielsko-Biała: Beskidzka Oficyna Wydawnicza 1993; wyd. 10 bez podtytułu z posłowiem A. Jelicza Warszawa: Nasza Księgarnia 1997; Wrocław: Siedmioróg 1997; Kraków: Zielona Sowa 1998, tamże: [2000], 2004.

Przekłady

czeski

Pážata krála Zygmunta. [Przeł.] F. Vondráček. Praha 1914.

Adaptacje

teatralne

M. Siedmiograj: Bractwo Figlarzy. Sztuka w 4 aktach. Oprac. muzyczne: Z. Jeżewski. [Współwyd. z:] M. Siedmiograj: Syrenie łzy. [Warszawa:] Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1968, 104 s.
Paziowie króla Zygmunta. Adaptacja: J. Zaleska. Wystawienie: Londyn, Teatr dla Dzieci i Młodzieży „Syrena” 1971.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

11. Płaszcz królowej. Opowiadanie na tle dawnych wieków. Warszawa: M. Arct 1910, 37 s. Wyd. nast. tamże 1916.

12. Przy kominku. Opowieści fantastyczne dla młodzieży. Kraków: D.E. Friedlein 1911, 179 s. Wyd. nast.: Katowice: Gebethner i Wolff 1947; Warszawa: Nasza Księgarnia 1958, tamże wyd. 2 1988.

13. Historia żółtej ciżemki. Powiastka z czasów panowania Kazimierza Jagiellończyka. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha 1913, 337 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1917, wyd. 3 1919, wyd. 4 1922, wyd. 4 ze stereotypu [1925], wyd. 5 [1925], wyd. 6 ze stereotypu [1925], wyd. 7 [1929], [wyd. 8 1936], [wyd. 9] 1938, [wyd. 10] 1939; wyd. nowe 1945, wyd. nowe 1946, wyd. nowe 1948; wyd. 4 [!] Warszawa: Czytelnik 1957, tamże: wyd. 2 [!] 1959, wyd. 3 1961; wyd. 4 z posłowiem A. Jelicz Warszawa: Nasza Księgarnia 1971; wyd. 5 Warszawa: Czytelnik 1986; Poznań: Księgarnia św. Wojciecha 1986, wyd. nast. tamże 1988; wyd. 7 Warszawa: Nasza Księgarnia 1990, z posłowiem A. Jelicz 1992; wyd. nast. Bielsko-Biała: Beskidzka Oficyna Wydawnicza 1993; Wrocław: Siedmioróg 1993; wyd. 10 [właśc. 29] z posłowiem A. Jelicza. Warszawa: Nasza Księgarnia 1994; Wrocław: Siedmioróg 1994, tamże: 1995, 1996; Warszawa: Kama [1997]; Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1998; Warszawa: Prószyński i S-ka 1998; Warszawa: Kama [1998]; Wrocław: Siedmioróg 1998; Bielsko-Biała: Beskidzka Oficyna Wydawnicza 1999; wyd. z posłowiem A. Jelicza Warszawa: Nasza Księgarnia 1999; Kraków: Zielona Sowa; Warszawa: Polska-presse 2004, tamże 2005; Kraków: Zielona Sowa 2005.

Adaptacje

Kolędy i piosenki do „Historii żółtej ciżemki”. [Partytura]. Muzyka: J. Garścia. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne 2000, 19 s.

teatralne

Złote ręce. Adaptacja: W. Żółkiewska, H. Skrobiszewska. Wystawienie: Warszawa, Teatr Klasyczny 1960.

filmowe

Historia żółtej ciżemki. Scenariusz: Z. Skowroński, W. Żółkiewska. Ekranizacja 1961.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

14. Ptaszki, braciszkowie moi. Z życia ludzi i zwierząt. Trzecia książeczka dla młodzieży. [Opowiadania]. Warszawa: E. Wende 1913, 68 s.

15. Trzaska i Zbroja. Opowieść z czasów Kazimierza Wielkiego. Lwów: Macierz Polska 1913, 83 s. Wyd. nast.: Poznań: Nowa Drukarnia Polska 1915; wyd. nowe Kraków: Krakowskie Towarzystwo Wydawnicze 1948; wyd. 5 z podtytułem Powieść historyczna z końca XIV wieku. Warszawa: Interart 1994, 152 s.

Nagrody

I nagroda w konkursie „Gazety Świątecznej”.

Wyd. 2 [!] wspólnie z poz. ↑ pt. Trzaska i Zbroja; Hanusia Wierzynkówna. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1961, 199 s.

16. Krysia Bezimienna. Opowiadanie z czasów Zygmunta Augusta i Stefana Batorego. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha 1914, 197 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1918, wyd. 3 [1921], wyd. 4 [1925], wyd. 5 [1925]. [wyd. 6 1929]; Kraków: Krakowskie Towarzystwo Wydawnicze [1946], wyd. 3 tamże 1948; Warszawa: Nasza Księgarnia 1957; wyd. 4 Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1962; wyd. 2 Warszawa: Nasza Księgarnia 1967; wyd. 5 Warszawa: Zrzeszenie Księgarskie 1984; wyd. 7 z posłowiem H. Skrobiszewskiej Warszawa: Nasza Księgarnia 1990, tamże: [wyd. 14] bez podtytułu 1994, 1997.

Nagrody

Nagroda w konkursie literackim Drukarni i Księgarni św. Wojciecha.

