BIO

Urodzona 1 września 1912 w Sankt-Petersburgu; córka Adama Jackiewicza, inżyniera górniczego, i Walentyny Piekarnikow, lekarki. W 1921-22 uczyła się w piotrogrodzkim gimnazjum z niemieckim językiem wykładowym (Peterschule). Po przyjeździe rodziny w 1922 do Polski kontynuowała naukę w prywatnym Gimnazjum im. A. Mickiewicza w Kielcach, a po przeprowadzce do Warszawy – w Gimnazjum im. Królowej Jadwigi. W 1928 zamieszkała w Dąbrowie Górniczej. Ukończyła tam Gimnazjum Żeńskie im. E. Zawidzkiej, otrzymując w 1930 świadectwo dojrzałości. W tymże roku rozpoczęła studia w zakresie filologii polskiej na Uniwersytecie Warszawskim. W 1934 poślubiła Romana Dobkiewicza, ekonomistę i przeniosła się wraz z mężem do Siemianowic Śląskich. Po wznowieniu przerwanych studiów uzyskała w 1938 magisterium i rozpoczęła pracę jako nauczycielka w szkole średniej w Będzinie. Równocześnie pod kierunkiem prof. Juliana Krzyżanowskiego zbierała materiały do pracy doktorskiej o śląskich pieśniach ludowych. Podczas okupacji niemieckiej przebywała w Zagórzu pod Dąbrową Górniczą i uczestniczyła w tajnym nauczaniu. Po wyzwoleniu była do 1950 nauczycielką w szkołach średnich w Będzinie i w Katowicach. Jako pisarka debiutowała w 1945 tekstem do audycji radiowej pt. Rozalia Kania, jej żywot i pieśni nadanej przez Rozgłośnię Katowicką (druk „Zagroda Chłopska1945). W 1950-52 była redaktorką audycji dziecięcych i szkolnych w Rozgłośni Katowickiej. W tym czasie przygotowała pod kierunkiem prof. J. Krzyżanowskiego pracę doktorską pt. Staropolskie pieśni kościelne u ludu śląskiego. W 1953 na zlecenie Państwowego Instytutu Sztuki, jako pracownik kontraktowy, uczestniczyła w badaniach folklorystycznych na terenie Opolszczyzny, Śląska i Beskidu Zachodniego. Następnie do 1959 zajmowała się wyłącznie pracą literacką. W 1959 powróciła do szkolnictwa, pracując do 1969 jako bibliotekarka w II Liceum Ogólnokształcącym im. J. Kawalca w Katowicach. W 1963 została członkiem Związku Literatów Polskich. Za twórczość dla dzieci i młodzieży otrzymała w 1981 nagrodę Prezesa Rady Ministrów. Odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi (1974), odznaką „Zasłużony w Rozwoju Województwa Katowickiego” (1976) i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1980). W 1983-88 ogłaszała utwory m.in. na łamach „Małego Gościa Niedzielnego”. Zmarła 5 lipca 1990 w Katowicach; pochowana tamże na Cmentarzu Bonifratrów.

Twórczość

1. W grodach Słowian śląskich. [Szkice popularnonaukowe]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1954, 102 s. Wyd. 2 rozszerzone i poprawione Katowice: Śląsk 1966, 150 s.

2. Haftowane trzewiczki. Opowieść z dawnej przeszłości. Katowice: Śląsk 1958, 222 s. Wyd. 2 tamże 1963.

3. Miedziana lampa. Baśnie i opowieści o śląskim Skarbniku. Warszawa: Nasza Księgarnia 1959, 157 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 3 [właśc. 2] 1969, wyd. 4 1974, wyd. 5 1986.

Zawartość

Czerwone i czarne kamienie; Rozala-Piekareczka i złotorogi jeleń; Miedziana lampa; Wojciechowy urobek; Żabi pachoł; Podarunek Skarbnika; Niebieskie światło; Franciszkowa przygoda; Jak Skarbnik Pietrka Bałę poznaczył; Kasztanek; Serce z piernika; Od autorki.

Przekłady

niemiecki

Die Kupferlampe. [Przeł.] I. Luft. Warszawa 1973, wyd. nast. tamże 1976.

Adaptacje

teatralne

baśni „Czerwone i czarne kamienie”: Adaptacja: A. Korta. Telewizja Polska 1960.

filmowe

Adaptacja: A. Olsen i J. Sztwiertnia. Telewizja Polska 1976.

4. Rycerze kamiennego niedźwiedzia. [Powieść historyczna]. Warszawa: Czytelnik 1962, 412 s.

5. O Marku Prawym z Jemielnicy. [Powieść historyczna]. Katowice: Śląsk 1963, 225 s.

6. Sztolnia w Sowich Górach. Baśnie i opowieści z ziemi opolskiej, Beskidów i Dolnego Śląska. Warszawa: Nasza Księgarnia 1963, 178 s. Wyd. 2 tamże 1978.

Zawartość

Baśnie z ziemi opolskiej: O trzech braciach z Opola; Czerwony żupan; Pruska chorągiew; Jak się utopiec pokazał Kubie u pidła. – Baśnie z Beskidów: Jak Miecek Obłaz stracił się w górach; Uwięziona woda. – Baśnie z Dolnego Śląska: Złoty kaczor; Kuźnik i pędzimężyk; Sztolnia w Sowich Górach. – Posłowie.

Przekłady

niemiecki

Der Stollen im Eulengebirge. [Przeł.] C. Rymarowicz. Warszawa 1970, wyd. 2 tamże 1972.

rosyjski

Štol'nâ v Sov'ih Gorah. [Przeł.] J. Niemczyński. Warszawa 1965.

Adaptacje

teatralne

baśni „Złoty kaczor”: Adaptacja: K. Rybakowa. Wystawienie: Telewizja Polska 1975.

7. Wężowa królewna. Baśnie i opowieści ze Śląska. Katowice: Śląsk 1964, 163 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 poszerzone i uzupełnione 1969, 187 s., wyd. 3 1973.

Zawartość

Jak baba Szczotlicka na zmówinach tańcowała; Zofijka – sierota i Stazyjka – niecnota; Kraśniczka i koronczarka Monika; Wężowa królewna; Gliniane ptaszki; Pająk; Macioszka; Halżbietka – Ćwierkotka; Skarby leśnego dziada; Czarny chłopek; Ewka przewoźnikówna; Marcinek i burmistrzanka; Posłowie. – W wyd. 2 ponadto: Za miasteczkiem, pagóreczkiem; Szedł raz Karlik do domu.

8. Największy skarb. Powieść z czasów Mieszka I. Katowice: Śląsk 1966, 313 s.

9. Złote jarzmo. [Powieść]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1966, 287 s. Wyd. 2 tamże 1975.

10. Ślężańska legenda. Powieść historyczna dla młodzieży z czasów Kazimierza Odnowiciela. Katowice: Śląsk 1967, 445 s.

11. Ofka z Kamiennej Góry. [Powieść historyczna]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1968, 341 s. Wyd. 2 tamże 1981.

12. Zamek nad Czarnym Jeziorem. [Legendy i podania]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1971, 158 s.

Zawartość

Rzepula; Zamek nad Czarnym Jeziorem; Kłębek srebrnych nici; Kudła z gruszkowej dziupli; Dzika jabłonka; O tym, jak kapela na dębie grała; Bonarowe denarki; Kuba Nieznanek; Piękna Witysława.

Adaptacje

teatralne

baśni pt. Piękna Witysława: O pięknej Witysławie. Telewizja Polska 1972.

13. Zuzanka. [Powieść]. Katowice: Śląsk 1972, 221 s. Wyd. 2 tamże 1974.

14. Pierścień księżniczki Gertrudy. [Powieść]. Posłowie: A. Olejarczuk. Warszawa: Nasza Księgarnia 1975, 333 s.

Przekłady

niemiecki

Der Ring der Prinzessin Gertruda. [Przeł. I. Luft]. Warszawa 1979.

15. Szkarłatny rycerz. Podania i opowieści o zamkach śląskich. Katowice: Śląsk 1978, 393 s.

Zawartość

Wstęp. – Zamek w Toszku: O czym śpiewa jezioro; Cecylia; Złota kaczka; Klejnot rodzinny. – Zamek w Będzinie: Okrutnik znad Czarnej Przemszy. – Zamek w Zagórzu: Droga przez las bukowy; Graf Ruwernus i jeniec turecki. – Zamek Chojnik: Dziewczyna o złotym warkoczu; Rogaty koń. – Zamek w Grodźcu: Szkarłatny rycerz. – Zamek Świny: Biwój znad Małej Upy. – Zamek w Raciborzu: Tatarska głowa. – Zamek w Opolu: Myśliwi. – Zamek w Siewierzu: Polne kamienie.

16. Kruk Odyna. Opowieść o Ragnarze Lodbroku przesławnym wikingu IX stulecia. [Współautor:] S. Dobkiewicz. Warszawa: Nasza Księgarnia 1979, 337 s.

17. Dolina śpiewających ptaków. [Baśnie]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1980, 185 s.

Nagrody

Nagroda literacka Prezesa Rady Ministrów w 1981.