Adaptacje

telewizyjne

Adaptacja: A. Korta. Telewizja Polska 1967.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

17. W Kazimirskiej puszczy. Legenda historyczna a.d. 1004-1005. Lwów: Macierz Polska 1914, 48 s.

18. Królewska niedola. Powieść z czasów króla Łokietka. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha 1916, 84 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 [1921], wyd. 3 [1927].

19. Legendy z życia świętych. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha 1917, 178 s. Wyd. nast.: tamże 1917, wyd. 2 1918; Katowice: Universum [1946].

Zawartość

Dyzma; Siedmiu braci śpiących; Antoni z Padwy; Kunegunda królowa; Szymon z Lipnicy.

20. W noc świętego Jana. [Opowiadanie]. Warszawa: M. Arct 1917, 24 s.

21. Stary zegar. Bajka naśladowana. Warszawa: M. Arct 1918, 20 s.

22. Złota przędza i inne opowiadania. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha 1918, 226 s.

Zawartość

Złota przędza; Kuglarz Matki Boskiej; Ave Maria; Grzech pana miecznika; Czeladnik majstra Szymona; Krzyż w Probołowicach.

23. Ave Maria. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha [1920], 45 s. Wyd. 2 z podtytułem: Legenda tamże [1925]. Zob. poz. ↑.

24. Czeladnik majstra Szymona. [Opowiadanie]. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha [1920], 32 s. Wyd. 2 tamże [1925]. Zob. poz. ↑.

25. Krzyż w Probołowicach. [Opowiadanie]. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha [1920], 42 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże [1925]; Erie: Drukarnia Trybuny Polskiej 1926. Zob. poz. ↑.

26. Kuglarz Matki Boskiej. Legenda z XIII wieku. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha [1920], 50 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże; Erie: Drukarnia Trybuny Polskiej 1926. Zob. poz. ↑.

27. Złota przędza. Baśń. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha [1920], 47 s. Wyd. nast. tamże [1925]. Por. poz. ↑.

Przekłady i przeróbki

• Cezar. Opowiadanie dla dzieci. Z angielskiego przerobiła A. Domańska. Warszawa: M. Arct 1903, 32 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1906, wyd. 3 1911.
• Nowe opowiadania babuni dla kochanych wnucząt. Podług B. Schuman napisała A. Domańska. Warszawa: M. Arct 1904, 175 s.
• Opowiadania babuni dla kochanych wnucząt. Podług B. Schuman napisała A. Domańska. Warszawa: M. Arct 1904, 142 s.
• Przyjaciółki. Powiastki dla małych dzieci. Podług M. Gieset napisała A. Domańska. Warszawa: M. Arct 1904, 198 s.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji
• Pamiętnik Stokrótki Miluni. Powiastka dla dzieci. Warszawa: M. Arct 1905, 155 s.
• Stokrótka Milunia. Opowiadanie lalki. Podług oryginału niemieckiego A. Kosmar [właśc. A. Cosmar] napisała A. Domańska. Warszawa: M. Arct 1905, 170 s.
• Niespodzianki życia. Powieść dla panienek. Podług E. Halden [właśc. A. Breitzmann] oprac. A. Domańska. Warszawa: M. Arct 1910, 427 s.
• [F. Seraph] F. Hattler: Kwiaty z Bożego Ogrodu. Zbiór legend z życia świętych. Przeł. z niemieckiego A. Domańska. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha 1916, 294 s. Wyd. 2 tamże [1922].
• E.B. Burnet: Złodziej Ewuni. Naśladowała z angielskiego A. Domańska. Warszawa: M. Arct 1918, 38 s.

Omówienia i recenzje

Słowniki i bibliografie

• Polski słownik biograficzny. T. 5. Kraków 1939-1946 (Z. Ciechanowska).
• Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 1. Warszawa 1963.
• Nowy słownik literatury dla dzieci i młodzieży. Wyd. 2. Warszawa 1984 (K. Kuliczkowska).
• Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 1. Warszawa 2000 (K. Kuliczkowska).

Ogólne

Artykuły

• [T. Sinko] a.s.: Poetka lalek i dzieci. „Czas” 1917 nr 53.
• H. Skrobiszewska: Antonina Domońska. W:Obraz literatury polskiej XIX i XX wieku. Seria 5. Literatura okresu Młodej Polski. T. 3. Kraków 1973.
• P.R. Mazur: O historii – dla dzieci i młodzieży. „Cywilizacja” 2004 nr 11.

Paziowie króla Zygmunta

• W. Charkiewicz. „Słowo” 1938 nr 353.
• A. Jesionowski. „Kultura” 1938 nr 51/52.
• L. Mazan. „Przekrój” 1977 nr 1688.
Go back to position Wróć do pozycji

Historia żółtej ciżemki

• W. Hahn: Z literatury dla młodzieży. „Tygodnik Warszawski” 1947 nr 11.
• G. Skotnicka: Z obszaru klasyki dla dzieci. O „Historii żółtej ciżemki” Antoniny Domańskiej. W: Alegorie, style, tożsamość. Gdańsk 1999.
Go back to position Wróć do pozycji

Krysia Bezimienna

• J. Papuzińska: Liść przeciw tygrysom? „Nowe Książki” 1968 nr 4.
Go back to position Wróć do pozycji

Przyjaciółki

• [W. Gomulicki]: Gwiazdka dla dziatwy. „Kraj” 1903 nr 50.
• I. Moszczeńska. „Przegląd Pedagogiczny” 1903.
Go back to position Wróć do pozycji
Print
LICENCE_INFO