18. Róże w błękitnym polu. Podania i opowieści o zamkach Dolnego Śląska. Warszawa: Nasza Księgarnia 1982, 197 s.

Zawartość

Róże w błękitnym polu; Obraz w poczerniałej ramie; Gdyby przemówiły kamienie; Kwiaty przy skalnej drodze; Wieża w klonowym cieniu; Czerwony płaszcz; W rzecznych widłach, wśród łąk; Ława Kunegundy; Elżka Nienazwanka; Podarunek największej ceny; Kamienny stróż.

19. Dukaty kupca Amadeja i inne baśnie. Katowice: Krajowa Agencja Wydawnicza 1984, 107 s.

Baśnie podpisane: K. Jackiewicz-Dobkiewiczowa.

20. Saga o białym krysztale. Baśnie i opowieści o małopolskiej soli. Warszawa: Nasza Księgarnia 1986, 205 s.

Saga podpisana: K. Jackiewicz-Dobkiewiczowa.

Zawartość

Najstarsza baśń; Gdy przylatują kruki; Kinga, przesławna księżna; Droga, którą przeszedł czerwony byk; Królewska sól; Za Dunajcem w ciemnym borze...; Czerwona sakiewka; Drwale; Siodełko; Z dziejów drewnianego posążka; Pokrzywda; Saga o białym krysztale; Posłowie, Objaśnienia Autorki.

21. Szata z purpury. Opowieść rycerska o wojewodzie Skarbimirze, Piotrze Szczebrzycu i Witysławie z Ogrodzieńca. Powst. ok. 1986. Wyd. [Katowice:] Śląsk 1988, 435 s.

Adaptacje

telewizyjne

pt. Szatę wdziejesz z purpury: Adaptacja: I. Wollen, J. Frączek. Telewizja Polska 1986.

22. O Zofijce sierocie. [Baśń]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1987, 36 s.

23. Srebrny pas. Opowieść o staropolskim srebrze. Katowice: Krajowa Agencja Wydawnicza 1987, 147 s.

24. Drogocenne wiano. Zbiór legend o błogosławionej Kindze księżnie polskiej, patronce górników, obrończyni wiary, matce ludu polskiego w 700 rocznicę śmierci. Katowice: Księgarnia św. Jacka 1988, 142 s.

25. Karlikowy ganek. Legendy i podania o polskim srebrze. [Katowice:] Śląsk [1988], 179 s.

Zawartość

Jak diabeł Mefistofel panu Twardowskiemu wygodził; Szybik pod Kawią Górą; Najbogatszy gwarek Starego Olkusza; Beno ze Starych Rept; Pani w srebrnej koronie; Srebrne guziki; Karlikowy ganek; Posłowie.

26. Złoty paw. [Baśnie i opowieści]. Powst. przed 1990.

Według informacji K. Krasoń (Świat baśni, legendy i historii, czyli o pisarstwie Kornelii Dobkiewiczowej dla dzieci i młodzieży. Wrocław 1997), maszynopis, zawierający przeróbki utworów ogłoszonych w tomie pt. Wężowa królewna, znajdują się w posiadaniu syna K. Dobkiewiczowej, Stanisława Dobkiewicza.

Omówienia i recenzje

Ankiety dla IBL PAN 1966, 1973, 1989.

Słowniki i bibliografie

Słownik współczesnych pisarzy polskich. Seria 2. T. 1. Warszawa 1977 (M. Brykalska).
Nowy słownik literatury dla dzieci i młodzieży. Wyd. 2. Warszawa 1984 (G. Skotnicka).

Ogólne

Książki

K. Krasoń: Świat baśni, legendy i historii, czyli o pisarstwie Kornelii Dobkiewiczowej dla dzieci i młodzieży. Wrocław: Wydawnictwo W. Bagiński 1997, 155 s.

Artykuły

K. Heska-Kwaśniewicz: Kornelii Dobkiewiczowej wycieczki w przeszłość. Poglądy 1970 nr 15.
W. Czoberowa: Literackie wędrówki w przeszłość. Poglądy 1974 nr 17.
J. Stysiał: Pisarstwo Kornelii Dobkiewiczowej. (Rekonesans badawczy). „Książnica Śląska” t. 23: 1985-1987 wyd. 1988.

Miedziana lampa

H. Kapełuś: Rzecz o węglu i rzecz o soli. Nowe Książki 1986 nr 11 [dot. też: Saga o białym krysztale].

Saga o białym krysztale

H. Kapełuś: Rzecz o węglu i rzecz o soli. Nowe Książki 1986 nr 11 [dot. też: Miedziana lampa].